уыр науастарда шаштарыны сыныштыы дамып, тсуі орын алады. Олара шаш тарауды ажеттілігі бар ма?

А) Міндетті трде, жне жиі;

Б) Ммкіндігінше тарамауа тырысу керек;

В) Екі кнде бір рет тарау керек;

Г) Бес кнде бір рет тарау керек;

Д) деттегідей тарау, біра сирек тісті тара олдану керек.

ауастарды андай ерітіндімен жуындырады?

А) Калий перманганаты ерітіндісімен;

Б) Фурациллинмен;

В) Жылы сумен;

Г) Барлыы дрыс.

3. Жыныс мшелерін деу реттілігін крсетііз:

А)Анальды саылау аймаы, шап аралы, сырты жыныс мшелері, асаа аймаы;

Б)Сырты жыныс мшелері, шап аралы, асаа аймаы, анальды саылау аймаы;

В)асаа аймаы, сырты жыныс мшелері, шап аралы, анальды саылау аймаы;

Г)Шап аралы, сырты жыныс мшелері, асаа аймаы, анальды саылау аймаы;

4. айшыны олданып болан со дезинфекциялайды:

А) 0,5% новокаин ер-е;

Б)0,5% хлорамин ер-е;

В)Аын сумен жуу;

Г)Сутегі асын тотыы ер-н.

5. Басты жуу, тырнаты ысарту жасалады:

А)Кірлеуіне арай;

Б)Аптасына бір рет;

В)Аптасына екі рет;

Г)Он кнде бір рет.

6. Педикулезбен кресу шін мынадан басаны брін олданады:

А)Сутегі асын тотыы ер-н;

Б)Карбофосты 0,15% ер-н, ниттифор;

В)Сабынды-керосин эмульсиясыны 10% сулы ер-н;

Г) Сірке ышылыны 10% ер-н.

7. Сіркені жоюа олданады:

А)Жылы асхана сірке ышылы ер-н;

Б)Сутегі асын тотыы ер-н;

В)Сабынды су;

Г)Сынап мазін.

8. Плошицаларды анытаанда деледі:

А)Сулема сірке ышылымен (1:300);

Б)33% ккірт ышылы мазімен;

В)5-10% ср сынап мазімен;

Г)Барлыы дрыс.

9. Судноны дрыс пайдалану тсілі:

1)Науас жрелей отырады, блмеде алдымен терезе ашылады;

2)Судноны босатып, оны дезинфекциялайды;

3)Баса науастардан пердемен ошаулайды;

4)олданылан судноны кзін жояды;

5Дрігер міндетті трде атысуы керек;

6)Дезинфекцияланан судноны науасты жамбасына ояды;

7) Науас тізесін бгіп, жамбасын ктереді.

Дрыс жауап комбинациясын тадаыз:

А) 1,4,5,7; Б) 6,3,5,2; В) 3,7,6,2; Г) 1,5,2,4; Д) 6,1,7,3.

еліктен науасты жуындыран кезде суды жыныс мшелерінен тік ішекке баыттап аызады?

А)Науасты осылай жуындыру ыайлы;

Б)Инфекцияны тік ішектен жыныс мшелеріне енгізбес шін;

В)Су судноа ауы шін;

Г)Шап пен шап аралыты мият жуу шін;

Д)Тсекті жне киімді быламас шін.

ауасты жуындыру шін андай температурадаы суды олдану керек?

А)22-25С

Б)25-30С

В)30-35С

Г)35-40С

Д)40-45С

Ситуациялы есептер

1. Реанимация блімінде 10-тулікте науас ем абылдауда. Стационар жадайында йел адамдарды шашын алай ктеді?

2. Науасты басында бит табылды. Педикулезбен кресу шін андай инсекцидтер олданасыз?

1. Таырыбы: Науасты функциональды жадайын баалау: пульсін есептеу, артериалы ысымын лшеу. Антропометрия

2. Сабаты масаты:

Жрек ан тамыр жйесіні аурулары азіргі кезде ке тараан ішкі азалар патологиясы болып табылады жне лім себептеріні ішінде бірінші орында.Сондытан ан айналымы азалары ауруларыны алдын алуды,диагностикасыны жне еміні жаа дістерін ізденуді ажет етеді.Осыан орай аталан ауруларды анытауда тамыр соуын анытау, артериялы ан ысымын анытау дістерін йрету маызыды болып табылады.Антропометриялы крсеткіштер адамны алыпты физикалы дамуын анытау.Дене салмаын лшеу, бой зындыы жне кеуде лшемін анытауды йрету.

3. Оыту масаты:

Студент білуі тиіс:

- Артериялы тамыр соуы, зерттеу тсілі, оны сипаттамаларын;

- Артериялы тамыр соуыны асиеттерін (ыраы,жиілігі,тамыр соуыны толуытамыр соуыны тербелісі, биіктігі мен клемі,тамыр тамыр соуыны жылдамдыы);

- Пульсті асиеттерін (ыраы, жиілігі, кернеулігі, толуы);

- Антропометрия.Динамометрия,термометрия жне спирометрия ымын;

Студент жасай алуы тиіс:

- Тамыр соуын зерттеуді;

- Шыбы артериясынан пульсті анытауды;

- ан ысымын анытауды;

- Арнайы аспаппен сыратты бойын лшеуді;

- Науасты салмаын лшеуді;

- Науасты ккірек уысы шеберін лшеуді.

Дадыларды игерген болуы тиіс:

4. Науасты артериялы ан ысымын Коротков дісімен лшеуді;

5.Науасты тамыр соуын шыбы артериясынан есептеуді.

4. Таырыпты негізгі сратары:

азистік білім бойынша.

1. Жрек ан тамыр жйесіні рылысы мен ызметі.

2. ан айналым шеберлері.

3. Жректі жиырлу асиеттері (систола жне диастола).

4. Артериялы жне кк тамырлы ан ысымы.

5. Салматы жне бой лшеміні жаса сай алыпты крсеткіштері

4.2. Сабаты таырыбы бойынша:

- Артериялы тамыр соуын анытау;

- Артериялы тамыр соуы, зерттеу тсілі, оны сипатамалары;

- Артериялы тамыр соуыны асиеттерін анытау ;

- Артериялы ан ысымы, оны лшеу тсілі;

- Артериялы ан ысымын лшеу;

- ан ысымын анытау;

- Антропометрия. Сыратты бойын, салмаын жне ккірек уысыны шеберін лшеу.

5. Білім беруді жне оытуды дістері:инновациялы оыту дістерін олдану: шаын топтар, жптасып жмыс істеу, жаттыуларды орындау (аудиотаспа, бейнетаспа, электронды оулы, плакаттар, крнекі ралдар мен апаратты материалдар), таырыпты науастарды курациялауа белсенді атысу, таырыпты науастара талдау жасау, клиникалы есептерді талдау.

6. Негізгі дебиеттер:

аза тілдерінде:

1.Елікбаев .М. Клиникаа кіріспе.Тркістан, 2013жыл.-304 бет

2.Мратбекова С.К. Мейірбике ісіні негіздері.-Астана, 2007жыл.- 412 бет

Орыс тілдерінде:

1.Обуховец Тамара Павловна. Сестринское дело в терапии: практикум: Учеб.пос./ Обуховец Тамара Павловна .-Ростов н/Д: Феникс, 2007.- 352 с. -(Медицина).

2.Яромич И.В. Сестринское дело:Учеб. пособие/И.В. Яромич.- Изд. 5-е,испр.-М.:ОНИКС 21 век,2005.-464с.:ил.-(Для мед. училищ) .-ISBN 532901347Х:850с.

осымша дебиеттер:

1.Давлицарова К.Е., Миронова С.Н. Манипуляционная техника:Учебное пособие.-М.:ФОРУМ:ИНФРА - М,2005.- 480 с.

2.Кулешова Л.И. Инфекционная безопасность в лечебно профилактическом учреждении.: Ростов н/Д Феникс, 2005.-316 с.

3.Ужегов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.

4.Морозова Г.И. Основы сестринского дела. Ситуационные задачи: Учеб.пособие для мед училищ и колледжей/ Г.И.Морозова.- М.: ГЭОТАР- Медиа, 2009.-240 с

5.Обуховец Т.П. Основы сестринского дела: учеб.пособие для студ. обуч. в мед. училищах и колледжах / Т.П. Обуховец, О.В.Чернова.- 14-е изд., доп. и перераб.- Ростов н/Д: Феникс, 2009.- 792 с. -(Медицина для Вас)

Тест сратары:

1. Жіп трізді пульс тн емес:

А) кп ан кеткенде

Б) жедел тамыр жетіспеушілігінде

В) жедел дрек жетіспеушілігінде

Г) гипертониялы кризде

Д) кардиогенді шокта

2. Пульсті ай жиілігі алыпты болып саналады:

А) минутына 20-50 соы

Б) минутына 60-80 соы

В) минутына 80-90 соы

Г) минутына 90-140 соы

Д) минутына 140-200 соы

3. Пульсті ай жиілігі брадикардия болып саналады::

А) минутына 20-50 соы

Б) минутына 60-80 соы

В) минутына 80-90 соы

Г) минутына 90-140 соы

Д) минутына 140-200 соы

4. Пульсті ай жиілігі алыпты крсеткішке жатады:

А) минутына 20-50 соы

Б) минутына 60-80 соы

В) минутына 80-90 соы

Г) минутына 90-140 соы

Д) минутына 140-200 соы

5. Пульсті ай жиілігі пароксизмалды тахикардия болып саналады:

А) минутына 20-50 соы

Б) минутына 60-80 соы

В) минутына 80-90 соы

Г) минутына 90-140 соы

Д) минутына 140-200 соы

6. Сулелік артерияны пальпациялаанда баалауа болмайды:

А) жрек ритіміні дрыстылыы

Б) пульсті пішінін

В) пульстік артериялы ысым

Г) пульс кштілігі

Д) пульс жиілігі

7. Пульстік озалу крсетеді:

А) систолалы жне диастолалы ысымны айырмашылыы

Б) ан ысымыны жне пульсті жиілігіні бір уаытта регистрация жасау

В) суле артериясында пульстік толындар пайда боландаы манжетадаы ысым дегейі

Г) барлыы дрыс

Д) пульс жиілігін

8. Пульстік ысым нені крсетеді:

А) систолалы ысымды

Б) диастолалы ысымды

В) систолалы жне диастолалы ысымны арайрмашылыын

Г) бір мезетте пульсті тіркеуді

Д) систолалы жне диастолалы ысымны осындысын

9. Антропометриялы тексеруге жатады:

А) тыныс алу жиілігін анытау

Б) дене салмаын анытау

В) тері жабындысыны тсіне баа беру

Г) кз ткірлігін тексеру

Д) есті анытау

10. Антропометриялы тексеру дісіні маыздылыы:

А) адамны психологиялы дамуы аныталады

Б) адамны мтаждылыы аныталады

В) адамны физикалы дамуына баа береді

Г) ішкі азалар ызметі аныталады

Д) жыныса байланысты ерекшеліктер аныталады

Ситуациялы есептер

№1.Сіз кшеде тіршілік белгісі жо адамды тауып алдыыз: ес-тсі жо, кеуде клеткасыны озалысы крінбейді,білек артериясынан тамыр соуы аныталмайды.андай осымша тіршілік белгілерін анытау керек?

№2.62 жасар йел кйеуіні лгені туралы хабар алан кезде айайлап жіберіп,лап тскен жне ес-тсінен айырылан.
арап тексергенде: терісі бозаран,тыныс алуы стірт, тамыр соуы минутына 92 рет, А 100/60 мм сынап баанасы бойынша. Осындай жадай нені білдіреді? Не істеу керек?

№3. абылдау бліміне наукас тсті, жедел кмек крсетілгеннен кейін ауруханаа жатудан бас тартты. Науаса антропометриялы тексеруден ту міндетті ме?

№4. Медбике абылдау блімінде науасты кенеттен басы айналып лап аланын байады. Медбикені тактикасы андай?

№5. Облысты клиникалы аурухананы абылдау бліміне 6 айлы бала анасымен бірге тсті, дрігер педиатрды тексеруінен кейін «балалар неврологиясы» блімшесіне жатызылу сынды. Науас балаа мейірбике андай антропометриялы тексерулер жргізуі тиіс?

№6. Медбике терапия блімшесіні емшара блмесінде науаса егу жасау барысында, оны кенеттен бозаранын, басыны айналанын байады. Медбикені тактикасы андай?

1. Таырыбы: Дене ызуы жне оны лшеу. ызбасы бар науастарды жалпы ктімі.Туліктік диурезді анытау.

2. Сабаты масаты:

· оыту:ызба туралы тсінік, оны трлері жне кезедері. Дене ызуын лшеу ережесі. Дем алу туралы тсінік, оны трлері. ан ысымын лшеу.

· трбиелік:ызбаны ртрлі кезіндегі науастарды ктімі, ан ысымын лшеу кезіндегіэтика-деонтологияны задылытарын стану.

· дамыту:ентігуді трлерін жне тамыр соуы туралы тсінік, ртрлі физиологиялы жне патологиялы тамыр соуды анытаудаы жмыс істеу абілетілігін дамыту.

3. Оыту масаты:

Студент білуі тиіс:

- ызба туралы тсінікті;

- ызбаны трлерін (траты, гектикалы, брыс интермиттерлеуші, ремитирлеуші, атипті);

- ызбаны кезедерін ;

- ызба кезінде ктімді йымдастыру шараларын;

Студент жасай алуы тиіс:

- ызбасы бар науастарды термометрмен лшеуді;

- термометрді деуді;

- ызбаны алашы сатысындаы ктім шараларды;

Дадыларды игерген болуы тиіс:

6. Науасты дене ызуын лшеуді;

7.Науасты ызба параын толтыруды.

4. Таырыпты негізгі сратары:

азистік білім бойынша.

1. ызба орталыыны рылысы мен ызметі.

2. азадаы жылу реттелу механизмі.

3. зат алмасу жне жылу реттелу.

4. жылу реттелуді маызы

4.2. Сабаты таырыбы бойынша:

- ызу туралы тсінік;

- ызуды трлері;

- ызуды кезедері ;

- ызуы бар науастара ктім жасау ерекшелітері;

- гипертермия кезінде алашы кмек алгоритмі;

6. Негізгі дебиеттер:

аза тілдерінде:

1.Елікбаев .М. Клиникаа кіріспе.Тркістан, 2013жыл.-304 бет

2.Мратбекова С.К. Мейірбике ісіні негіздері.-Астана, 2007жыл.- 412 бет

Орыс тілдерінде:

осымша дебиеттер:

1.Давлицарова К.Е., Миронова С.Н. Манипуляционная техника:Учебное пособие.-М.:ФОРУМ:ИНФРА - М,2005.- 480 с.

2.Кулешова Л.И. Инфекционная безопасность в лечебно профилактическом учреждении.: Ростов н/Д Феникс, 2005.-316 с.

3.Ужегов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.

Тест сратары:

1.ызбаны бірінші кезеінде науасты алай ктеді /дене ызуыны жоарлау кезеі/

А. науаса ысты шай беріп, жылы ымтап, грелкаларды ою

Б.тсек орнын ауыстыру

В.мадайына суы компресс ою

Г.сірке ышылы ерітіндісімен орау

Д.блмені желдету

2.ызбаны екінші кезеінде науасты алай ктеді /максималды дене ызуыны жоарлау кезеі/

А.науасты жылытып, грелка ою

Б.пульс пен тыныс алу жиілігін, ан ысымын, орталы жйке жйесіні В.жадайын байау

Г.мадайына суы компресс ою

Д.сірке ышылы ерітіндісімен орау

3.Дене ызуы критикалы жадаймен тскенде науасты алай ктеді:

А. жрек- антамыр жйесін баылау /пульс, ан ысымы/

Б.ауыз уысын баылау

В.теріде ойылан жерлер болмау шін алдын ала шаралар жргіу

Г.орталы жйке жйесіні жадайын баылау

Д.эндокрин жйесін баылау

4. ызбаны бірінші кезеінде науастар мынадай шаымдар айтады:

А.дірілдеу, блшыеттерді ауырсынуы, дірілдеуі

Б.ысты сезіну

В.ауыз уысыны кебуі

Г.бас ауруы

Д.лсіздік

5. Дене ызуыны бірінші кезеінде терморгеуляциялы процесстер алай згереді:

А. теріні ан тамырлары тарылады

Б.теріні ан тамырлары кеейеді

В.тер шыу кшейеді

Г.тнгі несепті клемі артады

Д.кндізгі несепті клемі артады

6. ай температура субфебрильды деп аталады:

А.38-38,9 оС

Б.37-37,9 оС

В.35-35,9 оС

Г.40 оС-тан жоары

Д.41 оС-тан жоары

7. ай температура гиперпиретикалы деп аталады:

А.35-36 оС

Б.38-38,9 оС

В.37-37,9 оС

Г.35-35,9 оС

Д.40 оС-тан жоары

8. Тік ішекте олты асты ойыа араанда температура жоары болады жне аспайды

А.0,1-0,2оС

Б.0,4-0,6оС

В.0,3-0,5оС

Г.0,2-0,3оС

Д. 0,6-0,7оС

9.Траты ызбада температура жоары санда болады жне аспайды

А.1оС

Б.2оС

В.3оС

Г.4оС

Д.5оС

Ситуациялы есептер

1. Мейірбике ауыр жадайдаы науасты асына барып оны тыныс алу жиілігін науаса білдіре отырып жне де оны бір минуттай деттегідей демалу ажеттігін айтты. Мейірбикені тактикасын баалаыз.

2. Науасты екі олына да гипс ойылан. Тамыр соуын білезік артериясында анытап болмайтын жадай. Мндай жадайда науасты тамыр соуын алай анытайды.

3. Науасты тамыр соуын санау кезінде, мейірбике науасты ырасыз тамыр соуын анытады. Мндай жадайда пульсті алай дрыс анытап температура параын жазу керек. Тамыр соуын анытау шін анша уаыт ажет.

4. Мейірбике науасты ан ысымын –шеу кезінде тонды есітпеді. Манжеттен ауаны шыармастан 10 секунд ткеннен кейін мейірбике ан ысымын айта лшеді. Жне де тондарды естімеді. шінші рет айта лшегенде тондарды есітті. Мейірбикені іс-рекетін баалаыз.

1. Таырыбы: Науастарды таматандыру. Емдік таам мзірі.

2. Сабаты масаты:

· оыту: таматануды йымдастыру жне науастарды таматандыру. Жасанды таматандыру.

· трбиелік:ауыр науастарды таматандыру кезіндеэтика жне деонтология нормаларын стануа трбиелеу.

· дамыту:науастарды таматандыру туралы тсінікті жне блімдегі таамдарды сатау ережелерін дамыту.

3. Оыту масаты:

Студент білуі тиіс:

1. Тама блогы жне лестіру блмесіне порционник ру

2. Ауыр науастарды таматандыруды йымдастыру

3. Дайьн таматы сатау, тарату жне тасымалдау

4. ауыр халде жатан науаса гастростома, зонд арылы таматандыруын

5. тік ішек арылы оректік оспаларды енгізу техникасын

6. парентеральды таматандыру

Студент жасай алуы тиіс:

1. процедураны ткізуге арналан ралдарын оны дайындауы жне олдананнан кейін ндеу

2. Таайындалан диета мні туралы науас жне оны туысандарымен гіме ткізу

3. Келушілерді алып келген таматарын баылау

4. Тама блогы жне лестіру блмесіне порционник ру

5. Дайын таматы сатау, тарату жне тасымалдау

Дадыларды игерген болуы тиіс:

1. Тік ішек арылы оректік оспаларды енгізу техникасын

2. Парентеральды таматандыру

3. Ауыр науастарды таматандыруды йымдастыру

4. Таырыпты негізгі сратары:

азистік білім бойынша.

1. таматануды адам азасы шін маызы.

2. таматануды негізгі принциптері.

3. азадаы зат алмасу.

4. негізгі зат алмасу

4.2. Сабаты таырыбы бойынша:

- зат алмасу тсінік;

- май, кмірсу, ауыз алмасуы;

- друмендерді аза шін маызы ;

- диетотерапияны негізгі принциптері;

6. Негізгі дебиеттер:

аза тілдерінде:

1.Елікбаев .М. Клиникаа кіріспе.Тркістан, 2013жыл.-304 бет

2.Мратбекова С.К. Мейірбике ісіні негіздері.-Астана, 2007жыл.- 412 бет

Орыс тілдерінде:

осымша дебиеттер:

1.Давлицарова К.Е., Миронова С.Н. Манипуляционная техника:Учебное пособие.-М.:ФОРУМ:ИНФРА - М,2005.- 480 с.

2.Кулешова Л.И. Инфекционная безопасность в лечебно профилактическом учреждении.: Ростов н/Д Феникс, 2005.-316 с.

3.Ужегов Г.Н. Справочник по уходу за больными.- М: Центрполиграф,2006.-366 с.

Тест сратары:

1.Науастарды таматану рационында белок, май, кмірсу ара атынастары кандай болуы керек.

А) белок ара атынасы жоары

Б) белок, май, кмір су ара атынасы ауру трімен байланысты

В) 1:1:4 белок, май, кмірсуге сйкес

Г) май ара атынасы жоары

2. Сау адамны таматану рационына не кіреді
А) 80-100 г белок

Б) 400-500 г кмірсу

В) 200 г май

Г) витаминдер, микроэлементтер

3. 1 г кмір су организімге анша ккал береді

А) 0,3 ккал

Б) 4,1 ккал

В) 5,5 ккал

Г) 7,3 ккал

4. 1 г май организімге анша ккал береді

А) 4,1 юсал

Б) 3,3 ккал

В) 9,3 ккал

Г) 8,8 ккал

5.Кмір су нені рамында болады

А) крахмал

Б)ет

В) ант

Г) жмырта

6.Таматану тртібі бл-

А) кулинарлы емдеу сипаттамасы

Б) тама, ішу уаьпъі жне жиілігі

В) таматы сапалы рамы

Г) таматы млшерлік рамы

7. ажет диета жне оны олдану затыы аныталды.

А) диеталы медбике

Б) аа медбике

В) дрігер

Г) палаталы медбике

8. Порционник талаптарын ас блогына растыру есебі:
А) палаталы медбике

Б) аа медбике

В) блімше мегерушісі

Г) диеталык медбике

9. Порционник ішіне кіретін млімеггер

А) р трлі диеталы столдарды саны

Б) науастар саны

В) палаталар аталуы

Г) таматану тртібі

10. Таматы кім лестіреді

А) кіші мед. ызметкері

Б) буфетші

В) палаталы медбике

Г) диеталы дрігер

Ситуациялы есептер:

1. Тнде науаса асазан жара ауруымен блімшеге келіп тсті. Берілген науаса мліметтерді кім сынды?

2. Науастара таматы лестіретін кім жне ашан ткізілді? палатада ауыр халде жатан науастар біреуінде емдік процедуралар аяталады, ал екіншісінде физиологиялы блінулер абылданып жатыр. Баса науастар тама іше ме?