Тері былары ндірістегі алдытар 3 страница
ызметкерлерді дайындау жне біліктілігін ктеру жніндегі рылымды блімшелерді сыныстарын орытады, соларды негізінде ызметті барлы баыттары бойынша кадрларды оыту жоспарларын жасайды.
«Семей былары-тері комбинаты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі басару рамыны резервтерін алыптастыру жніндегі жмыстарды жргізеді.
«Семей былары-тері комбинаты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ызметкерлеріні ішкі ебек ережелерін, ебек тртібін сатауын баылауды жзеге асырады.
арауындаы орындаушылар шін ыайлы жне ауіпсіз ебек жадайын жасайды.
Секторды зырына жататын мселелер бойынша йымны рылымды блімшелеріне баытталан аымдаы хат- хабарлара ол ояды.
Секторды штаты, оны ызметкерлеріні ауысуы мен жмыстан босатылуы, ерекше кзге тскен ызметкерлерді ктермелеу жне ебек тртібін бзаны, жмыста жіберілген ателіктер шін ызметкерлерге тртіптік жаза олдану туралы сыныстарды йымны басшылыына бекітуге сынады.
Блімшелерге, йымдара, республикадан тысары жерлерге блім ызметкерлеріні ызметтік іссапарлара шыуы жніндегі материалдарды арайды жне йым басшылыына сыныстар енгізеді.
Мамандарды ксіптік дайындыыны дегейін ктеру жнінде шаралар абылдайды, олайлы ебек жадайы жасалуын, шыармашылы бастаманы дамуын, жмыста тжірибе алмасуды амтамасыз етеді.
«Семей былары-тері комбинаты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ызметкерлеріні жеке есеп жргізу мліметтерді жария етілгені, ндірістік ызмет бойынша оан белгілі болан мліметтерді пиялылыын амтамасыз ету шін дербес жауап береді.
«Р-даы ебек туралы» Заа, ішкі жаттара, ««Семей былары-тері комбинаты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі бйрытары мен кімдерге сйкес ызметкерлерді абылдау, ауыстыру, босату жніндегі тиісті жаттарды сапалы жргізілуін йымдастырады.
ызметкерлерді ебек кітапталарына абылдау, ауыстыру жне босату жнінде уатылы жазба жргізеді.
Ксіпорын ызметкерлерін ктермелеуге, марапаттауа жаттар дайындайды.
«Семей былары-тері комбинаты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі кадрларын іріктеу, орналастыру жніндегі ішкі нормативтік жаттарды жобаларын жасайды жне арауа сынады.
«Семей былары-тері комбинаты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ызметкерлеріне ызметкерлермен ебек шартын бзу кезіндегі кету паратарын, срау салулара жауаптарды, жазбаша мліметтерді, р трлі мазмндаы анытамаларды, лауазымны ысартылатыны немесе ебек жадайыны згеретіні туралы хабарламаны, жаттарды зінділерін немесе оларды кшірмелерін дайындайды жне береді.
«Семей былары-тері комбинаты» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі ызметкерлеріні ебек демалыстарыны кестелерін йлестіреді жне ебек демалыстарыны уатылы берілуін баылауды жзеге асырады.
«Семей былары-тері комбинаты» ЖШС-ні адам ресурстары басармасыны 2010 жылды жмыстары мен 2011 жыла арналан жоспары бар. 2010 жылы басарма мынандай ережелерді жасап жзеге асырды:
- карьераны жоспарлау мен кадрлы резервпен жмыс туралы;
- рылымды блімшелер жмысына тест ткізу тртібі туралы;
- жмысшыларыны лауазымды нсаулары мен рылымды блімшелер туралы ережелерді ру бойынша дістемелік нсаулар.
«Семей былары-тері комбинаты» ЖШС-ні рылымды блімшелері мен кілдіктер ызметкерлеріне персоналмен жмыс сратары бойынша консультативтік кмек крсетіп отыру басару міндеті болып есептелінеді.
Басарманы 2011жыла арналан жоспары:
- персонал ынталандыру бадарламасын (леуметтік пакет, материалды жне моралді марапаттау шаралары, кареьралы сім);
- «жылды гімелесу» процедурасын, яни филиал ызметкерлеріні з басшыларымен;
- Жмыстан шыару процедурасын;
- Жаа жмысшыларды бейімделу процедурасы;
- йымда леуметтік сауалнама жргізуді йымдастыру;
- Филиалды рылымды блімшелеріне резервпен жмыс істеу, оыту шараларын йымдастыру, «корпоративтік мдениет» семинарларын ткізу туралы кеестермен кмек беру.
«Семей былары-тері комбинаты» ЖШС-ні ебек ызметін дамытудаы таы бір маызды мселе – ол ішкі ебек тртібіні ережесі болып табылады. Ол филиалдаы ебек атынастарын реттеу масатында жзеге асырылады. Бл ереже штаттаы жмысшыларды ішкі ебек тртібі, жмыса алу, жеке ебек шартын тотату, жмысшылар мен жмыс берушілерді негізгі міндеттері мен ытарын, жмыс жне демалыс уаытыны тртіптерін анытайды.
азастан Республикасыныы Конституциясына сйкес барлы азаматтар зіні ебек етуге жне соан сйкес тлемін алуа ыы бар. Басшылар мен жмысшылар арасындаы атынас азастан Республикасыны нормативтік актілерімен жне жеке ебек шартымен реттеледі.
йым жмысшысы ебек тртібін бзан жадайда тртіп бзушылы шараларын олданады жне «азастан Республикасыны ебек туралы» заыны 9-12 баптарына сйкес жеке ебек шарты тотатылуы, сгіс берілуі ммкін.
Жалпы персоналды басару ралы ндірістік процесс кезіндегі жмысшыларды зара байланысын, арым-атынасын зерттеу болып табылады. йымны персоналды ебек ызметіні мотивациясы, яни ынталандыру жмыстары да бл басармада орын алан.
Жалпы басшыларды зіні ызметкерлерін жмыса ынталандыру шаралары р уаытта болуы керек, мысалы:
1. басшыны масаты бар тенденцияларды индивиттер мен ксіпорын ажеттерін біріктіру білу;
2. ынталандыру слулы сияты адамны андай кзбен арауына байланысты. Бір затты басшыа жасы крінгенімен, екінші біреуге ол дрыс емес болып, ешандай ынта туызбауы ммкін.
3. жмысшылар зіні 1-2 ажеттілігін емес барлы ажеттіліктерін анааттандыруа мтылады. Сондытан, басшы тек зіні ойынша басты ажеттілктер тек осы ана таппай, барлы ажеттіліктерді анааттандыратын фаторлар жиынтыын арастыру ажет.
4. баыныштыларды толы ынталандыру шін р ксіпорын немесе йым рылымын кімшілік нсауларын згерту керек. Егер фирма з ызметкерлеріне суі немесе жетілуіне ммкіндік жасамаса, ал менеджерді нсауы теріс тисе, онда ынталандыру механизміні барлы кш салуы нтижесіз болып алуы ммкін.
5. басшыны ынталандыру кезінде е елеулі роль атаратын зат оны адамды мні.
6. яни ынталандыру дегеніміз – адамды еліктету болып саналады.
Лидерді бір нрсе істеуі немесе айтуы оны андай адам екені мен салыстыранда маыздылыы елеулі тмен.
Жоарыдаы басшыны ынталандыру шараларына осымша ызметкерлерді жмыса ынтасы мен жігерін ктеру масатында іс шаралар алыптасу керек.
Атап айтса, р бір тапсырылан жмыстар мен тапсырмаларды нтижелерін басшы тарапынан олдау тауып, марапаттау, матау, немесе ризашылы білдіру.
Сонымен атар, жмысты орындалан нтижесіне арай р жмыскер немесе ызметкерлерге жмысын ынталандыратын жадай жасау. Ол шін:
Атаратын жмыс ызыты болу керек.
Жмысшылар діл марапаттау алу керек;
Жмыс ортасы таза, шуу дегейі аз, жасы жарымен олайлы болуы керек;
Басшы тарапынан кштеу болмау керек;
Жмысты ызметкерлері мен зара арым-атынас орнату жне алыптастыру ажеттігі;
Трмысты жне медициналы ызмет крсету ралдары амтамасыз етілу керек.
Жоарыдаы жмысшыларды ортасына олайлы орта алыптастыру арылы ынталандыруа болады.
Кптеген компаниялар персоналды ынталандыруды комплекстік бадарламасын жасады. Бірата бл бадарламалар жеке ызметкерлерді мінездемелік ерекшеліктерін ескермегендіктен р кезде тиімді бола бермейді. Барлы жйелер, сонымен атар ынталандыру жйесі де йымны жалпы стратегиясы шегінде жасалынып, енгізіледі. Бірата стратегияны зі наты жмыс орнында жзеге асырылады. Мнда жалпы йым ызыушылы мен жеке тлаларды ызыушылыыны арасында байланысты болуы ажет. Ынталандыру жйесі тзетіліп, р жмысшыа енгізіліп отыру тиіс. сынылып отыран жйені мотивациялы немесе демотивациялы фактор олуы кбінесе басшыа байланысты. Ынталандыру мынандай мотивпен айтылуы тиіс: адамдарды біз зіміз ойлаандай емес, здеріні алауынша ынталандырамыз.
Егер йымдаы жасалан ынталандыру жйесі наты ызметкерлерді тртіптік мінездемесімен арама-айшы келсе, онда жйені тзету керек немесе ызметкерлерді ауыстыру ажет. ызметкерлерді жмыспен анааттануы – бл ынталандыру жне лдау факторларыны сйкестігіні нтижесі.
олдау факторларына:
- аша;
- жадай;
- жмыса ажетті ралдар;
- ауіпсіздік;
- сенімділік;
Ынаталандыру факторларына;
- олдау;
- кареьралы сім;
- жетістік;
- жауапкершілік жне кілділік.
Егерде топты екеуіде болмаан жадайда, шыдауа ммкін емес жмыса айналады. олдау факторалры ана болса, онда жмыса анааттанбауы минималды. Ал, егер – ынталандыру факторы ана болса, ызметкер жмысын жасы крсетеді, біра онда ала алмайды. Топтардан екеуі де болан жадайда – жмыс максималды анааттануа алып келеді.
Жалпы тжірибе мен зерттеулер крсеткендей мына ережелерді олданан жадайда ынталандыру шаралары тиімді болады:
- критикадан айта матаан тиімдірек;
- мадатаулар кп зартпай берілуі тиіс (ебек нтижесі мен оны мадатауды арасын минимизациялау);
- е жасы мотиватор болып – ызметкерлерді зіне жне оны жан ясына кіл бліп отыру табылады;
- адамдара биікке жету найды, сондытан олара здерін жеіске жету ммкіндік беру;
- тек негізгі ана емес, сонымен атар аралы масата жеткен жетістіктер шін де мадатап отыру;
- ызметкерлерге жадайды баалап отыру ммкіндігін жне ызмет еркіндігі сезімін берііз;
- кейде жне лкен сыйлытар ызанушылыты тудырады, сондытан барлыын анааттандыру шін - рдайым кішігірім сыйлытар беріп отыру;
- ішкі бсекелес – прогресті жылжытады.
Марапаттауды берілуі негізінен – ебек міндеттемелерін дрыс орындаан шін – ебек німділігін ктеру; нім сапасын жасарту; компания аражатын немдеу; жмысшыларды ызмет міндеттерін з уаытылы жне діл орындалуы; ебек ызметі жадайында жаалытар енгізу мен жаашылды; жмыс барысында жмысшыларды басадай жетістіктері кезінде олданылады. Осыан бйланысты филиалда филиалды ішкі нормативтік жаттары мен расталатын марапаттау трлері бар. Олар:
1. матау аазымен ттытау;
2. нды сыйлытармен марапаттау;
3. ризашылы жариялау;
4. е жасы маман атаын беру;
5. «е жасы атаын беру» атаын беру;
6. «е жасы блім» атаын беру;
7. жмысшыны ызмет бойында суі;
8. премиялау;
9. р уаытта ашалай марапаттау;
10. жалаыны жоарлату.
Осындай моральды жне материалды марапаттау трлері филиал басшылыыны бйрыымен абылданады.
Сонымен атар марапаттаулар осы марапаттау абылданан шешімге байланысты 10 кннен кешіктірілмей жарияланып, ттытау ааздары мен сыйлытары шешім абылдананан кейін 10 кн ішінде берілуі тиіс.
Бл жмыстарды йымдастыру шараларды филиалды адам ресурстары басармасыны менеджерлеріне жктеледі. Сонымен атар ксіпорында басшыны мртебесіне арай марапаттау клемі бекітілген, мысалы, бас басшыа толыымен азастан Республикасыны «ебек туралы» заына сйкес «93 бап»; бас басшыа ризашылы жариялау; матау аазы мен марапаттау; нды сыйлыпен марапаттау; р уатылы аша мен марапаттаулар жргізуге болады; ал, рылымды блімшелеріні басшыларын – ризашылы жариялылы матау аазымен жне нды сыйлытарымен марапаттауа болады. Сонымен бл басшылар жоарыдаы аталан марапаттаулара осымша тапсырыс ретінде филиал басшыны сынысына беруге ылы болып табылады.
«Семей былары-тері комбинаты» ЖШС-ні жмысшылара баытталан материалды жне материалды емес леуметтік пакет бар.
Материалды тріне – балаа арау жне декреттік демалыстарды тлеу, зейнеткерлік жаса келген жмысшыларын жне туан кн иелерін мадатау, ксіпорын аржысына ызметкерлерді ыса мерзімді оулара жіберу, оу орындарында оып жатан жмысшыларды оуын тлеу, професионалды мерекелерде марапаттау, ксіпорын ызметкерлеріне несиелер ссудалар беру.
леуметтік пакетті материалды емес тріне – фирмалы сыйлытар, корпоративтік мерекелер, сатандырулар, санаторлы-курортты жолдамалар, медициналы кмек крсетулер жатады.
леуметтік пакет рамына баса да ынталандырушы элементтер кіреді, біра ол ксіпорын басшылыыны келісімімен бекітілген бюджетке байланысты.
Персонал аттестациясы – ызметкерлерді квалификациясын, білім дегейін, ебек нтижелерін жне лауазымдылы орнына сйкестігін анытау процедурасы болып табылады.
Персонал атесстациясы тмендегідей масатпен жргезіледі:
- йым ызметкерлеріні лауазымды орнына сйкестігін бекіту;
- жмысшыны есеп беру периодындаы ебек ызметін анализдеу;
- филиал жмысшыларыны ебекгіні сапасын жне тиімділігін жоарлату;
- ызметкерлерді професионалды дайындыы мен квалификациясын жоарлатудаы ажеттілігін анытау;
- жмысшыларды ызметтік суге бейімділігін баалау.
«Семей былары-тері комбинаты» ЖШС-ні барлы рылымды блімшелерінде аттестациялы коммисиясымен жргізіледі. Аттестациядан филиалды барлы штатты ызметкерлері теді.
Аттестация екі трде жргізіледі:
- периодты – ксіпорын трайымыны шешімімен ш жылда бір рет ткізіледі;
- аымды – басшы немесе ызметкерлерді ызметте суі шін з ниеті бойынша бір жылда бір рет жргізіледі.
Бл басармада йымдаы персоналды басару саясатын жетілдіру мен жмыскерлерді біліктілігін ктеру масатында оыту жолдары арастырылан. Себебі йымдаы персоналды басару ызметі негізінен жзеге асырып жатан мселелереге оса жмыскерлерді білімі мен абілеттілігін немі жетілдіру ажет.
Кез-келген ксіпорында жмысшыларды ебек кілділігін жоары болуын амтамасыз ету ажеттілігі бар. Оан жету шін кптеген йымдар жаа білікті жне абілетті мамандарды алып жатады, біра ол жеткіліксіз жне шыыны кп болады. Сондытан йым жмысшыларын жйелі трде оытуды жне дайындауы ажет.
Ол шін арнайы бадарлама абылданып, ксіпорын масаттарына жету шін білікті жне абілетті адамдарды кбейту ажет.
Оыту негізінен ш жадайда жргізілуі ммкін.
1. жмысшы жмыса жаа келгенде;
2. жмысшыа жаа лауазым немесе ызмет таайындаанда;
3. тексеру нтижесінде жмысшы з ызметін атару шін белгілі бір білімі жетпеген жадайда.
Осы аталан себептерге байланысты йым ызметкерлерін масатты оытуа болады.
Оыту – лкен, мамандандырылан сала боландытан, оытуды арнайы дістері кп трлі.
Яни оны трлі мамандытармен йымдар талабына сай тадай керек. Оыту бадарламасыны тиімділігін амтамасыз ететін негізгі кейбір талаптара тоталса:
1. оыту шін ынталандыру ажет. йымны ызметкерлері бадарлама талаптарын жетік тсіну ажет, оларды ебек німділігі алай ол жоарылатады жне з жмыстарына деген жеке анааттану дегейі аншалыты екенін анытау.
2. оыту шін басшылы йымда олайлы климат алыптастыру. Яни оушыларды, оып жатан ызметкерлерді марапаттау; оытушылар тарапынан олдау; сонда олардан оу, сратара жауап беру ынтасы жоарлайды. Оыту процессі барысында оытушыларды белсенді атысушылары да ескеріледі.
3. егер оу барысында білім крделі болса, оу процесін кезедік бірнеше этаптара блуге болады. Оуа атысушы тжірибе жзінде білімін жзеге асыру ммкіндігі болуы керек, р кезе басында алатын білімін жинатаан кезде ана кіреді.
4. оу нтижелері бойынша оып жатандар кері байланысты сезім керек. Яни ткен материалдарды айталауды амтамасыз ету ажет. Бл негізінен оытушы жаынан матау есту немесе оларды табысын мойындау сияты болады.
Дегенмен тжірибе жзінде дайындау мен оытуды арнайы бадарламалары ызметкерлерді ызмет бабында су шін олданылады. Басару кадрларын оытуда талдау жне жоспарлау ажет. Е алдымен йымны басшысы сызыты жне штабты ызметтерінде жмысын атаруына ажетті абілеттермен білім, біліктілік ажеттілігін анытау ажет.
Бл ксіпорындаы басшыларды айсысыны білім мен біліктілік дегейін крсетеді жне оларды айсысын оытуа, дайындыа жіберу ажеттілігі туындайды.
Осы сратарды барлыына шешім табу арылы басышылы наты тлаларды дайындау кестесін жзеге асыруына ммкіндігі болады. Сонымен атар, осы оыту бадарламаларын жзеге асыраннан кейін оыту мен дайындауды дістері аныталады.
детте, жыл сайыны йымдасытырылатын курстармен басару мселелері бойынша семинарлар жатады. Одан баса оыту дістеріні бірі – ол ке олданыса ие болып жрген ызмет бойынша дотация болып табылады.
Тмен дегейдегі басшыны ызметті баса аражаттарымен танысуына ммкіндік береді. Нтижесінде жас менеджер р блімше мселелерімен танысып, р блімше масаттарыны зара байланыстарын, ресми емес йымдастыруды креді. Мндай білім мен тжірибе одан да жоары ызметтерді табыстан ызмет атаруа ажет, біра сіресе тиімдірек болады басару дегейіндегі тмен дрежелі басшылар шін аса ажет дістер болып табылады.
оамдаы біліктілік ктеру жне ксіптілікті дамыту оуларды тмендегідей трлері бар:
- жеке жне жымды;
- сырты жне ішкі;
- бастапы жне мерзімді;
- жоспарлы жне жоспардан тыс.
Ксіпорын ойан масаттара жету шін тренинг орталыы мынандай шараларды жзеге асырады:
1. йымдаы басарушы звеноны мына оыту бадарламасы бойынша біліктілігін ктеру:
- жаа технологиялар мен ызметтер енгізу;
- ызмет ктеруді бірегей стандарттарын енгізу;
- ттынушылара крсетілетін ызмет сапасын арттыру;
- тиімді маркетинг комплексті ру;
- сапаны баылау стандарттарын енгізу;
- жымды этиканы алыптастыру;
- йымдаы имидждік жне жарнамалы саясат тиімділігін ктеру.
2. йымдаы орта звеноны мына оыту бадарламасы бойынша біліктілігін ктеру:
- крсетілген ызмет сапасын жасарту;
- ттынушылара тиімді ызмет крсету;
- ЕМС, аржылы, дамыту бадарламаларын жасау;
- жаа аппаратты технологиялармен танысу;
- ызмет жргізу жне сатудан жаа технологияларын енгізу;
- халыа ызмет крсетуді мдениетін жоарлату.
«Семей былары-тері комбинаты» ЖШС-ні мамандарын дайындау Семей мемлекеттік университетінде жне Алматы, Астана институттары т.б. салада дайындады. Жмысшыларыны ызмет етуін жоспарлау мен кадрлы резервпен жмысты йымдастыру персоналды басару жйесіні басты баыты болып табылады. Бл басаруды барлы дегейдегі лауазымдарды орнын толтыру мен йым ажеттілігін тиімді жне з уаытында анааттандыруа баытталан.
Карьера – жмысшыны ызметі бойынша жылжуында жаа технологияларды, функционлады жне лауазымды міндеттерді, леуметтік рольдерді мегеру.
Карьераны жоспарлау – кареьераны дамуы мен оан жету жолдарын табуды анытау масаты.
Карьераны дамыту мен жоспарлауды масаты:
- жмыскерлер шін наты маманды перспективалары мен приоритеттер ру;
- за мерзімді масаттара негізделген оытушыларды йымдастыру.
Кадрлы резерв – филиалдаы бас лауазымды орнын толтыру шін арналан, арнайы рылан жоары квалификациялы жмысшылар тобы. Кадрлы резервті екі трі бар:
Басару звеносыны кадрлы резерві;
Орта жне тменгі звеноны кадрлы резерві.
Кадрлы резерв діл жмысшыларды жоары лауазымдара жылжыту кейінгі жмыс сапасын жоарлату мен сенімді кепіл ру масатымен рылады.
Басарушылар резервін ру – йымны кадрлы басармасын е крделі ызметтеріні бірі болып табылады. Батыс мамандары бл міндеттерді орындауды крделілігін кадрлы дайындау, жмыса алу жне резервті рамымен рылымыны жалпы жйесімен байланыстырады.
Шетел йымдары бойынша кадрлы резерв – бл кейін басарушы орнына жылжытуа болатын басарушы лауазыма сай маманды дайындыы, белгілі - бір дістемелері бар, іскерлік атынаста бола алатын жасы ызметкерлерді рылан тобы.
Басарушылар резервіне йылан талаптарды анааттандыра алатын йым ішіндегі ызметкерлер ана енгізіледі. Резервке енгізу шін персоналды баалау ажет. Баалауды ксіпорын ішіндегі персонал басармасыны ішінде рылатын тренинг орталыы жргізеді. Мнда кадр бойынша мамандарды басыщылыымен, психологтар мен социологтарды кмегімен басарушы лауазымдара ыса мерзімді кандиттарды тадайды. Баалау орталыыыны аппараты минималды. Бл ызметкерлерді бір ана адам атарады, яни кадр бліміні басшысы немесе орталы басшысы. Оны міндетті болып бааланылатын ызметкерлер мен баалаушылар топтарын ру. Баалаушыларды дістемелік кітапшаларымен, дайын тест сратарымен жне жаттыуларымен амтамасыз ету орталыты міндеті болып табылады. Кейде команда мшесі болып йым мен шаырттылан тжірибелі психологтар, персонал тадау жне баалау бойынша мамандар болады.