Таырып-2. азіргі оыту технологиялары туралы жалпы тсінік жне оларды масаты мен мазмны.
Дріс таырыбыны масаты:азіргі оыту технологиялары туралы жалпы тсінік жне оларды масаты мен мазмны жайлы студенттерге толы малмат беру. .
арастырылатын негізгі сратар:
азіргі оыту технологиялары туралы жалпы тсінік
азіргі оыту технологияларыны масаты мен мазмны
азргі оыту технологияларыны трлері
Техникалы прогресс пен ылыми апарат клеміні лаюы, мектептегі білім беру мазмнын жне оу-трбие орындарыны іс-рекет аидаларын айта рылуыны брі малімні ксіби біліктілігі мен тласына, бкіл педагогикалы дерісті тлалы бадарлануына ойылатын талаптарды сзсіз арта тсуіне алып келеді. Бгінгі тада кез-келген оу орындарында оу дерісін жетілдіру шін жаа педагогикалы технологияларын пайдалануды тиімділігін практиканы зі длелдеп отыр. Мны зі аталан мселені теориялы негіздемесін жасау ажеттілігін туындатады.
«Технология» ымы соы кездері педагогикалы дебиеттегі е кп олданылатын ымдарды біріне айналды. Технология ымыны дидактикалы ымдармен байланысы сан алуан: оытуды технологиясы, педагогикалы технология, білім беру технологиясы, трбие технологиясы, арым-атынас технологиясы, даму технологиясы, алыптасу технологиясы, модульдік технология, топты оыту технологиясы жне т.б. Бл технологияларды айсы трі болмасын анытаманы ажет етеді. Сондытан да рбір автор «технология дегеніміз не?» - деген сраа немесе технологиямен байланысты жеке ыма з анытамасын беруге тырысады. Нтижесінде, дл азіргі кезде білім беру жйесінде жріп жатан дерістерді технологиясына тсіндіретін жалпы анытама жо.
Білім беру жйесі – басару органдарынан, трлі типтегі жне дегейдегі білім беру мекемелерінен, жйені жмыс істеуі жне дамуын амтамасыз ететін аржы орлары мен материалды обьектілерден, ылыми орталытардан тратын крделі рылым болып табылады. Технологиялы тсіл білім беру жйесіні кез-келген саласында (басару, білім беру, аржыландыру, мониторинг жне т.б.) олданылуы ммкін. Сондытан, «білім беру технологиясы» деген сз тіркесін бірыай тсіндіру ммкін емес. Кптеген авторлар бл жадайды интуиция дегейінде тсінеді де, бл ымды тек ана оытушы мен білім алушы арасындаы арнайы йымдастырылан дерістерге ана атысты олданады. Егер бл рдісті оыту дерісі деп атайтын болса, онда оан технологияны осы салаа арналан жиынтыы жатады. Бізді арастыратынымыз да технологияны осы трі.
Жаа педагогикалы технологиялар негізінде болаша малімдеріні даярлыын жоары оу орныны абырасында жетілдіру оу дерісін жобалау арылы іске асырылады. Болаша малімдерді ксіби-педагогикалы даярлыын амтамасыз ететін барлы оу пндері шін оу дерісін жобалауды бірегей алгоритмі жаа оу масатын рып, соан сйкес оу пндеріні жаа мазмнын, оытуды жаа технологияларын жасауды кздейді.
Білім беру жйесіндегі реформалар мен азіргі мектепті тлалы-бадарлы оытуа бет бруы болаша малімдерді ксіби баыттылыы-ны даярлыына жаа талаптар ояды. Білім беру жйесі дамуыны азіргі кезеі жаа парадигмаа туді жолдарын іздестірумен, яни білім беруді жаа масатыны жетістіктерімен байланысты.
Жаа парадигманы маызды компоненті – тланы зіндік даму тжырымдамасы болып табылады. зіндік даму – бл ішкі жне сырты леммен байланысу абілетін алпына келтіру. Тланы ртрлі саладаы икемділіктері мен абілеттерін дамыту оны дербес ерекшеліктеріне, зіндік талдау, зіндік баа беру абілеттеріне байланысты, мны зі рбір студентке ерекше атынас керек екендігін, олара зін крсетуге, дамытуа ммкіндік жасау ажеттігін длелдейді. Сондытан бізді зерттеуіміз болаша мамандарды дстрлі формада даярлаумен атар жаа педагогикалы технологиялар негізінде жетілдіруді кздейді.
дістемелік трыдан алып араанда, студенттерді тлалы-бадарлы оытуды модельдеу білім беру жйесіні ш функциясын крсетеді:
- орнын толтыру, яни тланы базалы біліміндегі атадатарды жою;
- бейімдеу, яни пндік жне функциональды жаынан нерлым жаа білім, талаптар сыну;
- дамыту, яни тланы шыармашылы тыдан суіне ыпал ету жне оны р трлі рухани ажеттіліктерін анааттандыру.
Ксіби тланы дайындау шін наыз педагогикалы, білімді-педагогикалы бір бтін болу керек жне педагогикалы квадратты барлы мазмнына ие болу ажет. Яни, білім беру, оыту, трбиелеу, дамыту болып саналады. Бл тек ана білім беру мекемесіні талабына тиісті емес, сонымен атар рбір оу тобыны, циклыны, факультетті, кафедраны, оытушыны, студентті, тыдаушыны іс-рекетіне атысты.
Жоары оу орнындаы білім беру жйесі психологиялы-педагогикалы талаптарды станан жадайда болаша малімдерді ксіби баыттылыы талапа сай алыптасады. Олара:
1. Білім беру мекемесіні іс-рекеті толыымен оны басты масатына жетуге туелді. Ал басты масат ксіби тла дайындау, оларды здерін мірде алыптастыра алу абілетін мдениетті, демократиялы, гуманды, ыты жне арынды дамушы азаматты оамны рылу ажеттігіне сйкес йымдастыру. Білім беру мекемесін басару егер бірбтін жмыса жне оны нтижесіне, нтижеге жету кепілділігі амтамасыз етілген болса, ол эффективті болма. Керек баытта жмыс жасап, студенттерді «керек болады» деген принциппен оыту маызды емес, рбір тлекті барлы педагогикалы жне психологиялы рамдар негізінде ажетті білімділікке ол жеткізу маызды. Бл нрсе бар боланымен, жалпы практикада ажетті натылы жне ата тртіппен аз жадайда жасалады.
2. Білім беру дерісіні студенттерге тла жне болаша маман ретінде баытталуы. Барлы білім беру мекемесі онда оитындар шін болады. Білім беру мекемесіні басты масаты- жоары білімді тла мамандарды дайындау. Басты оптималды нтиже- жоары білімді тла маман. рбір педагогикалы жйе элементіні басшылыты, оытушыны, студентті, білім берудегі жаашыл тсілдер студенттерді з ісіні маманы етіп дайындаудаы беретін білімдеріне байланысты болып келеді. Осыан жмыс істемейтіндерді барлыы аяусыз жне жылдам шешіммен шектелуі ажет.
Бларды барлыы білім беруді модернизациясында, білім беруде, оытуды, педагогикалы ыпалдастыта, ортада жзеге асуы ажет.
3. Ксіби білімдендіру дерісінде ксіби тланы даярлау масат ана емес, сонымен бірге процесті тиімділігіні міндетті жадайы. Білім бадарламасын мегеру студентті тла ретінде андай екендігіне байланысты. Егер адам пассивті, здігінен оымайтын болса оны бір нрсеге йрету иын. Жоары оу орныны бадарламасын тек ан егер студент зін ызыушылыы бар, мдениетті тла жне наыз маман, жауапкершілігі мол, ерікті, талапты тла ретінде крсетсе ана стті мегеруге болады.
Тсінуге жне мегеруге мтылмайтын адамнан арты соыр жне кере болмайды. Егер малім студенттерді тласын алыптастыруа мн бермесе, онда малімні рбір педагогикалы іс-рекеті нтижесіз болма. Мны тек ана масат емес, сонымен бірге оларды жеке ксіби педагогикалы сттілігіні кепілі екенін тсінбесе ол тіпті зіні оу ережесін мегерте алмайды. Ол аншалыты ылыми жне маманды біліктілікке не болмаса тланы алыптастыруа дайын болмаса, студенттерді кп нрсеге йрете алмайды. Бл трыда ол зіні орнында емес екендігіні белгісі, ал оны алап, біра жасай алмаса- бл ксібисіздік, студенттермен 5 жыл бойы р кні 6-8 саатта жмыс жасайтын педагогикалы жымны ммкіндіктері, тла маман алыптастыру масатына жетуде жоары потенциалды амтиды жне ол бтіндей йымдастырылуы тиіс.
Сратар:Технология тсінігі. Педагогикалы технология. Трлері.