Зіндік жмысты орындау шін тапсырмалар

Тапсырма №1. Шу мен дірілді ИШВ-1 аспабымен лшеу дістерімен таныстыру

Тапсырма №2. Шу мен дірілді азаа серін зерттеу дістермен таныстыру: жабдыты тональды аудиометриямен, хронорефлексометриямен, капилляроскопиямен вибрацияа сезімталдыын анытаумен, тері температурасы жне суы сынамасын жргізумен.

Мамандыы: Жалпы медицина

ОЫТУШЫНЫ БАСШЫЛЫЫМЕН СТУДЕНТТЕРДІ ЗІНДІК ЖМЫСТАРЫНА АРНАЛАН ДІСТЕМЕЛІК СЫНЫСТАР

Курс: 3

Пн: Жалпы гигиена

Растыран: м..к., аа оытушы Ержанова А.Е.

Оытушы Адилова М.Т.

Алматы, 2013 ж

Кафедра мжілісінде талыланды жне бекітілді

Хаттама №____________________2013 ж.

Жалпы гигиена жне экология

кафедрасыны мегерушісі

м..д, профессор .И. Кенесариев

Таырып № 1 Алдын алу шаралары жйесі ретіндегі оршаан орта факторларын гигиеналы нормалау.- 4 саат.

Масаты: Студенттерде гигиеналы жне жеделдетілген гигиенаолы нормалау жне крсеткіштері, ылыми гигиеналы нормалау аидалары жнінде білімдерін алыптастыру.

Оыту міндеттері:

· Химиялы, физикалы факторлар шін гигиеналы нормативтер жнінде білімін алыптастыру;

· Нормалау крсеткіштері жнінде білімін алыптастыру;

· Нормалауды негізгі принциптері жнінде білімін алыптастыру;

· Жеделдетілген нормалау жніндегі білімін алыптастыру;

· Нормалауды негізгі принциптері мен тсілдерін мегеру дадысы жніндегі білімін алыптастыру;

· Мемлекеттік регламенттерді алыптастыру.

ткізу трі:дискуссия

Таырып бойынша тапсырмалар:

Тапсырма №1.оршаан ортаны факторларын гигиеналы нормалау, гигиеналы нормалау аидаларымен танысу

Тапсырма № 2:Таырыпты негізгі сратары бойынша кроссворд растыру специальностей ОМ и

Таратылатын материал: жо

дебиеттер:

негізгі:

1.Гигиена / Под ред. акад. РАМН Г.И.Румянцева.- М.:ГЭОТАР:Медицина,2000.- С.76-110, 197-220.

2.Пивоваров Ю.П., Королик В.В., Зиневич Л.С. Гигиена и основы экологии человека. – Ростов н/Д:»Феникс».2002.- С.59-73, 31-47, 48-53.

3. Пивоваров Ю.П. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека. 3-е изд. – М.:ГОУВУНМЦ МЗ РФ, 2001. – С.7-16, 190-194.

4. Тулебаев Р.К., Слажнева Т.И., Кенесариев У.И., Белоног А.А., Корчевский А. «Оценка гигиенических рисков в промышленных регионах РК», Алматы, 2005 г., стр. 4-7.

осымша:

1.Амрин М.А. Гигиеническая оценка воздушной среды/Учебно-методическое пособие для студентов медицинских факультетов. – Алматы: КазНМУ, 2003. – С. 6-21, 48-50.

2. Санитарные правила и нормы «Требования к устройству и содержанию больничных

организаций и организаций охраны материнства и детства» от 24.06 2002 г.

3. Кенесариев У.И., Балмахаева Р.М.,. Бекмагамбетова Ж.Д., Жакашов Н.Ж., Тогузбаева К.К. Гигиена: Учебник для вузов/ Под ред. У.И. Кенесариева.- Алматы: «Самара-Принт», 2009.-688 с., стр.38-46.

4. Жолдакова З.И., с соавт. Проблема стабильности и трансформации в комплексном гигиеническом нормировании химических веществ. Гигиена и санитария. — 2002. - № 6., стр. 21-23.

5. Рахманин Ю.А. с соавт., Принципиальные подходы к нормированию биологических загрязнителей. Гигиена и санитария. —2001. - №1., стр. 13-16.

Баылау:

1. оршаан ортаны факторларын гигиеналы нормалауды ылыми негіздері.

2. оршаан ортаны факторларыны серімен байланысты ауруларды алдын алу негізі ретінде гигиеналы нормалау.

3. Ггииеналы нормалау тсінігі. Жалпы ережелері.

4. Сырты факторларды гигиеналы нормалау аидалары мен кезедері.

5. Жануарлар мен ерікті адамдара сынамаларды жргізу. Сынамаларды жргізу шін олданылатын ерекше жадайлар.

6. Жеделдетілген нормалау.

7. Гигиеналы болжам.

8. Адам азасына оршаан ортаны олайсыз факторларыны алдын алу бойынша шараларды йымдастыруды негізгі баыттары.

Таырып № 2. Блме ауасыны химиялы жне бактериялы ластануын жне табии жне жасанды желдетуді тиімділігін гигиеналы баалау - 4 саат.

Масаты: ауаны химиялы жне бактериалды ластануын зерттеу дістері жне оларды алдын алу, ауа ортасыны сапасын баалау дадыларын жне оны оптимизациялау шін алдын алу шараларын дайындау жніндегі білімді алыптастыру;

- ртрлі баытта жмыс істейтін жабы блмелерді ауасыны бактериалды жне химиялы ластану кздері мен крсеткіштері жніндегі білімді алыптастыру;

- Трын жне ЕПМ ауа ортасыны сапасына ойылатын гигиеналы талаптар жніндегі білімді алыптастыру;

- Блмедегі ауаны микробты ластануына баылау жргізу дадысын алыптастыру;

- Жабы блмелердегі ауаны химиялы жне бактериалды ластануыны азаа серін алдын алу шараларын дайындау дадысын алыптастыру;

Блмедегі ауа алмасу тиімділігін баалау дадысын алыптастыру;

ткізу трі:дискуссия, ситуациялы есептерді шешу.

Таырып бойынша тапсырма:

Тапсырма №1:блмедегі желдету тиімділігін баалау бойынша ситуациялы есепті шыару

Таратылатын материал: жо

Дебиеттер

Негізгі:

1.Гигиена / Под ред. акад. РАМН Г.И.Румянцева.- М.:ГЭОТАР:Медицина,2000.- С.76-110, 197-220.

осымша:

2.Гурова А.И.,Горлова О.Е. Практикум по общей гигиене.-М.:Изд-во Университета дружбы народов.1991.- С.11-31

3. Гончарук Е.И., Кундиев Ю.И., Бардов В.Г. и др. Общая гигиена: пропедевтика гигиены.- К.:Вища шк.,1999.- С.177-237, 140-142, 237-289.

4.Пивоваров Ю.П. и др. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене. - М.: Медицина, 1983.- С.93-101.

5.Румянцев Г.И. с соавт. – Общая гигиена.- М.: Медицина,1985.- С.263-268.

6. Санитарные правила и нормы «Требования к устройству и содержанию больничных

организаций и организаций охраны материнства и детства» от 24.06 2002 г.

Баылау

Сратар:

1. Атмосфералы ауаны химиялы рамы. Атмосфералы ауа мен блме ауасыны химиялы ластану кздері.

2. Жабы блмелерді биологиялы трде ластануы. Ластаыштарды кздері мен таралау жолдары, эпидемиологиялы ауіптілігі

3. Ауа ортасыны химиялы осылыстар мен патогенді микроазалармен ластануыны гигиеналы маызы.

4. ртрлі баытта жмыс істейтін блсмелерді химиялы ластану крсеткіштері. азіргі уаытта трын йлер мен оамды имараттарда ауа тазалыыны крсеткіші болып табылатын кмірышыл газы концентрациясын анытауды гигиеналы маызы.

5. Трын блмелер мен емдеу мекемелеріндегі ауаны бактериалды ластану крсеткіштері, оларды гигиеналы нормативтері.

6. Ауаны бактериалды ластануын анытау дістері.

7. Желдетуді жалпы алмасу жне жергілікті жйелері, оларды таайындалуы.

9. Жасанды желдету, оны тиімділігі.

10. Жасанды желдету трлері: келетін, кететін, аралас (келетін-кететін). Оларды олдану жадайлары.

Есептер

Есеп 1

6 тсектік палатада аумаы 42 метр квадрат, биіктігі 3 метр, желдету р саат сайын 10 минута ауданы 0,3те 0,4 м форточка арылы іске асырылады. Ауаны озалу жылдамдыы 1,2 м/сек.

1. 1 са ауа алмасу ысалыын есептеіз

2. гигиеналы нормамен салыстырыыз

1 есепке мысал:

Фактілі ауа алмасу ысалыын есептеу шін (4.1 ара) желдетуді фактілі клемі мен блмені клемін білу керек. Желдетуді фактілі клемі мына формула бойынша есептеледі: Q=Sтесік·V·3600. Біра, желдету 10 минутта ана іске а0сырылатынын есепке ала отырып, 3600 орнына формулаа 10·60=600 оямыз. Сонда Q=0,3·0,4·1,2·600=86,4

(метр куб)болады. Табии желдетуді серінен арнайы желдетусіз ауаны бір реттік алмасуы іске асырылса, берілген блмедегі наты желдетуді клемі желдету серінен болан желдетуді клеміні суммасына (86,4) те болады жне онсыз ( желдетуді бір реттік клемі=блмені клеміне= 42·3=126) =86,4+126=212,4 (метр куб)

Ауа алмасуды фактілі клемі 212,4 = 1.67 те болады. Палатаа 6 адам сияды,

осыан байланысты, желдету клемі кестеде келтірілген нормативтерге сйкес болуы керек: 3:80 метр куб·6=480 метр куб, ал ажетті фактілі ауа алмасу ысалыы -480= 3,54

Фактілі ауа алмасу ысалыы ажетті млшерден 2 есе тмен. Бір науаса норма бойынша 25-27 метр кубтан келетін ауа кубы да жеткіліксіз. Яни, палата клемі 6 адам емес, 5 адамды орналастыруа ана жарайды. Науастар санын азайтып, желдету уаытын созу сынылады.

Есеп 2

Ауданы 15метр квадрат, биіктігі 3 метр палатада СО2 концентрациясы 2,4 пайызды райды.

1. ауа алмасу ысалыын есептеіз

2. 1 саатта екі науаса ажетті ауа санын есептеп шыарыыз

3. гигиеналы нормалармен салыстырыыз.

2 есепке мысал:

Ауа алмасу ысалыын 4.1. тарауда келтірілген формула бойынша анытаймыз, бл шін желдетуді фактілі клемі мен блмені клемін есептеу ажет. Желдетуді фактілі клемін есептеу шін мына формуланы олданамыз: Q=(22,6·n) / (Cфакт-0,4), (тарау4.3) Q=22,6·2 = 0,50

2,4-0,4

Блмені клемі 15·3= 45 (метр куб), ал Q=22,6 те боландытан, ауа алмасу ысалыы

P=22,6=0,50.

Гигиеналы талаптара сйкес желдетуді ажетті клемі 1 науаса саатына 80 метр кубты рауы керек. Сонда 2 науаса ол 160 метр куба те болады. ажетті ауа алмасу ысалыы P=160 = 3,5. Осыан орай, ауа алмасу ысалыы палатада жеткіліксіз.

Одан баса, берілген ауа кубы нормативтен аз. Осыан байланысты, бір науасты баса палатаа ауыстырып, блмені желдету сынылады.

Есеп 3

Ауданы 30 метр кв, биіктігі 3 метр 4 тсектік палатада желдету табии жолмен ауданы 0,3те 0,4 м форточка арылы р саат сайын 20 минута іске асырылады. Ауаны озалу жылдамдыы -0,6метр/сек

1. Ауа алмасу ысалыын есептеіз.

2. Гигиеналы нормалармен салыстырыыз

Есеп 4

Ауданы 21 метр кв жне биіктігі 3 м бокста 1 науас жатыр. Желдету трі алып келетін-кететін. Ауаны келуі ауданы 0,2х0,3 м 0,8 м/сек жылдамдыта тесіктер арылы

жреді, ал ауаны шыарылуы ауданы 0,8 метр кв 1м/сек жылдамдыта тесіктер арылы іске асырылады.

1. Келетін жне кететін ауаны клемін есептеіз

2. Ауа алмасу ысалыын есептеіз.

3. Гигиеналы нормалармен салыстырыыз

Есеп 5

Операциядан кейінгі палата кубатурасы-45 метр куб бір науаса, СО2 концентрациясы 1,2 промиль. 1 сааттаы ауа алмасу ысалыын есептеіз. Егер, гигииеналы норма бойынша операциядан кейінгі палатада ауа алмасу ысалыы 10-а те болса, онда блмеге ауаны анша санын беру ажет?

Есеп 6

Ауданы 36 метр кв жне биіктігі 3 м операциялы палатада 6 адамнан тратын бригада жмыс істейді. Желдету трі келетін-кететін. Ауаны келуі ауланы 0,25 0,4 м/сек жылдамдыта тесіктер арылы жреді. Ауаны кетуі ауданы 0,5 метр кв, 0,3м/сек жылдамдыта іске асырылады.

1. Ауа алмасу ысалыын есептеіз.

2. Келуі жне кетуі бойынша ауаны клемін есептеіз

3. Гигиеналы нормалармен салыстырыыз жне желдету жмысын алай жасартуа болатынын крсетіз.

Есеп 7.

Ауданы 30 м кв биіктігі 3,2 метр 4тсектік палатада СО2 концентрациясы 1,8 промиль

1. ауа алмасу ысалыын есептеіз.

2. келуі жне кетуі бойынша ауаны клемін есептеіз

3. ауада СО2 концентрациясы гигиеналы нормативтерден аспаан жадайдаы (1 промиль те 1,0 л/м куб) ауа алмасу ысалыыны ажетті млшерін есептеіз

Есеп 8.

1 операциялы стола 112 м куб кубатуралы операциялы блмеде 4 адамнан тратын хирургиялы бригада жмыс істейді. Ауданы 0,4 м кв болатын 2 фрамуга арылы 20 минут клемінде желдету іске асырылады. Ауаны озалу жылдамдыы 1,2м/сек. Ауаны шыуы тесік арылы ауданы 0,25 мкв, 0,4 м/сек жылдамдыта жреді.

1. Тсетін ауаны клемін есептеіз.

2.Ауа алмасу ысалыын есептеіз.

3. Гигиеналы нормалармен салыстырыыз жне крсетііз: операциялы блмеде желдету жеткілікті йымдастырылан ба?

Есеп 9

Ауданы 22 мкв, биіктігі 3 м бокста 2 науас жатады. СО2 концентрациясы ауада 1,5 промильді райды, яни 1,5 л/ мкуб. Анытаыз:

1. Блмеге тсетін ауа клемін

2. ауа алмасу ысалыын

3. гигиеналы нормамен салыстырыыз

4. Реанимациялы залан тсетін ауаны ажетті санын есептеіз

5. Желдетуді жмысы жеткілікті болан жадайдаы реанимациялы залдаы СО2 концентрациясын есептеіз

Есеп 10

Кубатурасы 110 мкуб реанимациялы залда 2 науас жатыр жне 6 медицина ызметкері жмыс істейді. СО концентрациясы 1,2 промиль, яни 1,2 л/м куб. Анытаыз:

1. Блмеге тсетін ауа клемін

2. ауа алмасу ысалыын

3. гигиеналы нормамен салыстырыыз

4. Реанимациялы залан тсетін ауаны ажетті санын есептеіз

5. Желдетуді жмысы жеткілікті болан жадайдаы реанимациялы залдаы СО2 концентрациясын есептеіз

Есеп 11

Ауданы 24 мкв жне биіктігі 3 м радиологиялы блімшені ем абылдау блмесінде (радиоактивті изотоптарды енгізуге арналан) 2 мед ызметкер жмыс жасайды. Саатына 10 адама ызмет крсетеді. СО концентрациясы 1,4 промильді райды. Есептеіз:

1. Тсетін ауаны санын;

2. ауа алмасу ысалыын;

3. гигиеналы нормамен салыстырыыз;

4. желдетуді жмысы жеткілікті болан жадайдаы ажетті ауа млшерін есептеіз

Есеп 12

Кубатурасы 66 м кв тау блмесінде 2 мед. ызметкер жмыс істейді, саатына 4 науаса ызмет крсетеді. Блмедегі СО2 концентрациясы 2,4 промиль

5. тау блмесіне тсетін ауаны санын есептеіз;

6. ауа алмасу ысалыын;

7. гигиеналы нормамен салыстырыыз;

8. К= 2 болан жадайдаы, желдетуді жмысы жеткілікті болан жадайдаы ажетті ауа млшерін есептеіз

Таырып № 3. Ересектер мен балалардаы ультра клгін жеткіліксіздігіні алдын алу. Блмелерді санациялау шін УК сулелеріні жасанды кздерін олдану. -4 саат.

Масаты:Блмені залалсыздандыру шін жне УК жеткіліксіздігіні алдын алу шін УК сулесіні жасанды кздерін олдануы жнінде білімдерін алыптастыру.

Оыту міндеттері:

- Трлі диапазондаы УК сулелерді биологиялы жне гигиеналы маызы жніндегі білімді алыптастыру.

- балалар мен жасспірімдердегі УК тапшылыыны алдын алу шін олданылуы жніндегі білімді алыптастыру

- Блмелерді санациялау шін УКС олдану жнінде білімін алыптастыру;

- Сулелену дозасын есептеуді жне балалар мен ересек трындарды УК профилактикалы сулелендіруді жргізу жніндегі білімді алыптастыру.

ткізу трі:ситуациялы есептерді шешу, кіші топпен жмыс істеу

Таырып бойынша тапсырма:

Тапсырма № 1. Блмелерді зарарсыздандыру шін жне УК сулелеріні жеткіліксіздігіні алдын алу шін УКС жасанды кздерін олданумен танысу.

Тапсырма № 2.Блмелерді санациялау бойынша ситуациялы есептерді шешу

Таратылатын материал:жо

дебиеттер:

Негізгі:

1. Гигиена / Под ред. акад РАМН Г.И.Румянцева.- М.:ГЭОТАР Медицина.2000.-С.105-110, 350-353, 360-393, 458-461.

2. Пивоваров Ю.П., Королик В.В., Зиневич Л.С. Гигиена и основы экологии человека.- М.: Издательский. центр «Академия», 2004.-С.15-21.

3. Пивоваров Ю.Р. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека.- М.:ГОУ ВУНМЦ МЗ РФ,2001. – С.52-72.

4. Гигиена оулы .И. Кенесариев баспасы, Алматы 2009 жыл

осымша:

1. Амрин М.К. Гигиеническая оценка воздушной среды. – Алматы:Информационно-издательский отдел КазНМУ, 2003. – 66 с.

2. Румянцев Г.И., Вишневская Е.П., Козлова Т.А. Общая гигиена. М.: Медицина, 1985. С. 154-156.

3. Пивоваров Ю.П., Гоева О.Э., Величко А.А. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене. М.: Медицина, 1983. С. 199-210.

5. Пропедевтика гигиены. / Учебник для санитарно-гигиенических факультетов мед. ин-тов. Под ред. Е.И. Гончарука. – Киев: Выща школа, 1991. – С.237-289.

6. Кучма В.Р. Гигиена детей и подростков – М.: Медицина,2002.- С.333-343.

7. Санитарные правила и нормы РК «Требования к устройству и содержанию больничных организаций и организаций охраны материнства и детства» от 24.06 2002 г.

8. Санитарно-эпидемиологические требования к устройству и содержанию дошкольных

организаций от 4.07.03г. № 2.01.017.03.

8. Санитарно-эпидемиологические требования к устройству, содержанию и условиям

обучения в общеобразовательных и интернатных организациях № 2.01.015.03

Баылау

Сратар:

1. ртрлі толын зындыындаы ультраклгін сулесіні биологиялы сері.

2. Ультраклгін жетіспеушілігі. Алдын алу.

3. УК сулесіні жасанды кздері.

4. Блмелерді санациялау УК сулесіні жасанды кздерін олдану.

Ситуациялы есептер