ласіфікацыя інфармацыйных рэсурсаў навукова-тэхнічнага і медыцынскага комплексаў.
Iснуюць розныя падыходы да класiфiкацыi iнфармацыйных рэсурсаў, улiчваючы разнастайнасць iх азначэння(фасетны прынцып дзялення аб’ектаў).
а форме ўласнасцi
А1 дзяржаўнай ўласнасцi
А2 недзяржаўнай формы уласнасцi
А3 змешанай формы уласнасцi
В Па праву валодання i распаўсюджання
В1 дзяржаўнага валодання i распаўсюджання
В2 рэгiянальнага валодання i распаўсюджання
В3 галiновага валодання i распаўсюджання
В4 мясцовага валодання i распаўсюджання
С Па форме носьбiта
С1 на традыцыйных носьбiтах
С2 на электронных носьбiтах
С3 на iншых носьбiтах
Д Па змесце
Д1 па прыродазнаўстве
Д2 па тэхнiцы
Д3 па сельскай гаспадарцы
Д4 па медацыне
Д5 па сумежных галiнах
Е Па знакавай прыродзе прадстаўлення
Е1 тэкставыя
Е2 лiчбавыя
Е3 аўдыяльныя
Е4 графiчныя
Е5 мультымедыйныя
F Па спосабу распаўсюджвання
F1 ў глабальных iнфармацыйных сетках
F2 ў лакальных iнфармацыйных сетках
F3 распаўсюджваецца па падпiске
F4 па электроннай пошце
F5 праз бiблiятэку
G Па характары выкарыстання
G1 масавага характару
G2 ведамаснага характару
G3 унутрыфiрменнага характару
G4 асабiстага характару
Н Па месцы размяшчэння
Н1 унутры кнiг i часопiсаў
Н2 на сайтах бiблiятэк i iнфармацыйных цэнтраў
Н3 ў базах данных
Н4 ў iнтэрактыўных кнiжкых крамах
Н5 на радыё i тэлебачаннi
Н6 на кнiжных выставах
I Па мовах прадстаўлення
I1 на натуральнай мове
I2 на штучнай мове
J Па прыналежнасцi да пэўных сiстэм
J1 рэсурсы унiверсальных сiстэм, якiя ўключаюць усе цi шэраг вiдаў IР
J2 рэсурсы вiдавыя , створаныя для рэгiстрацыi i выкарыстання пэўных вiдаў дакументаў
J3 рэсурсы галiновых сiстэм
J4 аб’ектныя,створаныя для iнфармавання аб пэўнай катэгорыi аб’ектаў
J5 рэсурсы ведамасных сiстэм
J6 рэсурсы iншых сiстэм, разлiчаныя на пэўныя катэгорыi карыстальнiкаў
а ступенi адкрытасцi
К1 адкрытыя рэсурсы
К2 рэсурсы з абмежаваным доступам
БД
А Па раскрыцці зместа
А1бiблiяграфiчныя
А2 рэфератыўныя
А3 поўнатэктавыя
А4 гiпертэкставыя
В Па об’екту адлюстравання
В1 дакументальныя
В2 аб’ектаграфiчныя
В2.1.фактаграфiчныя
В2.2лексiкаграфiчныя
В2.3 паказчыкаў
а форме прадстаўлення iнфармацыi
С1 лiкавая
С2 тэкставая
С3 лiкава-тэкставая
ЦНБ НАН прапануюць класiфiкацыю WEB-рэсурсаў, у якiх можа размяшчацца бiблiяграфiчная iнфармацыя
А Па структуры
А1 шматўзроўневыя карпаратыўныя WEB- сайты
А2 шматузроўневыя раздзелы на WEB- сайтах
АЗ WEB-старонкi бiблiятэк
а iнфармацыйным напаўненнi
В1 неiлюстраваныя
В2 iлюстраваныя
В3 першасныя
аліновыя асаблівасці стварэння інфармацыйна-бібліяграфічных рэсурсаў НТ і МК.
Бібліяграфічная дзейнасць накіравана на задавальненне патрэбнасцей спецыялістаў у бібліяграфічнай інфармацыі. Арганізацыйнай асаблівасцю - ёю займаюцца разнастайныя ўстановы – універсальныя, шматгаліновыя, галіновыя, навуковыя бібліятэкі, інфармацыйныя цэнтры, навуковыя ўстановы, Інстытуты Нацыянальнай Акадэміі навук, выдавецтвы, рэдакцыі часопісаў, вышэйшыя навучальныя ўстановы і г.д. Акрамя таго, развіццё дзяржаўнай бібліяграфіі, стварэнне ЭИР таксама ЭИР уплываюць на арганізацыю бібліяграфічнай дзейнасці ў навукова-тэхнічным, атрадным і медыцынскім комплексах.
шлях бібліяграфіі дзел на тры этапы:
· першы – 1919–60- гг. XX ст.
· другі – 61–91 гг. XX ст.,
· трэці – сучасны, з 1992 г.
1этап- Цяжкая разруха пасля рэвалюцыі, грамадзянскай вайны не спрыяла росту кнігавыдавецкай дзейнасці і, адпаведна, развіццю галіновай бібліяграфіі. Паступова становішча паляпшалася гэта станоўча ўплывала на развіццё бібліяграфічнай дзейнасці ўвогуле і галіновай у прыватнасці. Падрыхтавана не шмат самастойных бібліяграфічных паказальнікаў. Найбольшая колькасць па пытаннях сельскай гаспадаркі (33), найменшая – па тэхніцы (14).Але выпускі асобных з іх з’явіліся пачаткам серыі дапаможнікаў, якія рыхтуюцца і сёння.
( паказальнік «Литература по тепло- и масообмену»).
этап- Створаны дзве новыя галіновыя бібліятэкі: у 1960 г. – БелСГБ, а ў 1977 – РНТБ. значна ўзрасла колькасць асобна выдадзеных паказальнікаў па актуальных напрамках біялагічных, фізіка-матэматычных, хімічных навук, энергетыкі, раслінаводста, жывёлагадоўлі.
Бібліятэка АН падрыхтоўку бібліяграфічных штогоднікаў па флоры і фауне, , БелСГБ – штогоднікі “Льноводства”.
знік шэраг выданняў бягучай бібліяграфічнай інфармацыі, якія выходзілі штомесячна або штоквартальна: «Механизация и автоматизация» (ДБ имени В.И.Ленина), «Энергетическое хозяйство Белоруссии» (ЦНБ НАН), «Новости сельскохозяйственной литературы» (БелСГБ).
1962 г., - “Палажэнне аб каардынацыі дзейнасці бібліятэк Беларускай ССР у галіне рэкамендацыйнай і навукова-інфармацыйнай бібліяграфіі і даведачна-бібліяграфічнай работы”, якое адыграла станоўчую ролю ў пашырэнні бібліяграфічнай дзейнасці( замацоўвала галіновыя цэнтры бібліяграфічнай работы і ў значнай ступені садзейнічала каардынацыі бібліятэк рознага падпарадкавання ў гэтым напрамку). не было адпаведным чынам зацверджана.
У 1974 -“Палажэнне аб каардынацыі дзейнасці бібліятэк Беларускай ССР у галіне навукова-дапаможнай бібліяграфіі і інфармацыйна-бібліяграфічнай работы”. ( было ўзгоднена з Міжведамаснай бібліятэчнай камісіяй і зацверджана Міністэрствам культуры , былі раскрыты функцыі не толькі галіновых цэнтраў і напрамкі іх дзейнасці, але і функцыі бібліятэк, якія ўваходзяць у галіновыя групы).
У адпаведнасці з гэтымі дакументамі цэнтрамі бібліяграфічнай дзейнасці былі прызначаны:
– у галіне прыродазнаўчых і дакладных навук – ЦНБ імя Я.Коласа НАН;
– у галіне медыцыны і аховы здароўя – Рэспубліканская навукова-медыцынская бібліятэка (РНМБ);
– у галіне сельскай гаспадаркі – Беларуская сельскагаспадарчая бібліятэка (БелСГБ);
– у галіне тэхнікі – Урадавая бібліятэка, функцыі якой былі перададзены створанай ў 1977 годзе Рэспубліканскай навукова-тэхнічнай бібліятэцы (РНТБ).
Садзейнічала развіццю бібліяграфічнай дзейнасці. Значна павялічылася колькасць бібліяграфічных паказальнікаў, узрасла ўдзельная вага самастойных дапаможнікаў.
3 этап- У пачатку 90-х - распрацавана праграма развіцця Дзяржаўнай сістэмы навукова-тэхнічнай інфармацыі (ДСНТІ), створаны Нацыянальны цэнтр інфармацыйных рэсурсаў і тэхналогій НАН Беларусі.
Выдзяляюцца- дзяржаўныя, галіновыя, рэгіянальныя цэнтры, якія займаюцца падрыхтоўкай інфармацыйна-бібліяграфічнай прадукцыі.
Дзяржаўныя(рэспубліканскія) цэнтры скіраваны на падрыхтоўку бягучых інфармацыйных паказальнікаў, прысвечаных, пераважна, аднаму віду дакумента – патэнтам, стандартам, справаздачам, дэпаніраваным рукапісам(БелІСА, БелДІСС, НЦІУ). Галіновыя рэспубліканскія бібліятэкі РНТБ, ЦНБ імя Я.Коласа НАН Беларусі, РНМБ, БелСГБ рыхтуюць інфармацыйныя рэсурсы ў традыцыйным і аўтаматызаваным рэжымах, якія прысвячаюцца актуальным праблемам.
На рэгіянальным узроўні асноўнымі цэнтрамі з’яўляюцца абласныя навуковыя бібліятэкі, рэгіянальныя навуковыя медыцынскія бібліятэкі (Віцебск, Гродна, Гомель, Брэст), а таксама абласныя філіялы РНТБ (у Гродне, Гомелі, Брэсце, Магілёве, Віцебску).На галіновым узроўні ў рэспубліцы дзейнічаюць інфармацыйныя цэнтры па медыцыне, метралогіі, па будаўніцтве і інш.