Таырып № 13. Тере, ашы тістйісті этиологиясы, патогенезі, клиникасы, диагностикасы жне емдеу принципі.

2.Масаты:тере, ашы тістесуді этиологиясы, патогенезі, клиникасы, диагностикасы жне емдеу принциптері бойынша студенттерді теориялы білімін алыптастыру.

3. Дрісті тезистері:ашы тістесу тістесуді вертикальды аномалияларыны бір трі болып табылады. Бл кезде тіс атарларыны тйісуі кезінде тістер арасында вертикальды саылау болады. Бл саылау алдыы жне бйір тістер арасында болу ммкін.

Ашы тістесуді жіктелуі:

  • Жараатты (жаман деттер салдарынан)
  • Наыз (рахиттік)

 

Жараатты ашы тістесу келесі себептерден пайда болады:

  • Жаман деттерден (саусаты, ерінді, ртты сору)
  • йытау кезінде басын шалайту
  • Ауызбен дем алу
  • Инфальтилді жтыну
  • Макроглоссия
  • Тіл жлгесіні ысаруы
  • Сйлеу кезіндегі тілді дрыс емес артикуляциясы
  • Сорыштарды кп уаыт сору

Наыз ашы тістесуді себебі рахит болып табылады.

 

Ашы тістесуді айын дрежесі вертикальды саылауды клеміне байланысты аныталады:

I дрежесі – 5 мм ге дейін

II дрежесі – 5 мм ден 9 мм ге дейін

III дрежесі – 9 мм ден кп

 

 

Ашы тістесу функциональды бзылыстара келеді:

  • Таматы тістеуді иындауы
  • Шайнау
  • Дрыс емес жтыну
  • Сйлеуді бзылуы
  • Тыныс алуды згеруі

Ашы тістесу емдеуін оны трі жне дрежесіне байланысты диференциалдайды.

 

  • Уаытша тістесу кезіндегі емдеу ашы тістесуді пайда болуын алдын алатын шаралармен жру керек, блар:
  • Жаман деттерді жою
  • Тілді орналасуын дрыстау
  • Мрынмен дем алуыды, жтынуды, дыбыс шыаруды дрыстау

Уаытша тістесу кезінде р трлі алмалы салмалы аппараттарды олданады. Бл аппараттар конструкциясына тілді шын тіс атарынан алыстататын сым жне пластмасса элементтері кіреді. Сонымен атар Андрезен – Гойпл активаторы, Мюлерман пропульсері, функияны реттеуші Френкель аппараттары олданады. Бл аппараттар крылымы окллюзияны трансверзальды немесе сагитальды патологиясына байланысты болады.

 

Аралас тістесуді бастапы кезеінде уаытша тістесу кезіндегі сияты ем олданылады. р трлі пластиналы аппараттара трансверзальды жне сагитальды окллюзия патологиясын жою шін пружиналарды, рычактарды, лингвальды жне вестибулярлы доаларды бекітеді.

 

Аралас тістесуді соны мен траты тістесуде алынбайтын доалы аппараттар жне тістеріні жадайы жасы болса реверсионды доаларды олданады. Бл аппараттарды ауыз сыртылы вертикальды тяжбен бірге олдануа болады. Жоары жаты ашы тістесуінде егер алдыы тістерді маындаы тіс альвеоланы ысаруы, ал алдыы бйір тістер маайындаы тіс альвеоласыны заруы болса онда Гербст – Кожакар аппараттарын олдану керек.

Траты тістесуде ем тез жру шін ортодонтиялы аппараттарды салу алдында компактоостемия жргізуге болады.

Тере тістесу, ашы тістесу сияты вертикальды тістесу аномалияларыны бір трі болып табылады. Нормада жоары жаты фронтальды тістері тменгі жаты фронтальды тістер сауытын 1/3 блікке жауып тру керек. Кбінесе адамдарда жоары тістер тменгі тістерді жауып жатады.

Тере тістесуді себептері:

  • тымнан берілген факторлар
  • атты тіндерді тіс жегі жне тіс жегісіз бзылыстары серінен бйір тістерді жлынуы жне бзылуы.
  • жаман деттер, сауса жне таы баса заттарды сору
  • тыныс алу, жтыну, сйлеу функцияларыны бзылуы.
  • аса кп тістер
  • диастемалар
  • кешіккен уаытша тістер
  • макродентия

Клиникалы тере тістесу кезінде бетті штен бір блігі ысарады, супраментальды жлге тередейді, жне де дистальды мен мезиальды тістесулерді белгілері пайда болады. Тменгіжа самай буыныны дисфункциясы жне алдыы тістерді пародонтыны салма тсуі пайда болады.

 

Емдеу дістері:

алдыы тістерді тісальвеоланы зындауына сер ететін себептерді жою, тістерді орналасуы мен тіс доасыны пішінін тзеу, тменгі жа орналасуы мен жа суін дрыстау.

Уаытша тістесу кезеінде:

  • тістерді сауыттар мен пломбалармен алпына келтіру
  • вестибулярлы пластинка мен позиционерлерді олдану
  • крсеткіштерге арай тіл жлгесіні пластикасы

Уаытша тістесуді аяында – Катц сауыттары, тістеу пластинкалары, активаторлар, Мюлеман пропульсерлар, Френкель оклюззионды аппараттар олданады.

Траты тістесуде - жааралы тждер мен доалы аппараттарды осады.

 

4. Крнекі материал: презентация, слайдтар.

 

Дебиет

1.Базикян Э.А. Пропедевтическая стоматология: учебник. – М., 2008. – 768 б.

2.Образцов Ю.Л., С.Н. Ларионов. Пропедевтическая ортодонтия: учебное пособие. – СПб.: СпецЛит, 2007. – 254 б.

3.Персин А.С. Стоматология детского возраста, 2004 ж.

4.Хорошилкина Ф.Я. «Руководство по ортодонтии» М., 1982.

5.Хорошилкина Ф.Я., Френкель «Диагностика и функциональное лечение зубочелюстно-лицевых аномалий» М., 1987 ж.

6.Колесов А.А. « Стоматология детского возраста» М., 1978.,

7.Аболмасов Н.Г., Аболмасов Н.Н Ортодонтия: учебное пособие. М.: МЕДпресс-информ, 2008. – 424 б.

8.Уразалин Ж.Б. и др. Лечебная физкультура в стоматологии (учебное пособие). – Алматы, 1999. – 88 б.

9.Хорошилкина Ф.Я. Дефекты зубов, зубных рядов, аномалии прикуса, миофункциональное нарушение челюстно-лицевой области и их комплексное лечение.- МИА: Москва, 2006 – 544 б.

10.Дистель В.А., Сунцов В.Г., Вагнер В.Д. Пособие по ортодонтии., М., 2000 ж.

 

6. Баылау сратары:

1. Ашы тістесуді пайда болу себептері

2. Тере тістесуді пайда болу сепебтері

3. Ашы тістесуді беттік белгілері

4. Ашы тістесуді ауыз ішілік белгілері

5. Ашы тістесуді емдеу принциптері


 

ДРІСТІК КЕШЕН: