К2. Клік техникасын жндеу технологиясы бойынша негізгі терминдер мен анытамалар

Аымдаы жндеу жмыстары– клік техникасыны жмыса жарамдылыы немесе амтамасыз етілуі жне баса блшектерін алпына келтіру шін орын ауыстыру барысында орындалатын жндеу жмыстары.

Аау–нормативті жаттамалар бекіткен талаптардан рсат етілмеген ауыту.

Аралы жндеу кезеі– клік техникасыны жндеу жмыстары немесе техникалы ызмет крсетуді жоспарлы трлеріні аралыындаы істелген жмыстар.

Дайынды коэффициенті – баылаудаы нысандарды жмыс істеу жадайыны орытынды уаытыны осы нысандар саны мен пайдалану затыыны (жоспарлы жндеу мен техникалы ктуді жргізерде кеткен трып алуды есептемегенде) кбейтіндісіне атынасы.

Детальдарды дефектациялау– детальдарды рі арай пайдалануа жарайтын-жарамайтынын анытауа арналан оларды техникалы жадайына тгел баылау жасау.

Диагностика– нысанны техникалы жадайын анытауа арналан теорияны, дістерді жне ралдарды амтитын сала.

Дрыс жадай – клік техникасыны нормативті-техникалы жне конструкторлы (жобалы) жаттамаларды барлы талаптарына сай келетін жадайы.

Жоспарлы жндеу жмыстары– нормативтік-техникалы жаттарды талаптарымен жоспарлы трде арастырылан жндеу.

Жнделетін нысан– тотап алан немесе аауларды жндеуге келетін жадайлардаы жнделуі мен жмыса жарамдылыы.

Жнделмейтін нысан–тотап алу немесе аауларды пайда болан жадайда жнделуімен жмыса жарамдылыыны айта алпына келмейтіндігі.

Жндеу жмыстары– машинаны жмыса жарамдылыы немесе дрыстыын алпына келтіру жне оны ресурстарын немесе рамды бліктерін орнына келтірудегі операциялар кешені. Операцияларды бл кешеніне: блшектеу, тазалау, жадайды баылау, блшектерді алпына келтіру, жинау, реттеу, монтаждау кіреді.

Жндеу жмысыны клемі (атарылатын міндетті жмыстарды клемі)–алпына келтіру, тексеру немесе растырмалы бірліктер мен блшектерін ауыстырудаы жндеу мен техникалы ызмет крсетуді рбір трі бойынша орындалатын операциялар тізімі.

Жндеу жмыстарыны ндірістік дерісі– е соында техниканы тзелмейтін немесе жмыса жарамсыздыын нормативті-техникалы жаттарда арастырылан бойынша тзелетін немесе жмыса жарамды етіп шыаратын ндіріс аражаты мен адамдарды іс рекеттеріні жиынтыы.

Жндеу жмыстарыны технологиялы дерісі– е соында нормативті-техникалы жаттарды талаптарымен сйкес келетін техниканы рамды блшектеріні жйелі бірігуі (ажырауы) немесе оны жндеу жмыстарыны жадайы, млшері, трлеріні згеруіне дейін жетіп орындалатын ндірістік дерісті орытынды блігі. Осыан байлынысты технологиялы дерістер: блшектеу, жинастыру, хромдау немесе пісіру арылы блшектерді алпына келтіру, тазалау жне т.б. арылы орындалады.

Жндеу-механикалы шеберханалары – клік техникасын аымды жндеуден ткізуге арналан жне оларды крделі жндеуден ткізу масатында жндеу-механикалызаводтардан келетінагрегаттарды пайдаланатын ксіпорындар.

Жндеу ндірісіні мамандандыруы – машиналар немесе жина бірліктері, сонымен бірге детальдарды алпына келтіру бойынша белігілі бір аяталан технологиялы процестерді орындауды арнайы ксіпорындарда, цехтарда немесе участоктарда йымдастыру формасы.

Жндеу ндірісін технологиялы дайындау (ЖТД) – белгіленген мерзім, клем, сапа жне шыындар кезінде жндеу ксіпорныны машина жндеуге технологиялы дайындыын амтамасыз ететін зара байланысан процестер жиынтыы.

Жндеу ндірісіні шоырлануы – жндеу дерісіні ірі жндеу ксіпорындарында немесе ірі жндеу цехтарында жинаталуы.

Жндеу-техникалы заводтары – клік техникасын жне де осы техниканы агрегаттары мен тораптарын крделі жндеуден ткізуге арналан ксіпорындар.

Жндеуді йымдастыруды агрегатты-торапты дісі– крделі жндеу кезінде тораптарды толы ауыстыратын, ал сонан соы жндеулерде айналма ордан тсетін жндеулі блшектермен біртіндеп ауыстыратын діс.

Жмыс мерзімі – нысанды пайдаланудан бастап немесе оны жндеуден со айта бастап шекті жадайа ткенге дейінгі пайдалануды кнтізбелік затыы.

Крделі жндеу жмыстары– клік техникасыны толытай жне дрыстыын алпына келтіру немесе ресурстарын толытай алпына келтіруге жаын немесе оны растырмалы бірліктерін ауыстыру мен кез келген блшектерін, оны ішінде базалы блшектерді алпына келтіру шін орындалатын жндеу жмыстары.

Крделі-айта алпына келтіру жндеуі – жмыс істеу мерзімі тіп кеткен машиналара арналан жндеу. Бл процесс аауларды машинаны блшектеп шашып болан со анытаудан, оларды жндеп жне машина ресурсын келесі араудан ткенше айта апына келтіруден трады.

Пайдалану– бйымны сапасы жзеге асатын, олдау табатын жне алпына келтірілетін мірлік цикліні бір сатысы. Жалпы аланда пайдалануа оны арналуы бойынша олдану, тасымалдау, сатау жне техникалы кту мен жндеу кіреді.

Ресурс – машинаны пайдаланудан бастап немесе жндеуден со алпына келтіріп, шектік жадайа дейінгі жмысыны орытынды есептік затыы.

Техникалы жадай – нысанны техникалы жаттамалары бекіткен белігі бір уаыт мезетінде жадай параметрлері жне белігілерімен сипатталатын ндіріс немесе пайдалану асиеттеріні згеру жиынтыы.

Техникалы жоба – жобалау тапсырмасында болжамдап шешілген технологиялы, рылыс, тасымалдау таы сол сияты мселелерді негіздейтін жне жобалау тапсырмасы негізінде бекітіліп жасалан жат.

Техникалы ызмет крсету– операциялар кешені немесе белгіленген, кту, сатау жне тасымалдау бойынша пайдалану кезіндегі машинаны жнделуі немесе жмыса жарамдылыын стап труды амтамасыз ететін операциялар.

Техникалы ызмет крсету циклі (жндеу циклі) – нормативті-техникалы жаттарды талаптарына сйкес техникалы ызмет крсетуді (жндеуді) белгілі бір жйесінде орындалатын, машинаны е аз істелінген немесе айталанатын уаыт интервалы.

Техникалы пайдалану коэффициенті – пайдалануды белгілі бір кезеінде нысанны жмыс істей алатын орытынды уаытыны математикалы ктуіні сол кезе ішінде техникалы кту жне жндеумен белгіленген нысанны жмыс істей алу жадайы мен трып алуыны орытынды уаытыны математикалы ктуіне атынасы.

Толыжинаты жндеу – келесі арауа дейін жмыс мерзімін зарту арылы машинаны дрыстыы мен ресурсын айта алпына келтіру шін жне зерттеу нтижесінде аныталан аауларды жою масатында жмыс мерзімі тіп кетсе де, машинаны жмыс жадайында орындалатын жндеу дерісі.

замерзімділік – техникалы кту мен жндеуді бекітілген жйесінде жмыс істеуді шектік жадайына жеткенге дейінгі бйымны жмыс істей алуын сатау асиеті.

Шектік жадай критериі – нормативті-техникалы жне конструкторлы (жобалы) жаттамалармен бекітілген клік техникасыны шектік жадайыны белгісі немесе белгілеріні жиынтыы.