Технологик карта (7 кл.) Татар теле

Дрес этаплары

I. Мотивлаштыру-ориентлаштыру:

Дресне оештыру

Иснлш, укучыларга херле кн тел, хллрен сорашып дресне башлау, психологик уай халт тудыру.

2. Актуальлштер

1. й эшен тикшер.

2. гм.

Фигыль турында йрнелгн белемнрне иск тшер. Затланышлы м затланышсыз формалар нинди ул? Боерык фигыль турында иск тшер. 2 зат боерык фигыльне нигез булуын иск тшер.

Уку мсьлсе кую.

Фигыль сз тркемен йрнне двам итбез. Инфинитив турында йрнербез.

II.Уку мсьлсен лешлп чиш:

1.Инфинитив тшенчсен ачыклау. Рус м татар теллренд инфинитив.

Укытучы: Укучылар, игътибар белн экрандагы мисалларга карыйк ле. Бирелгн мисаллар ртеннн без артык фигыльлрне аерып крсттек. Аларны тамырын м кушымчасын таптык. Аларны эш-хрктне белдерен ачыкладык. йдгез бу сзлрне рус телен трем итеп карыйк ле.

Укучы:

1) утыр+ырга – садиться

2) аша+рга – есть

3) ы(йа)рга – собирать.

Укытучы:Бик дрес. Аларга русча сорау куегыз ле?

Укучы: Что делать?

Укытучы: йе. Иск тшерик ле, рус теленд что делать? соравына авап биргн фигыльлрне нинди фигыльлр дип атыйсыз?

Укучы: неопределенная форма глагола – инфинитив.

Укучы: йе, татар теленд д нишлрг (что делать?) соравына авап биргн фигыльлр инфинитив дип атала. м алар рус телн, мисаллар крсткнч, инфинитив формасында трем ителлр.

2. Дреслектге кагыйд белн танышу. Дреслектн злштергн м рус теленнн алган белемнрг нигезлнеп, экранда (тактада) бирелгн мисалларга нигезлнеп инфинитив турында нти чыгару.

Укытучы:Дреслекне87нче битенд бирелгн кагыйдне укып китик. Марат, кычкырып укы ле.

1 укучы кагыйдне укый.

Укытучы. Рхмт. Димк укучылар, экранга кз салыйк ле. Инфинитив кушымчаларын ист калдырыйк. (Алар аерым кагыйдлр булып слайдларда крстел)

Кагыйд 1. Тартык авазга беткн 2-3 иекле фигыль нигезен –ырга/ерг кушымчалары ялганып инфинитив ясала. Ачулан! (а-чу-лан) – ачулан+ырга

Кагыйд 2. Сузык авазга беткн 2-3 иекле фигыль нигезен –рга/-рг кушымчалары ялганып инфинитив ясала. Сйл (сй-л) – сйл+рг

Кагыйд 3. Тартык авазга беткн 1 иекле фигыль нигезен –ырга/-ерг кушымчасы ялгана. Кл! – клрг

Кагыйд 4. Бер иекле, й яис и хрефлрен беткн фигыль нигезен –ярга/-ярг кушымчасы ялганып инфинитив ясала. Ки! – ки+ярг

Кагыйд 5. Бер иекле фигыль нигезе р, л, й хрефлрен бетс инфинитив формасы –арга/рг кушымчалары ялганып ясала. Ач! – ач+арга.

Инфинитивны шулай ук юклык формасы да бар. Ул –маска/-мск кушымчалары ярдменд ясала. Экранда китерелгн алдагы слайдка игътибар итегез ле. Анда мллр бирелгн, шул мллрдге фигыльлрне дрес итеп йтеп бирерг кирк.

Укучы. Мисал 1. нлеклрне рнет+ (мск).

Укучы. Мисал 2. Табигатьне пычрат+(маска)

Укытучы.Биремнрне дрес эшлдегез, рхмт. Димк, инфинитив нинди кушымчалар ала? Ул нинди сорауга авап бир? Инфинитивны юклык формасы ничек барлыкка кил? Тактадагы мисалларга карап, кагыйдне йтеп бирик ле. Кем йт?

Укучы.нишлрг ? соравына авап биргн, -ырга/-ерг, -рга/-рг, -арга/рг, -ярга/ярг кушымчалары алган фигыль формасы инфинитив дип атала. Аны юклык формасы –маска/-мск кушымчалары ярдменд ясала.

Укытучы.Рхмт, Алсу. Дрес йтте. Инде яа белемнрегезне кнег ярдменд ныгытыр вакыт та итте.

3. .Дреслектн кнеглр т, тексттан инфинитивны аерып алу кнекмлре, бирелгн фигыльдн инфинитив ясау кнекмлре. Сораулар буенча гм. Парларда эш.

Укытучы.Дреслект бирелгн 193нче кнегне эшлибез. Биреме: Укыгыз. Инфинитивларны табыгыз.Чылбыр буенча укып авап бирбез. (Кнег телдн тл, бер укучы бер млне эшли, икенче укучы икенче млне .б.)

Укытучы.Бу кнег буенча сорауларыгыз булмаса, алдагы биремг кчбез. 195нче кнегне язмача эшлибез. Биреме: Фигыльлрдн инфинитив ясап языгыз. мллр тзегез. Такта янына 2 укучы чыга. (Бирем тикшерел).

4. Телдн м язмача кнеглр т м нтилр чыгару.

Укытучы. Хзер экранга игътибар итик. Анда бер-бер артлы рсемнр чыгачак. Шул рсемнрг карап, нрс эшлрг, нрс эшлмск икнне йтерг кирк була.

- Табигатьне сакларга кирк.

- Кыш кннренд кошларга им салырга онытма!.

- Табигатьне пычратырга ярамый!.

- Хайваннарны ретерг ярамый.

- з артынан чплрне ыярга кирк.

- Урманда ут белн уйнамаска / Урманда ут белн уйнарга ярамый.

Укытучы.Рхмт. Димк укучылар, леге мисалларда без нинди фигыльлр кулландык? Алар нинди сорауга авап бир? Нинди кушымчалар ярдменд ясала?

III. Рефлексив бял:

1. Дреск куелган уку мсьлсе чишелдеме? Нрслр белдегез?

2. Дреск гомуми бя. р укучыны з эшчнлеген бялве.

3. й эше.

4. Алдагы дреск проблема кую.

 

Технологик карта (7 кл.) Татар теле

Предмет: Татар теле
Класс: 7
Авторлар: Шарапова Л.
Тема урока: Инфинитив турында тшенч
Дрес тре: катнаш

Дрес этаплары Укытучы эшчнлеге Укучылар эшчнлеге
Танып бел Коммуникатив-аралашу Регулятив уку гамллре
Башкарылган эш трлре Эшчнлек трлре формалаштыру Башкарылган эш трлре Эшчнлек трлре формалаштыру Башкарылган эш трлре Эшчнлек трлре формалаштыру
Дресне оештыру леше Дреск крстм материалларны м иазларны зерлеге Иснлш, укучыларда дреск уай халт тудыру Бирем”Мисаллар ртеннн артык сзне тап м з авабыны длилл” Дресне темасын билгелг юнлеш бир   Бирелгн мисаллар ртеннн артык сзне табалар, ул – инфинитив була. инфинитив турында рус теле дресенд йрнгнне иск тшерлр.     Анализ   Инфинитивны тамыр м кушмчасын табу. Укытучы белн иснлшлр, бер-берлрен сламлилр Укытучы белн хезмттшлек     нтиле хезмттшлекне планлаштыру Дрест эшк зерлн, Дресне темасын злштерерг зерлн   Теманы чыгару  
  й эшене тлешен тикшер     Интерактив тактада фигыль буенча тест эшл, фигыль сз тркемен хас билгелрне иск тшер   Интерактив тактада эшлнгн тест буенча фигыльг хас билгелрне иск тшерлр, затланышлы м затланышсыз фигыльлрне санап чыгалар гм   фигылг хас зенчлеклрне ачыклау   Парларда эш   Уку хезмттшлеге   тикшер   з эшчнлегене м иптшлрене эшчнлеген бял
Белем кнекмлрен актуальлштер Укытучы сорауларына авап бир. Фигыль турында йрнелгн белемнрне иск тшер. Затланышлы м затланышсыз формалар нинди ул? Боерык фигыль турында иск тшер. 2 зат Боерык фигыльне нигез булуын иск тшер.   Хикя фигыль, исем фигыль, боерык фигыль турында нилр беллрен, инфинитив турында белмлрен ачыклыйлар Анализ Фигыль сз тркемен (2-3 мисал) сзьясалышы буенча тикшер, мисаллар арасында инфинитив булырга тиеш.     Дресне темасын формалаштыралар Белемнрне злштерне мимлеген алап эшл
Яа белем кнекмлре м эш-гамллрен злштер     Инфинитивны башка фигыльлрдн аеру юнлешлрен , эш трлрен оештыра, аларны аеруга омтылыш тудыра   Сыйныф белн эшне оештыра   мл эчендге фигыльлрне табарга, алар арасыннан инфинивны аерырга, бирелгн фигыльлрдн инфинитив ясарга, эзлнг , нти чыгаруга этр     Иптшлрен м укытучыны тылыйлар, слайдлар карыйлар, фикер йртлр   Укытучыны проблемалы сораулары, гм аша инфинитивка хас билгелрне аералар, инфинитивларны рус телендге тремсе белн чагыштыралар м нти чыгаралыр     Киркле информацияне эзл м злштер   Охшашлыкны м аермалыкны табу максатыннан, чагыштыру     Укытучы белн диалог   Укытучы белн диалог мини-диспут     Укытучы белн хезмттшлек     Укытучы м иптшлре белн зара хезмттшлек    
Материалны алауны беренчел тикшер Сыйныфка сораулар:   инфинитив нинди кушымчалар ала? Ул нинди сорауга авап бир? Инфинитивны юклык формасы ничек барлыкка кил Укытучыны сорауларына авап бирлр Ткъдим ителгн материалдан киркле информацияне таба м аера бел   Анализ Укытучы белн диалог   Укытучы белн хезмттшлек   Эшчнлекк бя м збя Белемнрне злштер дрсен алау
Белем кнекмлрен м эш –гамллрен ныгыту   Биремнр тне оештыру. Инфинитив аерып крст бел.   Дреслектге биремнрне т Бйлнешне сбп-максатын ачыклау   эзлн характерындагы эшлрне тд мсткыйльлек     Алган белемнрне ныклыгын тикшерлр злштерелгнне алау м белемнрдге зеклеклрне алау
Белемнрне гомумилштер м системалаштыру Инфинитивны башка фигыль тркемчлре белн чагыштырып, нти чыгаруга юнлеш бир, инфинитивны барлык м юклык формаларын сйлмд кулланырга йрт. Интерактив ресурстагы биремнрне т, нти чыгару.     Телдн м язма сйлмне дрес м алаешлы итеп тз   Анализлый м нти чыгара бел   Логик эзлекле Фикер йрт Иптшлрене чыгышларын тылыйлар   Кмк фикер алышуда катнашалар з фикерене тгл м тулы итеп иткер бел   Монологик сйлмг ия булу Гомуми эшне нтисен чыгаралар  
Белемнрне тикшер м зтикшер занализ битлрен тутырырга ткъдим ясый         з эшчнлеклрен тикшерлр Бял кретерийларына нигезлнеп з эшчнлеге бя бир
Рефлексия Дрестге эшчнлекк м теманы алауга бяне тактада урнаштырырга ткъдим ит     Укытучы белн диалог      
й эше турында мгълмат м аны башкаруга крстмлр   Икенче дреск й эше м аны башкаруга крстмлр белн таныштыра й эшен м аны тг крстмлрне тылыйлар