скаров КР азаматы болгандыктан ол КР-н заны бойынша жауаптылыкка тартылуы тиiс.

№21Тзеу мекемесіндегі отыран рбанов мас кйінде сотталан Болатовты ішіне екі пыша жараатын келтірді жне соны салдарынан Болатов ауруханада айтыс болып кетті.Бл рекет рамындаы ылмыс белгілерін атап крсетііз?

Жауабы:Тузеу мекемесiнде отырган Курбанов масс куйiнде сотталган Болатовтын iшiне пышак жаракатын келтiрдi жане сонын салдарынан Болатов ауруханада кайтыс болды. Бул арекет курамындагы кылмыс белгiлерi:

-кылмыстык кукыкка кaйшылыгы;

-когамга кауiптiлiгi;

-кiналiлiгi 21. 1) Заа айшылыы: суы ару олданды, тзеу мекемесінде спирттік ішімдік ішті.

2) оама айіптілігі: Болатов ауруханаа тсіп, айтыс болды.

3) Айыптылыы: рбанов Болатовты пышатады.

4) Жазаланатындыы: Р ылмысты кодексі бойынша жазаланады.

№22 Дауылбаев ызы кріп А-ны жаадан суа итеріп жіберді.А. жзу білмеген еді (бл туралы Дауылбаев білмеді) жне сол себепті суа батып кетті.Дауылбаевты кінсі бар ма?

Жауабы:Дауылбаев кызык корiп А-ны жагадан суга итерiп жiбердi. А-нын жузе алмайтынын бiлмеген едi. С. бул туралы бiлмедiжане сол себептiсуга батып кеттi. Дауылбаевтын арекетiмем-пен жасалган кылмыс деп танылады, себебiол озiс-арекетiннiн кауiп тугызуы мумкiн екенiн бiлдi, бiрак бул зардаптарды жеткiлiктiнегiздерсiз женiлдiктiкпен болгызбау мум-не сендi(КР-нын кылмыстык кодексiнiн 21 бабына сайкес) Даулыбаевты кінсі бар. Р ылмысты кодексіні 21 бабындаы немрайлыпен жасалан ылмыс болып табылады. Оан 2 мен 5 жыл арасында амауа алынады. Жаза олдануда оны кмілеттік жаса толан-толмаандыы, рекеттілігі бар-жотыы, отбасы жадайы жне т.б. факторлар шешуші роль атарады.

№23Шкеев С –пен дауласып алып С.оны рып соты.Шкеев йден пыша алып келіп С–ті уды.ашып бара жатан С – ты арсы бетіне келе жатан Тотаров оны аяын шалды,ал Шкеев бл жадайды пайдаланып С–а бірнеше пыша жараатын келтірді. Нтижесінде С айтыс болып кетті. Тохтаровты рекетінде ылмыса атысу белгілері бар ма?ылмыса атысуды обьективті жне субьективті белгілерін ашып берііз.

Жауабы:Токтаров кылмыска комектесушi болып табылады.Субъективтi – Шокеев есi дурыс кылмыстык жауаптылык жасына толган. 1) Тотаров кінлі. Р ылмысты кодексіні бабына сйкес, ол ылмыса кмектесіші болып табылады.

2) Объективтік белгісі – оама ауіптілігі (Шкеевті суы аруды пайдалануы, С.-ны айтыс болуы).

Объектілері – С.-ны мірі, суы ару.

Субъектілері – Шкеев, С., Тотаров.

Субъективті жаы - рекет абілеттілігі, есіні дрыстыы.

№24з башасынан рлыты алдын алу шін Хамраев электр тоы ткізілген сыммен башаны оршады жне ауіпсіздік масатында "мірге ауіпті!Электр тоы!" деген хабарламаларды іліп ойды.Жасспірім В. Жне О. тнде башаа тсті жне нтижесінде В. элетр тоыны серінен айтыс болып кетті.Бл жадайда ажеттілік орану орын ала ма?

Жауабы:Оз бакшасынанурлыктын алдын алу ушiн Хамраев электр тогын откiзiлген сыммен бакшаны коршады жане кауiпсiздiк максатында «омiрге кауiптi электр тогын » деген хабарламаларды iлiп койды. Жасоспирим В жане О тунде бакшага тустi жане натижесiнде В электр тогынын асерiнен кайтыс болып кеттi.

1. ажеттi орану жадайында ол сушы адама зиян келтiру, яни оранушыны немесе зге бiр адамны жеке басын, трын йiн, меншiгiн, жер учаскесiн жне баса да ытарын, оамны немесе мемлекеттi замен оралатын мдделерiн оамды ауiптi ол сушылытан ол сушыа зиян келтiру жолымен орау кезiнде, егер бл орайда ажеттi орану шегiнен асып кетушiлiкке жол берiлмеген болса, ол ылмыс болып табылмайды. 2. Барлы адамдарды ксiби немесе зге де арнаулы даярлыына жне ызмет жадайына арамастан те дрежеде ажеттi орануа ыы бар. Бл ы адама оама ауiптi ол сушылытан тылу баса адамдарды немесе мемлекеттiк органдарды кмегiне жгiну ммкiндiгiне арамастан тиесiлi болып табылады. 3. Нтижесiнде ол сушыа аны шектен тыс, жадай мжбр етпейтiн зиян келтiрiлетiн, ол сушылыты сипаты мен оамды ауiптiлiгi дрежесiне орануды крiнеу сай келмеуi ажеттi ораныс шегiнен шыу деп танылады. Блайша шектен шыу тек асаана зиян келтiрiлген жадайларда ана ылмысты жауаптылыа кеп сотырады. Адам мiрiне ол сушыа не аруды олданумен немесе олдануа рекет етумен штасан зге де ол сушылыа тойтарыс беру кезiнде адама зиян келтiру ажеттi ораныс шегiнен шыу болып табылмайды.

№25.Учаскелік инспектор з танысымен жеке гімесінде ,жабдытау бліміні бастыы сайынов 500 000 теге сомасындаы ашалай аражатты рлаанын білді.Бл жадайда ылмысты істі озауа негіз бар ма?ылмысты істі озауды себептері мен негіздерін атап крсетііз.Жасалан ылмыс туралы арыздар жне хабарлауларды тексеруді тртібі андай?

Жауабы:Р ылмысты іс жргізу кодексі бойынша ылмысты істі озау шін: 1) ылмыс оиасынын, яни себебі мен негізін анытау ажет. 2) ылмыс рамыны болуы керек (субъектісі, объектісі, субъективтік жаы, объективтік жаы).ылмысты iс озау тртiбi: 1. себеп пен негiз болан кезде анытаушы, анытау органы, тергеу блiмiнi бастыы, тергеушi, прокурор ылмысты iс озау туралы аулы шыарады.
2. аулыда: оны шыарылан уаыты мен орны, оны кiм жасааны, iс озауды себептерi мен негiздерi, ол кiмге атысты немесе андай факт бойынша озалып отыраны, белгiлер бойынша iс озалып отыран ылмысты заны бабы, сондай-а iстi бдан былайы баыты крсетiледi. ылмысты iс озау туралы аулыны кшiрмесi жиырма трт саатты iшiнде прокурора жiберiледi. абылданан шешiм туралы арыз берушiге жне зiне атысты iс озалып отыран адама оан ылмысты iзге тсудi басталуына байланысты ытар мен мiндеттердi тсiндiре отырып, хабарланады.

№26.Айыпталушы Оспанов птерін тінту кезінде 10 бейнемагнитофон, 50 кг май жне 120 кг ет табылды.Барлы табылан тауарларды криминалды полиция ызметкері, з шешімі бойынша сату шін дкенге тапсырды.Полиция ызметкері дрыс істеді ма?

Жауабы:Жо дрыс істемеді. азастан Республикасыны ылмысты іс жргізу кодексіні 230-бабы бойынша тiнту - болан істі тергеу шiн маызы бар заттарды немесе жаттарды табу жне алу масатында жргiзiледi. Бізді жадайдаы млік рланан болуы ммкін, йткені оны млшері тым кп. кілетті орган осыан сас заттарды рлануы туралы апаратты іздей бастайды. Белгілі бір уаыт ішінде млікті рланандыы аныталса, зады иегеріне айтарылады. Табылмаса ол млік сот шешімімен тркіленеді.азастан Республикасыны ылмысты-атару кодексіні 61-бабы бойынша сотталушыны тркiленген млкiн укiлеттi мемлекеттiк органа беру азастан Республикасыны задарына сйкес оан ойылатын барлы талаптар анааттандырыланнан кейiн жргiзiледi. Тркiленген млiк есебiнен анааттандыруа жататын талаптар жнiнде мемлекет оны сатудан немесе одан рі пайдаланудан алынан аражат шегiнде жауап бередi. Тркiленген млiктi укiлеттi мемлекеттiк органа беру тртiбiн азастан Республикасыны кiметi белгiлейдi. Берілген жадайда криминалды полиция ызметкері билiктi не ызметтiк кiлеттiктi асыра пайдаланып кеткен. Ол Р ылмысты кодексіні 308-бабаымен жазаланады.

№27Келесі талаптар бойынша соттылыты анытаыз:

Алимент талап ету

арызды талап ету

Жмыса айта алу талабы

Трын й иемденуді блу талабы.

Жауабы:Осы талаптар бойынша соттылыкты аныктайды:

-алимент талап ету;

-карызды талап ету;

Тургын уйди иемденудi болу талабы;

Бны барлыы бойынша соттылы Азаматты процесс негізінде жзеге асырылады.

№28.амалов жне Брханов мас кйінде бір – бірімен тбелесіп алды жне нтижесінде Брхановты жаа пальтосы жыртылып алды.Келесі кні оны йелі амаловтан пальтоны нын ндіріп алу туралы талаппен сота шаымданды.Сот андай шешім абылдауы тиіс?

Жауабы:Р ылмысты кодексіні188-бабы бойынша абайсызда бтен адамны млкін блдіргеннен кейін амалов пальтоны нын теу ажет. Біра Р ылмысты іс-жргізу кодексі бойынша арызды Брахановты зі жазу керек. Содан кейін ана тергеу жргізіледі. Тергеу кезінде ылмысты оиасы ашылады, айыптаушындан, бар болан жадайда кугерден жауап алынады. Егер брын жауап алынан екi адамны крсетпелерiнде елеулi айшылытар болса, тергеушi осы айшылытарды себебiн анытау шiн оларды беттестiредi. Аырын да егер амаловты кінлілігі аныталса онда ол ажетті жазаны теу керек.

№29.15 жасар Срсенов , тоыз сынып бітіргеннен кейін , база директорына зін жмыса абылдауын срап тініш берді.Директор Срсенов 16 жаса толмады деп оны тінішін абылдамады.Директор шешімі дрыс па?

Жауабы:Директор шешімі дрыс. Себебі Ебек кодексіні 4-інші тарауыны 30-ыншы бабына сйкес орта білім беру йымында негізгі орта, жалпы орта білім алан жадайда, он бес жаса толан азаматтар ебек шартын ата-анасыны біреуіні, ораншысыны, аморшысыны немесе асырап алушысыны жазбаша келісімімен жне ебек шартына ол оюымен ана жасай алады.

№30Фабрика аладан 10 км ашытыта орналасан жерге кшінуе байланысты, фабрика ызметкерлері жаа жмыс орнына шыудан бас тартты.Фабрика кімшілігі ызметкерлерін жаын уаытта олар жмыстан шыарылуы туралы ескертті .Бл дауда кімні пікірі дрыс?

Жауабы:Фабрика каладан 10 км. Кашыктыкта орн-кан жерге кошуiне байланысты, кызметкерлерi жана жумыс орнына шыгудан бас тартты ф-ка акiмшiлiк кызметкерлерiн жакын уакытта олар жумыстан шыгарылуы туралы ескерттi. Ебек жадайларыны згеруi
1. йымдарда ндiрiстi згеруiне жне жмыс берушiдегi жмыс клемiнi ысаруына байланысты сол ксiп (маманды), бiлiктiлiк, ызмет бойынша жмысты жаластыру кезiнде ебек жадайларын згертуге жол берiледi. Ебек жадайларыны згеруi туралы ызметкер бiр ай брын жазбаша хабардар етiлуге тиiс.
2. Ебек жадайлары згертiлген жадайда жеке ебек жне жымды шарттарына тиiсiнше толытырулар мен згерiстер енгiзiледi. Егер ызметкер жаа жадайларда жмысты жаластыруа келiспесе, онымен жасалан жеке ебек шарты осы Заны 26-бабыны 7) тармашасына сйкес бзылады. Жеке енбек шартынын токтатылуы , бузылуы негiзiнде. Бул дауда фабрика кызметкерлерiнiн пiкiрi дурыс.(Енбек кодексiне сайкес)

№31Ресторан бухгалтері директор бйрыымен бухгалтериядан осы имаратта орналасан жне осы ебекаымен ас блмесіне ауыстырылды. Бухгалтер ас блмесінде жмыстан бас тартты, себебі ол мндай ауыстыруа келісімін берген жо еді. Ресторан директорыны ойынша бл жмыс ауыстыру емес жмыс орнын ауыстыру ,сондытан ызметкерді келісімі ажет емес.Бл дауда кімніпікірі дрыс ?

Жауабы:Ресторан бухгалтерi директор буйрыгымен бухгалтериядан осы гимаратта орналаскан жане осы жалакымен ас болмесiне ауыстырылды.Бухгалтер ас болмесiнде жумыстан бас тартты, себебi ол мундай ауыстыруга келiспедi. Ресторан директорынын ойынша, бул жумыс ауыстыру емес, жумыс орнын ауыстыру,сондыктан кызметкердiн келiсiмi кажет Бiр йымда баса жмыса, не йыммен бiрге баса жерге ауыстыруа, осы Зада кзделген жадайларды оспаанда, жеке ебек шартына тиiстi згерiстер енгiзiле отырып, ызметкердi жазбаша келiсiмiмен ана жол берiледi.
18-бап. ызметкердi баса жмыс орнына ауыстыру
ызметкердi сол йымдаы баса жмыс орнына, сол жердегi баса рылымды блiмшеге ауыстыран ретте, жеке ебек шартында келiсiлген маманды, бiлiктiлiк немесе ызмет шегiнде баса механизмдегi немесе агрегаттаы жмысты тапсыруа, егер бл жеке ебек шартыны талаптарын згертуге кеп сопаса, ызметкердi келiсiмi талап етiлмейдi.
Жмыс берушi ызметкердi оны денсаулы жадайы жарамайтын баса жмыса ауыстыруа ылы емес..

Бул дауда ресторан директорыны пiкiрi дурыс, себебi жумыска турганда жумыстын аткарылатын орны енбек шартында корсетiледi (28 б.,1(3)). Ал енбек шартында бухгалтер жумысынын аткарылатын орнын ауыстыру туралы корсетилмеген жане ресторан тарапына бул енбек шартынын жасалу талаптарын бузу болып табылады.

№32.Асанов 28 азан кні оны 5 арашадан бастап з еркі бойынша жмыстан шыарылуы туралы тініш берді. Біра кімшілік оны жмыстан шыару туралы бйрыты 12 арашадан шыарды. кімшілікті рекеттері заа сай ма?

Жауабы:кімшілікті ркеттері заа сай, себебі,азастан Республикасыны 2007 жылы 15 мамырдаы Ебек кодексіні 57-бабы, ызметкерді бастамасы бойынша ебек шартын бзу:

1. Осы бапты 4-тармаында кзделген жадайларды оспаанда, ызметкер жмыс берушіге кемінде бір ай брын жазбаша ескерте отырып, ебек шартын зіні бастамасы бойынша бзуа ылы.

2. Ебек шарты ызметкер мен жмыс берушіні арасындаы келісім бойынша осы бапты 1-тармаында кзделген ескерту мерзімі аяталана дейін бзылуы ммкін. Яни, кімшілікті 28 арашаа дейін бйрыты шыаруа ыы бар.

№33Бухгалтер лімжановаа жмыса кешігіп келгені шін 1 суір кні сгіс шыарылды.28 тамыз кні ол жмыса таы да кешікті. кімшілік 5 ыркйек кні лімжанованы ебек тртібін бзаны шін жмыстан шыарды. лімжанова бл бйрыпен келіспей сота жгінді.Сот андай шешім абылдауы тиіс?

Жауабы:Акiмжанова сотка жугiндi: Бул жерде акiмшiлiк бухгалтер Акiмжанованы жумыстан шыгаруына негiз жок. Акiмшiлiк Акiмжановага 1 сауiр кунi согiс жариялады. 28 тамыз кунi катан согiс жариялауы тиiс едi. Егер Акiмжановага енбек тартiбiн 3 рет бузганда гана акiмшiлiк енбек шартын жумыс берушiнiн бастамасы бойынша бузу турiндегi тартiптiк жаза клодануга кукыгы бар. Сот Акiмжанованын отiнiшiн канагаттандыруы керек.

№34Программист Серкебаеваны 4 айдан кп ауыранына байланысты кімшілік жмыстан шыарды.Жмыстан шыарылу ксіподапен келісілген жо жне Серкебаеваны орнына жаа ызметкер алынан жо, оны міндеттері баса программисттер арасында блінді. Серкебаеваны жмыстан шыару зады ма?

Жауабы:Програмиист Серкебаеванын жумыстан шыгарылуы дурыс, занды. Себебi, енбек кодексiнiн 54 бабынын 1 тармагынын 17 тармакшасында козделген жагдайда: «Кызметкер КР-нын Укiметi бекiтетiн» енбекке кабiлетсiздiктiн анагурлым узак мерзiм белгiнiн аурулар тiзбесiне енг-н жагдайларда коспаганда кызметкер енбекке уакытша кабiлетсiздiгi салдарынан катарынан 2 айдан астам уакыт шыкпаган жагдайда жумыстан босату орын алады. Кызметкермен енбек шарты жумыс берушiнiн бастамасы бойынша бузылуы мумкин.

№35.Азамат Есенов лкен млшерде засыз ааштарды шауып тастады. Бл ы бзушылы шін андай жауапкершілік белгіленген?

Жауабы:ылмысты кодексті «Ааштар мен бталарды засыз шабу» деген 291-бабы бойынша шыын клеміне байланысты айыппл тленеді. ылмысты кодексті «рлы» деген 175-бабы бойынша-6, ылмысты кодексті «Сеніп тапсырылан бтен млікті иеленіп алу немесе ысырап ету» деген 176-бабы бойынша
25) оршаан ортаа келтiрiлетiн залал - табии
ресурстарды жтадауы мен сарылуын немесе тiрi
организмдердi ырылуын туындатып немесе туындататындай етiп оршаан
ортаны ластау немесе табии ресурстарды белгiленген нормативтерден арты
алу;

№36Жер заымен жер учаскесін мемлекеттік жне оамды ажеттіліктерге мжбрлеп алу белгіленген. Мемлекеттік жне оамды ажеттіліктер деген не?

Жауабы:Жер заны мен жер учаскесiн мем-к когамдык кажеттiлiктерге мажбурлеп иелiктен шыгару кезiнде ерекше жагдайлар:

Халыкаралык мiндеттемелер;

Корганыс кажетiне, ерекше коргалатын табиги аумактарга, сауыктыру, рекриациялык жане тарихи-мадени максат-на арнап жер беру жане арн. Ак-к аймактын курылуы мен олардын жумыс iстеу.

Пайдалы казба, кен орындарынын табылуы жане оларды казу.

Электр тарату желiнiн, байланыс желiлерiн магистральдi кубырлар, ендi мекемелер-н ортак пайдаланудагы инженерлiк коммуникациялык желiнiн салу, сондай-ак мемл-ке бар баска да объектiлердi салу;

Кулау каупi бар авариялык жане ескерген тургын уйлердi бузу.

Осы бапта белгiленген ерекше жан тiзбесiне жататын курылыс объектiлерiнiн болiгiнде елдi – мекен-н бас жоспарларын орындау, Сондай-ак мем-к жане ондiрiлiс багдарлама да козделген объектiлердi,камтамасыз ететiн инветициялык жобаларды салу жане когамнын манызы бар максаттарга кол жеткiзу болып табылады.