Кезеділігіне байланысты

u Продромалды кезе – бірнеше сааттан екі кнге дейін созылады. Тремор, тері жабындыларыны гиперемиясы, йысыны бзылуы байалады. Науастар кп сйлейді жне кіл-кйі трасыз болып келеді.

u Инициальді кезе – парэйдолиялы (фантастикалы) иллюзия, назар аударуды тмендеуі, орыныш, дереализация болады.

u Делириозды симптоматиканы глдену кезеі – те кп кру сирек есту галлюцинациялары пайда болады. Науастар жануарларды да креді: жылан, кесіртке, ит жне т.б. здеріні ориентировкаларанын жоалту арылы кзге крінетін дкенге, цех заводтара, аладан тыс дачалара, милиция блімшесіне тап болады. Осындай жадай бірнеше тулік бойы саталады, науастар млдем йытамайды. Рейхардт, Ашаффенбург симптомдары байалуы ммкін.

u Делирийді тотауы – 2-5 кннен кейін науас тере йыа кетеді. за уаыт тыныаннан кейін айта оянады. Есте сатауы заа дейін саталады жне айын галлюцинацияларды айта алады. Психоздан кейін бірнеше кннен со астениялы симптоматика осылады.

Ауырлыына байланысты:

u Жеіл дрежесі – науас айда екенін біледі, айналасындаы адамдармен гіме ра алады. Иллюзия, оянар алдында байалатын, жарыты жаан кезде жойылатын тнгі орынышпен байланысты трасыз галлюцинация болады. «делирий без делирий» Ем абылдамай з бетімен айтады жне асынулар болмайды.

u Орташа дрежесі – жоарыда айтылан клиникалы кріністер тн. Терапиялы емдік-шараларды толымыен орындаса жне осалы соматикалы аурулары болмаса ем нтижелі жне толыымен сауыуа ммкіндік бар.

u Ауыр дрежелі – науасты міріне ауіпті. лімділік 20 % -а дейін. Адекватты емдеу нтижесінде де кптеген науастарда созылмалы энйефалопатия (корсаков психозы, деменция, неврологиялы бзылыстар) дамиды.

Ауыр дрежелі делирийді кріністері:

u физикалы лсіздік, тсектен тра алмайды;

u Гомеостазды айын бзылысы (гипертермия 40 С жоары, сусыздану, аритмия, А тмендеуі, айын ентігу немесе тыныс алуды баяулауы, олигоурия,тері астылы гематома);

u Неврологиялы симптоматика (атаксия, гиперкинез, блшыет ригидтілігі немесе атония, стереотипті озалыстар, патологиялы рефлекстер, эпилептоформды стамалар, зр мен нжісті стай алмаушылы);

u Сананы тере блыырлануы, ориентировканы толыымен жоалту;

u Ойлауды бзылуы, ойлауды байланыссыздыы, маайындаыларды сйлеуін тсіне алмайды.

u Ксіптік делирий – зіні ксібіне атысты кнделікті орындалатын жмысты жасауы.

u Мусситирленген делирий (бет – лпеті сйлеумен сипатталатын делирий, лсіз сандырапен сипатталатын делирий)- бл делирийде науас тсектен трмай біртекті координацияланбаан кшейген озалыстар жасайды.

 

Емі

Алкогольді демирийді кешенді трде жне делирийді клиникалы крінісіні ауырлыына, оны асынуына, ауруды соматикалы жадайына байланысты ата индивидуальді трде емдеу ажет.

Алкогольді демирий терапиясы дезинтоксикациялы, витаминді терапия (В тобыны витаминдері), сонымен атар, психоза арсы препараттарды олданудан трады.

Улануды дезинтоксикациялы ерітінділер енгізу арылы жояды. Тиол препраттары кеінен олданылады, оларды дезинтоксикациялы асиеттері рамындаы токсикалы заттарды байланыстыратын сульфгидрильді топтарды болуымен байланысты. Кбінесе унитиол олданылады, дене салмаыны 10кг-на 5% 1 мл ерітінді есебінде.

Гипертониялы (40% глюкоза ерітіндісі, мочевина, магний сульфаты) жне изотониялы (9% аСL ерітіндісі, 5% глюкоза ерітіндісі) ерітінділерін енгізу крсетілген.

Науаса кп млшерде сйыты беріледі (е жасысы бал осылан ст).

Антипсихотикалы терапияны негізгі масаты - озуды жою жне за йы шаыру (16-18 саата дейін). Бл масата жету шін кктамыра транквилизаторлар (5% 4-5мл седуксен ерітіндісі), сонымен атар блшы етке димедрол, пипольфен (0,05г-нан) егеді.

Соы жылдарда дрігерлер бл жадайда психотропты дрілерді (сіресе фенотиазин туындыларын) олданудан бас тартуда, бл препараттар жиі асынулар туызып, ауруды міріне ауіп тндіреді. Барбитураттарды те сатыпен олдану ажет, оларды улы сері ауыр интоксикацияны одан сайын тередете тсуі ммкін.

Алкогольді делирий терапиясыны басты масаты жрек ызметін алыпты стау, оны сйемелдеу (корглюкон, кордиамин жне т.б.), артериалды ысымны тмендеуіні алдын-алу жне ммкін болатын асынулармен кресу болып табылады. Ауыр делирий кезінде замана сай реанимациялы тсілдер олдану керек (гемодиализ, гемосорбция).

Алкогольді галлюциноз

Алкогольді психоздарды ішінде кездесу жиілігі бойынша 2 –ші орын алады. орыныш формасындаы есту, вербальды галлюцинациялармен жне сандыра галлюцинациясы мен аффективті бзылыстармен сипатталады

Аымына байланысты жіктелуі:

u Жедел галлюциноздар— маскнемдерді галлюцинаторлы алжасуы, алкогольді галлюцинаторлы сандыра. Кбінесе, бас жазу кезінде рей мен параноидты кіл-кймен, вегетативті-соматикалы симптомдармен крінеді. Бнда аутопсихикасымен аллопсихикасы саталады. Галлюцинация йытар алдында пайда болады. Басында эпизотты трде акоазма жне фонема пайда болады.артынан вербальді галлюцинация дамиды. Г.а критикалы кзарас болмайды. Галюцинаторлы бзылыстар кбейген кезде науаста заа созылмайтын тежелу мен есенгіреу болады. Ол галлюцинаторлы ступор алды жне ступор жадай деп аталады. Кндіз вербальді психоз млдем болмайды. Кейін аффективті бзылыстар интенсивтілігі тмендеп, сандыра шеді. Вербальді галюцинациялар жойыланнан кейін науас басынан ткен психозды талдай бастайды. Жедел трі бірнеші кннен бір айа дейін созылуы ммкін. Бл классикалы трі деп аталады.

 

u Жеделдеу галлюциноздар. Бл психозды трі 1 айдан 6 айа дейін созылады. Психоз басталан кезде жедел алкогольді галлюцинозды клиникасы сияты. Кейіннен галлюциноза депрессия осылады. Баса сандыратара араанда зін-зі кінлау сандыраы кбасым болады. Редукциялы психоз біртіндеп жне бкіл ауруда саталатын вербальді галлюциноз сирек кездеседі. Бндай науастарды есі аны, имылы згермеген, кіл-кйі жасы болады.

u Созымлалы галлюциноздар: Сирек кездеседі. Кейбір авторлар бойынша галлюциноздар 6айдан кп созылса, ол созылмалы деп есептелінеді. Кейбір жадайларда созылмалы галлюциноздар аналогиялы жедел галлюциноздардан басталады. Е жиі крделі жадайлар дамиды жне келесі симптомдар дамиды: делирий мен галлюциноз немесе галлюциноздар мен депрессивті-паранойдты бзылыстар. Негізгі клиникалы крінісіне жне дамуына байланысты созылмалы галлюциноздарды 3 нсаа бледі:

u Сандырасыз созылмалы вербальді

u Сандырапен тетін вербальді

u Психикалы автоматизммен жретін созылмалы вербальді галлюциноздар жне сандыраты парафренді згерісі

 

Емі

Жедел алкогольді галлюцинозбен науастар, оларды оама ауіптіліктері нтижесінде психиатриялы стационара шыл госпитализациялауды ажет етеді.

Оларды емі кешенді болуы керек. Емні міндетті компоненті дезинтоксикация – алкогольді интоксикация салдарын жою болып табылады. Ол шін алкогольді делирий кезіндегіден едуір аз млшерде жне аз затыта дезинтоксикациялы ерітінділер, витаминотерапия (В тобыны витаминдері) таайындалады.

Жедел алкогольді галлюцинозды емдеуде продуктивті психотикалы симптоматиканы жою басты міндет болып табылады. Алкогольді галлюционезбен науастара психотропты дрілер таайындалады: галоперидол (туліктік млшері 0,01- 0,015 г), тизерцин (туіліктік дозасы 0,15-0,2г), этаперазин (0,03-0,04г). Бл нейролептиктермен емдеуді артериялы ысымды баылай отырып, блшы етке енгізуден бастау керек.

Емедеу кезінде асынулар болуы ммкін: аллергиялы реакциялар, блшы ет спазмдары жне т.б. сіресе тыныс блшы еттеріні спазмы те ауіпті. Нейролептиктерді туліктік дозасы блшы етке енгізу, ішке абылдау кезінде де 3-4 рет абылдауа блінеді. Галлюциноз жойыланнан со 1-1,5 аптадан кейін доза тмендетіледі. Доза тмендетілген со преппаратты бір реттік (кешке) абылдауа кшеді.

Алкогольді галлюцонозды созылмалы аымында психотропты дрілермен (галоперидол, аминазин, тизерцин) за ем курсы таайындалады. Бл кезде белсенді витаминотерапия жне ебек терапиясы жргізіледі.

 

Алкогольді параноид