ны рылысы мен ызметтері.
олекулалы биология жне медициналы генетикаа кіріспе.
1. Молекулалы биологияны зерттеу объктілеріне жатады: //ДН РН
2.Протеомика нені зерттейді? //организмдердегі белоктардын жиынтыы
3.Евгеника нені зерттейді? //адамдарды бір-бірінен ажыратып тратын ерекше белгілерді тым уалаушылыын
4.Геномика нені зерттейде?//Дн, рн молекулаларыны рылыстарын , ызметін зерттейді.
елоктарды рылысы мен ызметтері.
5. андай асиет аминышылдара тн?//амфотерлік
6. Тменде келтірілгендерді айсысы гликоопротеиндерді простетиттік тобына жатады//
7.андай аминышылдарды «Аса нды» амин ышылдарына жатады//аса нды деп атаймыз себебі адам азасында з бетімен синтезделмейді
8.Тмендегі келтірілген фибриллярлы белоктарды крсетііз://коллаген, кератин
9.Ауыздарды анша йымдасу дегейлері бар?//4
10.Тменде келтірілгендерді айсысы хромопротеиндерді простетиттік тобына жатады//пигмент
11.рамы бойынша ауыздарды андай топтара бледі?//жай, крделі
12.Азадаы гемоглобинні ызметі андай?//омырталыларды анында оттекті тасымалдау
13.Неше амин ышылдар ауыздар рамын райды?//
14.Ауызды рамындаы згеше топ алай аталады?//проститеттік тобы
15.рылымды ауыздарды крсетііз://галоген, эластин, склеротин, кератин
16.Суда жасы еритін жне рамы зын таяша трізді ауыздар андай топа жатады?//аралы белоктар
17.Ауыздарды бірінші реттік рылымына анытама берііз?//полипептидтік тізбектегі ртрлі аминышыл алдытарыны бір-бірімен кезектесіп байланысу реті
18.Тменде келтірілген ызметтерді айсысы трипсин белогына тн? //белок ыдырауын жеделдетеді
19.ан ю процесіне атысатын ауызды крсетііз.//тромбин
20.Ауыздарды бірінші реттік йымдасуында аминышылдар андай байланыспен байланысан//пептидтік
21.Тасымалдау ызметін атаратын ауызды крсетііз?//гемоглобин, миоглобин
22.Суда ерімейтін траты жне полипептидтік тізбектері зын талшыты ауыздарды андай топа жатызуа болады?//Фиблярлы белок
23.Ауыздар йымдасу дегейіне байланысты андай топтара блінеді?//фиблярлы, глобулярлы, аралы
24.Ауыздар нені рамымен ерекшеленеді?//Аминышыл рамымен
25.Тменде келтірілгендерді айсысы фосфопротеиндерді простетиттік тобына жатады//
26. Полипептидтті тізбектері рылымы оралан ауыздар аталады://
ны рылысы мен ызметтері.
27. ДНК молекуласыны рылымы://
28.Тменде аталандарды айсысы ДН молекулаласыны ызметіне тн?//т/, тасымалдаушы
29. андай азотты негіздер ДН-ны рамына кіреді?//АГЦТ
30. андай азотты негіз ДН-ны рамына кірмейді?//урацил
31. андай рылымдар ДН молекуласыны рамына кіреді?//азотты негіз, фосфор ышылыны алдытары, дезоксирибоза
32. ДН жіпшелерді баыттын крсетініз//
33. ДНК молекуласыны РНК дан айырмашылыы неде//
34. андай байланыс арылы ДН молекуласыны полинуклеотидті тізбегі алыптасады?//3'5' фосфодиэфирлі байланыс
35. андай ышылды алдыы ДН молекуласыны рамына кіреді?//фосфор, азотты, мырса
36. андай рылымды бірлік нуклеин ышылдарыны рамына кіреді?/мононуклеотид/
37. Пуриндік атарына кіретін азотты негіздерді атаыз://АГ
38. Пиримидиндік атарына кіретін ДН-ны рамындаы азотты негіздерді атаыз:/ЦТ
39.Нуклеин ышылдардын мономеры:
40. андай кмірсу ДН молекуласынны рамына кіреді?//дезоксирибоза
41.Ф.Мишерді ашан ебегін крсетііз.//нуклеин ышылын
42. Комплементарлы принциптегі ДН молекуаласыны аденинге тимин те, ал цитозинге гуанин те болу былысын кім ашты?//Чаргафф
43. Репликация арылытзіледі://
44. 3/5/фосфодиэфирлы байланыс арылы тзіледі://
45. Нуклеотид рамына кіреді:
46. ДН молекуласында азотты негіздер андай принцип бойынша орналасады?//комплиментарлы принцип
47. Бірін-бірі толытыратын азотты негіздерді дрыс жптарын талдаыз://А-Т, Г-Ц
48. андай былысты Э. Чаргафф ашты?//комплиментарлы
49. Тірі азаларды ДН молекуласыны ролін тсіндіріп моделін сынан алымдар: //Уотсон, Крик 1953
50. андай байланыстар арылы ДН-ны ос тізбегі байланысады?//сутекті байланыс
51. Анытамаларды айсысы репликацияа тн?//ДН-ны матрицалы синтезі
52. ДН-да орналасан тым уалаушылы апараттын сінілі жасушаа берілуі аталады://
53. Синтетикалы кезенге тн былыся://
54.ДН репликациясына атысы жо ферментті атаыз://
55. Жаа тізбекті су ші арашан://
56. Репликацияны мні://
57. Митотикалы циклды ай кезеінде ДН репликациясы жреді? //S кезе
58. ДН-ны екі еселену кезіндегі ажыратылан блігі алай аталады?//репликациялы аша
59. андай арнайы фермент репликация кезінде ДН жіпшесін таратып ажыратады?//дн геликаза
60. ДН-ны жаа тізбектір тзіледі://
61.ДН тізбектін заруы мына баытта жреді://
62. ДН полимераза ферментті ашан://
63. Репликацияны аятайтын фермент://
64.ДН-ны екі еселену кезіндегі ажыратылан блігі алай аталады?/репликациялы аша
65. андай ферментер полимеризацияа атысады?//праймаза жне дн-полимеразалар
66. ДН биосинтезіні негізінде кшіру принципі://
67.ДН молекуласында екі тізбекті ажырауын тотатып, рылымды ысымды тежейтін ферментті атаыз://топоизомераза
68. андай ауыздарды атысуымен ДН репликациясы басталады?//А-Т тртібімен байланысатын арнайы танитын DnaA ауыздарыны атысуымен
69.андай арнайы фермент репликация кезінде ДН жіпшесін таратып ажыратады?//
70.Репликация кезіндетопоизомеразаандайызметатарады?/дн-ны ажырауында аса оралма жадайларын шешеді
71. Бастаушы тізбек дегеніміз не?//репликация кезінде здіксіз синтезделетін дн-ны сіілілі тізбегі
72. Репликация процесі кезіндегі ДН-ны тзілген жеке фрагменттерін бір-біріне жаластыратын фермент андай?//дн лигаза
73. андай ерекшелік SSB-ауызына тн?//тратандыратын жне дн молекуласыны бір тізбекті айматарына жоары туыстыта болатын
74. андай фермент ДН-ны репарациясы мен репликациясына жауапты?//дн полимераза
75. ДН-ны екі еселенуі кезінде бірінен кейін бірі шаын синтезделетін сіілілі тізбек аталады//кешігуші тізбек
76. Репликацияны негізгі компоненттерін атаыз: //матрица, боялан тізбек, синтез субстраты, энергия торы, ферменттер
77. артаюды теломерлік теориясыны мні неде?//ДНК-нын репликациясынын бузылуынан,жасуша культурасынан
78. Аминышылды тек бір трімен байланысатын тРНК аталады//
79. тРНК антикодон бташасы дегеніміз-ол//
80. тРНК-ны акцепторлы бташасы дегеніміз- ол//
81. тРН шінші реттік рылымы сипатталады//Шпилка трізді рылымдар тзу
82. мРН-ны негізгі маыналы кодтаушы бліміне тн//апарат кодталады
83. Эукариоттар транскрипциясында ферменттерді неше трі кездеседі? //4 трі: полимераза, лигаза, нуклеоза, экзонуклеоза
84. РН- полимераза І андай ызмет атарады? //пре-аРН,пре-тРН,пре-рРН
85. РН-полимераза ІІ андай ызмет атарады? //
86. РН-полимераза ІІІ андай ызмет атарады? //
87. Транскрипция німін атаыз? //
88. Процессинг кезедеріні рет-ретімен дрыс атаыз? //Нуклеотидтерді алынып тасталуы, жалануы, модификациялануы 3 кезе
89. Транскрипцияны негізгі рамын атаыз: //рибонуклеозидтрифосфаттар, РНК-полимераза ферменті, ДНК жіпшелері, трифосфаттар
90. Транскрипция келесі кезендерден трады://
91. Келесі крсетілгендерді айсысы генетикалы кодты асиеттеріне жатады//азынды, триплеттік, универсалды, азынды, коллинеарлы, здіксіз
92. андай молекулалардан ауыздар тзіледі?// Аминышылдардан
93. анша маыналы шрім ДН рылымында бар?//61
94. Акуыз синтезделетін жер://
95. анша маынасыз шрім ДН рылымында бар? //3
96. Транскрипция былысы жасушаны андай рылымда теді?//ядрода
97.тРНК-а тн рылым://
98.Бір кодон бір аминышылды кодтайды» - деген анытама генетикалы кодты андай асиетіне тн?//
99.тРН-ны зіні аминышылымен байланысуын андай фермент катализдейді?//амниоцил Т-РН синтетаза
100.Тасымалдаушы РН-ны антикодоны мен мРН-ны кодондарыны рекеттесетін орны://рибосома
101.«Бір аминышылы бірнеше триплетпен кодталуы ммкін» - деген генетикалы кодты андай асиетіне тн? //азынды
102.«Нуклеин ышылдарындаы нуклеотидтер бірізділігі полипептид молекуласындаы аминышылдар бірізділігіне сйкес болады» -деген генетикалы кодты андай асиетіне тн?//коллинеарлы
103. Транслокация дегеніміз – ол:/рибосомаларды м-РН 1 триплет бойына озалуы
104.Фолдинг факторларына жатады://
105.Полипептидтік тізбекті синтезделуіні элонгациясы дегеніміз не? //Полирибосомалы рылымды полипептидтік тізбекті заруы
106.Ауызды кеістік рылымыны (фолдинг) алыптасуына атысатын молекулалы ымды атаыз?//шаперон
107. Полипептидтік тізбекті дрыс шмерлік рылыма спиралдануы алай аталады (бірнеше бірліктерді осылуы)?//фолдинг
108. мРН молекуласыны рибосомаа жаласан кешені алай аталады?//полисома
109.Генетикалы кода тн емес асиетті крсетііз://
110. Не себептен стоп-кодон деп айтылады://
111. Антибиотиктер рибосомада ауыздармен рекеттесіп андай процессті тежейді?трансляция
112. «ДН шрімдеріні арасында ешандай тыныс белгілері болмайды» деген генетикалы кодты асиеті алай аталады?//здіксіз
113. тРН-ны зіні аминышылымен байланысуын андай фермент катализдейді?//амниоцил Т-РН синтетаза
114.Тменде келтірілгендерді айсысы эукариотты рибосомаларды рамдарын крсетеді?//Кіші 40S лкен 60S суббірліктер
115.Генетикалы кодты андай асиеті «рбір аминышылына ретімен орналасан ш нуклеотид сйкес келеді» деген аидамен сипатталады? //триплеттік
116.мРН тізбегімен байланысып жне біртіндеп оны 3'- соына дейін жылжитын рибосоманы жиынтыы алай аталады?//полисома
117. Трансляция аяталады://
118.Тіршілік ететін кодондарды саны эукариотты жасушаларда анша? //61 маыналы, 3 маынасыз
119.Келесі крсетілген молекулаларды айсысында антикодон орналасады?//т-РН
120. Трансляцияны элонгация циклында неше сатысын ажыратады 3 сатысынан:
аа-т-РНК,пептидтік байланысты тзілуі,транслокация
121. Трансляцияны элонгациясыны сатыларын дрыс ретімен атаыз.//
аа-т-РНК,пептидтик байланыстын тузилуи,транслокация
122. Рибосоманы аминышыл орталыы андай ызмет атарады?//Аминк.орт(Аорт)-бул орталыкпен кезекти аа-т-РНК байланысады
123. Рибосоманынешебелсендіорталытарыбар?/4 орталыгы бар: 1)а-РНК байланысатын 2)пептидтик орт 3)аминк.орт 4)пептедилтрансферазалык орт
124. Трансляцияны аятайтын сатысын атаыз://
125. Трансляцияны негізгі компоненттерін атаыз: //
126. Трансляцияа ажеті жо://
127. Тменде аталан молекулаларды айсысыны ауыз синтезіне атысы жо?//аминышылдар
128. Метионинге сйкес келетін бастаушы кодонды крсетііз.//АУГ
129. Стоп-кодондарды крсетііз//УАА, УГА, УАГ
130. Жасушада ауыз-репрессор бар екені аныталды. Осы ауызды андай ген кодтайды?//
131.
132. Ауызды синтезделу процесіндегі апаратты дрыс берілу реттілігін крсетііз://
133. Промотор, оператор жне ферменттерді рылымды гендерінен тратын жасушадаы метоболизм реациясын катализдеуші рылымды – ызметтік бірлік алай аталады?//оперон
134. Промотор дегеніміз – ол://
135. Генні андай блігін оператор дейміз//Ауыз репрессорыны байланысатын орнына
136. Оперон трлерін атаыз.//индуцибильді, репрессибильді
137. Пермеаза амтамасыз етеді://
138. В-галактозидаза амтамасыз етеді://
139. Эукариоттарда транскрипцияны жалпы факторлары аталады://
140. Лактозаны глюкоза жне галактозаа ыдырауын амтамасыз етеді фермент://
141. Лактозаны сырты ортадан клеткаа енуін амтамасыз етеді фермент://
142. Тым уалаушылы материалды йымдасу дегейлерін атаыздар://гендік, геномды, хромосомды йымдасу дегейі
143. Тым уалаушылы материалды гендік дегейіндегі элементарлы рылымды-функционалды бірлігін атаыз?//
144. Алашы рет «ген» деген терминді кім сынды?//1909 Йогансен
145. Тменде келтірілгендерді айсысы цистронны анытамасына сйкес келеді?//бір полипептидтік тізбекті кодтайтын дн блшегі кодтайды
146. Генні реконы дегеніміз не?//мейоз 1 профазасындаы гомологты хромосомалар арасындаы айас
147. Эукариоттар гендеріні асиетттері андай?//меншіктілік, дискрет, траты, аллельдік
148. андай жиынты геном деп аталады?//гаплоидты хромосомалар
149. ай алымдар «Бір ген- бір фермент» гипотезасын сынан?//1941 Битл Татум
150. Геннін келесі анытамасы андай аситеіне жатады: «Бір полипептид тізбегіні синтезін жоспарлауында ген ттас тладай ызмет ете отырып, суббірліктерімен (блшектерімен) сипатталады//
151. ай алым «цистрон» терминін сынды?//Бензер
152. андай ерекшеліктермен прокариот гендері сипататалады?//ядро абышасыны болмауы, гендер тртіппен орналасан, гендер дарасыны біреуі болуы
153. андай гендер рылымды гендерді ісін тежейді?//супрессорлар
154. андай ызмет реттеуші гендерге тн?//рылымды гендерді белсенділік басарады
155. андай былысты трансформация дейміз?//ДН молекуласы арылы генетикалы апаратты тасымалдау
156. Кім жне ашан трансформациялы факторды биохимиялы табиатын ашты?//1944 Эйфери Мак-Леод Маккарти
157. андай былысты трансдукция дейміз?//бактериофагтар арылы генетикалы апаратты тасымалдануы
158. Генні андай аймаын интрон дейміз?//белок молекуласындаы аминышылдарыны кодтамайтын айматар
159. Тменде келтірілген алымдарды айсысы трансдукция кбылысын ашты://1952 Циндер Ледерберг
160. андай химиялы рылымдар хромосомалар рамын райды?//негізгі жне ышыл ауыздар, ДН, а-РН, липидтер, полисахаридтер жне металл иондары
161. йел адам кариотипінде хромосомалар санын атаыз://
162. Соматикалы жасушаларындаы адама тн хромосомалар санын атаыз://46
163. Гаплоидты жиынтыындаы адама тн хромосомалар саны анша?//23
164. Хромосомаларды андай тріне У-хромосоманы жатызуа болады?//акроцентрлік
165. Ер адам кариотипінде хромосомалар санын атаыз://
166. Адам кариотипінде жыныс хромосомалар саны анша? //2
167. Адам кариотипіндегі айырмашылыы бар хромосомалар алай аталады?//гетерохромосомалар
168. Адам кариотипіндегі йел мен ер адамдаы бірдей болатын хромосомалар алай аталады? //аутосомалар
169. У-хромосоманы центромерасы ай жерде орналасады?//хромосомалар бір шында
170. Теломерлер дегеніміз ол:// ?-хромосома иытарыны шеткі айматарын
171. ртрлі рылысы бар хромосомалар аталады://
172. Хромосомаларды жеке талдауында андай белгілер алынады?//млшері, бірінші реттік буындарыны орны, екінші реттік жне серіктеріні болуы
173. Центромералар шетте орналасан хромосомалар аталады//
174. андай белгілер бойынша хомосомалар ажыратылады?//Бірінші реттік бунаты орналасуы мен клемі бойынша
175. Метафазалы хромосомаларды зынды бліктері алай аталады?//хроматидтер
176. Белсенді транскрипцияланатын хромосомаларды айматары алай аталады?// –эухроматин айматары
177. андай алымдар адам жасушасындаы хромосома санын анытады?//
178. Адам кариотипіндегі хромосомаларды Денвер жіктелуі бойынша неше топа бледі?//7
179. Хромосоманы эухроматин айматары дегеніміз не?//митоз соындаы жне интерфазадаы хромосомаларды деспиральданатын айматары
180. Тым уалаушылы материалды тыыздануы не арылы амтамасыз етеді://
181. Хромосомаларды ызметтерін атаныз//
182. Тым уалаушылы млемет хромосомаларда кодталан://
183. Хромосомаларды гистонды ауыздардын ызметтері://
184. андай рылымдар арылы хромосомалар ішкі ядролы мембранаа бекітіледі жне дицентрліктердін пайда болуын келтірмейді//
185. Хромосомаларды 6 -7 рет жинаталуы жне тменгі дрежеде рылымын амтамасыз ететін рылым аталады://
186. Метафазалы хромосомаларды клдене бліктерін атаыз.//иытар
187. Ядрошыты хромосомада шоырланатын жне тзілетін орнын крсетііз//екінші реттік буын
188. Митозды анафаза сатысына тн кбылысты крсетііз://
189. Гистонды ауыздарды трлерін атаыз: //Н2А,Н2В,Н3,Н4,Н1
190. Н1 гистонды ауызды ызметін крсетііз: //
191. Н2А, Н2В, Н3, Н4 гистондарыны ызметін крсетііз: //рылымды реттеуші
192. йел адамны кариотипіні идиограммасын талдаанда Х-хромосомасыны центромерасы ортасынан ыысан. Осы хромосома алай аталады?//
193. алыпты адамны кариотипін зерттегенде кариотипінде са акроцентрлік дара хромосома аныталды. Бл андай хромосома болуы ммкін?//
194. Хромосомаларды пішініне, боялуына сйкес графикалы бейнелеуі алай аталады: //
195. Генеративті мутацияларды соматикалы мутациядан айырмашылыы неде://
196. Летальды гендер дегеніміз не?//
197. андай хромосомалы абберациялар трлері бар?//транслокация, делеция, деф, дупликация
198. Инверсия дегеніміз – ол:/
199. Жартылай летальды мутациялар дегеніміз не? //организмні тіршілікке абілетін тмендететін мутациялар
200. Мутация терминді сынан://
201. Жасанды мутациялар дегеніміз, ол-://
203. Мутацияа душар ылатын химиялы факторларды атаыз? //
204. Хромосомалы абберациялар – ол://
205. Нулисомия дегеніміз не? //Хромосомалар жиынтыында жп хрмосомаларыны тсіп алуы
206. Пайда болуына байланысты муациялар блінеді//
207. Транслокация – ол://рибосомаларды м-РН 1 триплет бойына озалуы
208. Моносомия дегеніміз - ол //Хромосомалар жиынтыында бір хромосоманы болуы
209. Кенеттен мутациялар пайда болады://
210. 5жастаы ыз баланы кариотипін зерттегенде 46 хромосома бар екені аныталды. Соны ішінде 21-жп хромосома блігіні осылу нтижесінде 15-жпты бір хромосомасы зыныра болан. ыз балада андай мутация байалады?//
211. Ионды сулені серінен бір хромосоманы инверсиясы байалан. Осы мутация душар ылан жадай алай аталады?//
212. Ультраклгін сулесіні серінен адам жасушасындаы ДН-ны бзылуы байалды? Біра арнайы ферменттерді серінен ДН молекуласыны заымдалан блігі алпына келтірілді. Бл былыс аталады//
213. Прокариоттара жататын азаларды атаыз?//бактериялар, кк-жасыл балдырлар
214. Жасушаны андай блігі цитоплазма деп аталады? //ядро мен плазмалы мембрана арасындаы клетка блігі
215. Жасуша органоидтары дегеніміз не?//белгілі бір ызмет атаратын клетканы траты рылымдары
216. рамында ерітетін, ыдырататын ферменттері бар органоидты атаыз?//лизосомалар
217. ай жерде бірінші реттік лизосомалар тзіледі?//ГЖ
218. Тменде аталандарды айсысы жалпы мааналы органоидтара жатады?//
219. Тменде аталандарды айсысы арнайы органоидтара жатады?//
220. андай органоидтарды рамында мембраналар болмайды?//рибосома
221. андай органодты рылымы екі мембранадан трады?//митохондрий жне пластидтер
222. Тменде аталандарды айсысы лизосомаларды сипаттайды?//ышыл гидролаза ферменттері бар кпіршіктер
223. Жасуша лизосомалары андай ызмет атарады? //клетка ішінде орыту процесстерін амтамасыз етеді
224. Жасушаны андай органоидында мембраналар бар?//
225. Жасушаны андай органоидында зіні ДН-сы болады?//митохондрий
226. Жасушаны андай органоды тасымалдау жйесіні ызметін атарады?//ЭПТ
227. Эндоплазмалы торды бдыр беті андай ызымет атарады?//белокты синтездейді
228. Жасуша орталыыны рылысы андай?//центриольден трады
229. Клетка орталыына тн://
230. Жасушаны андай органоидында баса мембраналарды рамына кіретін ауыз бен майлар тзеледі//
231. Жасушаны андай органоидында кмірсуларды синтезі жреді?//тегіс ЭПТ
232. Жасушаны андай органоидында майларды синтезі жреді?//
233. андай органоидта ауыз синтезделеді?//рибосома
234. андай органоидтарды рибосомалар дейміз?//екі бірліктерден тратын рибонуклеопротеидтерді
235. андай органоид жаушаны блінуіне атысады? //клетка орталыы
236. Жасушыны осындылары дегеніміз не?//цитоплазманы салыстырмалы траты емес компоненттері
237. Жасушаны андай рылымды компоненттерінде полисомалар орналасады?// бдыр ЭПТ мембрана
238. Фотосинтез процессі жретін органоидты крсетііз://пластид
239. андай органоидтар жасушаны тіршілігіне зиянды улы заттарды сырты ортаа бліп шыарады?//ГЖ
240. «Энергетикалы станция» деп андай органоидты айтамыз? //митохондрий
241. андай осындылар сімдік жасушаларына тн?//крахмал
242. Тменде аталандарды айсысы трофикалык осындысына жатады?//
243. Ядро мен цитозоль арасында иондар мен заттарды тасымалдауы теді://
244. са молекулалар жне иондар ядродан жне ядро ішіне теді://
245. Митохондрийді сырты жне ішкі мембраналарыны арасындаы кеістік алай аталады?//перимитохондриальды
246. Жасушалы дем алу процессіндегі тотыу-тотысыздану рекеті ай жерде жреді?//Гж, мит, лиз, цит, ЭПТ
247. Ядроны оймалжын заты аталады://
248. Лизосомалар ферменттері жатады://
249. Цитохимиялы зерттеуде ыдырау ферменттеріні кп млшерде болуы аныталан. Бл былыс андай органеллаларды белсенділігін крсетеді?//
250. Егеуйрыты бауырыны электронограммасында екі мембраналы кристы тзейтін сопаша трізді рылым байалан. Бл андай органелла?//
251. андай органеллаларды зіні ауыз синтездейтін жйесі бар. Осы органеллаларды атаыз?://
252. Адам жасушасында дене АТФ синтезіні дірісі кшейеді. Осы діріс айда жреді?//
253. Адамны бауырыны жне бйрегіні жасушаларында Н 2 О 2 ыдыратытын ферменттері бар бір мембраналы органеллалар алай аталады? //
254. Плазмолеммамен байланысан кптеген яшытардан, каналшалардан, кпіршіктерден тратын органелла алай аталады?//
256. Лизосомаларды алыптасуы андай органелламен байланысты? //
257. Ауыз бен липидтерді гликолизденуіні негізгі орны://
258. Жасушадан Голдьжи жиынтыын алып тастаан жадайда жасушада андай процесс бзылады?//
259. Ядролы саылау дегеніміз не?//
260. Белсенді ядролы импорт неше кезенен трады?//
261. Митохондриалды ДН-ны ерекшеліктерін атаыз://
262. Ядрошы йымдастырушысыны лшемі неге байланысты? //
263. Гольджи кешенінде жретін биохимиялы процессті атаыз? //1.протеогликандарды гольджи кешенінде гликолизденуі жне жинаталуы 2.Манноза – 6- фосфатыны жалануы
264. Митохондриялара тасымалдауа арнлаан акуыздарда бар://
265.Митохондрияа тасымалданатын ауыздарды сигнальды пептидтерді ерекшеліктері://
266. Митохондриялар блінеді://
267. Адамда пероксисомалармен байланысты синдром//
268. Митохондрияларды ішкі мембраналарды рамында келесі ауыз кп молшерде://
269. Фосфолипидтік биологиялы мембрана рамына не кіреді? //азотты негіз алдыы(холин,несерин), фосфат тобы,глицериннні атомды спиртіні алдытары, пальметин ышылы, олеин ышылы
270. Биологиялы мембрананы рамына кіреді: //амфильдік липидтер, интегралды жне шеткі(перифериялы) ауыздар
271. Мембрана липидтеріні класстарын атаыздар: //
272. андай ауру лизосомальды ферменттерді бзылуымен байланысты?//мукополисахаридоза
273. Клеткалы мембараналрды барлыы келесі заттарды крделі оспасы://
274. Flip-flop майларды секіруі – ол://
275. рамында гидрофильді жне гидрофобты топтарыны болуы молекулаларды аситі аталады//
276. Мембрананы ішкі беті сырты бетіне араанда теріс зарядталан, оны себебі андай затты кп болуына байланысты?//
277. Кейбір майларды биабатта латеральды озалысы андай?//
278. Шеткі ауыздар мембранамен алай байланасады?//
279. Монотопты трансмембраналы ауыза мысал келтірііз?//
280. Кейбір мембраналы ауыздар липидтік осабата кміртек арылы фосфодиэфирлік байланыспен байланысады. Осы ауыздар андай мембраналы липидпен байланысады?//
281. Гольджи кешеніні мембранасыны ферментті маркерін крсетііз?//
282. Шеткі ауыздар ай жерде синтезделеді?//
283. андай ауру сфинголипид алмасуыны бзылуымен байланысты?//
284. Жасушаны ауыр гликолипидтерді ыдыратуа абілетсіздігінен туындаан ауру алай аталады?//
285. Ауызды-липидті мозайка типті мембрана моделін томенде аталан алымдарды айсысы сынды?//
286. Мембрана ауыздары мен липидтеріні синтезделген орнынан плазматикалы мембранаа тасымалдануы алай жреді?//
287. Мембраналы липидтерді айдай трі гидрофильді домен аймаындаы мембраналарды тыыздалуын амтамасыз етеді?//
288. Ерекше апаратты молекулаларымен байланысып, жасушаа хабар беретін арнайы трансмембраналы ауыздар алай аталады?//
289. Эндоплазмалы тор мембранасыны ферментін крсетііз://
290. Мембрана _________ осабатынан жне олармен рекеттескен ________://
291. андай ауру сфинголипид алмасуыны бзылуымен байланысты?//
292. Ганглиозидтер алмасуыны бзылуы андай аутосомно-рецессивтік ауруа келеді://тея-сакса ауруы
293. Мембрананы созылмалы майысаты асиетіні згеруінде маызды рол атаратды:
| шеткіауыздар// |
294. Келесі модельді айсысы жасушалы мембрананы асиетіне сйкес келеді?//
295. Эритроциттер цитоскелетіні бзылуыны нтижесінде андай тым уалайтын ауыту дамиды?
296. Серпантинді рецепторларды трансмембраналы домендері мембрананы неше рет теседі//
297. са молекулаларды липидті биабаттан тасымалдануы жреді://
298. Транслоказа арылы екі затты бір жаа тасымалдануы аталады://
299. атты заттарды клеткадан тасымалдануы аталады://
300. Экзоцитозді трі, клеткадан атты заттарды жойылуы аталады://
301. Жеілдеткен диффузияа атысты ауыз://
302. Мембрана арылы жоары концентрациядан тменгі концентрацияа арай комексіз заттарды тасымалдану тсілін крсетііз://
303. Антипорт мехнизмі крсетііз://
304. Арнайы тасымалдаушы ауыздар арылы концентрация градиенті бойынша заттарды тасымалдану тсілін крсетііз://
305. андай негізгі ауыз актинді филаменттер рамына кіреді?//актин
306. андай негізгі ауыз микроттікшелерді рамына кіреді?//
307. Негізгі домені оралан спиральды домендерді растырылан цитоскелетті компоненті алай аталады
308. Аралы филаменттерді негізгі ауызды атаыз://
309. андай орталыта микротткшелерді йымдасуы жреді?//центросома
310. Цитоааны микроттікшелер элементіні су жаы алай аталады?// о жа
311. Жасушаралы байланыста адгезиялы рекеттесуінде цитоананны байланыс ызметін атарады://
312. Микроттікшілерді -жаына озалатын ауыздар://
313. . Микроттікшілерді теріс-жаына озалатын ауыздар://
314. андай ауыздар арылы актин филаменттері бірлеседі?// актин бірлесу ауыздар арылы
315. алай жне андай ферментті серінен цАМФ (сАМФ) тзіледі? // АТФ-тен адениклатциклаза ферментіні серімен
316. ц-ГМФ (сGMP) алай тзіледі?// ГТФ-тен (GTP)
317. Жасушаішілік хабар беруді негізгі механизмдері неде?// фосфорилеу жне дефосфорилеу
318. андай ферменттер хабар беру процесстерде негізгі ызмет атарады?// киназалар мен фосфатазалар
319. андай ферменттер ауыз молекулаларындаы фосфатты эфирлерді пайда болуын амтамасыз етеді? // киназалар
320. Микроскоп арылы зерттелген жасушада ядро абышасы ыдыраан, ыса хромосомалар Х трізді болып жасушаны бойында те орналасан. Бл блінуді андай трі?//
321. Митотикалы циклді ай кезеінде ауыз тубулині тзіледі?//
322. Митоз кезінде бліну жіпшесі тзеледі. Блінуге жіпшенін рылымына кіретін клеткалы рылымды атаыз://
323. Клеткалы цикл кезінде баылау объектісі – ол://
324. Жасушаны блінуін тотататын гендерді жне апоптоз гендерін белсендендіретін андай ауыз?//
325. Митотикалы циклды G2 кезеінде ядрода ДН саны анша?// 4с
326. Дайынды кезеіні ретін крсетііз?// митоздан кейінгі, синтез, синтезден кейінгі
327. Бліну кезеін ретімен орналастырыыз:// профаза, метафаза, анафаза, телофаза
328. Жасушалы цикл андай кезедерден трады?// митотикалы, мамандану немесе арнайы ызмет атару жне тынысалу кезедері
329. Метафаза сатысына тн былысты крсетііз://
330. Постсинтетикалы кезенге тн былысты крсетііз://
331. Цитокинез – ол://
332. Митотикалы цикл андай кезедерден трады?//
333. Жасушалы циклды андай фазасында кариотипті зерттеуге болады? метафаза
334. Профаза сатысына тн былысты крсетііз:// Хромосомаларды коньюгациясы
335. Телофаза сатысына тн былысты крсетііз://
336. Кариотипті зерттеу масатымен бліну жіпшесін ерту шін колхицин ертіндісімен дейді? Осы жадайда митозды ай сатысы тотатылады?//
337.Митоздан кейін з бетімен екі еселенуге абілетті бар органелланы крсетііз://
338. атерлі ісік жасушаларына колхицин ертіндісімен сер еткенде тубулин белогіні серін тежейді. Бл жасушалы циклді андай кезеін бзады?//
339. Жасушаны блінуін андай ауыздар реттейді?//
340. Апоптоз дегеніміз-ол// генетикалы бадарланан лім
341. Сперматогенез – ол:// Аталы жыныс жасушаларды пайда болуы
342. су сатысында аталы жыныс клеткалар аталады://
343. Кбею сатысында аталы жыныс клеткалар аталады://
344. Сперматогенез кезінде келесі сатыларды ажыратады://
345. ДН синтезі мен хроматидтерді екі еселенуі бірінші мейотикалы блінуіден кейін те ме?// тпейді
346. Овогенез – ол:// аналык жыныс клеткалардын пайда болуы
347. Гаметогенезге анытама берііз.// сперматозоидтары мен жмырта клетка пайда болуы
348. андай былыс кроссинговерге тн?// рекомбинация, аллель гендермен алмасу
349. Хромосомаларды коньюгациясы мейозды ай сатысында теді?// Бірінші блуді профаза сатысы
350. Профазаны ай сатысында кроссинговер байалады?// пахитена
351.Овогенез кезінде келесі сатыларды ажыратады://кбею,су
352. Кбею сатысында клеткалар блінеді://
353. Кбею сатысында аналы жыныс клеткалар аталады://овогониялар
354. рытану нтижесінде пайда болады:// зигота
355.Гаметогенезде клеткалар блінеді://
356. Моногибридті будандастыруда ата-анасы бір бірінен келесі белгі бойынша ажырайды
357. Гетерохросомалар дегенміз ол://
358. Аа, Аа, Аа, Аа генотипі бар рпатарды ата-анасыны генотипі:/
359. андай масатпен шежіре растырады?// патологияны тым уалау сипаттамасын анытау шін белгіні т/ типін анытау, жанядаы барлы мщелер генотипімен туысты анытау шін
360. Шежіре растыранда ер адамды белгілейді://тртбрыш,квадрат
361. Шежіре растыранда йел адамды белгілейді://дгелек
362. Шежіредегі сибсаларды анытайтын табаны крсетііз.//
363. Шежіредегі некелесуді анытайтын табаны крсетііз//
364. Белгісіз генотипті анытау шін андай шаылыстыру жргізу керек?// рец белгі бойынша гомозиготалы азамен талдау шаылыстыру
365.Цитогенетикалы діс арылы келесі ауруларды анытауа болады://
366. Тортбрыш табасымен шежіре растыранда кімді белгілейді?//
367. Белгіні тым уалаушылы табиатын, тым уалайтын варианты мен типін жне шежірені талдау андай дісті мні?// генеалогиялы
368. Фентоипі бойынша 3:1 ажырау байалады://
369. Фентоипі бойынша 9:3:3:1 ажырау байалады://
370. Гаметаларды бір типі тзеледі://
371. Гаметаларды екі типі тзеледі://
372. Гаметаларды трт типі тзеледі://
373. андай маынада «сибсалар» термині олданылады?// жанядаы балалар
374. Егер ата-анасыны біреуі доминанты белгі бойынша гетерозиготалы, ал екіншісі рецессивті белгі бойынша гомозиготалы болса, бірінші рпатарда доминантты белгі крінеді://
375. Егер ата-анасыны екеуде доминанты белгі бойынша гетерозиготалы болса, бірінші рпатарда доминантты белгі крінеді://
376. Шежірені талдау нені амтамасыз етеді?// белгіні т/ табиатын анытау шін, т/ вариантпен типін анытау шін жне шежірені растыру оны талылауында
377. Егіздерді салыстыру дісі дегеніміз// егіздердегі генетикалы задылытарды зерттеу
378. Цитогенетикалы дісті масаты:// Жасуша хромосомаларын микроскоп арылы зерттеу
379. Зат алмасу ауруларды анытайды://биохимиялы діс
380. Цитогенетикалы дістін мні://организмні кариотипін хромосомаларды санды жне сапалы згерістерін зерттеуге болады жне хромосомаларды генетиикалы картасын растыруа болады
381. Адам тым уалаушылыын зерттеу дістерін сынан://
382. Зерттеу барысында адамны генетикалы объект ретіндегі артышылыын крсетініз// фенотипті жоары дегейде зерттелуі
383. Адам тым уалаушылыын зерттеуді генеалогиялы дістін негізі:// Белгіні тым уалаушылы табиатын, тым уалайтын варианты мен типін жне шежірені талдау
384. Биохимиялы дістін масаты:// Сапалы жне санаулы тест-жйелерді пайдаланып, солар арылы бзылан зат алмасу німдеріні мазмнын анытау
385. Тменде келтірілген инфекциялы ауруларды (туберкулез, полиомиелит)тым уалаушылы бейімділігі андай дістер арылы дленденді?// егіздік
386. Г.Мендельдін зандарын айта ашан алымдар:// де Фриз, М.Корренс, Г. Чермак
387. Ата-аналарды андай бастапы генотипі дигибридті шаылыстыруа сйкес келеді://
388. Тым уалауды андай тріне полидактилияны (алтысаусатылы) жатызуа болады? аут-дом
389. Жаняда ата-анасы екеуіде фенилкетонурия гені бойынша гомозиготалы, ауру
390. ОО генотипі келесі адам ан тобына тн://
391. АВ генотипі келесі адам ан тобына тн://
392. ВВ генотипі келесі адам ан тобына тн://
393. Фенотипте белгінін кріну дрежесі – ол:// экспрессивтілік
394. Генні пенетранттылы асиеті дегеніміз- ол// генні фенотиптік кріну жиілігі
395. Тменде келтірілгендерді айсысы аллельді гендерді зара рекеттесуіне жатады: доминантты, рецессивтік, кодоминанттылы, толы емес доминанттылы
396. Бірнеше белгіні бір генге туелденуі – ол//
397. арама-арсы белгілерге мысал келтірііз. тым сары жасыл
398. Ата-аналарды андай бастапы генотипі моногибридті шаылыстыруа сйкес келеді: ААхаа
399. Генетиканы ылым ретінде туан жылын анытаыз:1900
400. Белгіні кездесу жиілігі ол//
401. Бір аллельді емес генні еінші генді тежеуі –ол//
402. р трлі гендер баалауымен дамитын белгіні бір алыпты жадаый аталады//
403. Жыныс клетканы символын анытаныз//
404. Гетерозиготаны анытаныз//
405. андай рекеттесуде доминантты ген гомозиготалы жадайа араанда
406. 1927 ж. Н.В.Тимофеев-Ресовский терминді сынды//
407. Кодоминанттылы дегеніміз ол//
408.Эпистаз - ол//Гендерді аллельді емес рекеттесу трі. бір генді аллельді емес генмен тежелуі
410. андай формула арылы гамета типтерін анытауа болады?// 2n
412. Гендерді аллельді емес рекеттесу трлерін атаыз?// эффект жадай эпистаз гипостаз комплиментар полимерия
413.Экспрессивтілік -ол:// фенотиптік белгіні байалу дрежесі
414. Комплементарлы рекеттесуі – ол:/ екі немесе бірнеше аллельді емес гендерді бірін-бірі толытырып жаа белгіні жарыа шыаруы
415. Плейотропия -ол// бірнеше белгілерді бір генмен байланыстылыы
416. Тіркесімді тым уалайтын гендер дегеніміз не?//бір хромосамада орналасан гендер, олар бірге тым уалайды
417. Жынысты хромосомалары бірдей жне бір типті гамета тзілетін жынысты айтамыз// гомогаметалы
418. андай былысты кроссинговер дейміз?// гомологты хромосомаларды хроматидтері блшектеріні алмасуы
419. Келтірілгендерді айсысы айел адамдаы тіркесімді топтар санына сйкес келеді?//
420. р трлі жынысты хромосомалары бар жне екі типті гамета тзілетін жынысты айтамыз// гетерогаметалы
421. Келтірілгендерді айсысы ер адамдаы тіркесімді топтар санына сйкес келеді?// 24
422. Мейоз кезінде тіркес тобыны бзылуы байалатын діріс аталады://
423. Жыныспен тіркесімді белгілер дегеніміз не?// жынысты хромосомалар арылы берілетін гендер
424. Голандрикалы белгіні крсетііз:// ла аландарыны жнді болуы
425. Жыныс пен тіркесіп доминантты типі бойынша беріледі келесі ауру://
426. Адамдаы голандрикалы белгілер дегеніміз не?// у-хромосоманы х-хромасомаа сас емес блігінде орналасатын, кесінен ер балаларына ана беріледі
427. Тым уалауды андай типі Дюшен миопатиясына тн?// жыныспен тіркесіп рецессивті типі
428. Жыныспен тіркесіп рецессивті типі бойынша тым аулайтын ауруды крсетііз?дальтонизм
429. Алашы рет белгілерді Х-хромосомалармен тіркесіп тым уалау задарын зерттеген кім?// Т,Морган
430. К. Бриджес келесі заны авторы://
431. Ер адам мен йел адамда бірдей болатын 22 жп хромосомалар алай аталады?// аутосомалар
432. Ер адам мен йел адамда ртрлі жп хромосомалар аталады/гетерохромосомалар
433. йел жынысты азаны дамуы неге байланысты?егер жмырта клеткасын Х хромосома бар сперматозоид рытандырса
434. Тменде келтірілгендерді айсысы тым уалайтын аурулар тобына жатады?// гендік, хросомды, мультифакторлы
435. Кмірсулар алмасу бзылуымен байлансыты ауру://
436. Адамда фенилкетонурия андай тип бойынша тым уалайды?// аут-рецес
437. андай ауруларды гендік аурулар дейміз:// гендік мутацияны нтижесінде пайда болан аурулар
438. андай задар бойынша гендік ауруларды моногендік трлері тым куалайды?// Мендель заы бойынша
439. Адамдаы гендік аурулара мысал келтірініз://альбинизм
440. Тым уалайтын аруларды генетикалы гетерогендік туралы анытаманы сынан://
441. Гендік ауруларды популяциядаы кездесу жиілігі неше пайыз райды:// 1-2пайыз
442. андай ауруларды мультифакторлы аурулар деуге болады?// сырты ортаны серінен жне тым уалаушылыпен байланысты пайда болан аурулар
443. Мультифакторлы аурулара мысал келтірііз.//ан ысымыны жоарлауы!гипертоникалы ауру,бронхиальды астма
444. Марфан синдромында келесі заттарды бзылуы байалады://
445. А.Фелинг ашан ауру:// фенилкетонурия
446. Лизосомальды ферменттерді аз млшерде болуымен байланысты ауру://
447. Днекер лпаны тым уалайтын ауруды анытаныз:// Марфан
448. Адамда Марфан синдромы келесі тип бойныша тым уалайды?// аут-дом
449. Алдын ала бейімделген тым уалайтын аурулар аныталады келесі дістер арылы://Генеалогиялы, егіздік, популяциялы-статистикалы
450. Майларды бзулуымен байланысты тым уалайтын ауруды атаыз://тея-сакса
451. Дж.Херрик ашан ауру:// Оратрзді анемияны
452. Мукополисахаридоз алай тым уалайды:// аутосомды -рецессивті
453. Гемоглобинопатиялара жатады:// анемия кули
454. Мукополисахаридоз ауруыны пайда болу себебі:азадаы ышыл гликозаминогликандар алмасуыны бзылуы, лизосоманы ферменттеріні жетіспеуімен байланысты
455. Мультфакторлы ауруды анытаныз:// сырты ортаны серінен жне тым уалаушылыпен байланысты пайда болан аурулар, ан ысымыны жоарлауы!гипертоникалы ауру!
456. Галактоземия алай тым уалайды:// аут-рец
457. Хромосомаларды рылыс жне санны згеруімен байланысты аурулар аталады:// хромосомды аурулар
458. Геном мутацияны нтижесінде пайда болады://
459. андай хромосомалар рылысыны згерулері (аберрациялары) хромосомды аурулара душар ылады?// делециялар жне инверсиялар, дупликациялар, транслокациялар, изохромосомия, саиналы хромосоманы пайда болуы
460. андай згеріс Дауна синдромы кариотипінде байалады?// 21-хромосома бойынша трисомия
461. «Мысыша мияулау» синдромында кариотипте келесі герістер://
462. Хромосомды ауруды айсысында аутосома саныны згеруі байалады?//Эдвардс
463. Хромосомды аурыуна мысал келтірііз:// вольвоф-хиршхорн
464. Даун аурумен баланы туу ммкіндігі байланысты://
465. Патау синдромында кариотиптегі згерістер:// 13- хромосома бойынша трисомия
466. Шерешевский-Тернера синдромында кариотиптегі згерістер://45хо
467. Х- жне У- жыныс хромосомалар саныны кбеюіне байланысты болатын хромосомды ауруды атаыз:// Клайнфельтер
468. андай жадайда изохромосомия дейміз? // хромосоманы екі иышасында бірдей генетикалы материалды айталануы
469. 1963 ж. Дж.Лежен ашан синдром:// Мысыша мияулау
470. Аталан белгілер андай кариотипке тн: Бойыны зындыы орташа 135 см шамасында, мойыны ыса жне мойыныны екі жаында тері атпарлары бар, кеудесі ыса жне енді, жынысты дамымауы (инфантилизм).// 45ХО = Шершевский-Тернер
471. андай синдром хромосома ішілік згеріспен байланысты? // Вольфов-Хиршхорн
472. Трисомияны механизмін крсетііз?// хромосомоларды ажырамауынан
473. Анасыны андай жастар аралыында ауру бала (хромосомды ауру) туу аупі жиі кездеседі? //35 жастан жоары
474. Адамда Клайнфельтер синдромына тн кариотипті формуласын крсетііз:47 ХХУ
475. Адамда Эдвардс синдромына тн кариотипті формуласын крсетііз:// 47 ХХ 18+
476. Жыныс хромосомаларды азаюімен байланысты хромосомды ауру:// Шершевский-Тернер
477. андай жадайда саиналы хромосома пайда болады?// хромосома екі иышаларындаы екі делецияны осылуыны нтижесінде
478. 1960 ж. Эдвардс ашан синдром://Эдвардс синдромы
479. андай хромосомды ауру хромосома ішілік згеріспен байланысты? //«Мысыша миялау»
480. Тменде келтірілген формулаларды айсысы «Мысыша мияулау» синдромыны кариотипіне тн?// 46 ХХ 5р-
481. Адамда Вольфа-Хиршхорн синдромы кезінде кариотипті формуласы андай?46 ХХ 4р-
482. 33 жастаы йел адамны хромосома жиынтыынын талдауында 16 жп хромосомасыны ыса иыыны бір блігі 22 жп хромосомасына жаласан. Осы былыс аталады://
483. Цитологиялы дісте зерттейтін материал:/ ауыз уысында сілекей абатыны ырыны ан клеткаларын тері эпителий амниотикалы сйыты
484. Кариотипті анытауды негізгі крсеткіші андай? // хромосомалы ауруларды диагностикалауда кариотипті анытау міндетті трде жргізіледі
485. андай масатта цитогенетикалы діс олданылады?// блек хромосомаларды немесе хромосомалар жиынтыыны рамдарын