Психодраманы теориялы негіздері

Психодрама – келушілері кезек-кезек актерлерді рлін ойнайтын топты психотерапияны трі, оларды рлдері тлалы маызды мірлік жадайларды лгілендіруге баытталан.

Психодраманы масаты – адекватты емес эмоционалды реакцияларды жою, зін-зі тере тсіну, арым-атынастаы зырлылыты, леуметтік перцепцияны дамыту.

Психодраманы негізгі компоненттері

Рлдік ойын. Психодрама адамдарды ойнауа табии абілеттілігін олданады. Театрмен салыстыранда психодрама импровизацияны олдайды.

Спонтанды – ол шыармашылыты катализаторы. Сондытан да психодрамада алдын ала жазылан сценарий болмайды.

Теле – ол адамдарды бір-бірін сезінуі.

Катарсис – психодрамадаы ойыннан алатын эмоционалды жауап беру арылы іштей тазару.

Инсайт– ол психодрамаа атысу барысында пайда болатын кзді ашылуы жне кз жеткізу.

Психодрманы психотехникасы

Психодрамаа атысушылар арасындаы рлдер былайша блінеді:

- режиссер продюсерді, терапевті, аналитикті жне топты жетекшісіні рлін ойнайды;

- протагонист – басты рлді орындаушы;

- осымша «Мен» - екінші кезекті рлдерді орындаушылар;

- аудитория – топты баса да атысушылары.

зін таныстыру

Рл ойнау

Диалог

Монолог

Егізі – протогонистті рлін ойнау

Сырт арата айтылан сздер – осымша Меннен сырт айналып, айта алмай жрген сздерін айтады.

Рлдерді ауыстыру - протогонист пен осымша Мен рлдерін ауыстырады.

Айна – протогонистті мінез-лын, имыл-рекетін айнытпай салу.

Болашаа проекция – болашаты сценасын ойнауа ммкіндік береді.

лгілеу – протогонистке рекеттерді альтернативтік тсілдерін сынады.

 

Таырыпты пысытауа жне бекітуге арналан сратар:

1. Якоб Морено психология мен психотерапияа андай лес осты?

2. Социометрияны маызы неде?

3. Психодрамадаы режиссерді рлін сипаттаыз

4. Кмекші тлалар андай ызмет атарады?

5. Психодрамадаы кезедерді сипаттаыз.

6. Топты бастапы стте ыздыратын техниканы ойлап табыыз.

7. Психодрамалы психотерапияны нтижесі жне оны баса баыттармен байланысы (реферат).

 

дебиеттер:

Барц Э. Игра в глубокое: Введение в юнгианскую психодраму. — М., 1997.

Бубер М. Я и Ты. - М., 1993.

Келлерман П. Ф. Психодрама крупным планом: Анализ терапевтических механизмов. - М., 1998.

Киппер Д. Клинические ролевые игры и психодрама. — М., 1993.

Лейтс Г. Психодрама: теория и практика. Классическая психодрама Я. Л. Морено. - М., 1994.

Марино Р. Ф. История Доктора: Джей Л. Морено — создатель психодрамы, социометрии и групповой психотерапии. — М., 2001.

Морено Я. Театр спонтанности. — Красноярск, 1993.

Психодрама: Вдохновение и техника / Под ред. П. Холмса, М. Карп. — М., 1997.

Холмс П. Внутренний мир снаружи: Теория объектных отношений и психодрама. - М., 1999.

Riebel L. Doctor, Teacher, Indian chief: metaphor and the search for inherent identity // Journal of integrative and eclectic psychotherapy. — №9. — 1990. — P. 119-135.

Moreno J. L. The words of the father. — New York, 1971.

Moreno J. L. Who shall survive? Anew Approach to the problem of human interrelations. — Washington, 1953.

ТАЫРЫП 6

К.РОДЖЕРСТІ КЛИЕНТКЕ БАЫТТАЛАН ПСИХОТЕРАПИЯСЫ

Сабаты масаты:

Практикалы психология тжірибесінде К.Роджесрсті клиентке баытталан психотерапиясыны пайда болу, даму тарихын зерделеу. олданыстаы техникаларын олдану білім, білік, дадыларын алыптастыру.

Жоспар

1. К.Роджерсті клиентке баытталан психотерапиясы пайда болу, даму тарихы, теориялы негіздері

2. азіргі уаытта олданылатын психотехникалары

3. Клиентке баытталан терапияны дамуыны заманауи ахуалы мен тенденциялары

Карл Рэнсом Роджерс (1902-1987)

Карл Рэнсом Роджерс ылыми мансабын 1927 ж. Нью-Йорктегі Балаларды трбиелеу институтында бастады. 1951 ж. Роджерсті «Клиентке баытталан терапия: заманауи практика, мні жне теориясы» деген ебегі жары крді.

Роджерс Америкалы психиатриялы ассоциациясыны лтты зерттеу кеесіні жне Америка психотерапиялы академиясыны президенті болды.

Адама баытталан психотерапия гуманистік психология деп аталатын ылыми аыма енеді. Адлерлік терапияны белгілі кілі Ханс Ансбехер гуманистік психологияа тн алты сипатын бліп крсетеді:

1) адамны шыармашылы кшіні шешуші рлі;

2) адамны антропоморфты лгісі;

3) адамны дамуын себептер емес, масаттар анытайды;

4) адама «элементтік» емес, холистік кзбен арау;

5) адамны субъектілігі есебінде пікірлерін, кзарастарын, саналы жне бейсаналы рекеттерін есепке алу ажеттігіні;

6) е бастысы психотерапия жасы адами арым-атынастара негізделген.

Психотерапия теориясы

Кез-келген психотерапияда эксплициттік немесе имплициттік трде клиентті згеру орлары туралы мселе ойылады. Ол босасу, сенімділік, сабырлылы, байсалдылы жне т.б. Бл жердегі идея, алдымен, згеру орын (клиентті ішінен немесе сыртынан) табудан, жне екіншіден, сол орды мселелік ахуала осудан трады (жйелік десенсибилизация).

Эмпатия – терапевтті клиентті ойлары мен сезімдеріне біртіндеп жаындай беретін дерісі.

Терапевтті конгруэнттілігі. Терапевтті инконгруэнттілігіні екі алпы бар: 1) психотерапевтті сезімдері мен сол сезімдерді тйсінуі арасындаы инконгруэнттілігі; 2) сол сезімдерді тссіну мен оларды крсету арасындаы инконгруэнттілік.