ДІСТЕМЕЛІК НСАУ

 

КІРІСПЕ

«аза (орыс) тілі мен дебиетін оыту дістемесі» оу пні мамандарды дайындау жйесіндегі маыздыларды бірі болып табылады.

Курс масаты: студенттерге мектепте аза тілін оыту процесіні ерекшеліктерін теориялы жне практикалы трыдан мегерту. Ксіби дегейі жоары, жан-жаты дамыан, білім нрімен сусындаан, теориялы білімі тере, практикалы дадысы алыптасан, лтты менталитеті жоары маман даярлау.

Курс міндеті:

· Студенттерді дістеме саласындаы соны згерістермен таныстырып, оны тиімді олдануды жолдарын йрету;

· студенттерге аза тілін оыту дістемесіні методологиялы-теориялы негіздерін мегерту;

· аза тілі жйесіні ішкі салаларын мектепте оыту ерекшеліктерін теориялы жне практикалы трыдан талдап крсету;

· оу-дістемелік ралдарды оып-талдау, баа беру, тиімді дістемелік кешендерді тадай білу, оларды практикада олдана білу дадыларын алыптастыру;

· аза тілін оыту дістемесін ылыми трыдан зерттеп-ану абілеттерін дамыту;

· болаша бастауыш сынып малімі ретінде, з бетімен ылыми-дістемелік дебиеттерді іріктеу мен оларды талдай білу дадыларын жетілдіру;

· мектеп маліміні тжірибе жинатау барысын талдауа, озы тжірибені таратуа белесене атысып отыруын алыптастыру.

Студенттер білулері керек:

- бастауыш білімні МЖМБС мазмнын;

- «аза тілі» бойынша мектеп бадарламаларын;

- «аза тілі» оулытарыны мазмнын.

Студенттерді біліктері:

- оытуды формаларыны, дістері мен дістемелік тсілдеріні кптрлілігін игеруі;

- практикада з білімдерін олдану;

- «аза тілі» сабатарына дидактикалы материалдарды дайындау;

- кітаптармен (оулыпен, анытамалармен) збетімен жмыс істей алуы;

- оытылып жатан обьектіні схемалы бейнелеу жне оны сйкес кескіндермен аруландыру.

 

Таырып №1. Бастауыш мектепте аза тілі мен дебиетін оыту теориясы жне технологиясы – ылым.

1. аза тілін оыту теориясы жне технологиясы пні, масаты, міндеттері.

2. дебиеттік оу дістемесі пнін оытуды мні мен маызы.

3. аза тілі мен дебиетін оыту теориясы жне технологиясыны ылыми-зерттеу дістері.

4. дістемені задылытары мен дістемелік принциптері

Сратар:

1. «дістеме» дегеніміз не?

2. аза тілін оыту теориясы мен технологиясы нені зерттейтін ылым

3. аза тілін оыту дістері андай?

4. аза тілін оыту теориясы мен технологиясыны андай ылым салаларымен байланысы бар?

5. аза тілін ынуды андай задылытарын білесідер?

6. Тілді ыну задылытарынан андай принциптер туындайды?

Тапсырмалар:

1. Баспа материалдарынан азіргі уаытта бастауыш сынып оушыларына аза тілін оыту дістемесі бойынша ктерілген проблемалара талдау жасаыз. Конспектілеіз.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9, 11

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 7, 16, 17, 18

дістемелік нсаулар:

аза тілі – оу жоспарындаы жаа пн. Интерактивті пн боландытан, оны оып-йренуді негізгі масаты-тіл, сйлем т.б. рамдас блігі туралы оушыларда бірттас аза тілі туралы адамны білімін, білігін алыптастыруа кмектеседі.

 

Таырып №2. Бастауыш мектепте аза тілі мен дебиетін оыту дістемесіні алыптасу тарихы.

1. Бастауыш сыныпта аза тілі мен дебиетін оыту дістемесі тарихына ысаша шолу

2. аза тілі мен дебиетін оыту дістемесі мселелерін шартты трде кезедерге бліп арастыру жайы

3.дістемені жасаудаы Ы.Алтынсарин мен А.Байтрсыновтарды ебегі.

Сратар:

1. Ы.Алтынсаринні ана тілін оытудаы лесі андай?

2.А.Байтрсыновты тіл дамытуа арналан ебектерін атаыз.

Тапсырмалар:

1. Баспа материалдарынан азіргі уаытта бастауыш сынып оушыларына аза тілін оыту дістемесі бойынша ктерілген проблемалара талдау жасаыз. Конспектілеіз.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 4, 6, 8, 9, 11

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 7, 16, 17, 18

дістемелік нсаулар:

аза тілі – оу жоспарындаы жаа пн. Интерактивті пн боландытан, оны оып-йренуді негізгі масаты-тіл, сйлем т.б. рамдас блігі туралы оушыларда бірттас аза тілі туралы адамны білімін, білігін алыптастыруа кмектеседі.

 

Таырып №3. Бастауыш сыныпта аза тілі мен дебиетінен оыту жмысын йымдастыру формалары мен дістері.

1.аза тілін оыту дістері.

2.Кркем дебиетті оытуда олданылатын діс-тсілдер.

3.Оыту жмысын йымдастыру формалары.

Сратар:

1. андай саба трлері бастауышта жиі олданылады?

2.Топты саба тріні грамматиканы оытуда тиімділігі туралы баяндаыз.

Тапсырмалар:

1. Баспа материалдарынан азіргі уаытта бастауыш сынып оушыларына аза тілін оыту дістемесі бойынша ктерілген проблемалара талдау жасаыз. Конспектілеіз.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 16, 17

дістемелік нсаулар:

аза тілі пніні бір ерекшелігі – бл пн мазмны азіргі заманы ылыми білімні, мдениетті р трлі салаларына хабардар ету негізінде дниені танып білу дістермен оушыны аруландыру арылы оны оршаан орта адамдарымен сауатты арым-атынасын жан-жаты дамытып, трбиелеуде жзеге асыруа ммкіндік береді.

 

Таырып №4. Сауат ашу дістемесі

1. Сауат ашу дісі туралы ым. Сауат ашу кезіндегі талдау-жинатау дісі.

2.Сауат ашу жмыстары.

3.Сауат ашу кезеінде балаларды жас ерекшелігіне ойылатын педагогикалы талаптар.

4.Бастауыш мектеп оушыларыны оу мен жазу дадыларын алыптастыру

Тапсырмалар:

1. Баспа материалдарынан азіргі уаытта бастауыш сынып оушыларына аза тілін оыту дістемесі бойынша ктерілген проблемалара талдау жасаыз. Конспектілеіз.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 16, 17

дістемелік нсаулар:

аза тілі пніні бір ерекшелігі – бл пн мазмны азіргі заманы ылыми білімні, мдениетті р трлі салаларына хабардар ету негізінде дниені танып білу дістермен оушыны аруландыру арылы оны оршаан орта адамдарымен сауатты арым-атынасын жан-жаты дамытып, трбиелеуде жзеге асыруа ммкіндік береді.

 

Таырып №5 дебиеттік оуды трлері

1.дебиеттік оуды маызы мен масаты, станымдары

2.Оулыа енген материалдар, оларды оыту туралы

3. дебиеттік оуды трлері

Сратар:

1. Мектепте дебиеттік оуды масаты мен міндеттері;

2. Мектепте оылатын ымдар жйесі мен оларды мегерту дістеріні жйесі.

3. Негізгі дебиеттер: 8, 22, 23, 24, 25,

4. осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 16, 17, 18

 

Таырып №6 Фонетика мен лексиканы оыту технологиясы.

1.Бастауыш сынып оушыларыны ауызша жне жазбаша тілін дамытудаы фонетикалы білімні ролі.

2.Бастауыш мектепте фонетикадан берілетін білім клемі.

3.Дауысты дыбыс пен ріп емлесін оыту

4.Дауысыз дыбыс пен ріп емлесін оыту.

5.Буын мен тасымалды оыту дістемесі.

6. Лексиканы оыту дістемесі.

Сратар:

1.Дыбыс пен ріп, оларды зіндік белгілерін таныту дісі андай?

2.Дауысты дыбыстарды йретуде андай дістер олдануа болады?

3.Буын трлерін оыту ай кластан бастап жргізіледі?

Тапсырмалар:

1.Орыс тілінен енген дыбыстарды мегерту сабаыны жоспар-конспектісін жасаыз.

2. Буын мен тасымала арнап екі кесте зірлеіз

Негізгі дебиеттер: 8, 22, 23, 24, 25,

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 16, 17, 18

дістемелік нсаулар:

ымны мазмны дл ашуды анытама деп атайды. Кез келген ым сзбен айтылады, ыма байланысты жмыс рашанда балаларды сздік орын молайтумен штасып отыруы тиіс.

 

Таырып №7. Мтінді абылдауа байланысты жргізілетін жмыстар

1.Оулытаы шыармаларды оытуды тиімді жолдары.

2. Кркем мтінмен жмыс жасау сипаты.

3.Бастауыш сыныпта оушылара мтінді абылдаттыру мселелері

4. Мтінді тсініп оу шін істелетін жмыстар

5.Мтінге байланысты йымдастырылатын сздік жмысы

Негізгі дебиеттер: 8, 22, 23, 24, 25,

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 16, 17, 18

 

Таырып №8. Орфографияны оыту дістемесі

1. Орфографиялы жмысты мазмны.

2.Орфографиялы іскерлік пен дадыларды алыптастыруды психологиялы негіздері.

Негізгі дебиеттер: 8, 22, 23, 24, 25,

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 16, 17, 18

 

Таырып №9. р трлі жанрдаы шыармалармен жмыс ерекшеліктері

1.ыса мазмнды гімелерді оыту.

2.леді оыту ерекшелігі.

3.Ертегілерді оыту.

4.Мысал, жмба, жаылтпаш, маал-мтелдерді оыту.

5.ылыми очерк, маалаларды оыту.

Таырып 10. Сзжасамды оыту технологиясы

1.Грамматикалы ымдарды мні.

2.Сзді морфемалы рамын оыту дістемесі.

3. Грамматикалы жне сзжасам жаттыулары, оларды типтері.

4.Грамматикалы талдау, оны трлері.

Тапсырмалар:

1.Грамматика курсыны негізгі масаты мен міндеттерін ашып крсетііз.

2.Сз рамын оыту міндеттерін саралап берііз.

3.Сз рамын оыту жйесіне сипаттама берііз.

4.Сз рамын оыту дістемесі андай?

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8,14, 16, 17

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 7, 16, 17, 18

дістемелік нсаулар:

Оыту дістері оытуды мазмнымен тыыз байланысты. Малім мазмны бойынша ажетті оу материалын іріктеп отырып, одан саба беруді белгілі бір формасын анытайды. Оушыларды міндеті, малімні берген білімін мегеріп, оны оу жне машыты іс-рекетке олдана білу болып саналады.

 

Таырып №11. Тіл дамыту жне байланыстырып сйлеуге йрету дістемесі.

1.Тіл дамытуды масат-міндеттері.

2.Сйлеу туралы ым жне оны дамыту.

3.Сздікпен жмыс жасау дістемесі.

4.Байланыстырып сйлеу жне оны дамыту міндеттері.

5. Байланыстырып сйлеуге йрету жмыстары.

6. Балаларды тіліне ойылатын талаптар.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8,14, 16, 17

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 7, 16, 17, 18

 

 

Таырып №12. Бастауыш сыныптарда сз таптарын (зат есім, сан есім, сын есім) оыту жйесі.

1.Бастауыш сыныптарда сз таптарын танытуды ерекшеліктері.

2.Зат есімді оыту дістемесі.

3.Сын есімді оыту ерекшелігі.

4.Сан есімді оыту дістемесі.

5.Етістікті оыту жолдары.

Сратар:

1. Бастауыш сыныптарда сз таптарын андай белгілері бойынша танытады?

2. Зат есімді оытуды ерекшелігі неде?

3. Сын есімді оытуды зіндік ерекшеліктерін ашып крсетііз

4. Сан есімді оытуды жолдары андай?

Тапсырмалар:

  1. 2-3 сыныпа арналан аза тілі оулыындаы «Зат есім» таырыбы бойынша материалдара талдау жасаыз. Морфологиялы ателерді алдын-алу масатындаы теориялы мліметтер мен жаттыуларды крсетііз.
  2. 2-3 сыныпа арналан аза тілі оулыындаы «Сын есім» таырыбы бойынша материалдара талдау жасаыз. Морфологиялы ателерді алдын-алу масатындаы теориялы мліметтер мен жаттыуларды крсетііз.
  3. 2-3 сыныпа арналан аза тілі оулыындаы «Етістік» таырыбы бойынша материалдара талдау жасаыз. Морфологиялы ателерді алдын-алу масатындаы теориялы мліметтер мен жаттыуларды крсетііз.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8,14, 16, 17

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 7, 16, 17, 18

 

Таырып №13. Бастауыш мектепте синтаксис материалдарын оыту технологиясы

1.Жай сйлем туралы ым алыптастыру дістемесі, жай сйлем жасалуындаы синтаксистік байланыстар.

2.Сйлем мшелерін оыту дістемесі.

3. рмалас сйлемді оыту дістемесі.

Тапсырмалар:

Кез келген бір сыныпа бастауыш мектепте синткасис материалдарын оыту ережесін сатай отырып, саба жоспарын рыыз.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 8

осымша дебиеттер: 1,3

дістемелік нсаулар:

Малім рбір сабаа даярлана отырып, материалды жоспарлаанда рбір сыныптаы жаа сабаты тсіндіруге лгеріп, з бетімен істейтін жмыса тапсырма беретіндей, оны орындалуын тексеріп оушыларды білімін тексере алатындай етіп жасайды. Жне малім бір сыныппен шылданатын мектептегідей клемде білім беруі тиіс.

 

Таырып №14. Жазба жмыстарын йымдастыру дістемесі

1.Бастауыш мектепте диктант жргізу

2.Мазмндама мен шыарма жмыстары.

3.Оушыларды диктант, мазмндама мен шыарма жмыстарынан жіберген ателерін тзету жолдары.

Тапсырмалар:

1. Оыту міндеттеріне сйкес орфографиялы жаттыуларды топтаыз. р топа сипаттама берііз.

2.Баылау диктантыны клемі.

3.Диктант алуа арналан сз саны.

4. Мазмндама мен шыарма жмыстарын жргізу дістемесіні мазмнынын ашыыз.

5.Мазмндама жазуа дайынды жргізу дістемесін 1-2 мысал ретінде крсетііз (сынып з тадауларыыз бойынша). Мазмндама мтіні оса сынылсын.

6.3-сыныпта тіл дамыту сабаыны (мазмндама) жоспар-конспектісін рыыз. Мазмндама мтінін сыныыз.

7.Баылаандары бойынша шыарма жазу сабаыны жоспар-конспектісін рыыз.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 6 ,8

осымша дебиеттер: 1, 2, 3, 7, 16, 17, 18

дістемелік нсаулар:

Білім тексеруді дрыс йымдастыру, малімге бкіл сыныпты аза тілі тсініктері мен ымдарыны алай алыптасатынын немі кріп, біліп, баалап отыруына, ал оушылара оу материалын мегеру процесінде оларды ала арай жылжитындарын ынуа ммкіндік береді. Тексеру нтижесінде балалар біліміні объективті баасы жинаталады, ал оны трбиелік маызы зор.

 

 

Таырып №15. Бастауыш мектепте аза тілі сабатарында білім, білік дадыны есепке алу, тексеру жне баалау.

1.Оушыларды білімін тексеруді маызы.

2.Оушыларды білім, білік, дадыларын тексеру дістері, жолдары мен тџрлері.

3.Оушыларды білімін баалау жолдары.

Сратар:

1.Оушыларды білімін тексеруді маызы андай?

2.Оушыларды білім, білік, дадыларын тексеру дістері андай? Оушыларды білімін баалау жолдары андай?

3.Оушыларды білім, білік, дадыларын тексеру тсілдеріне сипаттама берііз. Оушыларды білімін тексеру жолдары мен трлерін атаыз

Тапсырмалар:

1. Балаларды алан білімдері, дадысы мен іскерліктерін есепке алуды жолдарын крсет.

2. Диктант жмысын баалау лшемдерін крсет.

Негізгі дебиеттер: 1, 2, 3, 8

осымша дебиеттер: 1,3

дістемелік нсаулар:

Малім рбір сабаа даярлана отырып, материалды жоспарлаанда рбір сыныптаы жаа сабаты тсіндіруге лгеріп, з бетімен істейтін жмыса тапсырма беретіндей, оны орындалуын тексеріп оушыларды білімін тексере алатындай етіп жасайды. Жне малім бір сыныппен шылданатын мектептегідей клемде білім беруі тиіс.

 

«АЗА (ОРЫС) ТІЛІ мен ДЕБИЕТІН ОЫТУ ДІСТЕМЕСІ» ПНІ БОЙЫНША 5В010200 БАСТАУЫШТА ОЫТУ ПЕДАГОГИКАСЫ МЕН ДІСТЕМЕСІ МАМАНДЫЫНА АРНАЛАН ЗЕРТХАНАЛЫ ЖМЫСТАРДЫ ОРЫНДАУА АРНАЛАН