урсты жмысты таырыптамасы 6

2 Курсты жмысты орындауа арналан тапсырмалар 6

2.1 Тапсырманы нсасын тадау 6

2.2 Есептеуге арналан бастапы мліметтер

6 3 Курсты жмысты орындауа арналан дістемелік нсаулар 8

3.1 Болжау моделі бойынша шсекторлы БС-ті бркеу аймаын, радиотолындарды таралу шыынын ескере отырып есептеп табу 8

3.1.1 Окомура жне Хата моделі 11

3.1.2 COST231-Хата моделі 12

3.1.3 Волфиш-Икегами (WIM) моделі 13

4 Алынан мліметтерді салыстыру 15

5 Курсты жмысты орау тртібі 15

дебиеттер тізімі 16

Кіріспе

азіргі уаытта жылжымалы байланыс ажеттілік ретінде арастырылып отыр, жылжымалы байланыс технологиясы азіргі уаытта е кп талап етілетін жне тез дамитын, ал жылжымалы радиобайланыс нарыыны жоары ктерілу мтылысы жоарылап келе жатыр. Жылжымалы байланыс жйелері те ыса уаытта дамыды, жылжымалы байланыс жйесіні дамуы «буын» тсінігімен аныталады.

Бірінші буын жйелері (1G) біршама сенімді желілерде жасалынан, біра абоненттерге ызмет сыну ммкіндігі шектелген аналогты жйе. Бдан баса, желілер арасындаы роумингті орындауа ммкіндік бермеген.

Жылжымалы байланыс жйесіні екінші буыны (2G) санды болып келеді. Олар абоненттерге крсететін ызметтерді артышылытарын келді, сыйымдылыы мен сапасы сті. GSM жйесі 2G технологиясына жатады.

Осындай жолмен GSM технологиясы жылжымалы байланыс жйелеріні негізін салушы технологиясы болып табылады, сонымен атар келешекте байланыс саласыны даму баыты осымен байланысты болады.

2002 жылды басында GSM стандартты жылжымалы байланыс желісіні санды ызмет байланысыны лемдік нарыында 71% жне 68% сымсыз байланыс ызметіні нарыында орын алды.

Радиорылыларды саныны суі радиожиілікті спектрді эффективті олдану есебін зекті етеді жне радиобайланыс желісіні жоспарлау есебін йлесімді етеді.

Жиілікті – айматы радиобайланыс желісін жоспарлау желі згеруіні тадауын, базалы станцияларды орналасу жерін, трін тадауды, антенана биіктігі, базалы станциялар арасындаы жиіліктерді таралуын арастырады. Наты шыынны тмендеуі шін жиілікті-айматы жоспарды отайланылуы орындалуы керек. Жоспарланатын желіні жалпы жне кршілес жиілік жолаында жмыс жасайтын радиостанциялар арасындаы жоспарланып отыран желіні радиорылылары арасындаы жне баса жйені радиорылылар арасындаы электрмагниттік келісуін амтамасыз етуі керек.

Берілген курсты жмыса арналан дістемелік нсауды негізі масаты болып жылжымалы байланыс желісіні тйіндерін жоспарлау сратары бойынша теориялы жне практикалы білімді жалпылау жне бекіту болып табылады.

«Жылжымалы телекоммуникация жне цифрлы тарату жйелері» пні бойынша курсты жмыс курсты оуды ортындылау блімінде орындалады жне де келесі масаттар ойылады:

- теориялы білімді бекіту жне жйелеу;

- жылжымалы байланыс желісіні негізгі параметрлерін есептеу дістерін мегеру жне инженерлік есептерді шешуде зіндік жмыстарды мегеру болып табылады;

- GSM стандартты байланыс желісіні негізгі параметрлерін есептеу кезінде практикалы мегеруді игеру;

- есептеуіш техниканы олдануды дамыту жне есептеу жне дайындау кезінде ажетті осымша апаратты іздеу кезінде анытамалы дебиеттерді пайдалана білу;

- алынан нтижелерді талдау ммкіндіктерін дамыту.

Курсты жмысты орындау кезіндегі апараттар байланыс жйесі бойынша дебиеттерде крсетілген, біра жоарыда крсетілген есептерді «Радиотехника, электроника жне телекоммуникация» мамандыы шін «Мобильді телекоммуникация жне цифрлы тарату жйелері» пні бойынша дрістер жинаын оып, ескеру ажет.

1 Курсты жмысты орындауа арналан жалпы мазмндама

1.1 Курсты жмыса ойылатын негізгі талаптар

Курсты жмысты дайындау келесі негізгі талаптара жауап беруі ажет:

- Клемі А4 (210х297 мм) форматты 30 олжазбалы паратардан аспауы керек;

- мтін компьютерде терілу керек немесе тыныс белгілері тиісті орындарына ойып, тзетулерсіз наты олмен жазылуы керек;

- сызбалар компьютерде немемсе милиметрлік аазда ара сиямен, арындашпен немесе калькада сиямен жасалуы, сызбаны астында жазылан аты жне нмірлері жазылуы керек;

- есептеулерде олданылатын формулалар жашаны ішінде, формуланы о жаында нмірленуі ажет;

- есептеулерді нтижелерінде алынан немесе баса жерден алынан сандар кестеде жазылып нмірленуі жне аты жазылуы керек, кестені аты мен нмірі кестені стігі о жаында жазылуы керек;

Курсты жмыс оралумен аяталады.

1.2 Курсты жмысты дайындау тртібі

р курсты жмыста келесі блімдер болуы керек:

- титул параы;

- мазмны;

- кіріспе;

- жалпы тапсырмалар;

- нса бойынша бастапа мліметтер;

- жалпы тапсырмалара сйкес жеке блімдер;

- орытынды;

- дебиеттер тізімі.

Курсты жмыс есептеу-графикалы жмыстарды дайындау ережелеріне сйкес дайындалады.

Жалпы тапсырманы мтіні толытай кшіріледі, сына кітапшасыны соы екі санына сйкес нса тадалынады да, одан дістемелік нсаулара сйкес тапсырмаларды орындауа атысты барлы бастапы мліметтер жазылып алынады. Сонымен атар студентті фамилиясы мен сына кітапшасыны нмері крсетіледі.

1.3. Курсты жмысты таырыптамасы

Курсты жмысты таырыбы «Алматы аласыны ауданындаы GSM стандартты базалы станциясыны бркеу аймаын эмпирикалы жне детерминирленген діс бойынша есептеу».

Бл курсты жмыста екі дісті олдана отырып берілгенге сйкес Алматы аласыны ауданыны бірінде орналасан GSM стандартты базалы станциясыны бркеу аймаын есептеу керек.

1 Окомура-Хата немесе COST231- Хата болжауыны эмипирикалы моделін пайдаланып, берілгенге сйкес есептеу;

2 Сигналды ріс кернеулігіні дифракциялы аналитикалы моделін олдана отырып есептеулерді айталау. Есептеулер нтижелерін салыстыру.

Бркеу аумаыны радиусы ш баытта аныталады: солтстік, отстік-шыыс, отстік-батыс.

Курсты жмысты орындалу уаыты шамамен 24 саат.

2 Курсты жмысты орындауа арналан тапсырмалар

2.1 Тапсырманы нсасын тадау

Курсты жмысты тапсырмасы 100 нсадан трады. Нса нмірі сына кітапшасыны соы екі санымен тадалынады.

2.2 Есептеуге арналан мліметтер

2.2.1 БС орналасан жерін Алматы аласы бойынша картадан 1.2.1 кестеден тадалып алынады.

2.2.2 БС h бс антенна биіктігі 1.2.2 кестеден, МС антенна биіктігін 1,5 м те деп аламыз.

2.2.3 БС жне МС керекті стандарта сай шамаларын 1.2.3 кестесінен тадауа болады.

2.2.4 Жылжымалы радиобайланыс h_БС жйесіні ызмет крсету аймаында жергілікті рельеф, БС орналасан шсекторлы антенна К730380 баыты бойынша табуа болады;

1-Кесте БС – ммкін болатын орналасу ауданы

Сына кітапшасыны соы саны	ала ауданы, кшелермен шектелген
	Орталы: Толе би кш., Абай да., Фурманов кш., Сейфуллин даылы.
	уезов ауданы: Жандосова кш., Абай да., Саин кш., .Алтынсарин кш.
	уезов ауданы: Толе би кш. , Абай да., теген Батыр, Бауыржан, Мамышулы кшелері.
	Трксиб ауданы: Б. Хмельницкий кш., Рыскулов да., Шемякин, Суюнбая да.
	Бостанды ауданы: Абай да., Тимирязев кш., Байтрсынлы кш., уезов кш.
	Жетысу ауданы: Рыслов да., Райымбек да., Сейфуллин да., Бокейханов кш.
	Алмалы ауданы: Гоголь кш., Абая да., Сейфуллин да., уезов кш.
	Медеу ауданы: Райымбек да., Тле би кш., Фурманов кш., Есенберлин кш.
	Орталы: Абай да., ль-Фараби да., Достык да., Байтрсынлы кш.
	Турксіб ауданы: Бекмаханов кш., Шолохов кш., Сйінбай да., Боралдай кш.

2-Кесте– БС антеннасыны биіктігі

Сына кітапшасыны соы саныны алдындаы саны	1,6	2,7	3,8	4,9	5,0
БС антеннасын ктеру биіктігі h_БС,м
GSM стандарты
Есептеу модельдері	Окомура- Хата	COST231- Хата	Окомура- Хата	COST231- Хата	Окомура- Хата

3 - Кесте - БС жне МС параметрлеріні стандартты мндері

Белгіленуі	лшемні аты жне бірлігі	Мні
РПРД БС	БС Таратыш уаты, дБВт
GПРД БС	БС таратыш антеннасыны кшейткіш коэф. , дБ
fПРД БС	БС таратуыны ткізу жолаыны жиілігі, МГц	935-960
РПРМ БС	БС абылдаышыны сезімталдыы, дБВт	-138
GПРМ БС	БС абылдаыш антеннасыны кшейткіш к.-і , дБ
fПРМ БС	БС абылдауыны жмысшы жиілігіні жолаы, МГц	890-915
РПРД МС	МС таратышыны уаты, дБВт	-3
GПРД МС	МС таратыш антеннасыны кшейткіш к.-ті , дБ
fПРД МС	МС таратуыны жмысшы жиілігіні жолаы, МГц	890-915
РПРМ МС	МС абылдаышыны сезімталдыы, дБВт	-104
GПРМ МС	МС абылдаыш антеннасыны кшейткіш к.-ті , дБ
fПРМ МС	МС абылдауыны жмысшы жиілік жолаы, МГц	935-960

д) поляризация бойынша антеннаны радиосигналмен келісу коэффициенті (таратыш жне абылдаыш шін) деп аламыз.

е) тарату жне абылдау фидерлері ПК-ін ФПРД = ФПРМ = 0,95 деп аламыз;

ж) ОС жне АС тарату жне абылдау антенналарды кшейткіші G_у 4.2.3 кестесінен алынады.

3 Курсты жмысты орындауа арналан дістемелік нсаулар

3.1 Болжау моделі бойынша шсекторлы БС-ті бркеу аймаын, радиотолындарды таралу шыынын ескере отырып есептеп табу

Бл блімде желіні айматы жоспарлау е маызды болып табылады. Айматы жоспарлау негізін энергетикалы есеп райды, бл процесс кезінде абылданан сигналды сапасы мен апаратты жктемесін ескере отырып, желіні архитектурасы мен кеістіктік координатасы аныталады. абылданан сигналды берілген сапасы таратышты уатына, байланыс жйесіне атысты кейбір коэффициенттерге, абылдаышты сезімталдыына туелді жне тарату дегейімен аныталады. Негізінен беріліс тедеуін мынадай трде крсетуге болады:

(3.1)

Мндаы

РПРМ – абылдаыш кірісіндегі радиосигналды уатты (абылдаышты сезгіштігімен аныталады)

РПРД – таратыш уаты;

ФПРД, ФПРМ – таратыш жне абылдаыш фидерлерді ПК-і;

GАПРД, GАПРМ – абылдау жне тарату антенналарыны кшейту коэффициенті;

П, С – поляризация бойынша антенна мен радиосигналды келісу коэффициенті (таратыш пен абылдаыштікі);

L - трассадаы радиотолындарды бседеуіні осындысы.

абылдаышты кірісіндегі радиосигналды уатын ватта атынасы дБ-да алан ыайлы. (1) тедеу мынадай трге келеді:

(3.2)

Осы формула арылы жолда радиотолындарды таралуы кезіндегі жоалтуларды энергетикалы осындысын табу иын емес.

Жылжымалы радиобайланыс жйесіні рлытаы типтік моделінде немесе ялы жйені тарату линиясында базалы станцияны жоары ктерілген антенасы (немесе бірнеше антена) жне бір антена жылжымалы радиостанцияны абылдаутаратышында бар. БС жне МС (LOS) аралыындаы тікелей кру линиясымен радиотолындарды таралуыны атысты ыса аймаы бар. Кпшілік жадайда базалы станция мен жылжымалы станция антеналарыны арасында тікелей кру шегінде табии жне жасанды бгеуілдерді серінен радиотолындарды таралуыны толы немесе аймаы орын алады. Сонымен атар, кптеген шаылуы бар жолдар болады (NLOS – тікелей емес кріністі). Бл ялы байланыс жйелерінде (БЖ) оданылатын дециметрлік радиотолындар бгеуілдерді аз ораытып тіп, беттік тсеніштерден жне оршаан объектілерден кптеген шаылулара шырап, негізінен тікелей крініспен таралатындытан болады. Сонымен атар жолдарда радиотолындарды таралуы кезінде оларды жтып алатын объектілер болады. Радиотарату жолдарыны осындай жадайында олар кездейсо трде згеретін таралу жолы ретінде модельденуі ммкін. Сонымен, радиотолындарды таралу келесі фактолара байланысты болып келеді:

- таратушы радиостанцияны антенасыны орналасуына;

- айматы бедеріне;

- байланыс жйесіні орналасан жер бетіні тріне;

Базалы станцияны антенасыны орналасуы байланыс жйесін шыарушымен аныталады. Антена орналатырылатын айматы ммкіндіктері ескеріледі. Егерде жаынарада биік й, тіреу (стадиондардаы уатты жарытандырыш ралдары жне телевизиялы рылылар жне т.б.) болатын болса, БС антенасынын осы объектілерге орналастыру кптеген шыындарды немдейді.

Жер бедеріні мні БС антенасын орнатуда олайсыз жерлерге орнатуды болдырмауа кмектеседі, мысалы, ойпаттар, тегіс жер алдында тран таулы жер немесе тбелі жер.

Жер бетіні трлерін радиотолындарды таралу жолында кездесетін объектілерді тріне байланысты сигналды шулік мніні згеруі сияты топтастырулар бойынша аныталады. Осы уаытта бгеуілдері те аз жерлер, мысалы, ааштар немесе рылыстар сияты жерлерді ашы айма деп алуа болады. Бір абатты йлер бар, аз рылысты жерлерді ала маы жерлері деп арастыруа болады. Тыыз кп абатты салынан йлері жне имараттары бар жерлерді алалы аудан деп арастырылады.

Радиотолындарды шулігіні осындысын сйкесті айма тріне байланысты L_Р жне жер бедерін ескерген кездегі тзетуді L_РЕЛ анытайы:

. (3.3)

Айматы жер бедерін ескергендегі тзетуін анытайы. Ол шін БС ала картасында орналасан жеріне байланысты сол айматан бір уаытта келесі шарттарды анаанттандыратын жерді тадаймыз:

1 БС антенасын сйкесті аймата орнатуа болатын тапсырмаа сйкес келетін имарат болады. Оны ішінде БС антенасын орнатуа болатын ауданды жалан алатын ммкіндік болу керек;

2 Есептеулер жргізіліп жатан ш баытта (солтстік, отстік – батыс жне отстік- шыыс) БС антенасыны алдында GSM-900 шін 30-35 км жне GSM-1800 шін 8-10 км жаын аралыта ешандай биіктіктер болмауы керек.

Бірінші шартты орындалуы шін карта бойынша тапсырмада берілген аланы ауданын табамыз, одан БС антенасын орналастыру шін е биік нктесін тауып, ш баытта айма бедерін трызамыз. Бедерде айматы биіктіктерін крсетеміз, 5 км GSM-900 шін, 2 км GSM-1800 шін. 8 нкте аламыз, бір алыпты сызытармен осып айма бедерін анытаймыз.

Айма бедеріні тзетуін анытайтын график сурет 3.1-де крсетілген. Dh айматы тербеліс дегейін анытайтын график сурет 3.1а крсетілген. Dh 50 м ерекше боланда сурет 3.1б жне сурет 3.1в графиктерінен тзетулерді анытап енгізу керек. L_рел коэффициентін r<100 км шін сурет 3.1б жне сурет 3.1в графиктері арасынан интерполятиялаймыз.

Мысала, айматы бедері Dh=20 м, L_РЕЛ =-6 дБ боландаы тзетуді анытайы.

Екінші шартты орындалуы шін карта бойынша айма бедері аныталан нктеден БС антенасын орнату шін имарат тадаймыз.

(3) формуладан сйкесті аума тріні таралуы кезіндегі жоалтуларын L_Р анытааннан кейін базалы станцияны бркеу аймаыны радиусын табуа болады.

Осы уаытта мынаны есте сатау керек, трлі айматар шін сигналдар таралан кезде жоалтуларды болжау модельдері, осы жоалтулар мен келесі мндермен туілділік орнатады:

- – байланыс жйесі жмыс жасайтын жиілік;

- – базалы станция антенасыны ілу биіктігімен;

- – жылжымалы станция антенасыны жер бетінен орналасан биіктігімен;

- – базалы станцияны бркеу аймаыны радиусы;

- берілген болжау моделін сипаттайтын баса кейбір параметрлермен.

Сурет 3.1 – Ауматы рельефін ескерген кездегі тзетуді анытауа арналан график

3.1.1 Окомура жне Хата моделі

Трлі ауматар шін сигналдарды таралуы кезіндегі шыындарды болжауды неше трлі эмпирикалы модельдері бар. Кбіне белгілі модельдерді бірі Окомура жне Хата моделі. Кшейту коэффициенті 1-ге те изотропты базалы станция жне жылжымалы объект антеналары шін олданылады. Бл формула келесі трге ие (Окомура болжауыны дісі) (3.4)

(1)- алалы айматар шін,

(2)- ала маы айматары шін,

(3)- ашы айматар шін.

мндаы

r – базалы жне жылжымалы станция антеналары аралыы, км.

тасушыны радиожиілігі fo, МГц,

базалы станция антенасыны биіктігі hb, м, жне жылжымалы станция антенасыны биіктігі hm, м.

A, B, C жне D лшемдері келесі трде рнектеледі

(3.5)

(3.6)

(3.7)

(3.8)

мндаы

, (3.9)

Орта жне кіші алалар шін;

(3.10)

Ірі алалар шін.

Окомур жне Хата моделі Окомура жне оны бірлескен авторларымен растырылан графиктеріне Хатаны эмпирикалы формуласыны адаптациясы нтижесінде пайда болан.

Келесі шарттар орындалатын болса, берілген формуланы олдануа болды:

- : 150 ден 1500 МГц дейін;

- : 30 ден 200 м дейін; диапазонны кеейуі ммкін (1,5 ден 400 м дейін);

- : 1 ден 10 м дейін;

- : 1 ден 20 км дейін; диапазонны кеейуі ммкін (2м ден 80 км дейін).

3.1.2 COST231-Хата моделі

Могенсен зіні бірлескен авторларынмен Окомура жне Хата модельдерін 1,5 ден 2 ГГц дейінгі жиілік диапазонында кеейтуді сынды. Окомура жне Хата моделін берілген жиілікте олдану сигнал шулігін жеткілікті баалауа ммкіндік бермейді. COST231-Хата моделі 1,5 ден 2 ГГц дейінгі тасушы жиіліктер шін орныты, базалы станцияны биіктігі 30 дан 200 м дейін, жылжымалы станция антенасыны биіктігі 1 ден 10 м дейін жне оларды араашытыы 1 ден 20 км дейін. Бл моделді шулікті баалау формуласы мынадай

, (3.11)

мндаы С – траты: орташа алалар жне ала маы аудандары шін С = 0 жне ірі ала орталытары шін С = 3.

Окомура-Хата жне COST231-Хата моделдері биіктігі 30м-ден асатын базалы станция антеналары шін олдануа болады, біра биіктігі оданда тмендері шін мына шартты ескерген жадайда, кршілес рылыс биіктігі антенна биіктігінен біршама тмен болан жадайда да олдануа болады.

COST231-Хата моделін жылжымалы жне базалы станцияларды араашытыы 1 км-ден кем болан жадайда олдануа болмайды. Бл жадайда сигналды таралуы болып жатан орта топографиясына шулік атты туелді болады. Бл моделді сонымен атар биік имаратты кшелер шін де олдануа болмайды.

3.1.3 Волфиш-Икегами моделі (WIM)

Сйкесті айма трі шін таралу шыындары сигнал дегейі имараттарды биіктігіні, кшелерді еніні, айматы сипатыны згеруіне байланыстылыын крсетеді. Сондытан, тапсырмада берілген модел бойынша БС бркеу аумаыны радиусын анытааннан кейін, мобильді технология саласында лкен олданыс тапан Волфиш-Икегами моделін (WIM) олдана отырып, есептеулерді айта жргізу керек. WIM моделі алалы айматы шулігін есептегенде олданылады.

Бл модель базалы станцияны антеннасы алалы рылысты шатыр дегейі сызыынан жоары орналаса да, тмен орналасса да олданыла береді. Есептеу формуласында ескерілген эмпирикалы мліметтерді жиынтыына сигналды таралу баытына атысты базалы жне жылжымалы станцияларды антеналарыны биіктігі, кшелер кедігі, имараттар араашытыы, имараттар биіктігі жне кшелер орналасуы кіреді.

WIM моделінде екі жадай LOS (тура крініс) жне NLOS (non-line-of-sight, тура емес крініс жадайында) аныталады. LOS жадайында, егер де таратыш пен абылдаыштан тікелей сигнал тараанда ешандай бгеуілдер болмаса, WIM-моделі мына формуламен рнектеледі (3.13)

Ашы аладаы жоалтулар

(3.14)

, (3.15)

мндаы d_m – метр лшеміндегі араашыты.

Сонымен атар NLOS WIMда олданылатын параметрлер:

h_b- базалы станция антеннасыны биіктігі (40-50 м жер бетінен)

h_m- абонент антеннасыны биіктігі (1-3 м жер бетінен)

h_B- имарат биіктігі

– шатыр дегейінен базалы станцияны биіктігі.

b- имараттар арасындаы ашытытар (20-50 м)

-кше ені (детте b/2)

Енді NLOS WIM жадайындаы бірнеше нсаларды арастырайы.

, (3.16)

, (3.17)

. (3.18)

деттегiдей, алалы аудандар трлi биiк имараттармен салан. Сонымен бiрге имараттарды арасындаы кшелердi енi жне ашытытар кеiнен толиды. Сондытан WIM моделі бойынша есептегенде бірнеше шарттарды абылдаймыз:

1 бір абатты биіктігі трын й имаратта 3 м-ге те абылданады;

2 бір абатты трын й имараттарда тегіс емес шатырды биіктігі 2м те абылданады;

3 бірабатты имараттарды араашытыы 5 м-ден кем емес;

4 бірабатты йлермен салынан кшелерді кедігі 10м-ден кем емес болуы керек;

5 кпабатты имараттарды араашытыы 20 м-ге те алынады;

6 кпабатты йлермен салынан кшелерді кедігі 20м-ге те болуы керек;

7 бір абатты биікті оу кесесіні жне т. с. блмеде 3,5 м те абылданады;

8 нерксіптік ксіпорынны бір абатыны биіктігі 7,5 м те абылданады.

Демек, БС антенна жайастырылатын трлі лгілі имараттарымен салынатын ауданны рылыс пайызын білу керек. Осыны негізінде имаратта аныталан барлы ауданны имараттарыны орта биіктігі, имараттар арасыны орташа ашытыы жне кшелерді орташа кедігі аныталады.

БС антенасыны орналасатын имаратты биіктігін орташалау ажет емес. БС антенасыны орналасу биіктігі мен оны орналасатын имаратты биіктігін біле отырып, - БС антенасыны шатыр дегейінен орналасу биіктігін анытауа болады. Алынан мліметтерді кестеге енгізеді.

4 Алынан мліметтерді салыстыру

Бркеу аумаыны радиусын есептеу екі діспен орындалды. Осы себепті жиынты кестені ру керек, мнда БС жне МС бркеу аумаыны радиусыны екі діспен есептеу нтижелері крсетілуі керек.

орытындыда БС жне МС арасындаы байланыс ашытыын екі діспен анытаандаы есептеу нтижелері сйкес келетінін арастыру керек. Стандарттарды сипаттамаларында аныталан байланысты крінуі нормаларына сйкесті алынан нтижелер араатынасы андай екенін кру. Егер де екі діспен есептелінген есептеулер нтижелері сйкес келмесе жне алынан нтижелер мен стандарттармен аныталан байланыс ашытыыны нормалармен сйкес келмесе, оларды себебі сізді ойыызша неде екенін анытау керек.

Сызба блімінде мыналарды жасау керек:

1 жер ыртысы сызбасы биіктік згертулері сызбасы жне Сурет 3.1 дегі жер ыртысы тзетулері аныталан мысылдарды келтіру;

2 есептеулер баыты крсетілген картаны, БС орналасан жері, сонымен атар БС шін екі тсілмен, ал МС шін бір тсілмен алынан бркеу аумаыны кескініні ааза шыарылан трі болуы керек.

5 Курсты жмысты орау тртібі

Курсты жмыс толыымен аяталып жне кркемделіп, жетекшіге орауа дейін 2-3 кн брын тапсырылуы керек. Курсты жмыс студентке тексерілгенне кейін жазбаша трдегі малім ескертулерімен жне орауа жіберілу туралы жазбалармен айтарылады. Егер де курсты жмыс техникалы есептерге сйкес жне кркемдеу шарттарына сай орындалан болса, егер абылданан есептеулер жмыса абілетті жне масатты, ал есептеулер дрыс жне тексеру кезіндегі азантай длсіздіктер болып жне жасалынбай алан заттар орауа дейін оай жасалынатын болса, студент орауа жіберіледі. Егер ата ателер жіберілсе, студент орауа жіберілмейді жне оан жмысын аятау немесе жмысты айта жасау сынылады.

орауа толыымен аяталан жне кркемделген, малімні ескертулері мен дрыстаулары бар курсты жмыс жіберіледі. Титулды бетте жетекшіні орауа жіберілді деген жазу болуы керек.

орау студентті (2-3 мин) ыса трде зіне ойылан есепке, алынан мліметтерге, олара сараптама жне орытынды жасап, баяндама жасауы керек. Содан кейін студент жасалынан жмысты таырыбына байланысты, комиссияны ойан сратарына жауап беруі керек. Комиссияда екі адам болады, оны біреуі жобаны ораушы студентті малім-жетекшісі болады. Содан кейін комиссия курсты жмыса ойылан баа туралы шешім шыарып, оны студентке хабарлайды.

дебиеттер тізімі

1. В.Ю. Бабков, М.А. Вознюк, В.И. Дмитриев. Системы мобильной связи / СПб ГУТ. – СПб,1999. – 330с.

2. Карташевский В.Г. и др. Сети подвижной связи. - М.: ЭКО-ТРЕНДЗ, 2001.

3. Печаткин А. В. Системы мобильной связи. Часть 1.- Рыбинск: РГАТА, 2008.

4. Андрианов В.И., Соколов А.В. Сотовые, пейджинговые и спутниковые средства связи. – СПб.: БХВ Петербург Арлит, 2001.

5. Ратынский М.В. Основы сотовой связи / Под ред. Д.Е. Зимина. - М.: Радио и связь, 2000.

6. Громаков Ю.А. Стандарты и системы подвижной радиосвязи. – М.: Радио и связь, 1999.

7. Мясковский Г.М. Системы производственной радиосвязи: Справочник. - М.: Связь, 1980.

8. Коньшин С.В. Транкинговые радиосистемы: Учебное пособие. – Алматы: АИЭС, 2000.

9. Коньшин С.В., Сабдыкеева Г.Г. Теоретические основы систем связи с подвижными объектами: Учебное пособие. – Алматы: АИЭС, 2002.

10. Коньшин С.В. Подвижные телекоммуникационные радиосистемы: Учебное пособие. - Алматы: АИЭС, 2003.

11.Коньшин С.В., Ким Д.О. Системы подвижной радиосвязи. Методические указания к лабораторным работам для студентов очной и заочной форм обучения специальностей: 380200-Многоканальные телекоммуникационные системы, 380300-Радиотехника, 380500-Радиосвязь, радиовещание и телевидение, 380700-Системы и средства подвижной связи, 380900-Радиосвязь и радионавигация. - Алматы: АИЭС, 2004.

12. Многоканальные системы передачи: Учебник для вузов/ Н.Н. Баева, В.Н. Гордиенко, С.А. Курицын и др. Под ред. Н.Н. Баевой и В.Н. Гордиенко. – М.: Радио и связь, 1997.

13. Иванов В.И., Гордиенко В.Н. и др. Цифровые и аналоговые системы передачи: Учебник для вузов/ Под ред. В.И. Иванова. – 2-е изд. – М.: Горячая линия – Телеком, 2003. – 232 с.

14. Гаранин М.В. и др. Системы и сети передачи информации: Учебное пособие для вузов. – М.: Радио и связь, 2001. – 336 с.

15. Проектирование и техническая эксплуатация систем передачи: Учебное пособие для вузов/ В.В. Крухмалев, В.Н. Гордиенко, В.И. Иванов и др./ Под ред. В.Н.Гордиенко и В.В. Крухмалева. – М.: Радио и связь, 1996.

16. Агатаева б.б. Кпарналы тарату жйелелері техникасы мен теориясы (орысша-азаша терминологиялы сздік). Алматы:«ылым», 2004–160 б.

17. Мордухович Л. Г. Радиорелейные линии связи. – М.: Радио и связь, 1989.

18. http://umex.kz/wp-content/gallery/almatymap/up.gif

19. http://earth.google.com