Мектеп психологыны иын балалары бар педагогтармен жне ата – аналармен жргізетін тзету-дамыту жмыстары.

азастан Республикасыны «Тлім – трбие тжырымдамасы» жобасында аза халыны лтты намысы мол, елжанды, табанды, жігерлі азаматтар трбиелеуге ден ойылан. Кп лтты азастанны бгінгі жаару баыты жалпы адамзатты жне лтты ндылытардан сусындаан, лтты дниетанымы, мінез-лы алыптасып, жан-жаты жетілген парасатты азаматтар трбиелеу. Баланы трбие рдісіне атысатындар, мектеп басшылары, сынып жетекшісі, сынып стаздары, ата-аналар. Ата-аналарды масаты стаздармен тыыз атынаста болып соларды аыл-кеестерін тыдап балаа тиянаты білім, жасы трбие беруге з лестерін осу, тікелей ат салысу. Ата-ана немесе жаня-оамны негізі. оам жанядан басталады. рбір жаня болаша оам мшелерін дрыс трбиелесе оам мыты болады. Бл аида асырлар бойы алыптасып келеді. Себебі бала мірі жаняда басталады, ол бала шін е жаын орта. Бала жаняда ата-тегін біліп жаняны, улетті жаымды негелерінен мраларынан сусындап седі. Жаняда басты мселерді бірі-баланы тіршілік рекетін йымдастыру. Бан баланы кн тртібі, міндеттері, ойылатын талаптар: оны й ебегіне атысуы, оу іс-рекеті, бос уаытын йымдастыру жатады. В.А.Сухомлинский оушыларды ата – аналарымен жмыс істеуді мазмнына ерекше назар аударып: «Тек ата – аналармен бірге жалпы кш жігерді біріктіру арасында малімдер балалара лкен адамды баытты беруі ммкін», - дейді. Олай болса, отбасы мектеппен бірге трбиелік ортаны ттастай негізгі ыпал ету факторларын жасайды. Сондытанда педагогикалы рекетте мектепті жалпы міндеттеріні клеміні кедігіне арамастан ата – аналармен жмысты маызы ерекше. азіргі мектепте жадай кптеп згеруде: оу жне трбие рдісіні рылымы мен мазмны, соан сай малімдер мен оушыларды кзарастары оларды зара арым–атынасы сабаты йымдастыру формаларымен ткізу технологиясы кптеген оу пндерін оытудаы жаа кзарас, сонымен атар сыныптан тыс трбие жмысын мектепті басару ісі біртіндеп демократиялы баытты стануда, яяни педагогикалы рекеттегі шбрыш – «малім - оушы – ата – анаа» атысты жадайда жаа демократиялы арым – атынаса ие болды. Мектеп психологы алдымен зі жетекшілік етіп отыран мектепті ата-аналарына арналан педагогикалы білімдерді насихаттау шін гімелер мен дрістер ткізуі ажет. Оларды мазмны ата-аналарды талаптарына, оу-трбие жмыстарыны натылы міндеттеріне байланысты болады.Психологты жмыс барысында ата-аналармен рекет етуіні табыстылыы тмендегі міндеттерді шешілуіне туелді:

1. Тланы алыптастырудаы жаняны рліне педагогтар мен ата-аналарды психологиялы баыттылытарын згерту. Баланы жаняа айтарып, жаняа «й академиясыны» рлін, ал ата-аналара – басты трбиешілерді ызметін бекіту ажет;

2. Жаняны, жанялы трбие жадайларын жне ата-аналарды ажеттіліктерін ылыми трде зерттеу. Ол арапайым психодиагностикалы сауалнамалардан басталып, трбиелеуші институт ретіндегі жаняны толыанды портретін растырумен аяталады;

3. Психологиялы-педагогикалы дайындыа деген ата-аналарды дстрлі жаымсыздытарын жаымды арнаа бру: баытты жаня мірін гіттеу;

4. Ата-аналарды педагогикалы ммкіндіктерін ке трде олдану. Психолог ата-аналармен жмыс істегенде жаняны ызыулары мен ммкіндіктерін ескеруі ажет, оларды оамды ойларын алыптастыруы керек. азіргі ата-аналар мектепті міндеттерін тсініп ана оймайды, сонымен атар оны жоспарын, жаын жне алыс масаттарын біледі. Олара педагогикалы рекетті ке таралан трпішіндеріні технологиясын мегертіп, з ытары мен міндеттері туралы апарат беру ажет;

5. Жаняа алашы психологиялы-педагогикалы кмекті йымдастыру. Ата-аналар бала трбиесіне атысты аладататын сратарына наты жауап алулары тиіс, бл жанялы кеес беру, сенім телефоны арылы жзеге асырылады;

6. Ата-аналармен жмыса мірше, тжірибелік сипат беру. Кптеген ата-аналарды балаларын жаман трбиелеуі – оларды сауатсыздытарыны салдарынан емес, не істеу керектігін жне алай істеу керектігін білмейтіндіктеріні нтижесі, бл мселені шешу шін жмысты белсенді трпішіндерін олдану ажет, олар жанялы арым-атынасты тжірибелік педагогикалы іскерліктері мен дадыларын, ата-аналарды психологиялы-педагогикалы крегендіктерін дамытуды кздейді.

Ата-аналар кодексінде: «Ата-ана ерекше жадайда ана емес, трбиемен дайы айналысуа міндетті. Баланы трбиелеу шін ата-ана зіміз трбиелі болуымыз керек. Трбие беру-аыл айту емес. Баланы жасы кргендігінізді мейірімді, жылы сзбен жеткізіп отырыыз. Мектептегі жадайды жасарту масатында сыныстар айтуа ыыз бар» делінген. Сондытан мектеп психологы баланы толыанды дамуы шін мектеп жымымен бірлесе отырып, балаларды ата-аналарына психологиялы жаынан дрыс баыт-бадар бере білсе жне олармен жргізілетін жмыстар жйесін арнайы тртіпке келтіре отырып, жйелі трде жргізсе мектеп пен отбасы ынтыматастыы біртіндеп ныая тсіп, бала трбиесіндегі зара байланыс одан рі ныая тскен болар еді.

лы стаз А.С.Макаренконы: "Баламен шыдап сйлесу шін орын мен уаытты тадай білііз, кіре берістегі, жол-жнекей айтылан сз бала кілінде керекті із алдырмайды деген", - парасатты ойы бала трбиесіндегі гімелесу дісіні кп міндет жктейтіндігін білдіреді. Днні сіп-нуі топыраына, ктіміне байланысты болатыны сияты, бала аыл-есіні, мінезіні алыптасуы да ортасына байланысты. Соны байаан халы «лы ссе – лы лгілімен аылдас бол», «араайа арап тал ссін, атарына арап бала ссін» деп, лаатты ой айтан. ателігін тсіне білетін, дрыс жріп, ктіне білетін, лкенді сыйлап, кішіні сйетін, білімді жинап, дниені шолатындай балаларыыз жасы болсын десеіз зііз де оан лгі болатындай болыыз. Халы даналыында: «Баланы 5-ке дейін патшадай ктер, 15-ке дейін лыдай жмса, 15-тен кейін досыдай сыйла» - деген керемет лаатты наыл бар. Соны рдайым басшылыа алыыз. Бала бойындаы жаымсыз мінез-лытар немі есепке алынса, ата-ана мен малім бірлікте болып, баланы жасы, жаымды істерін ыли марапаттау ажет. оршаан ортадаы теріс рекеттерден немі сатандырып отырса, малім мен ата-ана рашан сергектік, шыдамдылы танытып, жан жылуын беріп, шеберлік крсете білсе, онда балаларымыз зімшіл болмай, иындытан ашпай, міндеті мен парызын орындайтын рпа болары аны.