ипосомальды Амфотерицин В.
ртіп Far-1 2213 Фармакология - 1
П курс
аыт - 1 саат
араанды 2008
Кафедраны дістемелі жиналысында бекітілген
« 05 » 05 2008 ж. № 19 Хаттама
Кафедра мегерушісі _______________ С.К. Жаугашева
Таырып:Саыраулатара арсы заттар.
Масаты: Студенттерге саыралатара арсы дрілік заттармен таныстыру оларды негізгі серлерін анытау фармакокинетикасын, фармакодинамикасын, фармакологиялы серлерін мегеру.
Дріс жоспары:
1. Саыраулатара арсы заттарды заттарды негізгі сер ету механизмдері.
2. Саыраулатара арсы заттарды анытамасы. олданылуы. Кері серлері.
3. Патогенді саыраулатармен шаырылатын ауруларды емдеуде олданылатын заттар
4. Полиендер. Анытамасы. олданылуы. Кері серлері.
5. Амфотерицин В. Анытамасы. олданылуы. Кері серлері.
6. Азолдар. Анытамасы. олданылуы. Кері серлері.
7. Аллиламиндер. Анытамасы. олданылуы. Кері серлері.
8. р трлі топтаы препараттар. Анытамасы. олданылуы. Кері серлері.
Саыраулаа арсы заттар
Саыраулаа арсы дрі-дрмектер немесе антимикотиктер, те кеінен тараан р трлі химиялы осылыстардан тратын табии жне химиялы синтез жолымен алынатын патогенді саыраулатара арсы белсенділігі бар арнайы заттар. Химиялы рылымына байланысты оларды бірнеше топтара бледі, олар белсенділік спектрі, фарматокинетикасы жне р трлі саыраулаты инфекциялар кезінде клиникалы олданылуы бойынша айыпмашылытары болады.
Соы уаыттарда жйелік микоздарды, оны ішінде адама ауіп тндіретін трлері кеінен таралуыны кбеюімен, ол е алдымен р трлі дрежедегі иммуноссиясы бар науастарды саныны артуына байланысты саыраулаа арсы дрі-дрмектерді олдану ажеттілігі артуда. Одан баса жиі инвазивті медициналы процедураларды жне кшті ке спектрлі антибиотиктерді олдануды да маызы бар.
1. Патогенді саыраулатармен шаырылатын ауруларды емдеуде олданылатын заттар
- жйелік немесе тере микоздар кезінде (кокцидиоидомикоз, паракокцидомикоз, гистоплазмоз, криптококко, бластомикоз)
антибиотиктер – амфотерицин В, микогептин
имидазол туындылары – миконазол, кетоконазол
триазол туындылары – интраконазол, флуканозол
- эпидермомикоздар (дерматомикоздар) кезінде
антибиотиктер – гризефульвин
N-метилнафталин туындылары – нитрофунгин
Йод препараттары – йодты спирттегі ерітіндісі
2. Шартты-патогенді саыраулатармен шаырылатын аурулар кезінде олданылатын заттар (кандидомикоздар)
антибиотиктер – нистатин, леворин, амфотерицин
имидазол туындылары – миконазол, клотримазол
Бис-трттік аммоний тздары – декамин
Саыраулаа арсы дрі-дрмектерді рылысы бойынша жіктелуі
Полиендер:
Нистатин Леворин Натамицин Амфотерицин В Липосомальді Амфотерицин В
Азолдар:
Жйелі олдану шін
Кетоконазол Флуконазол Интраконазол
Жергілікті олдану шін
Клотримазол Миконазол Бифоназол Эконазол Изоконазол Оксиконазол
Аллиламиндер:
Жйелік олдану шін – Тербинафин
Жергілікті олдану шін – Нафтифин
р трлі топтаы препараттар:
Жйелік олдану шін – Гризеофульвин Калий йодид
Жергілікті олдану шін – Аморолфин Циклопирокс
Полиендер
Пилиендерге, табии антимикотиктерге, нистатин, леворин жне натамицин, жергілікті жне ішке олданылатын, кбінесе жйелік ауыр микоздар кезінде олданылатын Амфотерицин В жатады. Липосомальді Амфотерицин В азіргі заманы кшті жасы абылданатын полиендер ішіндегі дрілік формасы. Осы Амфотерицин В-ны липосомаа инакапсуляция жасап алады, ол зіні белсенді затын тек саыраула клеткасымен жанасанда бледі, ал баса сау клеткалара интанкті болады.
сер ету механизмі
Полиендер концентрациясына байланысты фунгистатикалы жне фингицидтік сер сер крсете алады, ол оны саыраулаты мембранасыны эргостеролымен байланысуына байланысты, нтижесінде оны бтіндігі бзылып, цитоплазманы рамы жоалып клетканы ліміне алып келеді.
Белсенділік спектрі
Полиендер саыраулаа арсы препараттарды ішінде е ке in vitro белсенділік спектріне ие. Жйелік олдану кезінде (Амфотерицин В) оан Candida spp, Aspergillus spp, C.neoformans, микоплазмоз оздырыштары (Mucon spp. Rhizopus spp жне т.б.) S.schenckci; эндемиялы микоз оздырыштары (B.dermatidis, H.capsulamum, C.immitis, P.brasiliensis) жне кейбір баса саыраулатар сезімтал. Біра жергілікті олдананда (нистатин, леворин, натамицин) олар кбінесе Candida spp-а сер етеді. Полиендер одан баса кейбір арапайымдылара арсы да белсенділікке ие – трихомонадалар (натамицин), лейшманиялар жне амебалар (Амфотерицин В). Полиендерга саыраула – дерматомициттер жне псевдоаллергия (P.boydii) траты.
Фармакокинетикасы
Барлы полиендер толыымен дерлік АІЖ арылы абылдаанда жне олдананда сіірілмейді. Амфотерицин В венаішілік олдананда кптеген мшелерге жне лпалара (кпе, бауыр, бйрек, бйрексті безі, блшы еттер т.б.) плевральді, перитеональді, синовиальді жне кзішілік сйытытара таралады. ГЭБ-ден нашар теді. Бйректермен баяу шыарылады, енгізілген дозаны 40%, 7 кн ішінде шыарылады. Жартылай шыарылу уаыты – 24-48 саат, біра за уаыт олдану кезінде лпаларда кумуляциялануына байланысты 2 аптаа дейінгі заруы ммкін. Липосомальді Амфотерицин В- фарматокинетикасы толыымен аныталмаан. Оны анда стандарттыа араанда жоары пиктік концентрация туындатуы туралы мліметтер бар. Ол буйрек лпасынан дерлік тпейді (сондытан нефротоксикалыы тмен). Жоары кумулятивті асиетке ие. Жартылай шыарылу уаыты орташа 4-6 кн, за уаыт олдананда 49 кнге дейін заруы ммкін.
Жаымсыз раекциялары
Нистатин, леворин, натамицин
(жйелік олдананда)
АІЖ: ішті ауыруы, жрек айнуы, су, диарея
Аллергиялы реакциялар: бртпе, ышыну, Стивенс-Джонс синдромы
(жергілікті олдананда)
Теріні жне шырышты абаттарды тітіркендіріп кйдіру сезімін алыптастырады.
Амфотерицин В
Венаішілік инфузияа реакциясы: алтырау, дірілдеу, лосу, су, бас ауру, гипотензия. Алдын-алу шаралары: стероидты емес абынуа арсы заттар жне гистаминге арсы дрілік заттарды енгізу арылы премедикациялау.
Жергілікті реакциялар: инфузия орнында ауырсыну, флебит, тромбофлебит,.
Алдын-алу шаралары: гепарин енгізу
Буйректер: ызметіні бзылысы, диурез тмендеуі немесе полиурия. Баылау шаралары: несепті клиникалы анализін мониторингтау, одан кейін аптасына 2 реттен кп емес. Алдын- алу шаралары: гидратация, боса нефротоксикалы дрілік заттарды шектеу.
Бауыр: гепатотоксикалы эфекті болуы ммкін.
Баылау шаралары: клиникалы жне лабороторикалы мониторинг.
Электролит баланысыны бзылысы: гипокалиемия, гипомагнемия. Баылау шаралары: ан сарысуындаы электролит концентрациясын аптасына 2 рет анытау.
Гематогиялы реакциялар: жиірек анемия, сирек лейкопения, тромбоцитопения. Баылау шаралары:анны клиникалы анализы тромбоцит санын анытаумен аптасын 2 рет анытау.
АІТ: ішті ауруы,анорексия,лосу,су,диария.
Жйке жйесі: бас ауруы, басты айналуы парездер, сезмталдыты бзылуы, тремор, тырысулар.
Аллергиялы реакциялар: бртпе, ышыну, бронхоспазм.
Липосамальды Амфотерицин В
Стандартты препараттармен салыстыранда жиі анемия, ызба, алтырау, гипотензия туыдатады, нефротоксикалылыы тмен.
олдануа кршеткіштер:
Нистатин, леворин. Тері ланлидозы, ауыз уысы жне жтынша, ішек кандидоздары. Кандидозды вульвовагинит. (профилактикалы олдану тиімсіз!)
атамимицин.
Тері, ауыз уысы, жтынша, ішек кандидозы. Кандидозды вульвовагинит. Кандидозды баланопостит. Трихмонадалы вулвовагинит.
Амфотерицин В
Жйелік миноздарды ауыр формалары.
Тері жне шырышты абаттарды кандидозы (жергілікті). Лейшманиоз. N.fowleri туындататын, біріншілік амебалы менингоэнцефалит.
ипосомальды Амфотерицин В.
Бйрек жетіспеушілігі бар науастардаы жйелік миноздарды тиімсіз кезінде, оны нефротоксикалыында немесе венваішілік инфузияа айын реакцияларда премединациямен басылмайтын жадайларда.
арсы крсеткіштер
Барлы полиендер шін Полиен тобындаы препараттардара аллергиялы реакция кезінде.