Таырып № 3. Су факторымен байланысты ауруларды алдын алу. – 2 саат.

СЖ бойынша тапсырма:

· сынылан дебиет бойынша материалдарды талылау.

· Жаа апараттарды іздеу, таырып сратары бойынша комментарии растыру.

· Рефератты растыру

Орындау формасы – Сулы фактормен байланысты ауруларды алдын алу шаралары таырыбына реферат дайындау.

Орындау критерийлері:

1. Реферат «Баылау» блімінде сынылатын сратар бойынша таырыптарды негізгі аспектілерін амтуы керек.

2. Рефератты клемі 7-8 баспа беттен аспауы керек.

3. Рефератты рамында титулды бет, мазмны, кіріспе, негізгі блім, орытынды жне дебиеттер тізімі болуы керек.

4. Кіріспеде рефератты зектілігі, масаты мен міндеттері арастырылады, негізгі блімінде таырыпты мазмны ашылады, орытындыда – айтылан мліметтер орытындыланып, сыныстармен тжырым беріледі.

5. Е жаа дебиет кздеріне ерекше мн беріліп, бір емес, бірнеше дебиет кзі пайдаланылан болуы керек.

6. Реферат кестелермен, графиктермен, суреттермен жне т.б. кркемделуі керек.

Тапсыру мерзімі:кнтізбелі-таырыпты жоспара сйкес.

Баалау критерийлері:

Сапа критерийлері	здік	Жасы	анааттанарлы	анааттанарлысыз
Реферат мазмныны таырыпа жне ойылан міндеттерге сйкестігі	Реферат мазмны таырыпа жне ойылан міндеттерге толыымен сйкес келеді	Реферат мазмны таырыпа жне ойылан міндеттерге толыымен сйкес келеді	Реферат мазмны таырыпа жне ойылан міндеттерге негізінен сйкес келеді	Реферат мазмны таырыпа жне ойылан міндеттерге сйкестігі толы емес
Таырыпты ашуы мен олданылан дебиет кздеріні толытыы	Таырып толы ашылан, азіргі дебиет кздері жеткілікті млшерде олданылан	Таырып ашылан, дегенмен кейбір жадайлар анытауды ажет етеді, негізгі дебиет кздері олданылан	Таырып жеткілікті ашылмаан, негізгі дебиет кздеріні барлыы олданылмаан	Таырып жеткілікті ашылмаан, оданылан дебиет кздері аз
Материалды орытындылау жне ысаша тжырымдар жасай білуі	Материал орытындылан-ан, аны жне тсінікті тжырым жасалан	Материал орытындыланан, аны тжырым жасалан	Материал орытындыланан, біра тжырым тым лкен, аны емес	Материал орытындыланбаан, тжырым жо
Кркемделуі, оларды апараттылыы	Апараттылы сапасы жоары	Апараттылыы бар, сапасы жасы	Апараттылыы жеткіліксіз	Апараттылыы жо
Рефератты рсімделуіні ойылан талаптара сйкестігі	Рефератты рсімделуі ойылан талаптара толы сйкес келеді	Рефератты рсімделуі ойылан талаптара толы сйкес келеді	Рефератты рсімдеуге ойылан негізгі талаптар саталан	Рефератты рсімдеуге ойылан негізгі талаптар саталмаан

сынылатын дебиеттер:

Негізгі:

1. Гигиена / Под ред. акад. РАМН Г.И.Румянцева.- М.:ГЭОТАР:Медицина,2000.- С.111-175.

2. Пивоваров Ю.П., Королик В.В., Зиневич Л.С. Гигиена и основы экологии человека. – М.: Издательский центр «Академия»,.2004.- С.45-61, 265-286.

3. Пивоваров Ю.П. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене и основам экологии человека. – М.:ГОУ ВУНМЦ МЗ РФ, 2001. – С.27-51.

осымша:

1. Большаков А.М., Новикова И.М. Общая гигиена. - М.: Медицина. 2002.- С.55-107

2. Красовский Г.Н., Надеенко В.Г., Кенесариев У.И. "Токсичность металлов в питьевой воде", 1992, 126с.

3. Новиков Ю.В., Плитман С.И. Современные проблемы водоснабжения и санитарной охраны водоемов. Гигиена и санитария. 1993.-. №2. –С.6-8.

4. Правила охраны поверхностных вод (типовые положения). - М., 19915. СанПиН 3.01.067.97 РК – Питьевая вода. Гигиенические требования к качеству воды централизованных систем питьевого водоснабжения.СанПиН 03.01.1997г. Республики Казахстан «Питьевая вода».

6. Сидоренко Г.И. и др. Гигиена сельского водоснабжения: Справочное пособие. – Алма-Ата: Кайнар,1989. –С.304.

Баылау (сратар):

1. Су факторымен байланысты ауруларды алдын-алу шараларыны негізгі баыттары.

2. Су объектілерін кзету. Су кздеріндегі суды химиялы заттарын гигиеналы нормалау маынасы жне су кздерін ластауды алдын-алу шін аынды суларды тастандыларды регламенттеу.

3. нерксіптік ксіпорындардаы су объектілеріні экологиялы жне гигиеналы ауіпсіздігін шешетін жадай ретінде – алдысыз технологияны енгізу, айтымды сумен амтамасыз ету, тйы циклдер, технологиялар, токсикалы осылыстары жо технологиялы шаралар жргізу керек.

4. Су кздеріні ластануын алдын-алу масатында техникалы шараларды ролі. (аынды суларды химиялы жне биологиялы тазарту, фильтрация, зарарсыздандыру) Су кздерін ауылшаруашылы жмыстар, мал жаю, оыстар йымдастыру, су кздерін рекреациялы масатта пайдалану барысында мелиорацияны алдын-алу.

5. Шаруашылы-ауыз сумен амтамасыз ету шін су кздерін тадау. Ауыл-шаруашылы сумен амтамасыз еті жйесі: орталытандырылан жне орталытандырылмаан. Орталытандырылан шаруашылыты-ауыз сумен амтамасыз ету шін кздерін тадауда ойылатын негізгі станымдар (ГОСТ 2761-84). Су кздеріні эпидемиологиялы ауіпсіздігін анытайтын крсеткіштер.

6. Орталытандырылмаан сумен амтамасыз ету. Требования к устройству и содержанию шахтных и трубчатых колодцев и каптажей родников (СанПиН 3.01.038-97). дытарды тазарту жне дезинфекциялау.

7. Ауыз суды сапасын нормалау.

8. Су кздерін санитарлы орау. Жер беті жне жер асты су кздерін алу кезіндегі санитарлы-ораныс айматары. Су кздеіні санитарлы-ораныс жолатары.

9. Су сапасын жоарлату.