Оытуды тжірбиелерді дамытуа баытталуы .

Елде болып жатан саяси, леуметтік, экономикалы жне басадай згерістер білім беру жйесіне де серін тигізді. Бл згерістер оу орындарында жаа пндер енгізіп ана оймай, дріс беру дістемесіні зін згерту ажеттігін туызды. Бізді еліміз дамуды демократикалы жолын тадап аландытан азіргі кезде шешім абылдауа халыты тартуды да маызы зор. Бл аудиториядаы жмыса да атысты: оушылар саба кезінде мейлінше белсенділік танытуа тиіс. Міне оушыларды сондай белсенділігін арттыруа ммкіндік жасайтын дістемелік амалдарды кбіне интерактивті деп атайды.

«Интерактивті оыту дістемесі».

Егерде саба стінде оушылар мен оытушыларды арасында тыыз арым-атынас байалса блайша оытуды біз интерактивті деп атаймыз. детте мндай арым-атынас оушылар лдебір мселені талылап, соны шешімін табуа тырысан кезде байалады. Бл жерде оушыларды жауаптарынан грі мселені шешімін табуа талпынаны маыздыра. Себебі интерактивті оытуды басты масатыны зі сол- оушыларды з бетінше ой орытып, жауап таратуа йрету.

Интерактивті дістеме зара арым-атынасты мол ауымын амтиды.

Оу процесіні барысында оушылар мыналармен арым-атынаса тседі:

оытушымен (оушылар оытушыны сраына жауап берген кезде);

шаырылан адамдармен (немесе топ оушыларыны здері лдебір йымдар мен адамдара баруы ммкін);

зге оушылармен (бірігіп жмыс істеу барысында);

шаын топтармен (3-5 оушымен);

оушыларды лкен тобымен (кбіне пікірталас, топ болып лдебір мселені талылау барысында);

оушыларды тобымен жне халыпен (топ леуметтік сауалнама жргізеді);

кейбір техника трлерімен (мысала компьютермен).

Топты санды рамы оуды немесе зара арым-атынасты сапасын айындамайды. «зара арым-атынас» дісіні ерекшелігі- оушы згелермен араласу барысында ашыла тсетін болады.

Оытуды интерактивті дістеріні артышылыы

- тланы ызыушылыын туызады;

- райсысыны оу процесіне атысу белсенділігін кеейтеді;

- рбір тланы сезіміне назар аударады;

- оу материалдарын тиімді мегеруге бейімдейді;

- тлаа кпжоспарлы рекет етуге сер етеді;

- тланы пікірлері мен арым-атынастарын алыптастырады;

- мінез-лыты згеруіне кмектеседі.

Интерактивті діс р адамды білім алуды барлы кезедерінде белсенді жадайа ояды, білім алу рдісін мнді етеді. орыта айтанда, р технологияны олдану арылы белгілі бір жетістіктерге жете аламыз. Болаша рпаты жеке тла болып алыптасуында білім беру жйесін ізгілендіру, инновациялы рдісте тиімді олдану азіргі заман талабы.

Интербелсенді оытуды негізгі аидалары:

- Орта алыптастыру

- рекет арылы йрету

- мірмен байланыстыру

зінділікпен дербестікке баулу

Оу рдісінде келесі интербелсенді дістер олданылады:

Кейс-стади–збетінше ойлау абілетін жне шешім абылдау дадыларын крсетуге ммкіндік беретін мселелі сипаттаы сратарды топпен талдау.

Іскерлік, рлдік ойындар–студенттерге ртрлі ксіби рлдерде сйлеуге жне сабаты мселелі жадайды алыптастыруа ммкіндік беретін оыту дісі.

Тестілеу–ртрлі крделіліктегі зара байланысты тапсырмалар жинаынан трады.

PBL (problembasedlearning–мселеге-бейімдеп оыту)дісі -ойылан мселемен збетінше жмыс істеунтижесінде студент ртрлі пндер бойынша компетенттілік рылымдарын игеретін оыту дісі.

TBL (teambasedlearning–кішітоптардаоыту)дісі –студентте топта жмыс істеу дадысын дамытуа ммкіндік беретіноытуды топты дісі.

Топты дискуссия дісістуденттердіксіби жадайды талдауа, мселені ру дадыларын алыптастыруды йретуге, баса атысушылармен атынаса тсу игеріміндамытуа, соныменатар, ртрлі ксіби мселелер бойынша шешім абылдау дадыларын алыптастыруа баытталан гімелесуді трі.

Миа шабуыл дісі–топтажмыс істеудешыармашылы белсенділігін жігерлендіру негізінде студенттергеситуация шешіміжауабыны бірнешежолынайтуа ммкіндік беретін, идеялармен шешімдердіабылдауды оперативтідісі.

Тренинг(аылш. «to train» - оыту, жаттытыру). Егер оыту интерактивті жргізілсе, яни апарат ала отырып тсініксіз сттерді талылауа, сра оюа ммкіндік алса берілген апаратты тез мегереді жне алан білімдерін бекіте отырып, мінез-лы дадылары алыптасады.

Тренинг жргізуге ойылатын талаптар:

• оушылар бір-біріне бетпе-бет отыратындай етіп айналдыра орындытар оюа ммкіндігі бар ке блме (бл жадайда еркін пікір алмасуа, жаттыулар мен серігу кезедерін жргізуге ыайлы болады. Бір-біріне сенімділік артып, ызыушылы танытады, ынталы болады);

• тренингке атысушылар саны 20-25 адамнан аспауы керек. «бл сенім атмосферасын туызатын жне барлы атысушыларды назарын траты аударуа ммкіндік беретін атысушылар саны);

• бкіл тренинг бойында досты кзарастаы сенімді атмосфераны жасау жне олдау;

• тренингке атысушыларды марапаттап отыру жне барлыыны оан атысуын адаалау;

• оытушы-жаттытырушы з пікірін сынбай-а атысушыларды сабаты масатын орындауа жетелеуі тиіс;

• оытушы-жаттытырушы рбір жаттыуды уаыт шеберін сатауы керек;

• тренингті бірінші сабаында «танысу» жаттыуы ткізіледі жне «келісім» (топты жмыс ережесі) абылданады;

• теориялы жадыат пен интерактивті жаттыуларды, серігуді арасында сабатасты болуы керек;

• кез-келген тренинг саба басталарда сол сабаты масаты мен міндеттері айтылады, ал соында ортындыланады;

• кез-келген тренинг андай масат ойылса да, рдайым танысу мен жмыс ережесін жасаудан басталады.

Сратар: Оыту дерісінде интерактивті дістеріні принциптері. Оуды интерактивті дістері лгілері.

 

 

Таырып-6. Оытуды интерактивті технологияларын оу-трбие дісінде тиімді пайдалану

Дріс таырыбыны масаты:Оытуды интерактивті технологияларын оу-трбие дісінде тиімді пайдалану жолдарымен студенттерді таныстыру.

арастырылатын негізгі сратар:

Интерактивті ралдарды пайдалануды тиімділігі.

Білім беру жйесінде интрактивті ралдарды пайдалануды маыздылыы.

азастанны туелсіз мемлекет ретінде алыптасуы орта білім беру жйесіні дамуымен тыыз байланысты. ай халыты, ай лтты болсын толыып суіне, рухани рі мдени дамуына басты ыпал жасайтын тірегі де, тп азыыда – мектеп. Мектептерді білім дегейін ктеру жне онда интерактивті ралдарды пайдалану арылы оу – трбие процесін тиісті дегейге ктеру, мектеп стаздарыны, басшыларыны, педагогикалы жымны жйелі басшылыа алан баыты деп есептейміз. Интерактивті ралдарды олдану негізінде мектепте жаратылыстану баытыны пндерін оыту сапасын арттырып, білім беруді апараттандыру жйелі трде іске асады деуге болады. Заманымыза сай азіргі оамды апараттандыруда педагогтарды біліктілігін апаратты – коммуникациялы технологияны олдану саласы бойынша ктеру негізгі міндеттеріні біріне айналды. азастан Республикасыны Білім туралы заында : «Білім беру жйесіні басты міндеттеріні бірі – білім беру бадарламаларын мегеру шін жадайлар жасау керек» деп крсетілген. Соларды бірі білім беруді апараттандыру барысында дидактикалы жне оыту ралы болып компьютер саналады. Сондытан кез – келген білім беру саласында мультимедиалы электронды оыту ралдары барлы пндерді оытуа пайдаланылады. ХХІ асыр – бл апаратты оам дуірі, технологиялы мдениет дуірі, айналадаы дниеге, адамны денсаулыына, ксіби мдениеттілігіне мият арайтын дуір.

Білім беру рдісін апараттандыру – жаа апаратты технологияларды пайдалану арылы дамыта оыту, дара тланы баыттап оыту масаттарын жзеге асыра отырып, оу – трбие рдісіні барлы дегейлеріні тиімділігі мен сапасын жоарлатуды кздейді. Біріккен лттар йымыны шешімімен «ХХІ асыр –апараттандыру асыры» деп аталады. азастан Республикасы да ылыми – техникалы прогресті негізгі белгісі – оамды апараттандыру болатын жаа кезеіне енді. Заманымыза сай азіргі оамды апараттандыруда педагогтарды біліктілігін апаратты – коммуникациялы технологияны олдану саласы бойынша ктеру негізгі міндеттеріні біріне айналды. Апаратты оамны негізгі талабы – оушылара апаратты білім негіздерін беру, логикалы – рылымды ойлау абілеттерін дамыту, апаратты технологияны зіндік даму мен оны іске асыру ралы ретінде пайдалану дадыларын алыптастырып, апаратты оама бейімдеу. Олай болса, апаратты бірліктерді білімге айналуы лемні жйелік – апаратты бейнесін оушыларды шыармашылы абілеттері мен ндылы бадарларын дамыту арылы алыптастыруды кздейтін, адамны дниетанымыны рамдас блігі болып табылатын интеллектуалды дамуды алыптастыруды бір жолы. Апаратты бірлікті алыптастыру: мектепті материалды -техникалы базасына; апаратты оам саясатыны масаты мен міндеттеріне; оушыларды апаратты мдениетін алыптастыру жйесіне; оушыларды жас ерекшеліктері мен мегеру абілеттеріне, педагог мамандарды информатикадан білім дегейлеріні сапасы мен шеберліктеріне, оу – трбие баытыны апаратты оам баытымен зара байланысына туелді. азіргі уаытта жаратылыстану – ылыми білім беруде саба барысында интерактивті ралдарды олдануда.

Интерактивті ралдарды кмегімен малімні , оушыны шыармашылыпен жмыс істеуіне жол ашылып отыр. Білім берудегі интерактивті технология – мндаы интерактивтісзі- inter (бірлесу), act (рекет жасау)ымын білдіреді, саба барысында оушыны топпен жмыс жасауа атыспауы ммкін емес, бірін-бір толытыратын, саба барысында барлы оушыларды атысуын йымдастыратын оыту барысы. Интерактивті ралдарды пайдалануды тиімділігі. азіргі уаытта заманымыза сай азіргі оамды апараттандыруда педагогтарды біліктілігін апаратты – коммуникациялы технологияны олдану саласы бойынша ктеру негізгі міндеттеріні бірі білім беруді апараттандыру барысында дидактикалы жне оыту ралы болып компьютер саналады. Сондытан кез – келген білім беру саласында мультимедиалы электронды оыту ралдары барлы пндерді оытуа пайдаланылады. Бл баытта апаратты технологияны оыту рдісіне екпінді трде енгізу баытында жне олданылатын жаа ралдарды бірі – бадарламалы – техникалы кешен болып саналатын интерактивтік тата болып табылады. арапайым тата жне компьютер проекторына араанда, интерактивтік тата саба мазмнын кеінен ашуына ммкіншілігі те зор. Интерактивтік татаны пайдалану кезінде лкен жетістікке ол жеткізу шін , тек ана сауатты саба жоспарлап, керекті материалдарды дайындау керек. Сабата малім интерактивтік татаны бір емес бірнеше рет пайдалана алады, арапайым татаа араанда интерактивті тата пайдалануа ыайлы, рі уаыт немдейді. Интерактивті тата оытуды баса тсілдеріне араанда (салыстыранда), кптеген жетістіктері бар. Бл жетістіктер туралы з сабаында интерактивтік татаны пайдаланатын малімдер ана айта алады. ызметтестер мен біріге отырып сабата дайындалу арылы жасы серге ол жеткізуге болады, бл тек ана міндеттерді бліп беру мен уаытты немдеу ана емес, сонымен атар берілген материалдарды сапасын да арттырады. Малімдерді крсетуінше интерактивтік бадарлама оларды жартылай жмысын атарады, мысалы: белгілі бір материалды интерактивтік татада орындау арылы файлдаы белгілермен згерістерді сатап алуа болады, бны сабата болмай алан оушылара айта тсіндіруге немесе келесі жолы таы да олдануа болады. Оу материалдар базасын жасау, ызметтестермен жасаан материалдарды з сабаымда пайдалану арылы малімдер уаытын немдейді.

Материалдарды оып йрену барысында интерактивтік татаны пайдалану білім рісін кеейтуге ммкіндік береді, сондытан малімдерді дайындаан материалы оушылара тсініктірек болады. Кп малімдерді байаанындай сабаты оушылара ызыты жне длелді (маыналы) болады, жне оны (оушылар) жылдам есте сатайды. Интерактивтік тата оу сапасын жоары дегейде таы да малімдерді уаытын немдейді, оан брын тілген материалдарды екінші рет айталауа ажеті жо. Интерактивті тата барлы сабата олдану ммкін, жо болмаса сабаты рбір сатысында. Баса да заттар сияты интерактивті татаны пайдаланудан е кп тиімділікке сабата ойылан масаттара сйкес олдану арылы жетуге болады. Интерактивтік татамен бірге жретін бадарламалы нсаулыты жасы біліп, оны сабаа дайындаланда олданулары керек. Малімдерге таы баса да бадарламалы жаттар керек.

Жоарыда айтыландарды орытындылай келе, айта кетейік: Саба алдын-ала дайындалан болу керек, сонда ана материалдар жылдам тсіндіріледі. Интерактивтік татада бір уаытта бірнеше материалдарды олдануа болады: бейне, дыбыс, сурет, мтін, жне т.б. Саба соына дейін логикалы здіксіз трде болса, сонда ана саба ойылан масатына жетеді; Саба кезінде саталан файлдар оушылара беріледі: сондай-а бл файлдарды келесі сабата тетін материалдарды айталау жне толытыру шін олданылады. Интерактивтік тата оыту тиімділігін алай арттырады. Сабата интерактивтік татаны олдану баланы мектепте оыту тиімділігін арттыру. Саба рдісінде пайдаланып жрген діс-тсілдер оушыларды оуа деген ынта-ыыласыны, дады мен ой-ріс,білім-біліктеріні артуымен сипатталары сзсіз. Білім дегейін ктеруе интерактивті ралдарды пайдалану

Оу – трбие процесін тиісті дегейге ктеру, стаздарыны, басшыларыны, педагогикалы жымны жйелі басшылыа алан баыты деп есептейміз. Интерактивті ралдарды олдану негізінде мектепте жаратылыстану баытыны пндерін оыту сапасын арттырып, білім беруді апараттандыру жйелі трде іске асады деуге болады. Оу процесінде, оны ішінде практикалы сабатарда интерактивті ралдарды олдану малімні жеке трбиесіне, шыармашылы ізденісіне байланысты. Интерактивті ралдар оыту формасын йымдастыруды трлендіруге, дстрлі оыту дістеріне жаа элементтер енгізуге ммкіншіліктер жасайды. Бл оушыларды пнге деген ызыушылыын арттырады. Интерактивті ралдарды орынды олдану оыту сапасын жетілдіруге кмектеседі.

Интерактивті дісті тиімділігі:

• зіе деген сенімділікке трбиелейді;

• Шешендік нері дадылары алыптасады;

• Тыдай білуге йретеді;

• Танымдылыты маызын тсінуге кмектеседі (немі абсолюттік шынды бола бермейді);

• Сыни ойлауа дадыланады;

• з пікіріні айту ыыны бар екенін сезінеді;

• Пікірлерді сан алуан болатындыын жасыра тсінеді;

Осыны брі “Оу шеберлігі” идеясына саяды.

Оу шеберлігі – бл барлы даму стіндегі жне озы елдерді азаматтарына ажетті ой еркіндігі болып табылатын дады.