Таырып. ОРГАНИЗМНІ ЗАЫМДАНУА ЖАЛПЫ СЕРЛЕНІСТЕРІ

Сабаты масаты:

· Организмні заымдануа жалпы серленісі бойынша клиникалы-зертханалы мліметтерді сараптау машыты дадысын алыптастыру

· Топта жмыс жасау коммуникациялы дадысын алыптастыру

Оыту міндеттері:

· Организмні заымдануа жалпы серленісі бойынша клиникалы-зертханалы мліметтерді сараптау машыты дадысын жетілдіру

· Таырыпты талдаанда медициналы атаусздерді олдана білу жне пікірсайыс жргізу дадысын жетілдіру

· Топта жмыс жасаанда коммуникациялы дадысын жетілдіру

Саба жргізуді тсілдері:

Кіші топта жмыс жасау, кейс-стади.

ТАПСЫРМАЛАР

Кейс - стади

Есеп 1.

Теріс эмоциядан бір кннен со ауруханаа тскен науасты анында АКТГ, глюкокортикоидтар дегейі артып, артериялы ысымы жоарылады, тамыр соысы минутына 85 рет.

1. Науаста андай жадай (рдіс) дамыды?

2. Байалан згерістер рдіс дамуыны ай сатысына сйкес келеді? Оны даму тетіктерін тсіндірііз.

Есеп 2

АШ ВВС шыштар рамына жргізілген зерттеулерден бомбардировщиктер экипажына жаадан жмыса абылданандарда шу кезінде жне одан со 17-оксикетостероидтарды зрмен блінуі артты. шу тілі артан сайын бл былыс азайды. Экипаж рамындаы шыштарды гормондар млшері бірнеше ай бойына згермеді.

  1. Экипажды жас мшелерінде андай синдром дамыды?
  2. Берілген синдром дамуыны андай сатылары бар? Бл сатыларды сипаттаыз.

Есеп 3

Училищені жаында тмамдаан жне жмыса енді абылданан биіктікте жмыс жасайтын жмысшылар жмыс мезгілінде гормонды рамын тексертуге келісті. Жас жмысшыларда жмыс жасайтын биіктік артан сайын анда катехоламиндер млшері 2-3 есе артты. Жмыс тілі артан сайын бл былыс аз айындалды.

1. Жмысшыларды анында катехоламиндер дегейі артуы ай синдромды дамытты?

2. Бл не себепті дамыды?

3. Берілген синдромны дамуында андай сатылар байалды? Патогенезін тсіндірііз.

Есеп 4

20 жастаы студентте сессия кезінде емтиханды стсіз тапсыраннан кейін он екі елі ішекті ойы жарасы дамыды.

  1. Бл ауруды ауруларды ай тобына жатызуа болады?
  2. Бл ауруды ммкіндік даму тетіктері андай?

Есеп 5

28 жастаы ер адамны жол апаты серінен ая-олдарында кптеген сынытар, денесі соылан. Стационара апаттан со бір сааттан со ауыр халде келінді: есі кіресілі-шыасылы, терісі бозаран, «суы» жабыса терге шыланан, кз арашытарыны жарыа реакциясы лсіз, тынысы сирек, беткей, жрек


соысы лсіреген, пульсі ре аныталады, А 60/40 мм с.б., сырта немесе ішке ансырау белгілері жо.

1. Жараатты серінен науаста андай жадай дамыды? Науас оны дамуыны ай сатысында?

2. Аталан науаста бл жадайды рі арай дамуыны ммкіндік болжамдары андай?

3. Науастаы анайналымды жне тынысты бзылыстарды патогенезі андай?

4. Науасты бл жадайдан шыару шін ттенше емдеуді андай дісін жргізуге болады?

 

Есеп 6

Науас Т., 29 жаста, ол саусатары, денесіні алдыы блігі мен беті 2-дрежелі кйікке шалдыты. Заымдану аймаы 30%. Науас озу жадайында, айын ауыру сезімі, алтырау, дене ызымыны ктерілуі байалды. арап тексергенде: есі саталан, есі бзылмаан, кеістік пен уаытты бадарлайды. А 150/90 мм с.б. 15 минуттан со А 90/60-а дейін тмендеді, есі тежеле бастады.

1. Науаста андай жадай алыптасты?

2. Берілген жадайды сатыларын атаыз, оларды патогенезін тсіндірііз.

3. Берілген жадай патогенезіні бастапы тізбегін крсетііз.

 

Есеп 7

Науас Р., 28 жаста, хирургиялы блімшеге о тиіп жарааттанан со 15 минуттан со келінді. Науасты есі бар, кп жне атты сйлейді, кмек срайды, мегіл- мезгіл ыырсиды, тсектен трысы келеді. Беті бозаран, суы термен жабылан. арашытары кеейген, ысымы 140/100 мм с.б. тамыр соысы минутына 90 рет, кернеулігі жоары, тынысы минутына 30 рет.

1. Науаста андай жадай алыптасты?

2. Берілген жадайды сатыларын атаыз, оларды патогенезін тсіндірііз.

3. Берілген жадай патогенезіні бастапы тізбегін крсетііз.

 

Есеп 8. Науас Д., 24 жаста, антты диабетпен ауырады, инсулинді енгізген со есінен танды. Рефлекстері жойылан.

1. Дамыан жадайды сипаттаыз, заымданан нейрондарды патогенезін тсіндірііз.

2. Берілген жадайды даму сатыларын атаыз.

 

ДЕБИЕТТЕР

Негізгі

1. .Нрмхамбетлы. Патофизиология. – Алматы; РПО «Кітап», 2007. – С. 80-89, 115-130.

2. .Н.Нрмхамбетлы. Клиникалы патофизиология.-Алматы; «Эверо», 2010.-С.60-79.

3. Патофизиология // Под ред. Новицкого В.В., Гольдберга Е.Д. Уразовой О.И.– Москва: Изд-во ГЭОТАР, 2010., том 1, с. 197-231

4. Литвицкий П.Ф. Патофизиология: Учебник для вузов. – М.: ГЭОТАР – Медиа, 2009. - С. 264-293

5. Патофизиология. Основные понятия. // под ред А.В. Ефремова. – Москва: ГЭОТАР-Медиа. – 2008. – С. 73-77.

6. Патологическая физиология: Учебник п/р Н.Н.Зайко и Ю.В.Быця. – 2-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2004. – С.442-447, 564-568.

7. Патологиялы физиология бойынша сынамалы тапсырмалар // азак тіліне аударан М.Б.Байбрі, редакциялаан Т.П.Ударцева, Н.Н.Рыспекова – Алматы.: изд-во «Эффект», азМУ, 2007.- Б. 81 -96

осымша

8. Патофизиология в таблицах и схемах под/ред. А.Н.Нурмухамбетова. Алматы: - 2004, С. 230 - 234.

9. Патологическая физиология под/ред. А.Д.Адо, М.А.Адо, В.И.Пыцкого, Г.В.Порядина, Ю.А. Владимирова. М.: Триада-Х.-2002, С.48- 70.

10. Патофизиология под/ред. П.Ф.Литвицкого. М.: «ГОЭТАР-мед». Т.1 , 2003, с.689 - 721.

11. Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В. Новицкого и Е.Д. Гольдберга.-Томск: Том.ун-та, 2006, С.90 – 101, 444 – 446, 465 - 467

12. Нурмухамбетов А.Н. Стресс и его роль в адаптации организма и развитии заболеваний. Учебно-методическое пособие. Алматы, 1998. – 23 с.

13. Пшенникова М.Г. Феномен стресса. Эмоциональный стресс и его роль в патологии//Пат.физиол. и экспер. Терапия.-2000.-№ 2.-С.24-31; № 3.-С.20-26.

14. Селье Г. Очерки об адаптационном синдроме. М.: Медгиз, 1960.- 254 с.

15. Селье Г. Стресс без дистресса. М.: Прогресс, 1982.- 125 с.

16. Останин А.А., Черных Е.Р. Эффективность цитокинотерапии в комплексном лечении хирургических инфекций. СПб: издательство СПб университета, 2002, 28 с.

 


БАЫЛАУ

Ситуациялы есептерді орытындысын тексеру

 

АРАЛЫ БАЫЛАУ

 

Таырыптар: «Патофизиология пні, дістері, міндеттері. Жалпы нозология», «Этиология жне патогенез», «Реактивтілік пен тымуалаушылыты дерттанудаы маызы», «Жасушаны жалпы патофизиологиясы», «Заымдануа организмні жалпы серленістері».

Масаты:

  1. аудиториялы жне аудиториядан тыс ткен сабатар бойынша студенттерді білімін баалау

2. клиникалы-зертханалы мліметтерді сараптау машыты дадысын баалау

3. Р ДСМ бйрытарынан медико-биологиялы тжірибе жргізу бойынша ыты дадысын баалау

  1. Ситуациялы есептерді талылау барысында коммуникациялы дадысын баалау

 

Студенттерді білімін баылау сратары:

1. Патологиялы физиология, шешетін мселелері, зерттеу тсілдері. Патофизиологиядаы тжірибені маызы (кемшілігі жне артышылыы).

2. «азастан Республикасында клиникалы тексерулер мен медико-биологиялы тжірибелерді, клиникаа дейінгі тексерулерді ткізу Тртібін бекіту туралы» Р ДМ №697 бйрыыны негізгі аидаларымен танысу. азастан Республикасыны сауда жне индустрия Министірлігіні метрологиясыны жне техникалы баылау Комитетіні 29 желтосан 2006 жылы № 575 Бйрыы. Тиісті лабараториялы тжірибені азастан Республикасыны Мемлекеттік стандарты. Негізгі аидалары.

3. Денсаулы пен ауруды анытамасы. Ауруды негізгі нышандары. Ауруларды жіктелу станымдары.

4. Дерттік серленіс, дерттік рдіс, дерттік жадай туралы тсінік, мысалдар.

5. Ауруды сатылары, сипаттамасы. Ауру алды туралы тсінік. Жктемелік сынамалармен ауру алдын анытау.

6. Ауру алды туралы тсінік. Ауру алды жадайларын жктемелік дістермен анытау.

7. лім. лу кезедері, сипаттамасы. Тірілтуді негізгі станымдары. Тірілтілген организмні ауруы туралы тсінік, патогенезі.

8. Реанимацияны негізгі станымдары. Реанимациядан кейінгі аурулар, тсінігі, даму тетігі.

9. Этиология, анытамасы. Ауру пайда болуындаы себеп пен жадайларды маызы. Ауруды алдын алу жне емдеуді этиотропты станымдары.

10. Организмге тмен барометрлік ысымны сері. Биіктік ауруыны этиологиясы жне патогенезі.

11. Этиологиялы факторларды (жайттарды) жіктелуі. Ауру пайда болуында сырты орта жайттары жне организм ерекшеліктеріні маызы.

12. Ауруды пайда болуында тым уалаушылыты маызы. Ауруларды этиологиясында тым уалау жне сырты орта жадайларына байланысты ауруларды жіктелуі. Тым уатын жне туа пайда болан аурулар, себептері. Тым уалаушылы патология трлеріні жіктелуі.

13. Тым уалаушылы патологиялар туындауыны жалпы механизмдері. Бидл-Татум жне Жакоба-Мано-Львов тым уатын ауруларды патогенезіні теориялары. Тым уатын ауруларды алдын алу, диагноздау жне емдеу станымдары.

14. Патогенез, анытамасы. Бліну – патогенезді бастапы тізбегі ретінде. Заымдалу дегейлері.Мысалдар.

15. Патогенездегі себеп-салдарлы. . араатынастар. Мысалдар.

16. Патогенездегі негізгі тізбек жне «кері айналып соу шебері». Ауруларды патогенездік емдеу станымы. Балалар организмінде бейімделу жне ызметтерді алпына келу рдістеріні ерекшеліктері.

17. Организмні реактивтілігі мен тзімділігі, анытамасы. Тітіркендіргішке организмні жауап беру серпілісіні трлері, мысалдар.

18. Реактивтілікті трлері, сипаттамасы. Организм реактивтілігіні ауруларды пайда болуындаы, туі жне аяталуындаы маызы.

19. Организмні жас млшеріні реактивтіліктегі маызы.

20. . Организмні жыныс млшеріні реактивтіліктегі маызы.

21. Балалардаы диатездер, анытамасы, трлері, сипаттамасы.

22. Организмні конституциясы, анытамасы, конституция трлеріні (Кречмер, М.В. Черноруцкий, И.П. Павлов) жіктелуі. Организм реактивтілігінде конституцияны маызы.

23. Жасуша блінуі, этиологиясы. Заымдануа жасушаны тзімділігі.

24. Жасушаны заымдану трлері. Жедел жне созылмалы жасуша заымдануыны сатылары.

25. Жасуша заымдануыны арнайы жне арнайы емес кріністері. Заымданудаы жасушаны ионды рамыны згерістері, патогенезі, салдары.

26. Заымданудаы жасушаны энергиямен амтамасыз етілуіні бзылыстары, салдары.

27. Жасуша мембраналары бліністеріні негізгі даму жолдары. Жасуша мембранасыны заымдалуыны негізгі тетігі ретінде МАТ белсенденуі.

28. Жасуша мембраналары бліністеріні негізгі даму жолдары, сипаттамасы. Мембараналы фосфолипазаны жне баса гидролазаларды белсенденуі, смосты заымдалу, иммунды заымданулар..

29. Апаптоз, тсініктемесі, патогенезі. Заымдануда жасушаны икемделіу- бейімделу тетіктері.

30. «Жауапты жедел кезеі» себептері, днекерлері, оларды серлері. «Жауапты жедел кезеіні» нруыздары, оларды ызметтері. «Жауапты жедел кезеіні» организм шін маызы. Жйелік абынулы жауап синдпромы тіралы тсінік.

31. Жалпы адаптациялы синдром (стресс), себептері, сатылары, даму тетіктері.

32. Стресті орану-бейімделу жне патогенді маызы. Адаптациялы аурулар туралы тсінік.

33. Сілейме. Этиологиясы мен патогенезі бойынша жіктелуі. Жараатты сілейме, себептері, сатылары, гемодинамика мен микроциркуляцияны згерістері.

34. Кома, трлері, даму механизмдері.

Жргізу трі:

1 – кезе - тестілеу.Тест тапсырмаларын орындау. – араыз: Патологиялы физиология бойынша сынамалы тапсырмалар // азак тіліне аударан М.Б.Байбрі, редакциялаан Т.П.Ударцева, Н.Н.Рыспекова – Алматы.: изд-во «Эффект», азМУ, 2007.

2 – кезе – ситуациялы есептер бойынша клиникалы-зертханалы мліметтерді сараптау машыты дадысы