Кестеден мліметті тадау. Select операторыны негізгі сипаттамалары.

Мліметтерді тадау берілген шарттарды анааттандыратын рістерді

жне жазбаларды алуды білдіреді. Мліметтерді бір немесе бірнеше кестеден

тадап алуа болады. Ол SELECT инструкциясыны кмегімен орындалады.

 

SELECT - SQL тіліні негізгі операторы.

Жазылу форматы:

SELECT [DISTINCT] <рістер тізімі> немесе *

FROM <Кестелер тізімі>

[Where < тадау шарты >]

[ORDER BY <срыпталатын рістер тізімі>]

[GROUP BY <топталатын рістер тізімі>]

[HAYING <топтау шарты> ]

[UNION <Іштестірілген SELECT операторы>.]

Мліметтер жиынында жазбалар айталанбас шін DISTINCT сипаттаушысы олданылады. Егер мліметтер жиынына барлы рістерді осу керек болса, онда тек «*» символын крсетуге болады SELECT операторында FROM операндысы мен рістер тізімі міндетті трде болады. FROM операндында жазбалар тадалатын кесте аттары крсетіледі.

Егер тізімде бірнеше кестеден алынан рістер болсы, онда рама ат олданады. Яни,

<Кесте аты>. <ріс аты> .

WHERE операндысында мліметтер жиыныны нтижесін тадау шарты жазылады. Тадау шарты сипатталатын рнек логикалы рнек болып

табылады. Оны элементтері ріс аттары, салыстыру амалдары, арифметикалы жне логикалы амалдар, жашалар, LIKE, NULL, BETWEEN, IN жне баса да арнайы функциялар болуы ммкін.

ORDER BY операндысы мліметтер жиыныны нтижесінде жазбаларды срыптау ретін анытайтын рістер тізімінен трады. Келісім бойынша рбір ріс бойынша мндеріні су ретімен орындалады. Кему ретімен срыптау шін DESC сипаттаушысы атар олданылады.

GROUP BY операндасы нтижелік мліметтер жиынтыынжа жазбалар тобын бліп крсету шін олданылады, топта барлы рістері мндері бірдей жазбалар арастырылады.

HAVING операндысы GROUP BY операндысымен бірге олданылады жне топты ішіндегі жазбаларды тадау шін пайдаланылады.

SELECT инструкциясы крделі рылымнан труы жне біріні шіне бірі орналасуы ммкін. Инструкцияларды біріктіру UNION операндысыны кмегімен орындалады. Мліметтер жиыныны нтижесі екі инструкцияны WHERE операндысында берілген тадау шарты орындалу барысында тадалан жазбалардан трады.

Жазбаларды модификациялау

Жазбаларды модификациялау жазбаларды згертуден, мліметтер жиынына жаа жазба осудан жне бар жазбаны жоюдан трады.

 

INSERT - Жаа жазбаны енгізу шін олданылатын оператор.

Жазылу форматы:

INSERT INTO <кесте аты>[(<ріс аттары>)] VALUES (<мндер тізімі>)

Егер рістер тізімі крсетілмесе, онда барлы рістер кіреді деп есептелінеді.

Мысалы:

INSERT INTO (tabnom, fiо, . . . ) VALUES (7,’Аскаров‘, ...);

Кестеге бірнеше жазбаларды енгізуде Insert инструкциясы келесі формата болады:

INSERT INTO <кесте аты> [( <ріс аттары> )] <оператор SELECT>

Баандара меншіктелетін мндер select операторын айтратын мндері

болады. SELECT операторы жазбалар жиынын айтаратын боландытан INSERT операторы сонша жаа жазбаны осады.

UPDATE – бір немесе бірнеше жазбаларды згерту шін олданылатын оператор.

Жазылуы форматы:

UPDATE <кесте аты>

SET ріс аты1 = мн1

...

SET ріс атыN = мнN

[WHERE <іздеу шарты>];

 

Егер WHERE іздеу шарты болмаса, онда кестедегі барлы жазба згереді.

Мысалы:

UPDATE sotr

SET otdel =’ИСЦ’, staj=staj+2

WHERE fio=’Маратов’;

 

DELETE – кестедегі жазбалар тобын жою шін олданылатын оператор.

Жазылу форматы:

DELETE FROM <кесте аты>

[WHERE <іздеу шарты>];

Іздеу шартын анааттандыратын барлы жазбалар жойылады. Егер іздеу шарты крсетілмесе, онда кестеден барлы жазбалар жойылады.

Баылау сратары:

1. SQL тілі не шін олданылады?

2. Кестені ру, згерту жне жою шін андай опеарторлар олданылады?

3. Кестеге мліметті енгізу, згерту жне жою шін андай операторлар

олданылады?

4. Тадау операторыны жазылуы?

дебиеттер:

[1], [4], [10].


№15 дріс.

Таырыбы:Delphi-де есеп беруді йымдастыру

Дріс масаты:Delphi-де есеп беруде олданылатын компоненттермен танысу.

Кілттік сздер:есеп беру, есеп беру генераторы, QReport, QuickRep, есеп беру жолаы, есеп беру параы.

Жоспары:

15.1. Есеп берулермен жмыс. Есеп беруді негізгі компоненті.

15.2. Есеп беруде олданылатын рама компоненттер.