етілдірілген технологиялы слбада андай операциялар арастырылан ? Мнайды деэмульгациялауды андай тсілдері бар?

Ксіпшілік бырларын пайдалану кезіндегі иыншылытар. бырлар коррозиясымен, парафиндермен жне тз шгінділерімен кресу.

Мнай кен орныны территориясында салынан латыру желілері мен мнай жинау коллекторларыны ластануы келесі себептерге байланысты:

- аыс жылдамдыыны баяулыынан ыдан жер бетіне шыарылатын атты блшектер бырларда шгіп, оны ткізгіш имасыны ауданын азайтуы салдарынан.

- парафинні, тздарды кристалдарыны шгуі жне бзылуы иын атты шгінділерді тзілуі салдарынан.

- бырларды ішкі бетіні коррозиясы серінен темір аыны тзілуі салдарынан.

 

рамында С₁₇Н₃₆ – С₃₆Н₇₄ ауыр кмірсутектері бар парафинді мнайларды жинау жне тасымалдау кезінде едуір иыншылытар кездеседі. йткені быр абыраларында жиналан парафиндер, оны ту имасын азайтады да сйыты тасымалдануы нашарлайды.

быр абыраларында парафинді шгінділерді тзілуіне келесі жадайлар сер етеді:

· бырларды ішкі бетіні жадайы (кедір-бдырлы, тегіс, жылтыратылан); кедір-бдырлы бырларды абырылары парафинні тзілуіне ммкіндік туызады, себебі жетілген турбулентті режим кезінде аысты арынды араласуына ммкіндік жасайды, осыны салдарынан бырлар абырасыны маында газ бен парафин блінеді;

· мнайды парафиндерді еріту абілеті – мнай ауыр болан сайын, ол соырлым парафиндерді нашар ерітеді, сондытан парафинні быр абыраларында шгіп, жиналуы арынды жреді;

· мнайдаы парафинні концентрациясы;

· мнай аысындаы ысымны тмендеу арыны – ысым айырмашылыы лайан кезде мнайды газсыздандырылуы арындыра жреді, осыны серінен парафинді ерітетін жеіл компоненттерді блінуі арынды жреді;

· мнай-газ аысыны жылдамдыы – ы шыымы тмен болан жадайда аыс жылдамдыы азаяды жне сйкесінше парафин шгінділері тез тзіледі.

Парафинні шгіп, жиналуына арсы кресуді мынадай негізгі дістері бар:

1) мнай мен газды жинауды жоары арынды (0,981-1,47 МПа) саылаусыз жйесін олдану;

2) жылжымалы бу ондырыларын олдану (ЖБ–ППУ);

3) мнай эмульсиясыны тзілуін болдырмау шін жне парафин кристалдарыны суін тежеу (баяулату) масатында ы тбіндегі немесе саасындаы мнай аынына парафин шгінділеріне арсы ингибиторларды осу немесе беттік рекетті заттарды пайдалану;

4) бырларды кедір-бдырлыын азайту шін оларды ішкі жа бетін р трлі лактармен, эпоксидты шайырлармен жне шыныпластикпен аптау;

5) мнайды жоары температурасын сатауа ммкіндік беретін жылу изоляциясын пайдалану;

6) ы саасындаы латыру (шыару) желісіне (парафинні жиналуына байланысты) мезгіл-мезгіл енгізілетін жне топты ондырыларда алынатын резина шарларды (торпедаларды) пайдалану.

азіргі кезде азастан республикасыны кен орындарында алашы ш діс ке олданылуда.

Жылжымалы бу ондырыларын пайдалану, оны ымбаттылыына арамастан тиімді діс болып табылады. ППУА-1200/100 жне ППУА-1600/100 ондырылары олданылады. ондырыны жабдытары КрАЗ-250, КрАЗ-257, КрАЗ-260 автомобильдеріні шассиіне орнатылан монтажды рамаа бекітілген. ондыры бу генераторынан, суа арналан цистернадан, жабдытау жне отынды сораптардан, жоары ысым желдеткішінен, жетектен, кузовтан, цистерна жабынынан, отына арналан сыйымдылытан баылау-лшеу аспаптарынан жне бырлар жйесінен трады (10.1.Сурет).

Бу генераторы - жау рылысында дизель отынын жау кезінде блінетін жылуды есебінен суды буа айналдыруа арналан тік, тура аысты, иірілімді (жыланшы трізді) азан болып табылады.

Жмыс процесін басару жне ондырыны жмысын баылау автоклікті кабинасынан іске асырылады.

10.1.Сурет. КЖБ (ППУА) - 1600/100 ксіпшіліктік жылжымалы бу ондырысы 1-суа арналан цистерна; 2-цистерна жабыны; 3-отына арналан сыйымдылы; 4-кузов; 5-бу генераторы; 6-жабдытау сорабы; 7-жоары ысым желдеткіші; 8-отынды сорап; 9-баылау лшеу (КИПиА) аспаптары; 10-ондырыны жетегі; 11-бырлар; 12-монтажды рама

КЖБ -1600/100 ондырысыны техникалы сипаттамасы

Бу бойынша німділігі, м³/с 1,6

Буды ысымы, МПа 10

Буды температурасы, ºС 310

Суа арналан цистернаны сыйымдылыы, м³ 5,2

ондырыны жмыс істеу ресурсы, са 3,5

 

азастанды кен орындарында парафин шгуіне арсы олданылатын ингибиторлар ретінде химиялы заттарды ке спектрі колданылады, олар 6.3-кестесінде келтірілген.

Ингибиторлы оранысты жргізуді міндетті шарты – жабдытарды асфальтты-шайырлы жне парафинді шгінділерден (АШПШ-АСПО) алдын-ала тазарту болып табылады. Бл масатта еріткіштер олданылады, олар келесі функцияларды атараты:

· АШПШ-ді беттік асиеттерін згертеді – АШПШ блшектеріні бырлар мен жабдытар бетімен ілінісу кшін тмендетеді де, бл блшектер мнай аындарымен бірге ілесіп кетеді;

· АШПШ-ді массасын ерітеді (бл кезде ерітілген шгінділер еріткішпен бірге ілесіп кетеді).

Асфальтты-шайырлы парафинді шгінділерді жою шін олданылатын химиялы реагенттерді тадау жне оларды пайдалану технологиясы кен орнындаы ксіпшілік-тжірибелік сынатармен длелденуі керек.

бырларды ішкі бетін лактармен, эпоксидты шайырлармен аптау, эмальданан жне футерленген бырларды пайдалану елімізді біратар кен орындарында сынатан ткізу кезінде жасы нтиже бергенмен, мндай бырларды ымбаттыынан бл діс ке олданыс таппады.