рограмманы педагогик (методик) нигере.

Рус мктптренд башорт теле м бите программаы дйм педагогик (методик) талаптара, принциптара нигелн.

Улар тбндгелрг айтып ала:

- йрнелгн материалды анализлау, саыштырыу, предметтары билдлре буйынса классификациялау,дймлштере;

- предметтарзы, тп енслектрен айыра, алата беле;

- предмета, кренешк арата фекереде йт м уны ибатлай беле;

- уыусылара хлаи м эстетик трби бире;

- уытыуы коммуникатив йнлешт алып барыу;

- башорт теле системаыны бтн кимлдрен (фонетик, лексик, морфологик,синтаксик,стилистик,пунктуацион) ипк алыу,
практик файаланыу;

- телмр эшмкрлегене бтн трре тнд эшл;

бтн телдре башортса йл м яыу телмрен йоонтоын ипк алыу;

- башорт телен балалары уре йлшкн телг нигелнеп йрте;

- предмет-ара бйлнеш, тарих, снт, мнит, бит, халы ижады м традицияларына нигелп йрне.

 

Уыусылары предметты лштере кимлен талаптар.

1. ур булмаан эпик рре йки улары ктрен йлп бире. Художество рре схнлштере;

2. Уытыусы уйан проблемалы орау ярамында геройа характеристика бире;

- тдим ителгн ре тржем ит беле, таныш булмаан ре айыра беле;

- 10-12 шиыры яттан тасуири йлй беле;

- эпик, лирик, лироэпик м драматик рре айыра беле.

3. орауара тулы яуап м геройара баалама бире;

- уылан ррг мнсбтеде белдер беле.

4. Телмр аышында ндре греен айыра м алата беле;

- диалогтара баша кешелре телмрендге орфоэпик хаталары кт м тркмлй беле;

- лектр менн файалана беле;

- диктант, изложение м иншалар яыу;

- ндш р, улар эргенд тыныш билдлрене уйылышы;

- ре яаусы м гртесе ялауары киле тртибе (рус теле менн саыштырыу).

- аллы м ярамсы ре телмрге роле.

Уыу-уытыу программаында планлаштырылан мтлре лштерелеен баалау

Класта м й башарыла торан яма эштр йрте м тикшере характерында була.

Улара тбндгелр ин:

- башорт теленн трл типтаы кнегер;

- тржем эштре (башорт теленн рус телен м киреенс);

- дреслектрге би текстара пландар т;

- орауара яма яуаптар м иншалар;

- тел м би материалдар буйынса аналитик м дймлштере тибындаы схемалар, проекттар т.

Башорт телене аымдаы, сирек йки йыл ааында, шулай у уыу йылы башында ине диктанты, ур темаларан у йомалау контроль эштре ткрел. Аымдаы контроль эштр программаны йрнелгн материалын лштерее тикшере масатында уарыла. Улары тр м ткре йышлыы йрнел торан материалды атмарлылыынан, уыусылары белем кимленн сыып билдлн. Аымдаы контроль эштр сн уытыусы й тоташ дресте, й уны бер лшн ген файалана ала.

Уыу йылы башында ине диктанты, сирек м йыл ааында йомалау контроль эштре мктп администрацияы менн берлект тлгн график буйынса ткрел. Контроль эштре сиректе беренсе кннд м дшмбел ткре тдим ителмй.

 

Уыу тематик планы

Блек исеме Уыу, уып белег тп талаптар с Шул иптн: аллы эш
теоретик Ижади эштр Контроль эш
  Мктп - белем шишме -     3 ст        
  Халы ижады - халы хазинаы-   4 ст        
  К- хемт м байлы мигеле йлмде баш киктре- 4 ст            
  К- хемт м байлы мигеле йлмде баш киктре- 4 ст            
  · Башортостан – алтын бишек - 2 ст              
               
               

 

8 класс сн башорт теле м битенн яы стандарт талаптары буйынса эш программаы.

    Дресте темаы Ст аны ткре ваыты     Кргмлек     Уыусыны эшмкрлеге     Икрм
Календарь буйынса Фактик
1 сирек - 16 ст. Мктп – белем шишме. Ябай йлм синтаксисы – 3 ст.
1. С. либай. Мктп юлы. бйлнеш м йлм. 3.09   С.либайы портреты, шиырар, йырар. Тасуири уыу, мктп аилрен ик тшр, бйлнеш м йлм тураында ик тшр  
       
2. Н. Мусин. аба. бйлнештр. 5.09   Н.Мусинды портреты, хикйг тап килгн картиналар, иллюстрациялар, фонохрестоматия ре идеяын асылау, жанрын билдл, план т, бйлнештре билдл  
3. Р.Тимершин. Уйлап табыусы. бйлнештре яалышы. 10.09   Р.Тимершинды портреты, китаптары, дреслек Хикйг план т, бйлнештре яалыу юлдарын билдл  
Халы ижады - халы хазинаы- 4 ст
4. Ике ссн. Эйртеле бйлнештре трре. 12.09   Башорт халы ижады йыйынтытары орауара яуап бире, кнегер эшл  
5. Сура батыр. Башарылыу. 17.09   Башорт халы ижады йыйынтытары Ссндр тураында фекер алышыу, кнегер эшл  
6. Кластан тыш уыу. йкле. 19.09   Кластан тыш уыу китабы, «Башорт халы ижады» Ссндр тураында тлм млмттр алыу  
7. Крм диктант. андуас. 24.09     Ксереп яыу  
  К- хемт м байлы мигеле йлмде баш киктре- 4 ст
8. З. Биишева. Кг ямыр. Х.Назар. Кг кн. Эй менн хбр.     26.09   З.Биишеваны портреты, китаптары, кг тбитте саылдыран рттр,электрон дреслек 5- 9 синыфтар сн. Тасуири уыу,шиыра саыштырыу, ртл, метафоралары табыу, эй м хбре табыу  
9. Р. Ханнанов.Икмк ере. Эй менн хбр араында ыы. 1.10   Р.Ханнановты китаптары кргме, икмк, баша рттре, дреслек Хикйне йкмткеен лштере, анализлау  
10. Р.мтбаев. мир баыуы. Художестволы ре композицияы. 3.10   Р.мтбаевты портреты, китаптары кргме Хикйне лштрг бле, план т, йлмдр ксереп яыу  
11. Инша. «р бер й р са икмк булын, Аып торон икмк етре». Р. Шкр. 8.10     Икмк тураында инша лглре, шиыр китаптары Инша яыу  
Башортостан – алтын бишек. йлмде эйрсн киктре- 2 ст.
12. А. Игебаев. Башортостан- илгенм. А.Игебаев. Башортостан. Анылаусы. 10.10   А.Игебаевты портеты, шиырар йыйынтыы, лек Шиырары тематикаын . идеяын билдл, анылаусылары табыу  
13. К.Кинйбулатова. Дулы тйге. Ти м ти булмаан анылаусылар. 17.10   И.Кинйбулатовты портреты, китаптары кргме, дреслек, таблица Тасуири уыу, ти м ти булмаан анылаусылары табыу    
Салауат батыр ир ине - 4 ст.
14. Салауат батыр. Ф.Кзбков. Яу ораны бит ин, Салауат! тлмлек. 22.10   С.Юлаев тураында китаптар, плакаттар Тасуири уыу, орауара яуап бире,кнегер эшл  
Контроль диктант.Яугир менн ат. 24.10   Башорт теленн диктанттар йыйынтыы.191- се бит .5-9 кластар сн. Х.А.Толомбаев,С.В.Атнаолова аилре ик тшр, диктант яыу  
16. Ф.Рхимолова.Салауат. Т.Длтбирина. Салауат рухы. Тултырыусы.Тура м ситлтелгн тултырыусылар 29.10   Шаирары тормошо м ижады тураында плакат, таблица Шиыры тасуири уыу, орауара яуап бире тура м ситлтелгн тултырыусылары табыу  
2-се сирек - 14 ст  
17. Я. Хамматов. Салауат. Урын хле. Ваыт хле. 7.11   Дреслек, лек Хаталары тте, лектн аиг тап килгн р табып яыу  
ыш- 6 ст
      Я. Хамматов. Салауат. Хлдр. Улары трре. Реш хле.   12.11   Яыусыны портреты, китаптары кргме. Иллюстрациялар, картиналар, дреслек, таблицалар   Хикйне йкмткеен лштере, гм алымы менн анализлау    
  19.   Ш.Бабич. ышы юлда. М. йфуллина. ыш модары. Урын хле. Ваыт хле.   14.11   Ш.Бабичты портреты, китаптары, буклеттар, тормошо и ижады буйынса слайд-шоу, ышты саылдыран рттр   Тасуири уыу, ыш темаына урын, ваыт хлдрен улланып хикй т  
20. Б.Рафиов. Брелр. Масат хле.Сбп хле. 19.11   Б.Рафиовты портреты, тормошо м ижадына арналан слайд-шоу, китаптары кргме, брелр рте, таблица Хикйне йкмткеен лштере,орау-яуап алымы менн хикйне анализлау, масат, сбп хлдрен билдл  
21. Б.Рафиов. Брелр. Шарт хле. 21.11   Б.Рафиовты портреты,брелр рте Хикйне лштрг бле, план т, шарт хлдрен билдл  
22. И.Телембтов.Маралым таы. Кире хл. 26.11   И.Телембтовты портреты, марал тшрлгн рттр, дреслек Хикйне йкмткеен лштере, лштрг бле, план т, план буйынса йкмткеен йл, кире хлдре билдл  
23. Изложение. Дулы. 28.11   Изложениелар сн текстар йыйынтыы.М..ималова,С.М.Рхимова 5-9 кластар сн. Уытыусы уыан тексты йкмткеен йл, план т  
Данлы йылдар, шанлы йылдар – 10 ст.  
24. М.Крим. лмбай. Лиро-эпик поэмалары енслектре. 3.12   М.Кримде портреты, китаптары кргме , электрон дреслек 5-11 кластар сн ре йкмткеен лштере, орауара яуап бире ,мл-йтемдре яып алыу  
25.   М.Крим. лмбай. Ти кикле йлмдр. 5.12   М.Кримде портреты, китаптары кргме , эл. дреслек орауара яуап бире, ти кикле йлмдре табыу, яып алыу  
  26. Н.лимов. Яуан айтан урай. Ти кикле йлмдр тыныш билдлре. 10.12   Дреслек, таблицалар Хикйне йкмткеен лштере, орауара яуап бире,лштрг бле, исем бире  
27. Р.мтбаев. Башорттар китте уыша. Ти киктр эргенд дймлштересе р 12.12   Р.мтбаевты портреты, дреслек Хикйне йкмткеен лштере,тарихи шхестр тураында фекер алышыу, кнегер эшл  
28. Р.мтбаев. Башорттар китте уыша. «Ти кикле йлмдр» темаы буйынса телгндре абатлау. 17.12   Р.мтбаевты портреты, дреслек, башортса-русса лек Образдара характеристика бире, кнегер эшл, крм диктант  
29. Контроль диктант.Телдн тшм. 19.12   Башорт теленн диктанттар йыйынтыы.202-се бит.5-9 кластар снХ.А.Толомбаев,С.В.Атнаолова Диктант яыу  
30. Р.мтбаев. Башорттар китте уыша. Ике м бер составлы йлмдр.     26.12   Р.мтбаевты портреты, йлм трре Тркмдрг бленеп эшл: лштрг бле, исем бире, план т,кнегер эшл  
3-с сирек- 21 ст
31. Кластан тыш уыу. Бер составлы йлмдр. 14.01   Кластан тыш уыу китабы, таблицалар Генерал Кусимов тураында тм млмттр табыу  
32. Р.мтбаев. Башорттар китте уыша. Ике м бер составлы йлмдр     16.01   Р.мтбаевты портреты, йлм трре орауара яуап бире, рг арата фекереде йте  
33. Хаталар тнд эш. йлм телмрен тере. Башортостанды данлы улдары. 21.01   Гзит- журналдаран материалдар Хаталары табыу, тте,йлм телмрен тере  
сйем – кел ояшым Ике м бер составлы йлмдр- 6 ст
34. Ш.Бикол. сйемде кштре. Ике составлы йлмдр. 23.01   Ш.Биколдо портреты, китаптары кргме, таблицалар Шиыры тасуири уыу, идея-тематикаын билдл, ошаан куплетты яып алыу, ике составлы йлмдре табыу  
35. Т. инитуллин. с м бала. Бер составлы йлмдр. 28.01   Т.инитуллинды портреты, китаптары кргме, лек, тормош м ижады тураында слайд-шоу ре гм методы менн анализлау, мни лштрг бле, план т, бер составлы йлмдре табып яыу  
36. Т. инитуллин. с м бала. Билдле м билде эйле йлмдр. 30.01   Т.инитуллинды портреты, китаптары кргме, лек, тормош м ижады тураында слайд-шоу ре жанрын , идея-тематикаын билдл,билдле м билде эй йлмдре табыу  
37. Кластан тыш уыу. сйр - и зиз кешелр. Эйе йлм. Атама йлмдр. 4.02   Кластан тыш уыу китабы Эйе, атама йлмдр улланып сйрг баышланан хикй т, йлмдр ксереп яыу  
38. Яма телмр тере. «Ил йшй сйр менн, Белйек еррен». Тулы м км йлмдр. 6.02   сйрг баышланан шиырар, йырар, дреслек Хикй яыу  
п бара – иман бар йлмде айырымланан эйрсн киктре – 4 ст
39. Х.Назар. с . Айырымланыу тураында тшнс. 11.02   Х.Назары портреты, китаптары кргме Шиыры тасуири уыу ер, тел , иман тураында гм ткре, кнегер эшл  
40. М.Ямалетдинов. Иман. Анылаусылары айырымланыуы. 13.02   М.Ямалетдиновты портреты, хикйлре йыйынтыы, «рън» китабы Ислам дине тураында фекер алышыу, хикйне анализлау  
41. З.лимов. Ялан ссклре. тлмлектре айырымланыуы. 18.02   З.лимовты портреты, ссклр рте,гербарий «Ссклр» темаына кроссворд т, рттр бйгее ткре, орауара яуап бире  
42. Яма телмр тере. «Ссклр – тбит биге». 20.02   Ссклр тураында шиырар, йырар Инша яыу  
Шаулап – грлп я кил – 4 ст
43. Р.арипов. Яы йыр. Хл йтемдре м улары айырымланыуы. 25.02     Р.ариповты портреты, яы тбитте саылдыран рттр, карточкалар   Шиыры тасуири уыу ярышы ойоштороу, кнегер эшл  
44. З.Урасин. Алмаас. Сск мере. Хл йтемдре м улары айырымланыуы. 27.02   З. Урасинды портреты, хикйлре йыйынтыы, таблицалар Хикйлрг гм алымы менн анализ эшл,  
45. Р.Сафин. Тол атындар м аяыар бейее. «йлмде айрымланан эйрсн киктре» темаы буйынса телгндре абатлау. 4.03   Р.Сафинды портреты, китаптары йыйынтыы, тормошо м ижадына арналан слайд-шоу ре схнлштере, инценировкалау, кнегер эшл, алатмалы диктант  
46. Телмр тере дресе. Изложение. Башорттар китте уыша. 6.03   Методик улланма Изложение яыу  
Ай Уралым, Уралым! йлм киктре менн грамматик бйлнеше булмаан р- 8 ст
47. . Аралбай. Ер тураында ете . ндш р. 11.03   .Аралбайы портреты, китаптары кргме, ара тупра Тасуири уыу, идеяын асылау, лек диктанты  
48-49. Б.Бикбай. Ер. ндш р эргенд тыныш билдлре. 13.03   Б. Бикбайы портреты, китаптары кргме, эл.дреслек Поэманы тулыынса уыу, арааал, Батырша .Салауат тураында гм  
Контроль диктант.Болон ссклре. 18.03   Башорт теленн диктанттар йыйынтыы.197-се бит.5-9 кластар снХ.А.Толомбаев,С.В.Атнаолова Диктант яыу  
  Ж.Кейекбаев. Урал тураында обайыр. Инеш р м инеш йлмдр. 20.03   Ж.Кейекбаевты биографияы буйынса хронологик таблица, портреты, лек,Урал тбите саылдырылан рттр, картиналар лштрг бле, комментарийлы- строфалы анализ, инеш р м инеш йлмдре билдл  
  4 – се сирек- 17 ст  
Н. Мусин.уы соло. Тура м ситлтелгн телмр. 1.04   Н.Мусинды портреты,электрон дреслек 5-11 кластар сн таблицала Хикйне лштрг бле,план т , образдара характеристика  
53. Н. Мусин.уы соло. Тура м ситлтелгн телмр. 3.04   Н.Мусинды портреты,электрон дреслек 5-11 кластар сн таблицалар Хикйне лштрг бле,план т , образдара характеристика  
54. М.Уразаев. Е урай. Диалог. 8.04   урай , дреслек урай, Урал образдарын саылдырып кескй инша яыу, Урал тураында йыр, обайырар тылау  
Йй- 14 ст
  55.   Ф.Рхимолова. Бал орто м кблк. Тура телмрле йлмдр тыныш билдлре.   10.04     Ф.Рхимолованы портреты, китаптары кргме, бал орто, кблк рттре, алатмалы лектр   Шиыры тасуири уыу, тп алымдарын билдл коментарийлы-строфалы анализ, кнегер эшл  
56. А. Йфрова. Кескй шишм. «бйлнештр» темаын абатлау. 15.04   А.Йфрованы портреты, китаптары, карточкалар, лектр Хикйне йкмткее буйынса фекер алышыу, шишмне тбитк булан файаын асылау  
57. Кластан тыш уыу. А. Йфрова ижады. 17.04   Кластан тыш уыу китабы, А.Йфрованы китаптары Яыусыны хикйлре буйынса рттр тшр, лек диктанты  
58. Ш.Янбаев.Дегнк. «йлмде баш киктре» темаын абатлау. 22.04   Ш.Янбаевты портреты, дегнк рте, яыусыны тормошо м ижады буйынса слайд-шоу ре темаын , унда ктрелгн проблемалары асылау,геройара характеристика бире, кнегер эшл  
59. Р. Солтангрев. уы унар. «йлмде эйрсн киктре» темаын абатлау. 24.04   Р.Солтангревты портреты, электрон дреслек 5-11 кластар сн, карточкалар ре анализлау, «Тбит м кеше» тигн темаа гм ойоштороу, кнегер эшл  
60. Р. Солтангрев . уы унар. йлмдрг синтаксик анализ яау кнегере. 29.04   Р.Солтангревты портреты, китаптары,таблицалар ре лштрг бле, исем бире, геройара характеристика бире  
61. Р. Солтангрев ижады буйынса кластан тыш уыу. 6.05   Р.Солтангревты портреты Р.Солтангревты китаптары буйынса гм ойоштороу, яы ррен анализлау,  
62. . Хмтдинова .Йшел дарыухана. Уыу йылында башорт теле буйынса телгндре абатлау кнегере. 8.05   Дреслек, гербарий,дреслек ре йкмткеен лштере, шифалы емлектр тураында фекер алышыу  
63. Яма телмр тере. Шифалы емлектр». 13.05   Дарыу лндре тураында шиырар Инша языу  
64. биттн бт телгндре, бит теорияын абатлау. 15.05   Кластан тыш уыу китабы, Дреслект бирелгн рре ик тшр  
65. Контроль диктант.йле ырыуы. 20.05   Башорт теленн диктанттар йыйынтыы.211-се бит.5-9 кластар сн.Х.А.Толомбаев,С.В.Атнаолова Диктант яыу  
66. Хаталар тнд эш. Бйлнешле телмр тере. (Протокол т) 22.05   Протокол лглре Протокол яыу  
67. 4- се сирект телгндре абатлау. 27.05        
68. 8-се класта телгндре абатлау дресе 29.05        
               
                               

 

Уытыу предметыны тп йкмткее

Туан бит материалы еелдн ауыра барыу принцибына ярашлы урынлаштырылан. Йкмткеенд ниге идея-тематик м жанр принцибы аланан. Был кластара фольклор рренн у башорт яыусыларыны м шаирарыны туан тел, тыуан ер, дулы, хемт темаларына арналан , балалара тпл белем бирерй , милли а уятырай и кренекле рре алынан.

 

рр 8-се класта 12 тематик тркмг бленгн:

 

· Мктп - белем шишме - 3 ст

С.либай. Мктп юлы». Н.Мусин. «аба».

Шиырара мктп тормошо менн мктп юлыны бйлнеше ,рр балалары ййге каникулдаы эштрене ртлнеше.

Н.Мусин. «аба». Хикйл юмор аша кмселекте фашлау.

бйлнештр, улары яалышы м тлш. ушма м бйлнеш, улары ошашлыы м айырмаы.

йлмд р бйлнеше: тем м эйртеле бйлнеш, улары барлыа килтересе саралар.

 

· Халы ижады-халы хазинаы – 4 ст

«Ике ссн», «Сура батыр» обайырарыны идея- тематик йкмткеен лштере, образдарын асыу.

Бйлнешле телмр тере.

· К – хемт м байлы мигеле -4 ст

«Кг ямыр», «Кг кн» шиырарында кг мооу тбитте ртлнеше.

йлмде баш киктре.

Эй менн хбр. Эйне тп билдлре м грамматик бирелеше, составы. Эй менн хбре киле урыны. Эй менн хбр араында ыы.

Р.Ханнанов. «Икмк ере».р кг ура, игенсе хемтене ртлнеше.

Р.мтбаев. «мир баыуы». Ябай халыты уыш йылдарындаы фир хемте. Тыл менн фронтты бермлеге. Бригадир мире кешелеклелеге, НКВД кешелрене аяуылыы.

· Башортостан – алтын бишек - 2 ст

А.Игебаев. «Башортостан – илгенм», «Башортостан», И.Кинйбулатов «Дулы тйге» шиырарында Башортостан, Тыуан ер образдары. Башортостанды данлы тарихы.

йлмде эйрсн киктре.

Анылаусылар, улары бирелеше, йлмд исем менн белдерелгн кикк арауы.

Ти м ти булмаан анылаусылар.

Ти булмаан анылаусылары предметтары, заттары трл ятан асылауы, тлмлектр, улары енслектре.

 

· Салауат батыр ир ине - 4 ст

«Салауат батыр» обайыры, Ф. Кзбков. «Яу ораны бит ин, Салауат!», Ф. Рхимолова . «Салауат», Т.Длтбирина. «Салауат рухы». Шиырара башорт халыны милли батыры Салауат рухыны саылышы. Илен, халын йсе, ирек сн кршесе Салауат образы.

Я.Хамматов. «Салауат» романы. р Салауат образында йыр-моа, тбитк аши, ксл , батыр мере ртлнеше. Тарихи осора характеристика.

Урын хле. Ваыт хле. Улары телмрге роле.

 

· ыш – 6 ст

Ш.Бабич. «ышы юлда», М.йфуллина «ыш модары». ышы тбитте ртлнеше. Шиырары тасуири уып, ышты тасуирлау сараларын асылау.

Масат хле. Сбп хле.

Б.Рафиов. «Брелр».ре йкмткеен лштере.Бер аилне тормошо аша уыш йылындаы аслыты, ауыр томошто ртлнеше.

И.Телембтов. «Маралым таы». р кейектре ышы книтмешене ртлнеше. Кешелре тбитк мнсбте.

Шарт хле. Кире хл.
Хлдре мнлре, ре эйргн рг бйлне саралары, бирелеше.

Клм-држ хле.

 

· Данлы йылдар, шанлы йылдар - 10 ст

М.Крим. «лмбай» поэмаы. лмбай, Теребай образдары аша Бйк Ватан уышы йылдарындаы башорт яугирарыны батырлытарын ртл.

Ябай йлм синтаксисы.

Н.лимов. «Яуан айтан урай». ре идея- тематик йкмткеен лштере. План тп йлрг йрне.
Р.мтбаев. «Генерал Кусимов» ренн к.Бйк Ватан уышында башорт атлыларыны аарманлыын асылау.

Ти кикле йлмдр.

Ти киктр тураында тшнс, улары йлмд бер к г арауы, бер орауа яуап булыуы.

Ти киктре бйлсе теркестр.

Ти киктр эргенд дймлштересе р.

 

· сйем- кел ояшым – 5 ст

Ш.Бикол. «сйемде кштре».
Ике м бер составлы йлмдр.

Т.инитуллин. «с м бала». р с м бала образдары, улары -ара мнсбтене саылышы.

Бер составлы йлмдре трре.

Тулы м км йлмдр.

 

· п бара - иман бар - 4 ст

Х.Назар. «с ». Шиыры йкмткеен лштере, тп идеяын асылау.

йлмде айырымланан эйрсн киктре.

Айырымланыу тураында тшнс. тлмлектре айырымланыуы.

М.Ямалетдинов. «Иман». Хикйне идея- тематик йкмткеен асылау.

З.лимов. «Ялан ссклре». р атай м улды мнсбте. Атай рнге, уны менн орурланыу, татыу аил мнсбттрен крте.

· Шаулап - грлп я кил- 4 ст

Р.арипов. «Яы йыр». Шиыра тбитте йнлнеен ртлгн саралары асылау.

Айырымланан эйрсн киктр эргенд тыныш билдлре.

З.Урасин. «Алмаас», «Сск мере». Хикйлр кешене тбитк мнсбте.

Хлдре айырымланыуы. Хл йтемдре.

Р,Сафин. «Тол атындар м аяыар бейее». Шиыра уыштан уы ауыр осоро ртлнее.

· Ай Уралым, Уралым! – 8 ст

. Аралбай. «Ер тураында ете ». Б.Бикбай, «Ер». Шиыр м поэманан кт ере алау, ер сн крш проблемаларыны саылышы.

йлм киктре менн бйлнеше булмаан р.

ндш р м улар эргенд тыныш билдлре.

Ж.Кейекбаев «Урал тураында обайыр».

Уралды сал тарихыны ртлнеше, ер ,азатлы , крш темаларыны саылышы.

Инеш р, бйлнештр. Инеш йлмдр.

Н.Мусин. «уы соло»романынан к.

М.Уразаев. «Е урай». Яуа башын алан яугир итлеге булара урай образы.

Тура м ситлтелгн телмр тураында тшнс.

Тура телмр эргенд тыныш билдлрене уйылышы.

· Йй – 14 ст

Ф.Рхимолова. «Бал орто м кблк». Башорт балы тураында гм ойоштороу.

А.Йфрова. « Кескй шишм». План тп йлрг йрне.

Ш.Янбаев. «Дегнк». Кеше тормошонда емлектре мите. Ашара яралы м яраы емлектр тураында гм.

Р.Солтангрев. «уы унар». Нфселек м намылылы проблемалары. Дунканды торо ду булыуы.

.Хмтдинова. « Йшел дарыухана». р ртлнгн лндре шифаын асылау.

 

8 –се класс уыусыларыны белем м кнекмлрен тп талаптар:

Уыусылар тбндгелре белерг тейеш:

-йрнелгн рре авторын ,исемен,мнен;

-йрнелгн ррге ваиалары м геройарын;

- йрнелгн рре тп темаын;

-драматик м лиро-эпик рре характерлы енслектрен;

-ятлау сн тдим ителгн рре текстарын.

-йрнелгн ре тржемен белерг йки лектрн табыра;

-йлмде баш м эйрсн киктрен;эй менн хбре билдле;ике составлы,бер составлы,км йлм,тыныш билдлрене принциптарын;

-айырымланан эйрсн кикле ябай йлмдр тыныш билдлрене уйылыу аилрен,эй менн хбр араында ыы улланыу;йлмдр инеш ,инеш бйлнеш,инеш йлм,ымлы буланда тыныш билдлрене уйылышы;тура м ситлтелгн телмре,цитаталы йлмдр тыныш билдлрене уйылышы.

Кнекмлр:

-яыусы ртлгн художестволы картиналары уйлап к алдына батырыу;

-йрнелгн ре эпизодтарын айырып крт беле;

-р геройарын ылыырлай,бер-берее менн саыштыра беле;

-телде айы бер ртл сараларын билдлй беле;

-эпик м лирик ,лиро-эпик рре айыра беле;

-художестволы,фнни,публицистик рре айыра беле;