Теріні жадайын баалаудаы инвазивті емес дістер.
Тері диагностикасыны инвазивті емес дістеріні ыса классификациясы:
| Тері функциясын диагностика дістері: | Тері морфологиясыны диагностика дістері: |
| Ылалдылыты лшеу- импедансты жне клемді діс. | Ультрадыбысты сканирлеу- тері рылымын жоары жиілікті визуализация дісі. Тері рылымыны 10 мм тередікте эпидермисті алыдыын дерма жне акустикалы тыыздыты баса да параметрлерді анытауа кмектеседі. |
| Май блінуін баалау- адсорбциялы индикаторлы таяша жне фотометриялы діс | Дерматоскопия, микрофотография, видеодерматоскопия |
| Тері РН-н баалау, РН- метрия | Тері эластикалыын баалау- эластометрия |
| Теріде меланин мен фототиптін млшерін анытау- фотометрия | Тері рельефін баалау- Реплик дісі жне монохромды шкаланы олдана отырып УФ- сулемен видеомониторинг. |
| Эритема млшерін баалау- фотометрия. Тері беткейіндегі суды булануын анытау.Температурасын анытау- термометрия, термография. |
Тері эластикалылыы- е маызды крсеткіш, жас келе тмендейді. Оны оптикалы жне ультрадыбысты прибормен анытайды.
Меланин клемін анытау( тері пигменті ) жне ртрлі зындытаы жасыл, ызыл жне инфраызыл толынды фотометр кмегімен меланин санына баа беру.
Кейбір жадайларда трансэпидермальді суды жоалтуын жне тері микрорельефін(орналасуы жне жім тередігі) анытау. Науасты фотографиялау жне тері беткейін микровидеосьемкаа тсіру дрігер- дерматокосметологты негізгі диагностика дісі.
Инвазивті емес диагностика дісі, мысалы фигураны коррекциялаанда целлюлит дрежесі мен суды стау дегейіне баа беру керек.
Соы кезде теріні ультрадыбысты сканирлеу олданады, ол теріні ішін арауа жне р абатына баа беруге кмектеседі. Дрігер мен науас теріні заымдамай, бірнеше есе лкейтіп круге ммкіндік береді.
Теріні ультрадыбысты сканирлеу терапиялы косметология мен пластикалы хирургиядаы емні серін баалауда е ажетті инсрумент.
Теріні инвазивті емес диагностикасы косметологтара біратар артышылыымен амтамасыздандырады:
· Біріншіден, болжамды обьективті диагностика мамана клиентке керекті діс пен препарат таайындаланына кз жеткізу керек.
· Екіншіден, технология ткізілген дісті серін жатты кулікке тіркеу керек.
· шіншіден, жоарыда аталандар клиентті сенімін жне адалдыын амтамасыз етіп, сатуды жне шеберді лкейту керек.
Инвазивті емес диагностика теріні жадайын ртрлі крсеткіштермен зерттеуге кмектеседі. Ылалдылы пен эластикалы тестін antiageing программасы олданады: солярий ызметкерлеріне арнайы «кн» тестісі(фототип, меланометрия жне ультраклгін суледегі максимальді экспозиция), сатушылара фотоораушы препараттар жне кюге арналан заттар, ал шаш пен басты шашты блігіні терісін диагностикалау программасы шаштараз бен косметологтара, сонымен оса шаш ктімі мен шаш еміндегі заттар дистрибьюторлара. Теріні жадайын уаытында диагностикалау профессиональді суге, ал сн салоны жаа имидж бен клиенттерді сенімін атауда сату клемін сіре алады.
ртрлі емдік жане косметологиялы процедуралар згерістері динамикасын баалау шін фотожаттандыру дісі ке тараан.Теріні суретке тсіру кезінде дрыс стандартты жарытандыру олдану,сонымен атар алдынан жане жанынан тсіру маызды.
Саыраула жане инфекциялы аурулар кезінде тн жарыты жане пигментті бзылыстар жане абынулы дерматоздар кезінде тері тусі згерісін анытау шін Вуда фильтрі бар люминесцентті лампамен арау олданылады.азіргі заманы приборлар(“Visio Face”,”CK electronic”)кмегімен тері бліктерін”а диапазонда”жане ультраклгін жарытандыру кезінде суретке тсіру олданылады,бул теріні фото заымдануларын жане пигментті тзілістерін диагностикалау шін маызды.Соы жылдары алыпты терімен патологиядаы теріні анытау шін оптикалы дістерді олданады,тері флюоресценциясы тері май абаты,порфиндермен.Дерматокосметологияда тері рельефін анытау маызды.Тері рельефі оны функционалды жадайыны маызды параметрі болып келелі.Тері рельефін баалауда скин-визиометр арылы оны белгілі нктеден тередігін жане биіктігін анытау арылы.Сонымен атар тері жабындыларынан селеконды жапсырмаларды алу дісінде жа алмаз инелер комегімен іске асады.
Тері микрорельефін мегеру шін мйізді абаттан беткейлік биопсия алу арылы жзеге асады.Бл дісті артышылыы арапайым,инвазивті емес,аурусынусыз.Бл діс десквомация темпін,активті жане активті емес фолликулдарды атынасын мегеруге комектеседі.Тері бетіне арнайы дискілермен жане цианоакрелатты клеймен жаылан абат кепкеннен кейін оны корнеоциттермен бірге ажыратылады.Клейге жапсырылган материал гистологиялы,микробиологиялы жане гистохимиялы дістерді бояйды.ажет болан жадайда корнеоцит бояуыны белсенділігін анытау шін хромометрияны олданады,оларды молшерімен формасын-морфометрия. азіргі тада корнеоцитті анытауда классикалы дістермен атар иммуноморфологиялы, иммуногистохимиялы жане электронно-микроскопиялы діс.Сонымен коса соы діс тері жабындыларыны микрофлора жадайыны хабар береді.
Тері суретін жане бртпелерді ерекшелігін дерматоскапия комегімен анытайды.Тері боліміні лкейтілген суреті анализ алуа маниторда корсетіледі,онда аны колемі, шекарасы,тусі,беткейлік элементтері,кейбір тері ішілік рылымы корсетіледі.Дерматоскапияны теріні атерсіз жане атерлі згерістерін сонымен атар, меланомоауіпті невус, меланом алды жане меланом ерте анытау диагностикасында олданады.Тері ышылдылыын анытауда брын лакмусты пара олданан.Бл діс азіргі танда дерматитті пайда болуына жоары ауіп жане кманды нтижелер аланнан кейін олданбайды.рН-метр немесе рНметрия комегімен электрохимиялы дісті олданады.діс принципі буферлі ерітіндімен жане гидролипитті мантия арасындыы патенциалдлы лшеуге негізделген.
Тері ылалдылыыны дрежесін баалауда корнеометр приборы арылы мйізді абатты ылалдылыын олщейді.Приборды асер ету принцині электрткізгіштікті анытауа негізделген.Электр ткізгіштік жоары болса,оны ылалдылыыда жоары. лшеуіш зондты екі теріс жне о зарядымен электроды бар. Лоарды арасында диэлектрик орнатылан. Электродтар мен теріге жанастыранда электрикалы ток пайда болады. Оны кшімен электр откізгіштігі жне тері ылалдылыын анытайды. Бл дісті артышылыына карапайымдылыы,кемшілігі элоктролиттермен жанаскан кезде дерматит даму аупін пайда болу каупін жатызамыз. Эвапориметр прибор кмегімен теріні гигроскопиялы жне барьерлік рылымын, терідегі су клемін есептеу анытауга ммкіндік береді. (Суды трансэпидермальды жоалту- TEWL) бл процесті интенсивтілігі арнайы сенсорлары арылы зерттелінеді. Бл дісті маызды кемшілігі болып аздаан ауаны жне температураны згеруіне байланысты нтижесіні бзылуы. Тері эластикалы зерттеуде кутометрия дісі олданылады. Арнайы оптикалы лшеуіш жйе зонд тесіктерінен корінген тері блімдерінен арпарат бере отырып нтижесі мониторингте исы эластикалы трінде корінеді. Кутометр сонымен катар коллаген жне эластикалы талшытарды бзылысын анытайды. Бл дісті кемшілігі тері эластикалы касиетін бір ана блігіні асиетін анытау. Тері бетіндегі май бездеріні млшерін наты анытайтын діс- себометрия. лшегіш касетаны басында арнайы пластиктен жасалан пленка болады, ол теріде 30 сек ойылады. Кейін касетаны собометр жне фотометр аппаратына койып теріден калган май ізі арылы анытайды. Спектрофотометрия принципі нтижесі жарыты суледегі май іздеріні сіу интенсивтілігіне байланысты.
Липометрия дісі себометрияа жаын, ол тері беткейі тазаланбаан тері базисті дегейде май бездеріні санын анытау. Динамометр тері беткейіні шыныа стандартты ысыммен анытау. алыпты теріні майлылыы 100-200 мg lipid/sm2 , майлы 500 мg lipid/sm2 кп, ра 50 мg lipid/sm2 «sebutape» дісі адгезивті беткейдегі гидрофобты микропористі полимерден тратын арнайы абы олданады. Таза теріге 20-30 мин аралыында кабыты оямыз. Май датарыны клемі, адгезивті беткейдегі микропоралара сінген липидтер, май бездеріні секрециялы активтілігіне тура пропорционал.алыптыда май блінуіні жааруы бл діс бойынша 0,6-2 мg/(sm2* min). азіргі уаытта тері диагностикасында ультразвукты дыбысты діс ке олданады ол тері ылалдылы дрежесін коллаген жадайын баалайды. Тері микроциркуляциясын баалауда термометрия дісі олданады. Бл тіндерді перфузиялы бзылысында температураны томен болуына негізделген. дісті артышылыы кп ретті айталап жргізу. Кемшілігі ан айналым жотыындада температураны згеруі инертті. Сйы кристалды термография целлюлит кезіндегі анайналым бзылыс диагностикасында жасы діс болып табылады. Бл діс микроциркуляция интенсивтілігін сол жне баса дене бліктеріндегі температура аймаы жне жылу аымын лшеуге жне визуализациялауа кмектеседі. Осы кезде гипо жне гипертермальді блімдер оша трінде термографиялы пластиналарда орналасан инкапсулалы сйы кристалдармен тіркеледі.
Тері микроциркуляциясын ультрадыбысты доплерография дісімен баалауа болады. Микроциркуляторлы аымдаы сызыты жне клемді жылдамдыын анытау арылы ан аым динамикасын мегереді. діс тамыр бойындаы эритроциттер озалысын тіркеуге баытталан. абылданан сигнал дыбысты немесе графикалы трде тіркелінеді. Ультрадыбысты доплерография жне лазерлі доплерографиялы флоуметрияны за уаыт динамикалы баылауа олданады. Бл дісті пластикалы хирургияда ке олданады- пластика алдында бос лоскутты микроциркуляция жадайын баалауда.
Кеінен олданатын тырна жабынны капилляроскопиясы микроциркуляцияны маызды статикалы, динамикалы параметрлерді анытауа ммкіндік береді. дісті жаса байланысты тері анайналым згерістеріне баа беру шін олдана бастады.
Радиоизотопты зерттеу тіндерді ан толуына объективті хабар береді. Пластикалы хирургияда аутотранспланттанттарды мірге абілеттілігін анытауа кмек береді. Импедансты реоплетизмография жмса тіндерді толу кезінде ан толуды электрлік арсылыыны згеруін тіркейді. Пилинг процедурасынан кейін тері жадайын адаалауда олданады.
Микроплетизмография капилляларды толуын анытайды. Капиллярларды функциялы жылдамдыын баалауда соы жылдары немесе мексаметрия немесе капиллярометрияны капиллярларды толу дегейіне байланысты олдана бастады.
4. Иллюстрациялы материалдар:слайдтар.
5. дебиет:
1. Скрипкин Ю.К. и др. Кожные и венерические болезни: Учебник – М., ГЭОТАР-Медиа, 2007, 544 с.
2. Уайт Г. Цветной атлас по дерматологии: руководство/пер. с англ. под ред. Н.Г. Кочергина. – М., 2008.
3. В.Соколовский «Дерматовенерология». М. 2005.
4. Ю.К.Скрипкин « Кожные и венерические болезни» - Учебник для студентов медицинских институтов – М. «Триада – Х, » 2000 М.
5. С.Т.Павлов, О.К.Шапошников, В.И.Самцов, И.И.Ильин « Кожные и венерические болезни». 1985. Учебник для студентов лечебного факультета.
6. Ю.К.Скрипкин, Шарапова Г.Я. « Кожные и венерические болезни». М. Медицина, 1979.