Таырыбы: «Генні молекулалы биологиясы» таырыбы бойынша кеес

7.2. Масаты:- студенттерге генні рылысы, ызметі туралы, оны медицинадаы маызын молекулалы дегейдегі заманауи кзарасты алыптастыру.

7.3. Оытуды міндеттері:

- студенттерге про- жне эукариотты гендерді молекулалы рылымы туралы заманауи білімді алыптастыру;

- про- жне эукариотты гендерді рылымындаы айырмашылыын оыту;

- студенттерге генні кодтаушы жне реттеуші блігіні рылымды-функциональды айырмашылыы жайлы тсінікті жне білімді алыптастыру.

7.4. Жргізілу формасы: кесте толтыру, сызбалар сызу, таырып бойынша бейнефильм кру.

7.5. Таырып бойынша тапсырмалар:

7.5.1. Прокариот жне эукариот геніні рылысыны сызбасын сызу жне ызметтерін тсіндіру.

 

7.5.2. Про- жне эукариотты гендеріні реттеуші атарлар жйесіні ызметіне кесте толтыру.

.

Трлері ызметі Эукариоттар Прокариоттар
1. Промоторлар      
  -35 атарлар      
  Прибнов-бокс      
  Голдберга-Хогнесс боксы немесе ТАТА-бокс      
  ЦААТ-бокс      
  ГЦ-бокс      
2. Операторлар      
3. Транскрипцияны басталу нктесі немесе «О» сайты      
4. Энхансерлер      
5. Сайленсерлер      
6. Аттенуаторлар      

7.6. лестірілетін материал:жо.

7.7. дебиеттер:

Негізгі:

7.7.1. Генетика. Под ред. Иванова В.И. М.: Академкнига, 2006. 3-10, 40-52, 74-81 б.

7.7.2. Жимулев И.Ф. Общая и молекулярная генетика. Новосибирск: Сиб.унив. изд-во, 2007. С. 9-30, 107-110.

7.7.3. Мушкамбаров Н.Н., Кузнецов С.Л. Молекулярная биология.М., 2003. 2-3, 6-8 ,117-125 б.

7.7.4. уандыов Е.., Аманжолова Л.Е. Молекулалы биология негіздері (дрістер жинаы). Алматы: Эверо, 2008. 4-11 б.

7.7.5. азымбет П.., Аманжолова Л.Е., Нртаева .С. Медициналы биология. Алматы, 2002. 3-28, 68-82 б.

7.7.6. Медициналы биология жне генетика. Е.. уандыов ред. Алматы, 2004. 30-33 б.

7.7.7. Аманжолова Л.Е. Жалпы жне медициналы генетиканы биологиялы негіздері. Алматы, 2006. 23-28 б.

7.7.8. уандыов Е.., білаев С.А. Медициналы биология жне генетика. Алматы, 2006. 3-17, 54-56.б.

7.7.9. уандыов Е.., Нралиева .. Негізгі молекулалы-генетикалы терминдерді орысша – азаша сздігі. Алматы: Эверо, 2012. 112 б.

осымша:

7.7.10. Фаллер Д.М., Шилдс Д. Молекулярная биология клетки. М., 2003. 11-14 б.

7.7.11. Щипков В.П., Кривошеина Г.Н. Общая и медицинская генетика. М., 2003. 7-11 б.

7.7.12. Медицинская генетика: учеб. пособие/ Роберт Л. Ньюссбаум, Родерик Р, Мак-Иннес, Хантингтон Ф. Виллард: пер. с англ. А. Ш. Латыпова; под. ред. акад. РАМН Н. П. Бочкова.- М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. 19-20 б.

7.7.13. Коничев А.С., Севастьянова Г.А. Молекулярная биология. М., 2005. 73-114 б.

7.7.14. Наследственные болезни: национальное руководство /под ред. акад. РАМН Н.П. Бочкова, акад. РАМН Е.К.Гинтера, акад. РАМН В.П. Пузырева. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2012. 69-72 б.

7.8. Баылау:

7.8.1. Тапсырмаларды орындалуын альбомда тексеру.

 

7.8.2. Баылау сратары:

7.8.2.1. Прокариоттар жне эукариоттар ген рылысыны ерекшеліктері.

7.8.2.2. Кодтаушы жне реттеуші атарлар, анытамасы, ызметтері.

ш тілдегі тсіндірме сздер:

аза тілінде Орыс тілінде Аылшын тілінде
Ген –бір белгіні дамуын баылайтын, тымуалаушылыты рылымды-функциональды бірлігі; бір полипептидтік тізбекті (ауыз молекуласы) синтезін баылайтын ДН молекуласыны кесіндісі. Ген -структурно-функциональная единица наследственности, контролирующая развитие одного признака; отрезок молекулы ДНК, контролирующий синтез одной полипептидной цепи (молекулы белка). Gene – structural and functional unit of heredity, which controls the development of one of trait; segment of DNA that controls the synthesis of a single polypeptide chain (protein molecules).
Промотор –РНК-полимеразамен байланысып, генні транскрипциясын бастайтын генні (ДНК молекуласыны) рамындаы реттеуші генні ( нуклеотидтерді) арнайы атары. Промоторы – специфическая регуляторная последовательность (нуклеотидов) гена (молекулы ДНК) с которой связывается РНК – полимераза для его последующей транскрипции. Promoters – specific regulatory sequence (nucleotides) of gene (DNA molecule) which binds to RNA-polymerase for subsequent transcription.
Оператор –генні реттеуші блігінде орналасан, генні белсенділігін (транскрипциясын) реттейтін арнайы нуклеотидтер атары. Оператор – специфическая последовательность нуклеотидов в регуляторной части гена, регулирующая активность (транскрипцию) гена. Operator– specific sequence of nucleotides in the regulatory part of gene that regulates the activity (transcription ) of gene.
Энхансерлер –арнайы транскрипциялы факторларымен байланысу арылы гендер транскрипциясыны дерісін жылдамдататын реттеуші атарлары. Энхансеры -регуляторные последовательности, ускоряющие процесс транскрипции генов путем взаимодействия со специфическими факторами транскрипции. Enhancers – regulatory sequence accelerating process of gene transcription by interacting with specific transcription factors.
рылымды гендер –рылымды ауыздар мен ферменттер синтезін баылайтын гендер. Структурные гены – гены,контролирующие синтез структурных белков и ферментов. Structural genes – genes controlling synthesis of structural proteins and enzymes.

растырушы: Аа оыт. И.К. Нурпеисова

2-саба (СОЖЖ)