Кркем фильмді сабата олдануды тиімділігі

15.07.2014 | алым мінбері | 173 рет оылды 0 пікір

Кп тжірибелерден оып, талдааннан бай­а­анымыз, видеофильмдерді сабата пай­­­далану оушыларды ойлау абілеттерін ана дамытып оймайды, сонымен атар, м­алімге оытуды бірнеше масатын іске асыруа кмектеседі. Оушылар тілін оитын елді мірі, салты, дстрі туралы крнекі малмат алады жне осы арылы оларды сол елді тілін тсініп, йренуге деген талпыныс штарлытары арта тседі. Видеофильмдер, кинозінділер, киноклиптер оу дерісін жетілдіріп, оан барынша коммуникативті баыт береді. Олар сабата осымша тілдік орта рып, тілдік сйлеу жадаяттарын дыбысты жне кру арылы іске асыратын крнекілігі жоары материалдар болып табылады[2,188].

 

Видеоматериалдарды тадау белгілі ста­ным­мен жргізілуі ажет. Сабата фильмді пайдалануда міндетті трде мынадай жа­дайларды ескеруі керек:
- тіл йренушілерді ызыушы­лытары;
- лингвоелтанымды мліметтерді нды­лыы;
- материалды заманауилыы мен ккей­тестілігі;
- видеофильмні елтанымды жне трбие­лік маыздылыы;
- оушыны кіл-кйіне сер ету дегейі;
- бадарламаа сай дістемелік бірізділігі мен жйелілігі.
Сабата олданылатын видео німдерді ішіндегі е тиімдісі жне тартымдысы ау­тент­ті кркем фильмдер болып табылады. Мнда оушыны білімін тередету, оны ел­танымды білімі мен тыдау, сйлеу, жазу, оу дадыларын жетілдіруге мн беріледі. Осы масата жауап беретін, тілдік талаптара жне азіргі оушы жастарды сранысы мен тілегіне сай келетін кркем фильмдерді тадау оытушыны о нтижеге жететін дістемелік шешімі болып табылады.

 

Кркем фильмді тадаанда оны аутенттігі де ескерілуі керек. Онда кино кейіпкерлеріні сйлеу тілі стандартты тіл болып, фильмні таырыбы крермен оушылара ызыты болуы тиіс. Оытушы фильммен жмыс барысында алдын-ала жаа сздермен жмыс жргізеді. Бл оушыларды фильм мазмнын тсінулерін жеілдетеді.
Фильмді круге даярлы барысында фильм­ні е ызы деген тстарымен жмыс жр­гізілуі тиіс. Саба масатына сай, баса тілді реалийлеріне тсініктеме беріп, баса м­дениет пен ділдік айырмашылытара шолу жасауы малімні оушымен дрыс діс­темелік байланыс орнатуыны басты дісі. Бл жаттыулар жйесі барлы дістемелік ж­мыстарда: фильмді крер алдындаы, фильмді кріп отыран кезде орындалатын тап­сырмалар жне фильмді кріп боланнан кейін оушыны орындайтын жмыстары деп аталып жр[3,2;4].

 

Фильмді крер алдындаы тапсырмалар ретінде мынадай жмыстарды атауа болады:
- Фильм таырыбы бойынша алдын-ала тсіндіріп,малмат беру;
- Кезедерді маыздылыын тсін­діру;
- Фильмді бір рет дауыссыз кріп шы­у;
- Жаа сздерді аудармасы мен олдану жолдарын тсіндіру, мысалдар келтіру;
- Фильмді кріп отыран кезде орындалатын тапсырмалара мына жмыстарды атауа болады:
- Тілдік мліметті іздестіру, фильмнен зін­ді крсетіп, керекті сздер, сз тіркесі не фра­за­­ларды шет тілінен аза тіліне аударып, бала­ма­сын табу;
- сйлемдегі бос орынды кріп отыран фильмнен алып жаа сздермен толтыру;
- етістіктерді дрыс грамматикалы формасында беру;
- оушыны дрыс сйлеу абілетін алып­тастыру шін монологты, диалогты сйлеуге арналан фильмнен зінділермен жмыс жасау;
Фильмді кріп боланнан кейін оушыны орындайтын тапсырмалары оушыны фильм­нен туан танымды ойын дамытуа, шы­армашылыпен жмыс істеуіне сер етеді. Бл кезеде мынадай жмыстар істеуге болады:
- жобалы жмыс, оушы крген фильміне сас бейнефильмдер даярлайды, мысалы, аланы аралау, концертке, театра саяхат, з йі туралы гімелеу;
- рлдік ойындар, оны негізіне крген фильм алынады. Бл жмыстар мынадай сратара жауап бере отырылып жзеге асырылады:

 

Сонымен, сабата аутентті кркем фильмді пайдалану барлы іс-рекеттерді жзеге асыруа септігі мол, шетел тілін тередетуде тиімді діс ретінде танылады. Фильм оушыны сйлеуге, гімелесуге лшындырады, сонымен бірге ол тіл йренушіге сол ел туралы наты мліметтерді з кзімен кріп, танысатын крнекілік болып табылады.
Арайлым мірбекова,
аза мемлекеттік ыздар педагогикалы университетіні
2 курс магистранты

Пайдаланылан дебиеттер:
1. Ильченко З.Е. Использование видеозаписи на уроках английского языка //Первое сентября, Английский язык. — 2003 г.- №9, стр.7
2. Комарова Ю.А. Использование видео в процессе обучения иностранному языку в старшей школе /Методики обучения иностранным языкам в средней школе. – Санкт Петербург: изд. КАРО, 2005, стр.188
3.Соловова Е.Н. Использование видео на уроках иностранного языка //
ELT NEWS & VIEWS — 2003 г.-№1, стр. 2
4. БесироваН.Шет тілі сабаында коммуникативтік зыреттіліктіалыптастыру дісі ретінде бейне жазбаны олдану. Аиат журналы. – Алматы, 2014.
In the article is discussed the efficiency of using of a feature film and its viewing stages in the foreign language teaching process.

 

Орытынды

азіргі заманы ылым мен техникалы даму кезеі оу-аарту саласында технологиялы жаа дістерді ке клемде олдануды ажет етеді. Кнделікті сабата мультимедиалы ралдарды пайдалану - заман талабы. XXI асырда оам ажеттілігін анааттандыру шін білім беру саласында тмендегідей міндеттерді шешу кзделіп отыр. Олар: білім сапасын ктеру, компьютерлендіру, интернет, компьютерлік желі, электронды телекоммуникация, электронды оулытар даярлау.

Соы жылдары кз алдымызда адамдарды леуметтік, мдени, ылыми жне ндірістік ызмет аясына тікелей сер еткен компьютерлік революция болды. Компьютерді оу процесіне де тигізетін зіндік серін жоа шыаруа болмайды.

ылыми-зерттеу жмысыны орытындысы бойынша білім беру мекемелерінде мультимедиалы ралдарды пайдалану оушыларды коммуникативті абілеттерін алыптастыруа олайлы жадай туызатындыын жне оны жзеге асыру жолдарын тжірибелік-эксперименттік жмыс барысында длелденді. Шетел тілін оытуда жаа апаратты ралдарды пайдалану оушыларды шыармашылы белсенділігін дамытып, заманауй дерек кздерін йлесімді пайдалана отырып шетел тілін практикалы трыдан жетік мегеруіне, сонымен атар оушыларды сйлеу жне тсіну дадыларын дамытуа ммкіндік береді.

Жргізілген зерттеу жмысыны барысында арастырылан теориялы мліметтер мен тжірибелік-эксперименттік жмыс жргізу барысындаы нтижелер бойынша мынадай орытынды жасауа ммкіндік береді:

- оу дерісінде жаа апаратты технологияларды пайдалану мселелері жніндегі Б.А.Досжанов, .Т.Нрманалиева, С.Т.Сиргебаева, Б.Т.Абыканова, Г.Б.Таутаева, Ж.А.араев жне т.б. педагог алымдарды ебектерін зерттеу жмысымызды тірегі ретінде арастырды.

- зерттеу жмысымызды таырыбы тірегінде отанды жне шетелдік ылыми-дістемелік ебектері мен тжірибелік-эксперименттер тірегінде жасалан талдауларды нтижесінде зерттеу жмысыны ала ойан масаты орындалып, шетел тілін оытуда мультимедиалы ралдарды пайдалануды дидактикалы ммкіндіктеріні теориялы тжырымдамасы айындалып, оларды тиімділігі аныталды.

- зерттеу жмысыны ылыми болжамын жзеге асыру масатында алдын-ала зерттеу жмысыны міндеттері мен масаттары айындалып, шетел тілін оытуда мультимедиалы ралдарды олданыс аясы мен білім беру мекемелеріндегі алатын орны аныталды.

- жргізілген тжірибелік-эксперимент жмысыны нтижесінде оушылар жаа апаратты ралдарды жетік мегеруге, бсекеге абілетті тла ретінде алыптасуа ммкіндік алады.

- шетел тілі сабаында оушыларды танымды белсенділігін арттыруда компьютерлік технологияларды педагогикалы ммкіндіктері арастырылып, оыту дерісінде мультимедиалы ралдарды дстрлі жне дстрлі емес сабатарда пайдалану арылы білімді рі жан-жаты тла алыптастыруа болатындыы аныталды.

- шетел тілін оытуды тиімділігін арттыру шін бгінгі кнні талабына сйкес интерактивті оыту дісін, электронды оыту ралдарын, компьютерлік бадарламаларды, Интернет-сайттар, видео немесе кркем фильмдерді жйелі трде пайдалана отырып, оушыларды шыармашылы белсенділігін арттыруа болады.

- мультимедиалы ралдарды заманауи технологияларын енгізу – оу процесіні мнін байытады, оушылара атты сер етеді, балаларды тіл йренуге деген ынтасын арттырып, крнекілік аидасыны жаа жолдары арастырылып, оларды оытуды барлы кезедерінде р трлі педагогикалы формада жзеге асыру арылы оушыларды танымды белсенділіктерін дамытудаы маызы айындалды.

- саба ткізу барысында Интернет ресурстарын пайдалану оушыларды шетел тілін аиат мірде олдана алуа йретіп, малім мен оушы арасында тыыз байланыс орнатуа ммкіндік жасай отыра, оушыны коммуникативті абілетіні алыптасуына олайлы жадай жасай алатындыы длелденді.

- аутентикалы жне шынайы видео мліметтерді шетел тілін оыту дерісінде пайдалану оушыларды з бетімен білім алуына жне танымды белсенділіктерін ынталандыруа ммкіндік беретіндігі айындалды.

Білім беру саласында ктерілетін зекті мселелерді бірі - жаа апаратты технологияларды орта мектептерде олдану тиімділігі. Бл шетел тілін оытуды жаа техникалы ралы ана емес, сонымен атар тілді йретуді жаа форма мен дісі ретінде арастырылып отыр. Шетел тілін оытуды негізгі масаты оушыны коммуникативті мдениетін алыптастыру жне дамыту, оны шетел тілін практикалы олданыста пайдалану абілетін дамыту.

азіргі тада білім беру дерісінде жаа апаратты технологияларды пайдалану ажет не ажет еместігін талылауды ажет етпейді. . азіргі заман оамы бл сраа жаа апаратты мдениетті ру арылы белсенді трде еніп кетті.

Мемлекетте білім жйесін жаарту дерісі жріп жатан азіргі тада малімні ксіби ызметіне ойылатын негізгі талап апаратты таным болып табылады. Ал, мультимедиалы ралдарды олдану оу барысын жеілдету, одан рі дамыту мен оушылара оу материалдарын жеткізу масатын кздеуі тиіс.

 

 

Пайдаланылан дебиет:

1. азастан Республикасыны білім беру жйесін 2015 жыла дейін дамыту тжырымдамасы. //Астана, - 2004. – 65б.

2. азастан Республикасыны "Білім туралы" Заы. //Алматы, – 2010. - 75б.

3. араев Ж.А. Активизация позновательной деятельности учащихся в условиях преминения компьютерной технологии обучения: дисс. док. пед. наук. - Алматы, 1995. – С.335.

4. Нралиева Г.К., Тілеуова С.С. Апараттандыру – білім беруді реформаландыруды негізгі механизмі. //Гуманитарлы ылымдар сериясы. – Алматы, 2006. - №1. - 286б.

5. Дацюк Г.И. Психолого-педагогические особенности применения информационных-коммуникативных технологий в учреждених общего среднего образования: дисс. канд. пед. наук. - М., 2001. – С.175.

6. Бабанский Ю.К. Оптимизация учебно-воспитательного процесса: Методические основы – М.: Педагогика, 1982. – С.192.

7. Молдабаева К.Е. Білімді апараттандыруды маызды факторы – Интернетке шыу. //азастан жне ТМД елдеріндегі білім беруді апараттандыруды ІV- Халыаралы форумыны ылыми маалалар жинаы Алматы, 2006. – 392б.

8. Могилёв А.В. Интернет приходит в школу. Воронеж: ВГПУ, 2001. – С.240.

9. Полат Е.С. Метод проектов на уроках иностранного языка. //ИЯШ. – 2000. - № 2.- С.98.

10. Беспалько В.П. Системно-методическое обеспечение учебно-воспитательного процесса подготовки специалистов. – М.: Высшая школа, 1998. – С.288.

11. Вымятнин В.М., Демкин В.П. Мультимедия курсы: методология и технология разработки. – Томск, 2003. – С.265.

12. Гаффин А.К. Путеводитель по глобальной компьютерной сети Интернет. – М.: ТПП Сфера, 1995. – С.269.

13. Соболева М.Н., Гомулина Н.Н., Брагин В.Е. Электронный учебник нового поколения. //Информатика и образование. – 2002. - №6. – С.239.

14. Пассов Е. И. Основы коммуникативной методики. - М.: Русский язык, 1989. – С.278.

15. Добудько Т.В. Формирование профессианальной компетентности учителя в условиях информатизации образования: дисс. док. пед. наук. – Самара, 1999. – С.171.

 

 

Summary

on the thesis submitted to confer for scholarly degree of "Master of Education"