Білік жне ось типтес детальдарды дайындау

Клік техникасы конструкцияларында негізінен сатылы біліктер мен осьтер олданылады, оларды дайындамалары ретінде дгелек прокат, еркін созумен алынатын соылмалар жне алыптамалар пайдаланылады (4.1-сурет).

4.1-сурет. Біліктерге арналан дайындамалар:

а – жапсырмалы алыпта алыпталан; – клдене-брмалы илемдеумен алынан (массалы ндіріс шін); б – горизонтальді-соу машиналарында алыпталан (ернемекті біліктер шін)

 

ртрлі біліктерді (тегіс, сатылы, бірттас жне бырлы) конструкциялау кезінде негізгі белгілері ретінде оларды аттылытары алынады. Егер білікті зындыыны оны диаметріне атынасы 15-тен аспаса, онда білік атты деп есептеледі, осы атынас 15-тен асан біліктер атты емеске жатады, оларды сйеуіштерді кмегімен дейді. Біліктер кбінесе болат 45 немесе болат 40-тан жасалады, ал кей жадайда 40Х, 18ХГТ маркалы легірленген болаттардан дайындалады. Кішісериялы ндірісте осьтер мен біліктер мбебап токарлы-брандакескіш станоктарда, ал ірісериялы ндірісте кпкескішті жне гидрокшірмелі автоматтарда деледі.

Білік типтес детальды дайындауды технологиялы жадайларына тмендегі талаптар ойылады [20] :

- біліктер мен осьтер материалдарында жарышатар, сызаттар болмауы тиіс, аталан аауларды пісіріп жндеуге тыйым салынады;

- 500 мин^-1-ден жоары айналу жиілігінде жмыс істейтін біліктерді статикалы жадайда 1м зындыа 0,1 мм-ге дейін, біра білікті барлы зындыына 0,2 мм-ден аспайтын, ал 500 мин^-1-ден тмен айналу жиілігінде жмыс істейтін біліктерді 1 м зындыа 0,15 мм-ге дейін, біра білікті барлы зындыына 0,3 мм-ден аспайтын шамаа майысуына рсат етіледі;

- егер білікті з зындыынан 0,016-ден жоары майысуы болса, онда оны салын кйінде де тзетуге болады, лкен майысуларда білікті ыздыру арылы тзетеді;

- білік осіні кілтектік ойытарыны параллельдіктен ауытуы 1:1000-ден аспауы тиіс.

Біліктер мен осьтерді механикалы деу кезіндегі негізгі операциялар тмендегідей:

- кесу – дайындаманы кескіш станокта дискілі арамен кесу;

- фрезерлік-центрлеу – дайындаманы лшемі бойынша кесу жне центрлейтін тесіктерді брылау. Білікті зындыы лкен болса, операцияны горизонталь-кескіш станоктарда орындайды;

- токарлы – припускімен ажарлайтын жерлерде шетмойын мен мойыншаларды деу;

- фрезерлік – оймакілтектерді деу горизонталь-фрезерлік станокта блгіш жабдытар арылы фрезерлеумен немесе оймакілтектік фрезерлік станокта кесумен жргізіледі. Оймакілтектер, сонымен бірге тарту, суы таптау, жону тсілдерімен де жасалады;

- ажарлау – шетмойын мен мойыншаларды айналдырып-ажарлау станоктарында ажарлайды, ал оймакілтектерді оймакілтектік фрезерлік немесе жазыажарлау станоктарында ажарлайды;

- брылау – біліктер мен осьтердегі асбеттік тесіктерді брылау горизонталь-кескіш немесе радиалды-брылау (детальдар зындыы те зын болмаан жадайда) станоктарында брыланады.

Біліктер мен осьтердегі майлау тесіктері мен арналар жоалар мен кірден тазаланып труы тиіс.

Біліктерді жанасан цилиндрлік беттерін 6-шы немесе 8-ші квалитетке сйкес длдікпен жне бетті кедір-бдырлыыны параметрлері сйкесінше мкм жне мкм етіп орындалады.

Орташа кміртекті болаттан жасалан біліктерді 230...260 НВ аттылыа дейін термиялы деуден ткізеді. Тозуа арсылыты арттыру шін тменкміртекті болаттан жасалан біліктер мойыншаларын цементациядан, содан со 50...60 НRC аттылыа дейін термиялы деуден ткізеді.