Мазмны мен негізгі ызметі

Мазмны

 

	Кіріспе
I	Техникалы реттеу жйесі
1.1	Техникалы реттеуді жалпы заы
1.2	Мазмны мен негізгі ызметі
1.3	Техникалы реттеуді мемлекеттік жйесі
	орытынды
	Пайдаланылан дебиеттер тізімі

 

Кіріспе

 

«Техникалы реттеу туралы» За негізінде елімізде техникалы реттеуді реформалау республика мекемелеріні бсекеге тсу ммкіндігін лайтуа, олара экспортты баыт беруге азастан экономикасын лемдік ауымдастыа интеграциялауа баытталан. Бл мселелерді шешу техникалы нормалау саласындагы саясатты згертуге, стандарттау, сертификаттау, мемлекеттік техникалы реттеу жне тексеру жйелерін реформалауа, оларды мемлекеттік техникалы басару жйесіне енгізуге тікелей байланысты. Халыаралы тжірибеде міндетті трде олдануа жне саталуа тиісті талаптар техникалы регламенттерде, занамаларда, сауларда жне кімет органдарыны жарлытарында крсетіледі. Техникалы регламенттерге енгізілетін талаптар: адамдарды мірі мен денсаулыыны, азаматтарды мліктері мен оршаан ортаны ауіпсіздігі, лтты ауіпсіздік жне ттынушыны алданудан сатау. Халыаралы тжірибені ерекшелігі стандарттарды міндетті жаттар болып есептелмеуі, олара техникалы регламенттерде сілтемелер келтірілмеген жадайда ерікті негізде олданылуы. Елімізде баалау жне сйкестікті растау жйелерін жетілдіру баыттары Еуропалы Одаты техникалы реттеу практикасына, соны ішінде сйкестікті баалау саласына негізделген. Мндай тадау мына себептерге байланысты:

1. Еуропа Одаымен тауар айналымыны артуы;

2. Соы жылдары ЕО-да ттыну рыногын сапасыз, зардаптарыны ауырлы дегейі жоары німдерден орауда жне елдер арасындаы саудада техникалы кедергілерді жоюа ммкіндік беретін нсауларды жасауды жне олдануды мол тжірибесі жинаталан.

 

Техникалы реттеу жйесі

Техникалы реттеуді жалпы заы

 

Нсауларда німні сйкестігін баалау жне мемлекет тарапынан баылау тек ана техникалы регламенттерде белгіленген міндетті талаптарды саталуына атысты жргізіледі. Таы бір ескеретін жадай - ол тіркеу жйесіні німні сйкестігін баалау жйесінен блек жмыс атаруы. азастандаы техникалы реттеу жйесіні ЕО жйесінен айтарлытай айырмашылыы бар. Техникалы задылы республикада тиісті дегейде дамымаан, ал міндетті техникалы нормалар стандарттарда жне баса нормативтік жаттарда (экологиялы, тазалы сатау, рылыс, т.б.) белгіленген. Кейбір стандарттарда саталуа тиісті міндетті талаптар ажетті дегейде атап крсетілмеген.

Мемлекеттік баылау органдарыны жмысы нормативтік жаттарды тек ана міндетті талаптарына атысты боландытан, ндіруші мен баылау органдарыны арасында дау туындап отырады. Тіркеу жйесі мемлекеттік сертификаттау жйесіні шеберінде жмыс атарды. Дайындаушы жргізген сына нтижелерін сертификаттау органыны тану механизмі тиісті дегейде дамымаан. Міндетті жат трлеріні кптігі жне сйкестікті длелдеуді халыаралы трлеріні тиісті дегейде олданылмауы отанды ксіпкерлерге нім ндіруде иындытар. азастанны сауда жасау жніндегі серіктестіктерінде тсінбеушілік жне нім сапасына сенімсіздік туызады. азастан Республикасында техникалы реттеуді мемлекеттік жйесін ру жне дамыту мынандай негізгі баыттарда жргізілуі жне негізделуі ажет:

· жйені масаты мен принциптерін анытау;

· жйені рылымды элементтері мен йымды рылымдарын анытау;

· техникалы регламенттерді жасау жне олдану саласына атысты ережелерді анытау;

· мемлекеттік стандарттау жйесін жетілдіру баыттарын анытау;

· сертификаттау жйесін реформалау жне тіркеу жйесін оны рамынан шыару;

· сертификаттаудан сйкестікті длелдеу механизміне кшу;

· мемлекеттік тексеру жне баылау органдарыны жмысын реформалау;

· халыаралы ынтыматастыты дамыту.

 

Мазмны мен негізгі ызметі

 

азастан Республикасыны « Техникалы реттеу туралы » Заы, оны мазмны мен негізгі ызметі 2004 жылы араша айында Республикада «Техникалы реттеу туралы » за абылданып, 2005 жылы 9 маусымда кшіне енді. Бл за елімізде стандарттау саясатын жааша жргізу стратегиясы ыты негізде бекітілген. Бл заны енуімен ескі басару жйесіндегі стандарттау толыымен згереді. Техникалы реттеу бл арама-айшылыты реттеу, ол німге рдіске атысты міндетті жне ерікті талаптарды белгілеумен, олданумен, орындаумен байланысты. Сонымен атар сйкестікті растау, аккредиттеу, белгіленген талаптарды орындалуын мемлекеттік адаалау мен баылау, жмыстарды жргізуді амтиды.

Техникалы реттеудін негізгі масаттары:

· нім, ызмет, рдісті, адам мірі мен денсаулыына, оршаан ортаа ауіпсіздігін амтамасыз ету;

· лтты ауіпсіздікті амтамасыз ету.

· Саудадаы техникалы кедергіні жою.

· німні бсекеге абілеттілігін жоарлату.

Техникалы реттеу келесі аидалара негізделген:

· Мемлекеттік техникалы реттеу заыны ортатыы, бірттастыы.

· рдіске, ызметке, німге ойылатын талаптар, бірдей терминдерді олдану.

· Мемлекет пен ызыушы жатарды ызыушылыына байланысты техникалы масата жету шін техникалы реттеу рдісін атысып те ммкіндікті екі жаа беру.

· Отанды импортталан тауарлара, рдістеріне, ызметтеріне бірдей талап ойып белгіленген талаптар бойынша сйкестігін растау.

· Техникалы реттеу жне стандарттау саласындаы нормативтік ыты актілер дайындау барысында (олдану) ылыми техникалы жетістіктерді, халыаралы жне айматы йымны стандарттарын ескеру.

· Техникалы реттеу саласындаы нормативтік ыты актілерді мемлекетті экономикалы, материалды техникалы даму дегейіне сай болуы.

· Техникалы реттеу саласындаы нормативтік ыты актілер, стандарттар, басылымдар, оларды дайындау реті.

· олдану масатында стандарттауды ерікті трде тадау.

· Сйкестікті растау жйесімен ережелеріні бірдейлігі.

· Бір йымны аккредиттеу жне сйкестік жатын беру функциясын атаруа ммкіндік бермеу.

· Ттынушы мен ндірушілерден сйкестікті растаудаы йымны туелсіздігі.

· Сйкестікті растау жмыстарындаы бсекелестікті шектеулерді болдырмау.

азастан Республикасыны техникалы реттеу жйесін реформалау жолдары. азастан Республикасында жргізіліп жатан отанды німдерді бсекеге абілеттілігін жоарылату жне нерксіптер німдерін экспорта бейімдеу саясаты мемлекеттік техникалы реттеу жйесін унификациялауды талап етеді. Бл азастан Республикасыны жуырда Дниежзілік сауда йымына кіруіне де жол ашады. Осы талапты орындау тікелей азастан Республикасындаы жріп жатан техникалы реттеу саласында олданылатын стандарттау, сертификаттау жйелерін жне мемлекеттік адаалау мен баылау жйелерін реформалап, саясатты толыымен згертуге байланысты.