Арама-айшылытармен жмыс.

Бізді абылдауымыз трлі штамптара толып, «оысталады».

Біз ерікті немесе еріксіз адамдарды жне оларды рекеттерін «мейірімді—жауыз», «жасы-жаман», «пайдалы-пайдасыз», «оранушы-шабуылдаушы», «біз-олар» жне т.с.с трлі баа категорияларына жатызамыз.

Гештальттерапияа бізді осындай баалауларымызды объективті еместігіне, кп жадайда былмалылыына кз жеткізуші жаттыулар енгізілген. Бір адамны осындай эмоционалды абылдауыны былмалылыы психологияда сезімдерді амбиваленттілігі деп аталады.

Сезімдерді амбиваленттілігі – міндетті трде психикалы ауыту дегенді білдірмейді. Ол кез-келген алыпты адама тн. Біз ызанан кезде бір мезгілде жасы жне жек кре аламыз. Кмек алан адам бір мезетте ризашылы білдіріп рі зін орланандай сезінуі ммкін.

Бларды барлыы алыпты адамдар шін деттегі жадай. Психотерапевтті жмысы осы былмалылы арама-айшылы тудырып, келуші мселені зі шеше алмаан жерден басталады.

Психотерапевті бл кезедегі міндеті осы екі эмоциялы арама-айшылытарды арасындаы шіншіні табуа кмектесуден трады.

Гештальттерапияда психикалы денсаулы ахуалы кемеліне келу (зрелость) деп сипаттайды. Бл жерде леуметтік кемеліне жету жайлы сз болып отыр, ол биологиялы кемеліне жетумен немі сйкес келе бермейді.

Гештальттерапияны теориялы станымдары (ысаша тжырымдаанда)

Пішін (фигура) жне фон. Адамны мінез-лы азаны психикалы жне физикалы тепе-тедігі бзыланда пайда болатын трлі ажеттіліктерге туелді.

- жан мен тн блінбес бірттастыты райды.

- санада гештальт (пішінді) тудыратын дл азір тіп жатан оиаларды адам з міріндегі аса маызды оиалар деп абылдайды, ал аса маызды емес оиалар екінші кезекке ыыстырылады (фон).

- Гештальт ру жне оны аятау – азаны табии мірлік іс-рекеті.

- Адам зін-зі реттей алатын жан ретінде ішкі лемінде де, зара жне оршаан ортамен тиімді тепе-тедікке ол жеткізе алады.

- Толы тепе-тедік наты пішінге (гештальта) сйкес келеді, ал оны аяталмауы азаны фон алыптастыруына трткі болады.

- Дл азір басымды танытан тілектер, сезімдер немесе ойлар пішін (гештальт) бола алады.

- Адамны психикалы ахуалына ыпал ететін аяталмаан гештальт – ол анааттандырылмаан ажеттіліктерді нтижесі.

- Аяталмаан гештальттарды шектеу – ол неврозды негізі.

- Психотерапевтті міндеті – келушіні з ажеттіліктерін тйсінуіне кмектесу, оны нерлым аны ету (яни гештальт алыптастыру) жне соында ол ажеттілікті жою (яни гештальтты аятау).

Гештальт-терапияны техникалары

1. Тйсінуді кеейту

2. арама-айшылытарды кіріктіру

3. Сезімдерге назар аударуды кшейту

4. Армандармен жмыс

5. зіе жауапкершілікті алу

6. арсыласуды жеу жне т.б.

Таырыпты пысытауа жне бекітуге арналан сратар:

1. Гештальт-терапияны негізгі ережелері

2. Перлз бен Райх теориясы мен практикасыны андай састытары бар?

3. Гештальтпсихология мен гештальт-терапиядаы «пішін мен фонны» зара атынасы тсінігі.

Дебиеттер

Гештальт-терапия: принципы, точки зрения, перспективы. Интервью Р. Резника с М. Парлетом 28 февраля 1995 г. / Пер. М. Занадворова // Гештальт-95: Сборник материалов МГИ. — М., 1996.

Наранхо К. Гештальт-терапия: Отношение и практика атеоретического эмпиризма / Пер. А. А. Рунихиной. — Воронеж, 1995.

Перлз Ф. Внутри и вне помойного ведра // Ф. Перлз, П. Гудмен, Р. Хефферлин. Практикум по гештальт-терапии. — СПб., 1995.

Перлз Ф. Гештальт-подход и Свидетель терапии / Пер. М. Папуша. — М., 1996.

Перлз Ф. Эго, голод и агрессия / Пер. Н. Б. Кедровой, А. Н. Кострикова. — М., 2000.

Польстер И., Польстер М. Интегрированная гештальт-терапия: Контуры теории и практики / Пер. А. Я. Логвинской. — М., 1997.

 

ТАЫРЫП 8

ДЕНЕГЕ БАЫТТАЛАН ПСИХОТЕРАПИЯ

Сабаты масаты:

Денеге баытталан психология мен психотерапияны пайда болуы мен дамуы тарихынан малмат беру жне оны теориялы жне практикалы тжырымдамаларын оыту, олдану білік, дадыларыны алышарттарын алыптастыру.

Жоспар

1. В.Райх іліміні негізгі тжырымдары

2. Денеге баытталан терапияны ерекшеліктері

 

Денеге баытталан психология мен психотерапияны негізін алаушы Вильгельм Райх (1897-1957). З.Фрейдті шкірті, оны е алашы клиникалы ассистиенті. 1924 жылы Райх алашы оыту психоаналитикалы институты – Психотерапия семинарыны директторы болды.

Денеге баытталан терапияны негізгі кілдері Александер Лоуэн, Елсворт Бейкер, ида Вольф, Матиас Александер, Моше Фельденкрайз, Артур Янов жне басалар.