Салыстырып тексеру трлері жне оларды жргізу тртібі

лшеу ралдарына бастапы, мерзімдік, кезектен тыс, инспекциялы жне сараптамалы салыстырып тексерулер жргізіледі.

Бастапы салыстырып тексеру

Бастапы салыстырып тексеруге азастан Республикасыны аймаында ндірілетін немесе азастан Республикасыны аймаына келінетін, Р СТ 2.21 сйкес типті бекіту масатында жне бекітілген типке сйкестікке сынаудан немесе Р СТ 2.30 сйкес метрологиялы аттестаттаудан ткен жне Р МЖ тізіліміне енгізілген, сондай –а, жндеуден шыарылан лшеу ралдары жатады.

азастан Республикасыны аймаына келінетін лшеу ралдары азастан Республикасында бастапы салыстырып тексеруден туге тиістіемес. Егер баса елдерде жргізілген салыстырып тексеру нтижелері Р СТ 2.40 халыаралы келісімдерді іске асыру масатында зірленген нормативтік жаттарда белгіленген тртіп бойынша халыаралы келісімдерге сйкес укілетті органмен танылады.

лшеу ралдарыны р бірлігі бастапы салыстырып тексеруден туге тиіс.

Кейбір жадайларда, салыстырып тексеруді дістемесінде крсетілген лшеу ралын тадап алып салыстырып тексеруге болады. Тадап салыстырып тексеру ГОСТ 18242 жне ГОСТ 20736 талаптарыны нсауы бойынша жргізілуі керек.

Тадап салыстырып тексеруді о нтижесі салыстырылып тексерілетін партияны барлы бірлігіне таралады.

Бастапы салыстырып тексеруді мына жадайларда жргізеді:

-лшеу ралдарын дайындау орнында;

-лшеу ралдарына жндеу жргізу орнында;

-лшеу ралдарын пайдалану орнында;

-лшеу ралдарын ндіру орнында біршама жне жартылай лшеу ралдарын олдану орнында біршама.

Салыстырыптексеру орнын салыстырып тексеруді жргізетін мемлекеттік метрологиялы ызметті блімшесі жне зады тлаларды метрологиялы ызметтері бекітеді.

ндірістен жне жндеуден шыан лшеу ралдарын бастапы салыстырып тексеруден ткізу шін, олар алдымен техникалы баылау міндеті жктелген блімшені абылдауында болуы керек.

Жылжымалы бригада лшеу ралына жндеу жргізу кезінде лшеу ралын алашы салыстырып тексерудітехникалы міндеті жктелген блімшені алдын –ала абылдауынсыз –а, лшеу ралына жндеу жргізген тла салыстырып тексеруге жіберуіне болады.

Бастапы салыстырып тексеруді лшеу ралын ндіретін жне зады тлаларды йымдастыруы бойынша баылау –салыстырып тексеру пунктінде (БСП) жргізуге болады.

 

Мерзімдік салыстырып тексеру

Мерзімдік салыстырып тексеруге олданыстаы жне сатауда тран лшеу ралдары жатады, олар белгілі бір салыстырып тексеруді аралы интервалдары арылы жргізіледі жне салыстырып тексеруді аралы кезеінде олдануа жарамдылыын амтамасыз етуді есепке ала отырыпбекітіледі.

за сатауда тран лшеу ралдарыны саталан мерзімі салыстырып тексеру аралы интервал мерзімінен асатын болса, онда оларды мерзімдік салыстырып тексеру жргізбеуге болады.

лшеу ралдарын за мерзімге сатауа беру, лшеу ралыны бумаланан, консервіленген трі жне оларды сатау жадайы мен соы салыстырып тексеру мерзімі крсетілген акт бойынша жат толтыру керек.

Мндай лшеу ралдарын салыстырып тексеруден ткізу оларды пайдалану алдында жргізіледі.

лшеу ралдарын салыстырып тексеруді кнтізбелік мерзімін белгілейтінлшеу ралдарын салыстырып тексеру кестесіне сйкес жргізілуі ммкін.

лшеу ралдарын салыстырып тексеру кестесін ру жне келісу тртібін мемлекеттік метрологиялы ызметті блімшесі немесе салыстырып тексеруді іске асыратын аккредиттелген зады тланы метрологиялы ызметі белгілейді.

лшеу ралдарын салыстырып тексеруге, консервілеуден шыан, ша –тозанан тазартылан, ажетті жадайда, тлжат, техникалы сипаттау, пайдалану нсауы, соы салыстырып тексеружніндегі сертификатты жне салыстырып тексеру дістемесі мен ажетті жинатаушы ондырылары мен оса берілуі тиіс.

Егер лшеу ралы бірнеше физикалы шамаларды лшеуге (айталауа) арналан болса немесе лшемні бірнеше ауымын лшейтін болса, алайда физикалы шаманы е кіші санын траты лшеуге немесе лшем ауымыны е кіші санын лшеуге арналан болса, онда иегерді талаптары бойынша мерзімдік салыстырып тексеру шарасын, салыстырып тексеруді нормативтік жаттарына сйкес тексеруге болады. Сонымен атар, лшемні олданыстаы ауымы мен лшеу ралыны жарамдылыын анытайтын физикалы шаманы санын анытайды.

Мндай жадайларда лшеу ралдарына олдану саласын крсететін аны жазу немесе шартты белгілеулер басылуы тиіс. Сйкес жазулар пайдалану жаттарында жне салыстырып тексеру туралы сертификаттарда да болуы тиіс.

лшеу ралдарын крделі салыстырып тексеру барысында (мысалы, лшем жйесін салыстырып тексеруде) салыстырып тексеру мемлекеттік метрологиялы ызметті блімшесінде немесе зады тлаларды метрологиялы ызметтері шектеулі трде ана жасалан болса(салыстырып тексеру нормативтік жаттарыны барлы талаптарына сай келмесе), онда салыстырып тексеруді тізбектеп толы трде жргізуге болады: алдымен бір мемлекеттік метрологиялы блімшемен немесе бір аккредиттелген зады тлаларды метрологиялы ызметімен , содан кейін баса аккредиттелген зады тлаларды метрологиялы ызметтерімен немесе баса мемлекеттік метрологиялы ызметті блімшесімен тексеріледі. Бл жадайда салыстырып тексеру нтижесін рсімдеуді мемлекеттік метрологиялы ызметті блімшесі жргізеді, ал мемлекеттік метрологиялы ызметті атысуынсыз жргізілген болса, онда салыстырып тексеруді соы блігін жргізген аккредиттелінген зады тла рсімдейді.

Кезектен тыс салыстырып тексеру

Кезектен тыс салыстырып тексеруді лшеу ралын пайдалануда (сатауда) салыстырып тексеруді аралы интервалы аяталана дейін жргізеді.

Кезектен тыс салыстырып тексеру мына жадайларда жргізіледі:

-салыстырып тексеруді аралы интервалын реттеу ажеттілігі боланда;

-лшеу ралын олдануа жарамдылыын растау ажеттілігі боланда;

-салыстырып тексеру табасыны, зі жабысатын лейблді, пластикалы пломбаны заымдануын, сондай –а, лшеу ралдарыны бастапы жне мерзімдік салыстырып тексеруден ткенін, оларды саталуын растайтын жатты жоалу кезінде;

-сатаудан кейінгі лшеу ралдарын олданыса енгізу кезінде лшеу ралын консервациялау немесе лшеу ралдары бар бйымдара ойылатын талаптара байланысты сол сатау мерзімі ішінде лшеу ралдарына мерзімдік салыстырып тексеру жргізілмеген болса;

-лшеу ралдарын, лшеу ралдары олданылатын бйымдар жинаын айта консервациялау барысында;

-лшеу ралдарын салыстырып тексеруді аралы интервалыны жартысы ткеннен за сатауа берген жадайда;

-лшеу ралдарын салыстырып тексеру аралы интервалыны жартылай ана аяталуына орай, зірлеуші айналыма тсіріп лгермеген лшеу ралын ттынушыа жіберген жадайда.

Сатау жне тасымалдау шараларынан кейін оймадан алынан лшеу ралын олданыса енгізбей трып салыстырып тексеруден ткізуге кеес беріледі.

Инспекциялы салыстырып тексеру

Мемлекеттік адаалау жне метрологиялы баылау жргізген кезде оларды жарамдылыын, дрыстыын, абылданан салыстырып тексеруді аралы интервал длдігін жне лшеу ралын пайдалануды дрыстыын бекітуде инспекциялы салыстырып тексеру жргізіледі.

Инспекциялы салыстырып тексеруді нтижесі актіде еркін трде келтіріледі.

Егер инспекциялы салыстырып тексеру мемлекеттік метрологиялы баылау шеберінде жргізілсе, онда салыстырып тексеруді нтижесі укілетті мемлекеттік орган бекіткен нысан бойынша актіде крсетіледі.

Инспекциялы салыстырып тексеру лшеу ралдары иегері кілдеріні атысуымен жргізіледі.

Сарапты салыстырып тексеру

Сарапты салыстырып тексеруді лшеу ралдарыны бзыланы, олдануа жарамсыздыы туралы тиісті метрологиялы сипаттарды мселесіне келіспеушіліктер туындаан жадайларда жргізеді.

Сарапты салыстырып тексеруді лшеу ралдарыны бзыланы, олдануа жарамсыздыы туралы тиісті метрологиялы сипаттарды дрыстыына, лшеу ралдарыны лодануа жарамдылыына жне лшеу ралдарын пайдалануды дрыстыына келіспеушілік туындаан жадайда мемлекеттік органдарды жазбаша трдегі талабы(арызы), жеке жне зады тлаларды жазбаша трдегі арызы бойынша жргізіледі.

лшеу ралдарын салыстырып тексеру шарасына тініш берушілер, сондай –а мдделі талаптарды кілдері атыса алады.

Сарапты салыстырып тексеру нтижелері бойынша ш дана орытынды жат жасалады, оны мемлекеттік метрологиялы ызмет блімшесіні басшысы немесе аккредиттелген зады тланы метрологиялы ызметі бекітеді. орытындыны бір данасы сарапты салыстырып тексеру жргізген мемлекеттік метрологиялы ызметті блімшесінде немесе аккредиттелген зады тланы метрологиялы ызметінде саталуы тиіс, екінші данасы –тініш берушіге жолданады, шінші данасы –лшеу ралын сарапты салыстырып тексеруге сынан тлаа беріледі.

Мемлекеттік органдарды талаптары (тініш) бойынша жргізілген сарапты салыстырып тексеру кезінде орытынды осы органдарды талаптарына сйкес рсімделеді.

Зады жне жеке тлаларды тініші бойынша сарапты салыстырып тексеруді жргізу шін тлемді тініш беруші жргізеді.

Сотты жне ы орау органдарыны талабы (тініші) бойынша сарапты салыстырып тексеру жргізу кезінде, салыстырып тексеру шін тлем жргізетін тараптысарапты салыстырып тексеруге тініш берген орган белгілейді.