Техникалы реттеуді жалпы заы

Кіріспе

 

«Техникалы реттеу туралы» Р заы республикадаы жалпы німні жне процестерді ауіпсіздігін амтамасыз етуге баытталан мемлекеттік техникалы реттеу жйесіні ыты негіздерін белгілейді жне осыан сай «стандарттау» термині: «німдерге, ызмет крсетулерге жне процестерге ойылатын талаптарды реттеуді отайлы дегейіне наты іс жзіндегі жне леуетті мселелерге атысты жалпылама, бірнеше рет жне з еркімен пайдалануа арналан ережелерді белгілеу арылы ол жеткізуге баытталан іс-имыл» деп айындалады.

Нарыты экономика жадайында басты тауар сапа болып табылады. Сапаны амтамасыз ету, жетілдіру жне оны басару масатында бізді елімізде бір атар задар рекет етеді, «Техникалы реттеу туралы», «лшем бірлікті амтамасыз ету туралы», «Сйкессіздік саласындаы аккредиттеу туралы», «Ттынушы ыын орау туралы». Дние жзі экономикасыны талаптары, ИСО 9000 сериялы халыаралы стандарттарын ке ендіру нім сапасын анытайтын, ндіріс сапа жйесін, оршаан ортаны басару ммкіндіктері пндерін оыту клемі мен дегейін жоарылату ажеттігін анытады.

Стандарттауды масаты – р саладаы наты да, нормаланан потенциалды міндеттерді шешу шін белгіленген сыныстар, талаптар, ережелер, нормаларды ке рі бірнеше рет олдану арылы ретке келтіруді жоары сатыа жеткізу болып табылады. Сонымен атар стандарттау масатына халы денсаулыын жне жмыс стейтіндерді ебек ауіпсіздігін амтамасыз ету жатады..

 

Техникалы реттеу жйесі

Техникалы регламент німге, процестерге атысатын техникалы талаптарды кешенді трін не толы трін белгілейді. Дл нормаларды, крсеткіштерді, терминологияны трлерін, баылау трлерін жалпы трде крсетеді (те сипатталан мінездемелерді крсету арылы жне стандарттара сілтемелер жасаумен). Негізгі стандарттар ерікті болып табылады, тек олара сілтемелер жасалынан кезде ана олар міндетті трге ие болады. Сонымен атар длелдеуші база ызметін атарып, нім мен ызметті техникалы регламентін крсетілген нормалар мен талаптара сйкестігін растайды.

Техникалы реттеуді жалпы заы

 

Нсауларда німні сйкестігін баалау жне мемлекет тарапынан баылау тек ана техникалы регламенттерде белгіленген міндетті талаптарды саталуына атысты жргізіледі. Таы бір ескеретін жадай - ол тіркеу жйесіні німні сйкестігін баалау жйесінен блек жмыс атаруы. азастандаы техникалы реттеу жйесіні ЕО жйесінен айтарлытай айырмашылыы бар. Техникалы задылы республикада тиісті дегейде дамымаан, ал міндетті техникалы нормалар стандарттарда жне баса нормативтік жаттарда (экологиялы, тазалы сатау, рылыс, т.б.) белгіленген. Кейбір стандарттарда саталуа тиісті міндетті талаптар ажетті дегейде атап крсетілмеген.

Мемлекеттік баылау органдарыны жмысы нормативтік жаттарды тек ана міндетті талаптарына атысты боландытан, ндіруші мен баылау органдарыны арасында дау туындап отырады. Тіркеу жйесі мемлекеттік сертификаттау жйесіні шеберінде жмыс атарды. Дайындаушы жргізген сына нтижелерін сертификаттау органыны тану механизмі тиісті дегейде дамымаан. Міндетті жат трлеріні кптігі жне сйкестікті длелдеуді халыаралы трлеріні тиісті дегейде олданылмауы отанды ксіпкерлерге нім ндіруде иындытар. азастанны сауда жасау жніндегі серіктестіктерінде тсінбеушілік жне нім сапасына сенімсіздік туызады. азастан Республикасында техникалы реттеуді мемлекеттік жйесін ру жне дамыту мынандай негізгі баыттарда жргізілуі жне негізделуі ажет:

· жйені масаты мен принциптерін анытау;

· жйені рылымды элементтері мен йымды рылымдарын анытау;

· техникалы регламенттерді жасау жне олдану саласына атысты ережелерді анытау;

· мемлекеттік стандарттау жйесін жетілдіру баыттарын анытау;

· сертификаттау жйесін реформалау жне тіркеу жйесін оны рамынан шыару;

· сертификаттаудан сйкестікті длелдеу механизміне кшу;

· мемлекеттік тексеру жне баылау органдарыны жмысын реформалау;

· халыаралы ынтыматастыты дамыту.