Батыс Еуропа- Батыс ытай»автожолы туралы жалпы тсінік

МАЗМНЫ

КІРІСПЕ..........................................................................................................................

1.ЖАЛПЫ БЛІМ...................................................................................................

1.1«Батыс Еуропа- Батыс ытай»автожолы туралы жалпы тсінік.......................

1.2 рылыс салынатын ауматы ауа –райы жаыдайы.......................................

1.3 Климаты.............................................................................................................

1.4 Желді соу баытты.........................................................................................

1.5 Геологиялы жаыдайы......................................................................................

1.6 Топыра абатты сімдік жамылысы...............................................................

2 ЖЕР ЖМЫСТАРЫНЫ РАМЫ МЕН...................................... ОЛДАНЫЛАТЫН МЕХАНИЗМДЕР ЖЕР ЖМЫСТАРЫ..................................

2.1 Жер жмыстарыны клемін есептеу...............................................................

2.2 Табии бет белгілерін анытау...............................................................................

2.3 Нлдік белгілерді анытау.................................................................................

2.4 Жобалы белгілерді анытау..............................................................................

2.5 ажетті ресурстарды есептеу мен жмыс йымдастырылуы............................

2.6 азаншырларды тік крекпен жабдыталан................................. экскаватормен деу................................................................................................

2.7 Аладарды скреперлермен тегістеу....................................................................

2.8 Аладарды бульдозерлермен тегістеу................................................................

2.9 Жмыс ндірісі шін механизм комплектісін тадау.........................................

2.10 йген топыраты механикаландырып тыыздау.............................................

2.11 Жетекші жер азушы машиналарды ебек німділігін анытау

2.12 Экскаваторды ебек німділігі мен ажет автосамосвалдар...................... санын есептеу..........................................................................................................

3 ЖОЛ ТСЕМДЕРІН РЫЛЫМДАУ................................................................

3.1 Жол тсемесі абатын рылымдау...................................................................

3.2 Жол тсемесіні негізгі типтері........................................................................

3.3атыл емес жол тсемесін есептеу жне рылымдау...................................

Есептік жктемелер.................................................................................................

3.4 Есептік келтірілген озалыс арындылыы . ажетті...................................... серпімділік модулі....................................................................................................

3.5 Жол тсемесін шекті серпімді иілу бойынша есептеу......................................

3.6 Жол тсемелерін жер тсемесіні топыраындаы ыысу...................... бойынша есептеу.....................................................................................................

3.7 Бірттас абаттарды иілудегі созылуа есептеу................................................

5 ЖОЛ РЫЛЫСЫН ЙЫМДАСТЫРУ............................................................

6 АВТОМОБИЛЬ ЖОЛДАРЫН САЛУ КЕЗІНДЕГІ................................... ТЕХИКА АУІПСІЗДІГІ........................................................................................

7 ЕБЕКТІ ОРАУ ЖНЕ ОРШААН............................................... ОРТАНЫ ОРАУ.................................................................................................

ОРТЫНДЫ............................................................................................................

ОЛДАНЫЛАН ДЕБИЕТТЕР.............................................................................

 

КІРІСПЕ

«Транзиттік жол» – азастан Республикасы шін ерекше орын алатын кліктік- коммуникациялы теулерді экспорттау формасы. Халыаралы транзиттегі азастан Республикасыны лтты мдделері кліктік дліздерде атысуымен арастырылады. Еуразиялы баытта азастан ш транзиттік баыт бойынша атысады: біріншісі, Еуропа – Ресей – ытай; екіншісі, Еуропа – ытай (экономикалы ынтыматасты йымы мемлекеттері арылы: Ауанстан, зірбайжан, Иран, азастан, ырызстан, Пкістан, Тжікстан, Тркия, Тркменстан, збекстан); шіншісі, Ресей – Орталы Азия. азастанны транзиттік леуеті лемдік оамдасты назарындаы маызды нысана айналып отыр. Клік жне коммуникация кешенін дамытуда азастанны транзиттік кліктік леуетін арттыру жне толыыра пайдалану маызды баыт болып табылады. азастан аумаы арылы жктер мен жолаушыларды транзиттік тасымалдау азастанны олданыстаы занамаларына жне халыаралы келісімдер мен келісімшарттара сйкес теміржолмен, уе жолымен, автомобиль жолымен, мемлекетаралы баыттардаы ашы теіз жне ішкі су кліктерімен, жолдармен жне су жолдарымен жзеге асырылады. Жалпы, соы жылдары жзеге асырылып жатан еліміздегі е ауымды транзиттік жоба – «Батыс Еуропа – Батыс ытай» магистраль длізі.

Географиялы жаынан аланда азастанны территориясы тиімді транспорт кеістігінде орналасан. Бір жаынан азастан, Азия-Тыны мхиты аймаын Еуропамен, Ресейді Орталы Азия елдерімен, Таяу Шыыс жне Парсы шыанаы, нді мхиты елдерімен байланыстыратын торапты алып отыр. азастан шін аталан секторды дамыту барысында, бір иынды бл – елімізді контиенталды жаынан аланда ішкері, ашы теізден алыс орналасуы. Транзиттік ммкіндіктерді дамытуды геоэкономикалы жаын алатын болса, бізді кршілерімізді экономикалы жаынан даму дегейі, саяси жадайыны алпы алай деген мселелерге лкен мн беруге тура келеді. Бл мселеге келгенде азастан шін тиімді жне тиімсіз жатары да бар. Дегенмен, біз ТМД елдерін бір-бірімен байланыстыратын бірден-бір лкен территориялы мемлекетпіз, бізді солтстігіміздегі Ресей де, отстігіміздегі елдер де дамушы мемлекеттер, арым-атынастары, сауда-саттытары, алыс-берістері артып келе жатыран елдер, сонымен атар азастан геоэкономикалы жаынан аланда Орта Азия елдерімен баса да рынокты, лкен серпіммен дамып жатыран ытаймен, ытайды батыстаы белсенді дамып жатыран Шыжа-йыр автономиялы ауданымен байланыстырушы длізді иеленіп отыр. Алдаы уаытта ТМД аумаында, оны ішінде ТМД-ны Еуропаа жаын орналасан елдерімен Орталы Азияны, ТМД-мен Отстік Шыыс Азия елдері, ытаймен арадаы тауар тасымалы, Ресеймен Отстік Азия елдері, Пкістан, Иран, ндістан елдері арасындаы, жалпы Еуропа мен Азия арасындаы сауда-саттыты, тауар айналымыны, тауар тасымалыны артуына байланысты азастанны транзиттік жк тасымалы ммкіндігімен рлі тек арта бермек. Аталан территориядан жкті ауіпсіз туіне тек геоэкономикалы алыппен техникалы ммкіндіктерді жадайы ана сер етіп оймай, сонымен атар айматаы елдерді бір-бірімен арым-атынасы, жргізіліп отыран сырты саясаты да лкен сер етеді. Бл дегеніміз, «Батыс Еуропа – Батыс ытай» транзиттік магистраль жолы арылы экономикалы пайдаа кенелумен атар, лкен саяси мселелерді шешуді жобасы болма.

Жолдау барысында Президент зі айтан инфрарылымды даму жоспарына иек арта отырып, ел экономикасына ан жгіртетін – жол мселесіне де мейлінше назар аударды. «азастан - шан сты анаты талатын ланайыр ауматы иeci. Сондытан, аталан жоспар орасан аражат пен ебекті, аса ауымды жмысты ажет етеді. «Елді ркенін білгі келсе, жолына ара» деген аида алыптасан. Барыс-келіс пен алыс-берісте жол атынасы айрыша маыза ие. Кне замандарда ірі алаларымызды кбі лы Жібек Жолын жаалай оныс тепкен. азір де айнаан тіршілік кре жолдарды бойында. Жол – шын мнінде мірді зегі, бауатты тірлікті айнар кзі. Барлы айматар темір жолмен, тас жолмен, уе жолымен зара тыыз байланысуы керек. Астанада тоысан тоыз жолды торабы елорданы жасампазды рухын тарататын мір-тамыра айналуы тиіс. Айматарды зара байланысын жасарту елді ішкі леуетін арттырады. Облыстарды бip-бipiмeн сауда-саттыын, экономикалы байланыстарын ныайтады. Ел ішінен ты нарытар ашады. Осылай, алысты жаын ету – бгінгі Жолдауды е басты тйіні болма», - деді Нрслтан Назарбаев. Бл ретте Президент кліктік-логистикалы инфрарылымды дамыту баытын айындай келе, е алдымен негізгі автожолдар жобасын тиянаты жзеге асыруды сынды. Ал бндай автожолдара «Батыс Еуропа-Батыс ытай», «Астана-Алматы», «Астана-скемен», «Астана-Атбе-Атырау», «Алматы–скемен», «араанды-Жезазан–ызылорда», «Атырау-Астрахан» жатады. Сонымен атар, шыыста жне елді батысындаы теіз инфрарылымында кліктік логистикасы.

 

 

ЖАЛПЫ БЛІМ

Батыс Еуропа- Батыс ытай»автожолы туралы жалпы тсінік

 

«Батыс Еуропа – Батыс ытай» транзит длізін салу идеясыны авторы – президентіміз Н.Назарбаев. Е алаш 2008 жылы 6 апандаы азастан халына Жолдауында осы жобаны наты жзеге асыруды ел кіметіне міндеттеді. Дл сол жылы 22 ыркйекте Ресей Федерациясыны, 2009 жылы 16 суірде Пекинде ХР Коммуникация министрліктері арасында «Батыс Еуропа – Батыс ытай» автоклік длізін ру жайында меморандума ол ойылды. Ел экономикасына пайдасы тиеді деп жатан транзиттік бл дліз Санкт-Петербург аласынан басталып, лы Жібек жолыны бойында жатан аза даласын кктей тіп, орас кеден бекетінен ытай асады.

Жолды жалпы зындыы 8445 шаырым болса, оны 2233 шаырымы РФ-ны, 3425 шаырым ХР-ны еншісіне тиесілі. Ал алан блігі азастан аумаына тиесілі. азастан бойынша 5 облысты амтиды (Атбе, ызылорда, Отстік азастан, Жам-был жне Алматы облыстары). лы Жібек жолыны бойында м астында тншыан кне шаарлар аншама (Отырар, Сайран, Сауран, Тараз, Алтын тбе т.б.). з дуірінде ркениетті шыы болан бл алаларды біреу білсе, біреу білмес. «Батыс Еуропа – Батыс ытай» жолы салынар болса «лген алалар» тіріліп, туристерді «кз ртына» айналарына сенім мол.

Болашата трт жолаты даыл жолмен сапара шыатын автоклік иелері жылдамдытарын саатына 120 шаырыма дейін арттыра алады. Ауа райы былмалы ірдегі бл жолды крделі жндеусіз 25 жыл пайдалануа болады екен. йткені, жаа жол Астана-Бурабай даылы лгісіндегі неміс технологиясымен жасалынбашы. Жолды салыну жоспары бойынша, жаадан жасалатын ірі рылыстар, ауыл шаруашылыы техникаларын ткізіп, мал айдайтын жолдар, жаяу жргіншілер тетін ткелдер салу алдын-ала келісімге ие болып, сол бойынша жмыс жасалып жатыр. Сондай-а, алдын-ала экологиялы, санитарлы-эпидемиологиялы, археологиялы жне мемлекеттік сараптамалар ткізілген екен. Яни, жобаны рамындаы барлы жмыстар айматарды экологиясына залалсыздыы туралы барлы кілетті органдарды сзгісінен шыты. Жолды елді мекендер арылы тетін жерінде клік пен жаяу жргіншілер озалысыны ауіпсіздігін сатауа айрыша назар аударылан. лкен кпірлерді, жол айрытарын жне арнайы жолдарды, елді мекендерді жне олара кіреберістерді тн кезінде жарытандыру жмыстары да арастырылан. Яни «Батыс Еуропа – Батыс ытай» длізіні халымыза пайдасын тигізбесе, зияны жо екендігін крсетеді.

«Батыс Еуропа – Батыс ытай» мегажобасыны рылысы аяталаннан кейін оны бойындаы инфрарылымдарды бастау ісі ола алынады. Яни лкен жолды бойынан халыаралы талаптара сай келетін она йлер мен автокліктерге техникалы ызмет крсету орталытары жне таматанатын орындар секілді кптеген нысандар салынады. Сондай-а, жобаны іске асуымен азастан аумаында туризмді дамытуа жол ашылып, елімізді тарихи орындарын жандандыру ісі ола алынатын болады.

Жоба аяталса, оны елімізді экономикасына тигізер пайдасы орасан зор болма. йткені, клік ызметі экспорты жыл ткен сайын табысты бизнес тріне айнала тсуде. Мселен, азір Еуропа мен ытай арасындаы тауар айналымы шамамен 800 миллиард долларды райды екен. Ал бл крсеткіш алдаы уаытта артпаса, кемімейді. Сондытан, бл жобаа осылу бізді еліміз шін лкен табыс кзі бола алады. Транзиттен табатын пайда миллиардтаан доллар аржыны райтыны аны жне крші елдермен арадаы сауда-ынтыматасты атынас та ныая тседі.

ытай Халы Республикасыны шекарасынан ызылорда аласына дейінгі І санаттаы ашыты 1391 шаырым, ал ызылорда аласынан Ресей Федерациясыны шекарасына дейінгі ІІ санаттаы блігі 1061 шаырымды райтын «Батыс Еуропа – Батыс ытай» халыаралы магистраль тас жолыны азастандаы жалпы зындыы 2452 шаырымды райды. Жобаны жалпы ны тл тегемізбен шаанда 825 миллиард. рылыс жмыстарын жргізуге 35 мы адам жне 4,5 мы техника жмылдырылан. Бл мліметтерден жобаны те лкен ауыма жне маыза ие екенін креміз.

 

«Батыс Еуропа – Батыс ытай» рлыаралы длізін трт банк аржыландырады. Жобаны елімізде жзеге асырылатын жалпы ны – 825,1 миллиард теге. Оны ішінде республикалы бюджеттен 135,9 миллиард теге блінсе, сырты арыз арылы – 422,6, концессия арылы 266,6 миллиард теге арастырылан. Оны ішінде Халыаралы айта ру жне даму банкі – 2 125 миллион, Азия даму банкі – 700, Ислам даму банкі 398 жне Еуропалы айта ру жне даму банкі 180 миллион АШ долларын бледі. рине, жобаны орындалуына йылып жатан аржыны клемі кп, алайда жоба толытай жзеге асырыланнан со бл аржылар еселеп айтатыны сзсіз.

Дниежзілік банкті азастандаы кілі Сергей Шаталов «Атбе» газетіне берген схбатында жобаны пайдасы туралы: «Жобаны азастан экономикасына осар лесі зор. Жоба аясында 2800 шаырым автоклік жолдары жаартылады. Бл жмыстара отанды рылыс фирмалары атысады. Тек ана Дниежзілік банк аржыландыратын жобаны аясында 35 мы жмыс орны ашылып, мынан астам ауыл шаруашылыы німдері тасымалданады. Жол бойына техникалы жндеу орындары, асханалар, тыныу орындары салынып, халыты леуметтік жадайыны ктерілуіне септігін тигізеді. Шаын бизнесті дамуына жол ашылады. Сондай-а, жоба жзеге асу барысында аржыны алай иегеріліп жатаны да ата баыланады. Яни аудит, техникалы тексерулер жргізіледі. оамды йымдар рылыс компанияларыны атаран жмысыны сапасын адаалауа ат салысады. Бізді банкте жеморлыа атысты тскен деректермен жмыс жргізетін арнайы жйе рылады жне бан кез келген адам хабарласа алады» – дейді. Сонымен атар, шаын жне орта бизнесті, ызмет крсету индустриясын, туризмді жне экономиканы баса да секторларын дамытуа едуір серпіліс берілсе, олданылатын рылыс материалдарына да ерекше мн берілетінін, оны ішінде отанды німні олданылуы басты назарда болатынын Сергей Шаталов ескерткен болатын.

«Батыс Еуропа – Батыс ытай» халыаралы автомагистральді техникалы-экономикалы жобасы бойынша енді 7-8 жылда жолды жк кліктерін ткізу клемі 2,5 есе лаятын болма. Жобаны іске асырудан азастана келетін экономикалы пайда жыл сайын 33,9 млрд теге, жол-клік апаттарыны азаюынан тсетін пайда 49,9 млн теге, ал ішкі німдерді суіне байланысты тсетін пайда 82,9 млрд теге болатын крінеді. Еліміздегі бес ірі айма – Атбе, ызылорда, Отстік азастан, Жамбыл жне Алматы облыстарыны экономикасында серпіліс болып, біршама дамиды. Жоары дегейде жк ткізуге абілетті автоклік жолдары, жк пойыздары кесіп тетін шойын жол желілері, жанар-жаармай ю бекеттері, заманауи ралдармен жабдыталан кеден бекеттері, таы баса да инфрарылымдар ытай тауарларын Еуропа елдеріне кідіріссіз жеткізуді амтамасыз етеді. Ал Еуропа жатан ытайа жаа технологиялар мен машина рал-жабдытары, сондай-а шикізат жеткізіледі. Бл жаынан есептеп араанда, Батыс ытайдан шыатын тауарды аз аржы жмсап, тез жеткізу Алматы, Отстік азастан облыстары арылы жзеге асыру болып табылады. азастан аумаынан шыаннан кейін жк керуені рі арай Ресей, Беларусь арылы Польшаа, Германия мен Францияа жеткізіледі. «Батыс Еуропа – Батыс ытай» халыаралы транзиттік длізі екі ортаны ш жарым есеге ысартады екен.

«Батыс Еуропа – Батыс ытай» халыаралы транзиттік длізін салу туралы бастаманы ктерген азастан Президенті Нрслтан Назарбаев. Жобаны е бірінші ресми атауы азастан Республикасы Президентіні 2007 жылы 6 суірдегі «азастанны 2030 жыла дейінгі даму стратегиясын жзеге асыру жніндегі алдаы шаралар» деген № 310 жарлыында, артынан 2008 жылы Елбасыны азастан халына Жолдауында айтылды. 2007 жылы желтосанда азастан мен Ресейді клік министрліктеріні басшылары арнайы келіссз жргізіп, екі ел арылы тетін «Батыс Еуропа – Батыс ытай» жобасын Біріккен лттар йымыны Азия жне Тыны мхиты мселесіндегі экономикалы жне леуметтік комиссиясына арасты автомобиль жолдарыны тізіміне енгізу, сйтіп халыаралы бекіту жнінде шешім абылдаан болатын.

Дамыан клік инфрарылымы азастандытарды алдынан білім, медициналы ызметті лайыты сапасын алуды тадауын кеейту жнінде осымша ммкіндіктер, ал бизнесті алдынан ауматы кееюді, халыаралы оамдастыа кірігуді, зіні бсекеге абілеттілігін арттыруды осымша ммкіндіктерін ашып берді. Елбасы азастан халына арнаан «Бір масат, бір мдде, бір болаша» атты биылы Жолдауында «Батыс Еуропа – Батыс ытай» автожолыны маызына ерекше тоталды. Бл тста жиі айтылып, талыланып жрген «Батыс Еуропа – Батыс ытай» халыаралы транзиттік жобасыны азастан шін берері пайдасы кп жне ондаан елдерді мдделеріне жауап береді. Нрслтан Назарбаев айтанындай, жаа жол елімізді транзиттік леуетін едуір сіреді. Сонымен атар, азастан шексіз экономикалы пайдаа кенелмек. Бл транзиттік магистраль жол ежелгі «лы Жібек жолын» айта тірілтеді.