IV тарау. Нуклеофильді реакциялардаы карбонильді осылыстарды реакциялы абілеттілігі.

 

1. Малон (пропанди) ышылын ыздыранда андай осылыс тзіледі?

2. Янтарь (бутанди) ышылын ыздыранда андай осылыс тзіледі?

3. ымызды ышылыны формуласы андай?

4. Янтарь ышылыны формуласы андай?

5. ышыл мен аммиак зара рекеттескенде андай осылыс тзіледі?

6. Альдегидтер мен кетондарды рамында андай функциональды топ бар?

7. C₄H₉C(O)OC₂H₅ гидролиздену кезінде андай ышыл тзіледі?

8.Келтірілген осылыстарды айсысы натрий гидроксидіні сулы ерітіндісімен зара рекеттеседі:

1) С₆Н₅ОН, 2) С₆Н₅СН₂ОН, 3) С₂Н₅SН, 4) С₂Н₅ОН, 5) С₆Н₅SH

9. Пропенальды тотысыздану німіні рылысы андай?

10. ос зат: пропанон жне пропанальды ажырату шін андай реактив пайдаланылады?

11. Пропен ышылын гидробромдау реакциясы берілген. Реакция нтижесінде андай осылыс тзіледі?

12. 2R–OH + R–CH=O реакциясы берілген. Реакцияны типі, механизмі жне реакция німі андай?

13. R–CH=O + R–CH=O реакциясы берілген. Реакцияны типі, механизмі жне реакция німі андай?

14. Альдольды осып алу нтижесінде СН₃СН₂СН(ОН)СН(СН₃)СН = О рылысындаы осылыс тзілді. Бастапы зат ретінде андай альдегид алынан?

15. Этерификация реакциясын пайдалана отырып, бастапы андай осылыстардан этилпропа­ноат алуа болады?

16. ымызды ышылы НООС-СООН табии лемде кеінен таралан. Кейбір патологиялы ауытуларда кальций оксалатыны кристалдары адам зрінде пайда болады. ымызды ышылыны бар екенін андай реактивпен анытауа болады?

17. Бутанол-1 – сивуш майыны компоненті. Литий алюмогидридін пайдалана отырып, андай карбонильді осылыстан бутанол-1 алуа болады?

 

V тарау. Тіршілік процесіне атысушы гетерофункциональды осылыстар.

 

1. Гидроксиышылдарды рамында андай функциональды топтар бар?

2. Глицинні (аминосірке ышылы) формуласы андай?

3. Ацетосірке ышылына андай таутомерия тн болады?

4. Келтірілген формулаларды айсысы глутамин ышылыны (2-аминопентанди) биполярлы ионыны формасына келеді?

5 -амин ышылдарын ыздыранда андай нім тзіледі?

6. - амин ышылдарын ыздыранда андай нім тзіледі?

7. Ммкін болатын кеістіктік изомерлерді санын андай формула бойынша табады?

8. (СН₃)₂СН–СН(Br)–CН(Br)–СООН осылысында асимметриялы кміртек атомдары анша?

9. Аланинні (-аминопропион ышылы) формуласы андай?

10. Тетрапептидте анша пептидті байланыс бар?

11. Амин ышылыны аталуы андай?

12. Келесі амин ышылына андай атау сйкес келеді?

13. Тотыу кезінде андай a- амин ышылы дисульфидтік байланыс тзеді?

14. Салицил ышылы декарбоксилденгенде андай нім тзіледі?

15. Ацетилсалицил ышылы гидролизденгенде андай німдер тзіледі?

16.Салицил ышылыны сірке ышылымен крделі эфиріне андай атау сйкес келеді?

17.Глиоксал ышылыны О=СН-СООН кміс гидроксидіні аммиактаы ерітіндісімен зара рекеттескенде андай нім тзіледі?

18. Аланинні CH₃ – CH(NH₂) – COOH азотты ышылмен зара рекеттесу німі алай аталады?

19. Валинні (-аминоизовалериян ышылы) азотты ышылмен дезаминдеу реакциясыны нтижесінде тзілген німні рылысы андай болады?

20. Аланинні (-аминопропион ышылы) азотты ышылмен дезаминдеу реакциясыны нтижесінде тзілген німні рылысы андай болады?

21. Трипептид формуласы берілген. Осындай пептидті ышылды гидролизі кезінде андай аминышылдары тзіледі?

22. Трипептид формуласы берілген. Осындай пептидті рамына андай аминышылдары кіреді?

23. Трипептид формуласы берілген. Осындай пептидті рамына андай аминышылдары кіреді?

24. Трипептид формуласы берілген. Берілген пептидке андай атау сйкес келеді?

25. Трипептид формуласы берілген. Осындай пептидті ышылды гидролизі кезінде андай аминышылдары тзіледі?

26. андай -аминышылыны тотыпай жретін дезаминдеуіні нтижесінде бутенди ышылы HOOC – CH = CH – COOH тзіледі?

27. андай -аминышылыны тотыа жретін дезаминдеуіні нтижесінде пирожзім ышылы (2-оксопропан ышылы) тзіледі?

28.реакциясы берілген. Реакция нтижесінде андай нім тзіледі?

29. Келесі реакция берілген. Реакция нтижесінде андай нім тзіледі?

30. рН=12 мнінде аланинні келтірілген формаларды айсысы басым тседі?

31. рН=2 мнінде валинні келтірілген формаларды айсысы басым тседі?

32. Изолейцин (2-амино-3-метилпентан ышылы) ацилдеу реакциясына тседі. Осы реакцияны андай реактивті кмегімен жзеге асыруа болады?

33. Тирозин (п-гидроксифенилаланин) дезаминдеу реакциясына тседі. Осы реакцияны андай реактивті кмегімен жзеге асыруа болады?

34. Треонин (2-амино-3-гидроксибутан ышылы) крделі эфирді тзілу реакциясына тседі. Осы реакцияны андай реактивті кмегімен жзеге асыруа болады?

35. Парацетамолды шынайылыын длелдейтін сынамаларды біреуіне сйытылан ккірт ышылымен айнату жатады, осы кезде сірке ышылыны иісі сезіледі. Осы сынаманы негізінде жатан реакция алай аталады?

36.С₉Н₈О₄ рамындаы ароматты осылыс медицинада ысты басушы ретінде кеінен олданылады. NаНСО₃ сулы ерітіндісімен рекеттесіп, СО₂ бліп шыарады, ал гидролиз кезінде сірке ышылы мен FeCl₃ ерітіндісімен клгін тс беретін, сондай-а, молекула ішінаралы сутектік байланыс тзуге абілетті осылыс тзеді. Берілген осылыс алай аталады?

37. Зерттелінетін сйыты ыздыру кезінде нингидринмен клгін тс береді. Сынауыта андай зат бар?

38. Бауыр ауруын алдын-алу жне емдеу шін метионин пероральды дрілік форма трінде пайдаланылады. Биологиялы сйыты – сілекейде еріген кйінде метионинні (изоэлектрлік нкте - 5,8) андай формасы басым тседі?

39. -аминомай ышылы азада нерв импульстарыны ингибиторыны ролін атарады. андай -аминышылынан декарбоксилдеу жолымен -аминомай ышылы тзіледі?

 

VI тарау. Моносахаридтер. Дисахаридтер. Полисахаридтер.

 

1. Глюкозада хиральды кміртек атомдарыны саны анша?

2. Кетогексозаны кеістік изомерлеріні саны анша?

3. андай стереоизомер -глюкозаны аномері болып табылады?

4. Альдозаны гликар ышылына айналдыратын андай тотытырыш?

5. Глюкозаны бром суымен тотытыранда андай нім тзіледі?

6. Формулаа андай атау сйкес келеді?

7. Циклді жартылай ацетальді рылымы андай моносахаридті оксо- формасына сйкес келеді?

8. Циклді жартылай ацетальді рылымы андай моносахаридті оксо- формасына сйкес келеді?

9. Циклді жартылай ацетальді рылымы андай моносахаридке сйкес келеді?

10. Амилопектинмен салыстыранда амилозадаы моносахаридті алдытар арасында андай гликозидтік байланыс болмайды?

11. Сахароза андай моносахаридтерді конденсациясы кезінде тзіледі?

12. Лактоза андай моносахаридтерді конденсациясы кезінде тзіледі?

13. Реакция нтижесінде андай нім тзіледі?

D-фруктофураноза + этанол

14. Сахарозаны мальтозадан андай реактивті кмегімен ажыратуа болады?

15. -D-маннопиранозаа атысты -D-глюкопираноза андай стереоизомер болып табылады?

16. Метил- -D-глюкопиранозидті ышылды ортада гидролизденуі нтижесінде андай німдер тзіледі?

17 -D-глюкопиранозаны екі алдыынан тратын жне арасында (14)- гликозидті байланыс деген мліметтер андай дисахаридке сйкес келеді?

18. Мальтоза гидролизденгенде андай заттара ыдырайды?

19. Лактоза гидролизденгенде андай заттар тзіледі?

20. Сахароза гидролиз кезінде андай моносахаридтерге ыдырайды?

21. Гиалурон ышылыны рылымындаы дисахаридный фрагмент андай компоненттерден трады?

22. ышылды катализатор атысында -D-галактопиранозаа сусыз ортада этанолмен сер еткенде андай німдер тзіледі?

23. Заттар тобы берілген. андай топты заттары о «кміс айна» реакциясын береді?

1) сахароза, фруктоза, глюкоза

2) глицерин, глюкоза, сахароза

3) глюкоза, глицерин, этиленгиколь

4) глюкоза, ст ышылы, фруктоза

5) глюкоза, формальдегид, метан ышылы

25. Заттар тобы берілген. андай топты заттарыекі жаты функция крсетеді?

1) глюкоза мен глицерин

2) фруктоза мен этил спирті

3) глюкоза мен сірке ышылы

4) глюкоза мен стеарин ышылы

5) мырса ышылы мен фруктоза

 

VII тарау. Сабындалатын жне сабындалмайтын липидтер.

 

1. Келесі осылыса андай атау сйкес келеді?

2. Келесі осылыса андай атау сйкес келеді?

3. Фосфатидилэтаноламинні рамында андай аминоспирт бар?

4. Фосфатид ышылы мен коламиннен тзілген крделі сабындалатын липид алай аталады?

5. Фосфатидилхолинні рамына кіретін аминоспиртті рылысы андай?

6. Фосфатидилсеринні рамына кіретін аминоспиртті рылысы андай:

7. Хол ышылы андай осылыспен зара рекеттесіп, гликохол ышылын тзеді?

8. Хол ышылы андай осылыспен зара рекеттесіп, таурохол ышылын тзеді?

9. Трипальмитинді андай реактивті кмегімен триолеиннен ажыратуа болады?

10. Триацилглицеринні ышылды гидролиз нтижесінде келтірілген осылыстарды айсысы тзіледі?

11. Триацилглицеринні сабындану реакциясыны нтижесінде келтірілген осылыстарды айсысы тзіледі?

12. Реакция берілген: L-фосфатид ышылы + холин ?

Реакция німі алай аталады?

13. Триацилглицеринні ышылды гидролиз нтижесінде келтірілген осылыстарды айсысы тзіледі?

14. Хол ышылыны тауринмен зара рекеттесу реакциясыны типі, механизмі жне соы німі андай?

15. Фосфатидилэтаноламиндегі андай байланыс гидролизге шырайды?

16. Гликохол ышылында андай байланыс гидролизге шырайды?