реші андай орытынды жасайды?
АО контр-сынысы толытай кіметтін идеясын жоа шыармайды, біра олар оны альтернатива ретінде крсетті (скер енгізу болмауы жне скери кмек берілуі аны).
Баса аргументтерге байланысты, бл баламаны лайыты деп есептеуге болады.
АО контр-сыныс енгізбеген жадайда кімет командалары наты альтернативаны талап ете ала алмайды. Оппозиция тобыны басты масаты берілген мселені шешу емес, кімет сынысын жоа шыару болып табылады (Оппозиция кейбір кезде наты мселе жотыы туралы аргумент бере алады). Алайда, егер Оппозиция мселенін бар екендігін мойындаса, А сынан іс-рекеттер алыптасан жадайды ушытарытынын длелдеу ажет.
2.8 Кеейту- кімет пен Оппозиция мшелеріні сзі
кімет пен Оппозиция мушелері пікірталасты кеейтілуіне жауапты.
Кеейту- алдында айтылмаан кез-келген материал. Кеейту бірнеше форманы амтуы ммкін:
1. жаа аргументтер
2. жаа мысалдар
3. жаа анализ немесе згеше тусіндіру
4. бар аргументацияны згеше жеткізу
Баса сзбен, сзбе-сз материалды айталаудан баса барлыы кеейту болып саналады. Осы кзарастан, осы позициядан рлді атару оай жне кптеген ойыншылар негізгі талаптара сай келеді. Алайда екінші топты ойына осан лесі лайыты бааа ол жеткізу шін оларды лесі бірінші топтыкінен кштірек болуы тиіс. Екінші топ кеейтуді аз крсеткен болса, баса топтардан араанда трешіні сендіретін материлады аз жеткізген. Содытан, екінші топтар біріншілерді тпайды, себебі оларда “кеейту болды”. Жеіске апаратын кеейту сынысты абылдау немесе айтару туралы трешіні сендіретін материалды амтиды.
Найфинг (knifing): 2.5 блімінде айтыландай, кімет пен Оппозиция мшелеріні сзі (жне Хатшыларды сзі) з устелінде айтылан сздерге айшы келмеу керек. Баса топтара немесе баса пікірталасшылара жанама арсы келу немесе тікелей жоа шыару найфинг болып есептеледі. Баса дебатерларды млімдемесіне арсы келуге аз немесе мулдем маыздылы бермеген дрыс.
“Тіпті егер” форматтаы аргументтер(мысалы, АО дрыс болмаса да, сынысты брібір де абылдауа болмайды, себебі N) найфинг болып есептелмейді. Алайда бндай аргументтер екінші топты бірінші топты жегеніне сендіруге жасы негіз болып саналмайды( тек егерде устелдерді сенімділігін арттырмаса). Жабушы топ ашушы топты кшті нктелерін лсіз альтернативамен алмастырса немесе “егер” нсасыны ытималдыы аз “тіпті егер” аргументін беретін болса, болса стелді жеіске жетуі бірталай.
2.9 Раунд сараптамасы – Хатшыларды сзі
Хатшыларды сзі тиісті тарапты перспективасынан ойына сараптама жасау керек. Жасы сараптама ойындаы басты атыысу нктелерін (клэш-нктелер (points of clash)) атап, екі топты басты аргументтерін олданып, берілген арарды абылдау немесе теріске шыару керегін крсетеді. Егер бірінші топты аргументтері дебата релеваннты бола тра еленбесе, немесе жоа шыарылса, хатшы з жмысын эффективті трде атармаан. Алайда, хатшы з тобыны масатына байланысты кштірек кейсті орап, неге зіні стеліні материалы маыздыра боланын крсету ммкіндігіне ие. Бл тек ана Ашушы стелді аргументтеріні маыздылыын тсірмеген жадайда ммкін.
Жаа аргументтерді осу екі хатшыны да рліне кірмейді. Бл Оппозиция Хатшысына толытай тиым салынан, йткені бл сзге ешкім арсы шыа алмайды. кімет хатшысы ресми трде жаа аргумент оса алады, біра олар кімет мшесінде аталып кеткені жн, йткені бл ойынды дрыс орытындылауа кмектеспейді. Екі хатшыны да басты міндеті аргумент осу емес, дебат раундын саралау болып табалады.
Жаа аргументке не кіре алады? Пікірталас наты істі істеу керек немесе істемеу керек туралы болады. Сондытан, бір рекетті істеуді жаа себептері, салдарлар жне моралды аиат туралы млімдемелер жаа аргумент болып саналады. Келесі заттар жаа аргумент ретінде абылданбайды, сондытан хатшылармен олдана беріледі:
- Жасалынып ойан аргументті орауды жаа жолдары
- Жасалынып ойан аргументті тсіндіруді жаа жолдары
- Ребаттл
- Жасалынып ойан аргументтерді олдауа арналан жаа мысалдар
- кімет немесе Оппозиция Мшесі сзіне сйне, арсылас топ тсіне алатын барлы нрсе
Иногда сложно определить разницу между новой отбивкой и анализом (что разрешено) или новыми аргументами (что запрещено). Судьи должны понять, является ли такое утверждение постановкой нового вопроса и дает ли оно новый способ выиграть раунд при помощи предыдущих вопросов, на которые другие команды не могут ответить. Если команда предлагает новый аргумент в речи Секретаря, то судьи могут просто игнорировать его (или дать ему ограниченный вес, если он появляется в речи Секретаря Правительства). Предложение новых аргументов не следует пенализировать далее.
Кейбір кезде жаа ребаттл жне сараптама (рсат етілген) мен жаа аргументтерді (рсат етілмеген) арасындаы айырмашылыты тсіну иын болады. Трешілер берілген млімдеме жаа сра ояма немесе алдыы ойылан сраа жауап беру арылы жеіске жету шін жаа тсілін береме деген сратара жауап берулері тиіс. Егер топ Хатшыны сзінде жаа аргумент осатын болса, трешілер оны елемеуге (немесе кімет хатшысыны сзі болса маыздылыын тмендетуге) ылы. Жаа аргументтерді егізуді рі арай жазалауды ажеті жо.