коллаген, эластин, ретикулин

коллаген, муцины, лизин

коллаген, альбумин, глобулин, аланин

коллаген, кератин, лизин

кератин, ретикулин, аланин

. Малдарды терісінде белоктарды орташа млшері:

96-98%

45-50%

65-70%

80-82%

70-80%

. Таза тымды трлі-тсті аракл елтірісіні табии жн жабыныны реі:

біркелкі, р трлі датары бар

жнні реі зына бойына ртрлі жне датары бар

біркелкі, жнні реі зына бойына ртрлі, ала, аралыс

р трлі датары бар, ала, аралас

аралажнні реі зына бойына ртрлі

. Мехты баыттаы ой терісіні жн жабыныны морфологиялы крсеткіштерін атаыз:

жіішкелігі, зындыы, тсі

зындыы, жіішкелігі, иректігі, тсі, жылтырлыы

зындыы, абыршатыы, ыртысы, зекті абат.

жал болуы, серпімділігі, икемділігі, згергіштігі

зілуге тзімділігі, жіішкелігі, тбіт, ылшы

. Тауарлы сапасын анытау дістері :

лабораториялы жне органолептикалы, эксперттік

визуальді жне органолептикалы

лшенеді, лабораториялы

эксперттік жне органолептикалы

лабораториялы, социологиялы жне органолептикалы

. ой терісіні жнді жабындарыны негізгі асиеттерін атаыз:

зындыы, жіішкелігі, оюлыы, жылтыратыы, боялуы т.б.

зындыы, жіішкелігі жне жылтырлыы

жылтыратыы, оюлыы, жіішкелігі

зындыы жне жіішкелігі

жіішкелігі, ылал стаыштаы, згергіштігі

. Мехты ой терілеріні негізгі асиеттерін атаыздар:

біртектілік жне жнді жабыныны жіішкелілігі, зындыы

жіішкелігі, зындыы, оюлыы

иректілігі, біркелкілігі

жылтырлыы жне жнді жабыны тсі

жоарыда айтылан барлы белгілері

. Тонды ой терілеріні асиеттерін жне е негізгі сапалы белгілерін атаыздар:

жылуды сатау асиеті жне жн талшытарыны біркелкі емес-тігі, ауа жне су ткізгіштігі, тері тканіні тзімділігі

тері лпасыны алыдыы жне тыыздыы, жн талшы-тарыны біркелкілігі

жн талшытарыны біркелкі еместігі жне жылылы сатау асиеті

ауданы жне салмаы, жн жабыныны бір келкілігі

жіішкелігі, біркелкілігі жне жніні зындыы

. Теріні негізгі тауарлы асиеттерін толыымен атаыздар:

ауданы, салмаы, тыыздыы, жылу сатау асиеттері

тыыздыы, салмаы, тері абаттарыны алыдыы

ауданы, жылу сатау асиеттері,

оюлыы жне жнді жабыныны жіішкелілігі салмаы

ауданы, тыыздылыы, жылу сатау асиеттері жне теріні морфо-логиялы ерекшеліктері

. Жнні мытылы крсеткіші ай абатыны рылымына байланысты:

ортаы абатына

зегіне мен зек абатына

сырты абырша абатына

ортаы жне зек абатына

сырты жне орта абатына

. Жн жабыныны жылтыратылыы бойынша аракл елтірілері андай тр-тске блінеді:

кшті, алыпты, йнек тріздес, солын жне жеткіліксіз

алыпты, жылтыраты, йнек тріздес, солын

кшті, алыпты, йнек трізде жне жылтыратыы жеткіліксіз

кшті, алыпты, жеткіліксіз солындау

солын, алыпты, йнек тріздес, жылтыратыы жеткіліксіз

. ой терісіні жн жабыныны зындыы алай лшенеді:

ыр арасыны 1/2 зындыымен тері шетіні 2/3 зындыы аралыындаы айылысан "Д" нктеден лшенеді

ыр арасыны ортасынан теріні 2/3 блігіне те шет жанындаы "Д" нктеден лшенеді

теріні ыр арасы мен шет жаыны "Д" нктеден лшенеді

теріні ортасындаы "Д" нктеден лшенеді

ыр арасыны 2/3 зындыымен тері шетіні 1/2 зындыы

. Мехты шикізатты тауарлы сапасына малды жасы сер етеді ме

негізгі факторларды біреуі

атты сер етеді

тікелей сер етеді, біра орташа

ешандай сері жо

сер етеді

. Мехты шикізатты тауарлы сапасыны згергіштігіне тымны, трді ерекшелігі сер етеді ме

атты сер ететін фактор

тымды, трі ерекшелік-тауарлы сапаа сер ететін бірден-бір фактор

згергіштікке келетін фактор

сер етеді, біра орташа

тауарды асиетіні згергіштігін алыптастыратын негізгі фактор

. Жарапиялы фактор мехты шикізатты тауарлы сапасына алай сер етеді.

сер етеді, атты емес

атты сер етеді

негізгі фактор

факторларды бірі

ешандай сері жо

. згергіштікті трлерін атаыздар

жарафиялы, жеке басты, жынысты, жасы бойынша, маусымды, азытандыру маызы

технологиялы, жасы бойынша, жылды, кезеді, тымды, биологиялы

тымды, маусымды, жынысты, технологиялы, ндірістік, биологиялы

ндірістік, жынысты, температура режиміне байланысты

физиологиялы биологиялы, химиялы, жасы бойынша

. азастандаы ой мен ешкі басы, шамамен 1990ж.

Млн

31,0 млн.

26,4 млн

34,4 млн.

25,9 млн.

. азастанда ндірілген барлы ндірілген жнні, шамамен 1990 ж.

120,0 мы тонна

31,0 мы тонна

24,3 мы тонна

34,1 мы тонна

100 мы тонна

. Жылы жне ірі ара малыны телеу жндері андай талшы типтерінен трады:

ыса ылшытан

лі талшытан

тбіттен

ыса аралы талшытан

ыса ира талшытан

. Зауытты жн дегеніміз не:

тері жне тонды шикізатты ндеген кезде алынан жн

зауытты малдарда µсірілген жн

ылды шикізатты ндегенде алынан жн

лген ойды терісінен алынан жн

сою алдында, ыса мерзімде алынан ой жн

. лі ырым жні дегеніміз не:

тонды тері шикізатын ндейтін ксіпорыннан алынан жн

лген ойды терісінен алынан жн

ксіпорында ндеу алдында теріден ырылан жн

ет комбинатында сояр алдында алынан жн

екінші алды шикізатын µндегенде алынан жн

. Тбіт талшытарыны сімдік тектес талшытардан айырмашылыы:

абыршаты жне ыртысты абаттарды бар болуымен

абыршаты абатты оршалуымен

ыртысты абатты оршалуымен

абыршаты жне ыртысты абаттарды бар болуымен

кшті жетілген зекті абатты бар болуымен

. Биязылау жн тобы дегеніміз не:

биязылау жнді ойлардан алынан жн

биязы жнді ойлардан алынан жн

я жнді ойлардан алынан жн

ылшы жнді ойлардан алынан жн

жылы мен ірі арадан алынан жн

.я жн тобы дегеніміз не:

сараджы, алай, тжік т.с.с.ойлардан алынан жн

биязылау жнді ойлардан алынан жн

биязы жнді ойлардан алынан жн

ылшы жнді ойлардан алынан жн

жылы мен ірі арадан алынан жн

. ылшы жн тобы дегеніміз не:

аракл, ырыты ойлардан алынан жн

биязылау ойлардан алынан жн

я ойлардан алынан жн

биязы жнді ойлардан алынан жн

жылы мен ірі арадан алынан жн

. Тлеу жн тобы дегеніміз не:

жылы мен ірі арадан алынан жн

биязылау жнді ойлардан алынан жн

я жнді ойлардан алынан жн

аракл, йрыты ойлардан алынан жн

биязы жнді ойлардан алынан жн

. Биязы жнні ІІ классыны зындыы

См - 6,4 см

6,5 см-ден зын емес

7,0 см-ден зын емес

4,0 см жне одан зын

3,5 см жне одан зын

. азастандаы ой мен ешкі саны, шамамен 1990ж.

Млн

31,0 млн.

26,4 млн

34,4 млн.

25,9 млн.

. Меринос тымды малды жні сапасы

Жоары биязы сападаы

Жаман биязы сападаы

Аппа

ара

Топыра

. Меринос ой жніні зындыы крсеткіші.

3-5

5-6

1-3

2-4

8-10

. Меринос жнді ойды талшыыны зындыы.

5-11

3-5

7-9

1-3

15-22

. Линколь ойыны жн крсеткіші

См

20-26 см

28-30см

50-85 см

55-75 см

Меринос жнді ойларды неше рет ырады

1,5

1,8

.Жн ндіретін ойлар:

Биязы жнді

лпілдек жнді

йасан жнді

Тыыз

Аз жнді

. Меринос жнді ойларды ыру мезгілі

Кктем кезінде

Маусымда

Апан

араша

аза

.ойды жн німділігін белгілеу.

Екі рет

Бір рет

Жо

Алты рет

Жеті

. Жн беріктілігін айындау:.

Динамометр ралы

Килограммен ралы

Граммен ралы

Градуспен

Метрмен

. Туаннан кейін енесінен бліп алу кні

21-22

22-29

23-24

17-18

16-17

. Саулы ріске реті:

Рет

3 рет

4 рет

1 рет

8 рет

. Тотыны ай температурадаы сумен суаран дрыс

Салындау

Жылымшы

Млдір

Тщы

Ластау

. Етті кп ндіретін ммкіншілік:

ой бордаылау кезінде

ой азытандыру кезінде

ой азытандыру кезінде

ой сауу кезінде

ой ыру

. Бордаылауды неше трін білесіз

. арынды бордаылауа ай мезгілдегі озылар алынады.

ысы жне кктемгі

Жазда жне ысы

Кзде жне ыста

Кктемде жне ысы

Кзде жне жазда

. азастанда тменгі баадаы ой етін ндіруді трі:

Етті-майлы

Етті-жнді

Жнді-аракл

Майлы жнді

Жнді етті

. ойды бордаылау.

Срлем,шп,жем

Жем,жмых

Шрот, жем, шелуха

Срлем,жем

Шрот,жем

. Жас мала андай шптер дрыс.

Бршаты астытар

Дала-шптесіндер

Далалы

Майлы жнді

Жнді етті

. ойа жем кніне неше беріледі:

.ой сірудегі жауапты уаыт

ой тлдету

Кйек алу

ой ыру

ой азытандыру

ой сауу

. андай ойды жеке баады:

Ары

Семіз

те семіз

Орташа

Толы

. ойды азытананда негізгі мселелері:

. Туылатын тлді ай кезде азытандыруан жн.

Буаз кезінде

ысыр кезінде

Кйлеу кезінде

Ары кезінде

Семіз кезінде

. Ждеу мал шін азы млшерін анщаа кбейту ажет:

0,2-0,4

0,1-0,35

0,4-0,5

0,01-0,006

0,4-0,6

. Саулытар мен тсаты азы лшемі:

16-20%

26-30%

10-12%

31-35%

11-13%

. Азы млшері андай азытармен лшенеді:

нарлыы жоары

Сапасы тмен

Сапасы орташа

Сапасы нашар

Сапасы жоары

. Азы рационын жасаанда ажетті ескерулер: Кп желінетін

Натылы ажетті

ажетті азытану

Жаппай азытануы

ажетті крсеткіш

Сапасы жоары

. Буаздылыта ойды зат алмасу жйесі:

Жоары

Жоары емес

Орташа емес

ыса- жоары

зын- жоары

. ай алымны ойынша буаздылы кезінде оректік заттардан кбірек жмсалды.

А.Модянов

И.П.Павловский

П.Мечниковский

М.Иванов

Н.Дарвинчи

.Мал буаздыыны екінші блігінде:

4-5

1-2

3-4

6-7

8-9

.Организмде азы лшемі.неше есе артады

30-41%

20-26%

15-26%

35-6%

50-56%

. орытылатын протеин млшері:

41-50

61-70

26-30

56-60

76-80

. Саулы буаздыыны бірінші блігінде:

1,25-1,36

0.6-1,21

1,25-1,20

1,30-1,36

1,47-1,38

. ойды буаздыыны алашы кезінде:

9-10

11-8

13-13

7-9

14-16

. ой буаздылыыны алашы блігінде

Ай

1-1,5ай

1-2ай

4-2ай

5-8ай

. Эмбрионны салмаы туу кезінде.

Азаяды

Тмен

Кбейеді

те жоары

Кп

. Тууа таяу малды салмаы:

Артады

ысарады

Тмендейді

зарады

Кемиді

. Бес айдаы тл салмаы

120-155

161-170

166-170

111-115

110-118

.оздау кезіндегі срлем:

Азайтады

Кбейтеді

Орташада

Арттырады

Жоарылатады

. Мал сйегіне сер ететін элемент:

Кальций мен фосфор

Магний мен мыс

Мыс мен мырыш

Йод пен мыс

Хлор мен мыс

. ойай зындытаы шпті жайді:

3-6

2-4

1-3

4-6

5-7

. ойды азыты орытуы.

Нашар

Жасы

Орташа

те жасы

Тез

. Салмаы 56-62кг меринос ойыны азы рационы:

1420-1750

1850-1500

1250-1350

1850-1950

1100-1450

.ай азы пайдалы:

Жасы желінетін

Желінбейтін

Орташа желінетін

Ауыр желінетін

Сібейтін

.ай элемент азыта пайдалыТемір

Мырыш

Хлор

Магний

Кобальт

Сібейтін

. Жнні беріктігі мен созылыштыыны себебі:

Кобальтке

Никельге

Мыса

Йода

Камииге

. Азытаы кобальт млшері:

1,6-2,0

1-3

2-4

3-5

1-1,8

. Саа мала ажет азы лшемі:

10-12

12-13

13-14

10-11

9-10

. аракл айына ажет азы лшемі:

. Жылына ажет азы лшемі.

. Солтстік батыс жне шыыста ой стау тсілі.

олда,орада

Жайылымда

Егісте,бата

Далада,ырда

Арнайы жерлерде

. Далада азы шп таусыланда:

осымша рама жем береді

Минералды- тзды

Тзды- хлорлы

Сулы -ра

ра -тзды

. ойды кн жылыда айда баады:

Жайлауда

ыстауда

Кздеуде

Егісте

Далада

.Жазы жайылым ай кезден басталады:

Тауа

орада

Далада

Егісте

ыра.

.ай мезгілде м жиегінде сыриды:

ыркйек

азан

Наурыз

Тамыз

араша

.Сатау шін азытарды пайдалы трі.

Тйіршіктелген,брикеттелген

Блікпен,бдірлі

орытылан

Жармаланан,сулы

Суланан, орытылан

. ойларды ай трін шлде баады:

аракл

Биязы жнді

оспа жнді

Майлы жнді

ыса жнді

. ошарларды бауды трі:

Отарлар клемді

орада

Биязы жнді

оралар-кіші

Жайылымда

.ой шаруашылыындаы жауапты кезе

Кйек алу

ой ыру

ой азытандыру

ой сауу

ой сою

. Саулы азытананда басты мселелер анш

.Организмні ызметіне жмсалатын . анша есе артылады

30-40%

20-25%

15-20%

35-45%

50-55%

. Ірі араа араанда ой азыты алай орытады.

Нашар

Жасы

Орташа

те жасы

Тез

. азіргі кезде азастанда траты жемшп базасы барм

Жо

Ия

Бар

Кп

Сирек

. ошар рационында фосфор анш

14-15

10-12

17-19

20-25