Ы орау органдары ызметшілеріні мораль нормалары мен принциптері.

ы орау ызметі ылмыскерлермен кресуіні, арнайы кш ралдарды олдануы нтижесінде з ызметкерлерін адамгершілік шиеленіс жадайында мораль нормалары мен принциптерін сатай отырып дрыс мінез – лы крсетуін талап етеді.

Біра кейде кездесетін белгілі бір жадайлар олара ызметтік міндетін тиянаты орындау шін моральды нормалара сыймайтын рекеттерге баруа, яни мораль нормасыны талаптарын бзуа тура келеді.. Бл жердегі крделілік ы орау орган ызметкеріні адамгершілік нормаларды білмеуі салдарынан тадау жасай алмауында емес, тіпті, оны оны моральды талаптарды орындаысы келмейтіндігі де емес, мселе – осы талаптарды бір-біріне айшы келуінде.

Мысала, ы орау органдарыны ызметкері сезіктіні немесе айыпталушыны птеріне тінту жасауа келгенде тсек тартып жатан науас адамды крді делік. Оны алдында мынадай тадау трады: за талаптарын орындай отырып, атты науас болса даы, сол тланы тсегіне тінту жасау немесе адамгершілік кзарастар негізінде тсекті тінтуден бас тарту.

ы орау органдары ызметкері шін ксіби мні бар шиеленістерді атарынан сырты жне ішкішиеленістерді атауа болады. Сырты шиеленістер адамдар арасындаы адамгершілік шиеленістер ретінде крініс табады (тла – оам, тла-топ, тла-тла,топ-топ,топ-оам). Олар жеке тлаларды, леуметтік топтарды жне оамны ндылыты баыт-бадарыны айшы келуін білдіреді. Ал ішкі шиеленістерді табиаты басаша. Оларды айнар кзі болып тланы жріс-трысыны бір-біріне баынышты себептеріні крделілігі, ртрлі сипатта болуы табылады.

ы орау органдары ызметкерлеріні таы бір ерекшелігі – кей кездері зіні мемлекеттік рылымдара атысын жасыра отырып, оан ылмысты ортада жмыс істеуге тура келеді. Мндай жадайларда адам санасында бір мезетте екі адамгершілік жйелер алыптасады: біріншісі-ол зі абылдаан кзарастар жйесі; екіншісі-ылмысты ортада негізге алынан кзарастар, ал ызметкер з жріс-трысын осы екінші жйеге негіздеп, отайландыруы керек. Мндай жадайларда адамны санасында моральды ндылытарды ртрлі жйелері бір мезетте шиеленіске тседі. Біріншісі зі абылдаан кзарастар болса,

екіншісі-ылмысты ортада негізге алынан кзарастар.

Моральды шиеленістерді шешуде оамды мддені жеке мддеден стемдігітуралы ереже кп жадайда орын алады.

ы орау органдары ызметкерлері з ызметтерін атаруда мынадай мораль аидаларын басшылыа алады: 1) Коллективтік жне 2) адамгершілік. Коллективтік немесе йымды аидасы з ішінде мынадай аидалара блінеді:

Масат пен еркінділікті бірлігі аидасы, бл дегеніміз бірдей масат адамдарды жинап, оларды бірттас еркін тудыра отырып, оан жетуге баыттайды.

ызметтестік жне зара кмек аидасы,ыорау органдарында “зін ле бер, біра серігіне ол шынды бер” дегендей ызмет бабында зінен араанда мтаж адамдарды жадайын жасау ажеттігімен сипатталады.

Демократиялы аидасы, яни ыорау органы ызметкерлерінгі з ызметтерін заа сйкес оамны мддесін, пікірін есепке ала отырып атаруды кздейді.

Тртіп аидасы,яни барлы ыорау органдары ызметшілері бірыай ішкі тртіпті сатауы керек, ол ажетті нтижеге жетуде негізі рл атарады. Ал енді гумандылы немесе адамгершілік аидалары з кезегінде мынадай трлерге блінеді:

Задылы аидасы, зі атынан айтып трандай бл аида бойынша ыорау органы ызметкерлері Ата Заымызды, баса задарды басшылыа алып ызмет атаруы тиістігін крсетеді.

Аиат немесе шынды аидасы, бан сйкес мысалы, тек зада тыйым салынан рекетті жасаан адам ана жауапкершілік санкциясы олданылуы керек; жасаан ыбзушылы рекетіне сйкес жаза олданылуы керек; бір ыбзушылы шін адамды айталап жауапкершілікке тартуа болмайды деген сияты аидалар олданылады.

Дріс 5. Мораль ізгілік ызметін анытайтын леуметтік факторлар жйесін райтындар-ды бірі ретінде. Ізгілікті тадауды тсінігі. Моральды ксіптік-ізгілікті мні жне масаты.

Дріс масаты: Мораль жне ы, оларды састытары мен айырмашылытары туралы, мораль факторлары мен факторларыны загер ызметіндегі спецификасы туралы анытау.

Таырыпты сратары:

1. Моральды леуметтік сипаты.

2.Мораль жне ы, оларды зара байланысы айырмашылытары.
3. Мораль факторлары.

4. Загерді ызметіндегі моральды факторларды ерекшелігі.