pthread_t – аындар дескрипторы; pthread_attr_t – аындарды атрибуттар жиынтыы.

POSIX стандарты аындарды басару келесі функциялар жиынтыымен спецификацияланады:

  1. pthread_create():аынды ру
  2. pthread_exit(): аынды аятау
  3. pthread_cancel(): аынды болдырмау
  4. pthread_join(): келесі аын тотаана дейін аынны орындалуын батау.
  5. pthread_detach(): аындар орын алатын ресурстарды босату pthread_attr_init(): аындар атрибуттарыны рылымын инициализациялау
  6. pthread_attr_setdetachstate(): аын аяталаннан кейін ол автоматты трде ресурстарды босатуды жйеде крсетеді.
  7. pthread_attr_destroy(): аын атрибуттарын жадыдан босатады.

POSIX аынын синхрондауды мынандай примитивтері бар:мюьтекстер (mutexes)– семафора састытары жне шартты айнымалылар (conditional variables)

  1. pthread_mutex_init() –мюьтексті ру;
  2. pthread_mutex_destroy() – мюьютексті жою;
  3. pthread_mutex_lock() –мюьтексті аятау;
  4. pthread_mutex_trylock() – мюьтексті алдын-ала жабу
  5. pthread_mutex_unlock() – мюьтексті ашу;
  6. pthread_cond_init() – шартты айнымалыларды ру;
  7. pthread_cond_signal() – шартты айнымалыларды баттау;
  8. pthread_cond_wait() – шартты айнымалы бойынша кту.

Си тілінде POSIX аындарын олдану мысалын арастырайы .

#include <stdio.h>

#include <stdlib.h>

#include <time.h>

#include <pthread.h>

static void wait_thread(void)

{

time_t start_time = time(NULL);

while (time(NULL) == start_time)

{

// никаких действий, кроме занятия процессора на время до 1 с.

}

}

static void *thread_func(void *vptr_args)

{ int i;

for (i = 0; i < 20; i++) {

fputs(" b\n", stderr);

wait_thread();

}

return NULL;

}

int main(void)

{ int i;

pthread_t thread;

if (pthread_create(&thread, NULL, thread_func, NULL) != 0) {

return EXIT_FAILURE;

}

for (i = 0; i < 20; i++) {

puts("a");

wait_thread();

}

if (pthread_join(thread, NULL) != 0) {

return EXIT_FAILURE;

}

return EXIT_SUCCESS;

}

Бл мысалда негізгі аынны параллелді орындалуын иллюстрациялайды. Аындарды руа (pthread_create), оны денесін крсетуге (thread_func) жне тн аынны аяталуын ктуге (pthread_join) ерекше кіл блген жн.

Solaris операциялы жйесіні аындары мен рдістері

Solaris операциялы жйесінде кп/кп аындар моделі олданылады. Сонымен атар бл жйеде жеілдетілген рдістер пайдаланылады. Solaris операциялы жйесінде олданушылы аын зіні жеілдетілген рдісінде бейнеленіледі, з кезегінде ядро аынында бейнелінеді, соысы компьютерлік жйені кез-келген рдісінде орындалады.

Сурет 5.Solaris аындарын йымдастыру схемасы

 

Сурет 6. Solaris операциялы жйесінде рдістерді йымдастыру

Суретте кргеніміздей рбір рдіс рдістерді басару апаратты блогыныны стандартынан баса зіні жеілдетілген рдістеріні тізімінен трады.

Windows 2000 аындар

Windows операциялы жйесінде кпаындыды «бір/бір» моделін жзеге асырады. рбір аын мыналардан трады:

  1. аын идентификаторы (thread id);
  2. регистрлер жиынтыы
  3. олданушылы жне жйелік процедуралара арналан жеке стектер
  4. аындарды жергілікті мліметтеріне арналан жады аймаы (thread-local storage – TLS).

Linux-таы аын

Linux жйесінде аын threadsемес, tasks (задачами)деп аталады.Аын clone () жйелік шаырумен рылады. Жйелік шаыру ыздарыны тапсырмасы ата-аналы тапсырмасымен(рдісімен) орта адресті айматы олдануа ммкіндік береді.

Java-даы аын

Java – кпесептілікті тілдік жне базалы кітапхана дегейінде бадарламаны деуге арналан алашы платформа. Java аындары келесі жолдар арылы рылады:

  1. Threadклассты кеейтілуі трінде
  2. рамында жалыз діс run - орындалатын аын денесі кіретін Runnableинтерфейсі бар класстрінде

Java-даы аындар JVM арылы басарылады.аындар тобыны жне сондай топтарды иерархиясы трінде рылуы ммкін.

Java –даы аындар ммкін болатын жадайыны 7-суретте крсетілген. АЖ-дегі аындара сайды, Java-даы аындар жаа болып рылады жне новыйалпында болады, одан кейін – выполняемый; wait, sleepжнет.б типті дісті шаыру кезінде аын кту режиміне ауысады;runдісі аяталан кезде аын аяталады.

Сурет 7. Java-даы аындар жадайы.

Кілттік терминдер

Mac C-threads – MacOS жйесіндегі олданушылы аын.

POSIX Pthreads – POSIX спецификацияланан стандартында жне POSIX осымшасында олданылатын аындар

Solaris threads – Solaris ОЖ-де олданылатын аын.

Thread– Java тіліндегі аындарды крсететін класс .

Аын атрибуттары – pthread_attr_t типінде сипатталатын POSIX аынындаы атрибуттарды сйкестігі.

Аындар тобы(thread group) – зіні аты бар аындар стіндегі топты операциялармен аныталан аындарды сйкестігі.

Дескриптор потокаPOSIX-аынынасілтеу типом pthread_t типімен сипатталады.

Тапсырма (task)–Linux-даы аын аты.

Ерекшелік (exception) –АЖ-дегі жне объектілі-баытталан тілдердегі атені деу кезіндегі жоары дегейлі

Аынны локальді берілгендері(thread-local storage - TLS) – белгілі бір аныталан аына жататын жне сол аын ана олданатын деректер.

Кпаынды моделі– аын ядросындаы олданылатын аынны крсетілу тсілі.

Кп/кп моделі– р трлі олданушылы аындар р трлі ядро аынында крсетілуі ммкін кпесептілік моделі

Кп/бір моделі– кпаынды моделі, бірнеше олданушылы аындар бір ана ядро аынында крсетілуі ммкін кпесептілік моделі.

Бір/бір моделі– рбір олданушылы аындар белгілі бір аныталан ядро аынында крсетілуі ммкін кпесептілік моделі

Мьютекс(mutex)– АЖ-де олданылатын зара ерекшелігін амтитын семафорлар аналогтары.

Жеілдетілген процесс(lightweight process) – жалпы виртуалды жады аймаында ата-ана рдісімен жмыс істейтін.

Аын (thread)– ата-ана процессіні сол адресті кеістікте орындалатын паралельді рдісті эффективті нсасы тріндегі андай да бір іске осылатын процесс.

олданушы дегейіндегі аын(user thread)– олданушыны АЖ интерфейсіне осылан операцияларды жоары дегейлі аыны.

Ядро аыны(kernel thread)– АЖ ядросыны дегейінде оданылатын жне олдайтын тмен дегейлі жйелік аын.

Аын пулы(ThreadPool)– NET тобындаы аынды растыруды эффективті механизмі.

Сигналдар(в UNIX) – ате жадайындаы тмен дегейлі деу механизмі.

"Крделі"(heavyweight) процесс – оайлатылан рдіске арама-арсызініадрестік кеістігі бар классикалы рдіс аты.

Шартты айнымалы(conditional variable) – wait жне signal операцияларымен АЖ-де олданылатын синхрондалатын объект.

Кпаындылы (multi-threading) –компьютерді паралельді архитектурасыны ке тарауына байланысты бадарламалауды азіргі заманы баыты. Аын – жалпы адресті кеістікте ата-ана рдісімен орындалатын рдісті ерекше трі.Аын зіні стегімен, басару аынымен жне регистр маыналарымен сипатталады.

Облегченный процесс (lightweight process) – АЖ-дегі аын іске асатын механизм.

Алашы процесс ымы азіргі аын концепциясына жаын болды, яни 1970 жылды аяында "Эльбрус" жйесінде іске асан. Кпаындылы UNIX-та, содан кейін Solaris-та жне Windows NT-да пайда болды. р трлі АЖ-дегі кітапхана архитектурасын олдайтын кпаындылы бір-бірінен ерекшеленеді. Алашы кпаындылыты тілдік жне базалы кітапхана дегейдегі іске асуы Java-технологиясында артынан .NET-та іске асты.

Аындар архитектурасы – кп дегейлі:жйелік аын(ядро аыны) кмегімен олданушылы дегейінде аынны іске асады. Кпаындылыты р трлі модель трі бар(жйедегі олданушылы аынны крсетілуі) – бір-бір, бір-кп, кп-бір.

Кпаындылы ызыты проблемаларды арастырады: fork жне exec жйелік семантикалы шаыруларын; аынны тоталуы; сигналдарды деу;топтаы аын рылымын; жергілікті аын деректерін олдау (TLS);аын синхронизациясы; тыырытар жне оларды тоталуы

POSIX threads (Pthreads) –API АЖ-ні UNIX типті кпаындылыты олдайтын стандартизациясы.Аын зіні дескрипторы жне атрибуттарымен сипатталады. Аындарды синхрондау шін мьютекстер мен шартты айнымалылар олданылады.

Solaris АЖ-дегі аын жйелік жне олданушылы тсінігімен оса жеілдетілген процесс тсінігі арылы ерекшеленеді.рбір дстрлі рдіс растырылан жеілдетілген рдісі бар тізімді сатайды. Кпаындылыты "кп-кп" моделі олданылады.

Windows 2000 "бір-бір" кпаындылы моделін олданады. рбір аын зіні нмірін, регистр жинатарын, жйелік жне олданушылы процедура шін жеке стектерін, жергілікті аын жадын(TLS) сатайды.).

Linux аындары тапсырма (tasks) деп аталады жне clone жйелік шаырулары арылы и рылады.

Java-даы аындар тілдік жне базалы дегейдегі кітапханасын олдайды. Thread объект класстарымен жне классастымен крсетіледі. Виртуалды Java машинасымен басарылады. Аын тобын руа болады. АЖ олданатын аындар жадайы аналогті болады.

ТАЫРЫП 12-13. ЖЕЛІЛЕРДЕГІ РДІСТЕР

КОММУНИКАЦИЯСЫ

Масаты:Желілердегі рдістер коммуникациясыны ралдары мен хаттамаларыныны ерекшеліктеріне тоталу

Кілттік сздер: желі, жйе, байланыс жйесі, коммуникациялы модуль, апаратты арна, логикалы элемент, хаттама, хабарла, дыбысты байланыс, модем, санды сигнал, аналогты сигнал, софт-модем, байланыс протоколдары

Дріс жоспары (2 саат)

  1. Желілік жйелік ралдар. OSI моделі.
  2. Дегейлік хаттамалар. TCP/IP желілеріндегі адрестелу. Транспортты хаттамалар.
  3. лестірілген жйелерде рдістерді синхорндау.
  4. лестірілген жйелерді тйыталан тйіндері (тыырыи).
  5. лестірілген жйелерде рдістерді лестіру жне жоспарлау.

Коммуникациялы жйе, байланыс жйесі (коммуникационная система, система связи) — мліметтерді жеткізу кешенін райтын аппаратты ралдарды, бадарламалы жасатамаларды жне сол мліметтерді жеткізу арналарыны бірлестігі.

Коммуникациялы модуль (коммуникационный модуль) — апаратты бадарлауды жне апаратты арналарды басаруды жасатайтын есептеу желісіні логикалы элементі.

Коммуникациялы сервер (коммуникационный сервер) — терминал, компьютер жне принтер сияты рылылардын желіге осылуын жеке коммуникациялы хаттамасыз-а іске асыратын, байланыса сйкес бадарламалы жасатамамен амтамасыз етілгей компьютер. Жергілікті желілерде — жмыс станцияларыны лкен электронды есептеу машина- ларына, модемдерге, факс-модемдерге жне баса рылылара атынас руын амтамасыз ететін компьютер де осылай аталады.

Коммуникациялы хаттама (коммуникационный протокол) — ыса мерзімде стандартгы пішімді пайдаланып, мліметгерді желіні бір торабынан (тйінінен) екіншісіне жеткізуді атаратын ммкіндіктер (спецификациялар) жиыны.

Коммуникациялы бадарлама (коммуникационная бадарлама) — компьютер мен модемні баса компьютермен жне модеммен атынас руына ммкіндік беретін олданбалы бадарлама. Ол компьютерлер арасындаы байланыс тзілімін йымдастыратын телефон нмірлерін жадында сатап, оларды автоматты трде теруді жзеге асырып, жалпы атынас руды оайлатады. Байланыс орнатылан сон, бл бадарлама келіп тскен мліметтерді дискіде сатап, ажетті файлдарды дискіден рі карай жнелтеді.

ДК- коммуникациялы рылылары компьютерлер, компьютер жне шірілген енгізу-шыару рылылары арасында деректер алмасуа, сонымен атар деректерді локальді(Local. Area Network, LAN) немесе глобальді (Wide Area Network , WAN ) желілерге (Интернетті оса аланда) біріктіруге арналан. Деректерді алмастыру трлі масаттара арналуы ммкін: перифериялы рылыларды орта пайдаланылуындаы файлдарды жіберу (мысала, принтерлер), Интернетті жне жергілікті желілерді трлі апаратты ызметтеріне атынау, факсимильді хабарламаларды жіберу жне абылдау, пейджерлер жне мобильді телефондара хабараламалар жіберу, дыбысты байланыс орнату ( IP -телефония), дыбысты видеобайланыс жне желі бойынша орта ойындарды орындау.

Коммуникациялы рылылар: желілік жне желілік емес локальді желілерді модемдері жне адаптерлері. Компьютерлер арасындаы байланыс баса да рылылармен орнатылуы ммкін LPT -порттар, FireWire бірізде шиналар жне USB .

Баса есептеу жйелерімен байланыс жасау рылылары

Сенсорлы экран – жары аламшыны р трлі ммкіндіктерін амтитын рылы. Экрана жаындатып кескінді озауа болады, сондай-а компьютерге кейбір орындауа арналан командаларды беруге болады.

Сенсорлы дисплей, сервер (сенсорный дисплей, сервер; the touch display, server) ол:

1) з дискілерін, сондай-а сырты рылыларын, мысалы, принтерлер мен модемдерін, жымды пайдалануа

Беретін желі торабы. Сонымен атар, онда кп пайдаланылатын бадарламалар да орындалуы ммкін;

2) клиенттік блімні сраныстарын орындайтын лестірілген осымша бадарламаны блігі.

Модем– телефонды канал бойынша бір компьютерді екіншісімен осуды амтамасыз ететін рылы. Компьютерге осу тсілдері бойынша модемдер жйелік блока ойылатын жне сырты коммуникациялы порта арылы жаланатын болып блінеді.

Модемдер бір-бірінен мліметтерді тасымалдауды максимал жылдамдыы арылы лшенеді. Ол Бодпен (1 бод=1 бит/сек) лшенеді.

Модем (аылш. модем) — санды сигналдарды аналогты сигналдара айналдыратын жне керісінше амал жасайтын электронды рылы.

Деректерді р трлі араулар арылы, мысалы телефон сымы арылы немесе радиосигналдар трінде беруге болады. Телефон сымы арылы аналогты сигналдар деп аталатын импульстарды беруге болады. Аналогты сигналдар шуыл немесе электрлік-магнитті импульстар тріндегі кедергілерді серіне шырауы ммкін.

Дыбысты сигналдар дерек беруді едуір жаа дісі болып табылады, онда дерек беру жне абылдау шін екілікті пішім олданылады (нлдер мен бірліктер тізбегімен жмыс істейтін кодтау/кодты аыту жйесі). Дерек беру мен абылдау шін компьютерлерде дл осы пішім олданылады. Алайда санды сигналдарды телефон желісі арылы беру ммкін емес. Сондытан телефон сымы арылы дыбысты сигналдарды берер алдында оларды аналогты сигналдара айналдыру керек. Жне тиісінше деректі абылдаушы жа алынан деректі санды сигналдара айналдыруа тиіс. Модем осындай айналдыруды жзеге асырады – санды пішімнен аналогты пішімге жне керісінше.

Коммутациялы модем (номер терімі бар модем) (коммутационный модем (модем с набором номера) — жмыс істеу шін жеке немесе арендалы телефон желілерін пайдаланбай, арапайым коммутациялау желісін пайдаланатын модем.

Софт-модем, винмодемдер (аыл. ост басед софт-модем) – аппаратты модемде, алайда микробадарламасы бар траты есте сатау рылысы болмайды. Мндай типті модемні микробадарламасы компьютер жадысында саталады, оан модем жаланан болады. Сонымен бірге модемде аналогты слба мен трлендіргіштер болады: АСТ (аналогты-санды трлендіргіш), САТ (санды-аналогты трлендіргіш), интерфейс контроллері(мысалы СБ). Драйверлер болан жадайда ана жмыс істеуге абілетті, олар сигналдарды кодтау бойынша, ателерге тексеру жне протоколдарды басару барлы операцияларды дейді, сйкесінше бадарламалы трде жзеге асырылады жне компьютерді орталы процессорымен деледі.

Жартылай бадарламалы (Цонтроллер басед софт-модем) – модем функцияларыны бір блігін модем осылан компьютер орындайтын модемдер. осылу типі бойынша:

Коммутацияланатын телефонды желілер шін модемдер – модемдерді е тараын трі.

• ISDN – санды коммутацияланытын телефонды желілер шін модемдер

• DSL – блінген (коммутацияланбайтын) желілерді арапайым телефон желісі кмегімен йымдасытыру шін пайдаланылады. Коммутацияланатын модемдерден айырмашылыы – баса жиілік диапазонын олданады, жне де телефон желелері бойынша сигнал тек АТС-ке дейін ана беріледі. Кбінесе бір уаытта мліметтермен алмасуды жне телефон желісін пайдалануды амтамасыз ете алады.

Кабельдік – арнайы кабельдер бойынша ана мліметтермен алмасу шін олданылады – мысалы, ДОЦСЫС протоколы бойынша жымды телекрсетілім кабелі бойынша.

ялы – тек ана ялы байланыс протоколдары – GPRS, 3Г, 4Г жне т.с.с бойынша ана жмыс істейді. Жиі СБ-салпынша(брелок) трінде келеді. Мндай модемдер ретінде кбінесе ялы байланыс терминалдары олданылады.

xDSL Технологиялар:

xDSL технологиялары арапайым телефон желісіні абоненттік желісіні аналогтытан сандыа айналуына негізделеді. (Digital Subscriber Line — санды абоненттік желі).

ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) – ассиметриялы технология, абоненттік жылдамдыы (downstream) 6,1 Мбит/с дейін, абоненттен — 16–640 Кбит/с. Жылдамды абоненттік желі зындыына жне оны сапасына байланысты.

UADSL технологиясы (Universal ADSL), яни DSL Lite, — кішкене жылдамдытаы ADSL-ді жасартылан нсасы (желі зындыы 3,5 км дейін болса — жылдамды 1,5 Мбит/с жне 384 Кбит/с трлі баыттарда; при желі зындыы 5,5 км — 640 жне 196 Кбит/с). рылылар оай орнатылады жне салыстырмалы трде ымбат емес.

RADSL (Rate Adaptive Digital Subscriber Line) — желі (линия) сапасына туелді деректерді беру жылдамдыы адаптивті згерісті технология.

HDSL (High Data-Rate Digital Subscriber Line) — жоары жылдамдыты технология, 1,536 немесе 2,048 Мбит/с жылдамдыпен амтамасыз етеді. Желі зындыы — 3,7 км дейін, трт сымды желіні талап етеді.

SDSL (Single-Line Digital Subscriber Line) — симметриялы жоары жылдамдыты (1,536 немесе 2,048 Мбит/с) технология, екі сымды желі, з км-ге дейін.

VDSL (Very High Data-Rate Digital Subscriber Line) — те жоары жылдамдыты (56 Мбит/с дейін), симметричная технология. ашыты —1,5 км. Дейін. Технология айтарлытай ымбат, біра желіні коллективті трде олдануа арналан.

Желімліметтерді компьютерлер арасында жеткізу ралдарымен біріктірілген компьютерлерді жиынтыы. Есептеу желісі – бір-бірімен байланысан желі элементтері арасында мліметтер жеткізуге арналан бадарламалы жне аппаратты рауыштарды крделі жйесі. Аппаратты жабдытар ішінде ртрлі типті жне класты компьютерлермен атынасты жабдытарды атауа болады. Бадарламалы рауыш операциялы жйе мен желілік олданбалардан трады. Желіні тиімді жмыс істеуі шін ОЖ-ді арнайы трлері – желілік ОЖ олданылады. Желілік ОЖ – есептеу желісін бір орталытан басаруа арналан бадарламалар кешені (Windows NT, Novell NetWare, т.б.). Желілік олданбала р– желілік ОЖ-ні ммкіндіктерін кеейтетін олданбалы бадарламалы кешендер (пошталы бадарламалар, желілік мліметтер орлары, т.с.с.).

Желіге осылатын барлы рылыларды ш функционалды топа бледі, олар:

- жмыс станциялары;

- желі серверлері;

- атынасты тораптар.

Компьютерлік желілер (Computer NetWork, net - желі, work - жмыс) берілген ережелерге сйкес компьютерлер арасында млімет алмасу жйесі немесе ресурстарды орта пайдалану масатында бір-бірімен млімет алмасу арналарымен байланысан компьютерлер тобы.

Желіге ойылатын талаптар:

  1. Жмыс німділігіні жоары болуы;
  2. ауіпсіз жне сенімді жмыс атаруы;
  3. Кеейтілетін ммкіндігі болуы;
  4. Жеіл, рі крнекі трде басарылуы;
  5. рылылар мен сигналдарды зара сйкестігі болуы тиіс.

Желілер мынадай асиеттеріне арай жіктеледі:

  1. географиялы амтылу аймаына арай;
  2. ндірістік блімдер клеміне (масштабына) байланысты;
  3. топологиясына – бір-бірімен байланысу схемасына немесе рылымына арай;
  4. басарылуына байланысты.

Географиялы амтылу аймаына арай желілер мынадай топтара блінеді:

  1. Жергілікті (локальный-Local Area Network, LAN) - бір мекемені имараты клеміндегі немесе жаын тр-ан имараттарда орналасан компьютерлер жабы желісі. Мндай желіге 10-20 шамасында компьютер-лер біріктіріледі (ара ашытытары 10 км-а дейін).
  2. Ауымды, аламды (глобальные-Wide Area Network, WAN) – бірнеше мемлекетті, континенттерді немесе бкіл лемді амтитын ашы желі трі.
  3. Айматы, интранет (региональный -Metropolitan Area Network MAN) – бір ала, аудан, мемлекет ішіндегі біртектес мекемелер компьютерлерін біріктіреді. Блар бір компанияа, фирмаа не министрлікке кіретін жабы желілер, мысалы, ораныс министрлігіні, мнай компанияларыны ішкі желісі.

ндірістік блімдер клеміне (масштабына) байланысты желілер:

  1. блімдер желісі;
  2. кампустар желісі;
  3. корпоративтік желілер трізді топтара блінеді

Топологиясына – бір-бірімен байланысу схемасына немесе рылымына арай желілерді жіктелуі:

р топологияны з артышылытары мен кемшіліктері бар:

Толы байланысты топологияе ымбаты, біра е сенімді жмыс істейтін топология, оны бір байланыс арнасы істен шыанмен, млімет баса арналы жолдармен жеткізіле береді.

Шиналы топология – е арзан трі, біра бір байланыс арнасы істен шыса, желі жмысы бзылады. Оны стіне, бір мезетте бір ана арна арылы бірнеше компьютерді млімет алмасуы шін арнайы бадарламалы жабдытама жасалуы керек.

Саина трізді топология да арапайым желі трі, мнда информация бір баытта ана айна-лыста болады жне рбір компьютер мліметті абылдап алып ары арай жнелтіп отырады. Желіні компьютерлер арасындаы бір байланыс арнасы істен шыса, желі жмыс істей алмай алады.

Басару тсіліне арай желілер былай жіктеледі:

  1. БІР ОРТАЛЫТАН БАСАРЫЛАТЫН ЖЕЛІ, МНДА БІР КОМПЬЮТЕР-СЕРВЕР ЖЕЛІ ЖМЫСЫН БАСАРАДЫ. Сервер – арнайы бадарламалы жабдытама орналасан дискілеріні клемі лкен, рі уатты компьютер. Желідегі баса арапайым компьютерлер жмыс станциялары деп аталады. Жергілікті желілер кбінесе бір сервер арылы басарылады.
  2. БІР ДЕГЕЙЛІ КОМПЬЮТЕРЛЕР ЖЕЛІСІ (БІР РАНГІЛІ) – МНДА ЖЕЛІНІ БАСАРУДА БАРЛЫ КОМПЬЮТЕРЛЕР ТЕ ЫТЫ БОЛЫП САНАЛАДЫ. Басаша айтса, кез келген машина млімет алмасу шін бір-бірімен сйкес келетін бадарламалармен жабдыталан. Оларды барлыы да желіні кезектесіп басару ісіне араласа алады.

Бір орталытан басарылатын жергілікті компьютер желісі

(шиналы топология) :

Мнан рбір компьютерді (жмыс станцияларыны) тек сервер арылы орта принтерді пайдаланып, орта дискідегі мліметтерге ол жеткізіп, баса желілермен байланыса алатынын креміз.

Желілік технология – компьютерлік желі руа ажетті стандартты протоколдар мен соларды жмысын жзеге асыратын бадарламалы-аппаратты ралдар жиыны.

Протоколдар (хаттамалар) – млімет тасымал-дауды алдын ала бекітілген задылытары мен ережелері жиыны, яни млімет беру/алу кезінде екі компьютер арасында таайындалан келісімдер жиыны.

Желілік технологияларды ке тараан трлері:

  1. Arcnet (Attached ResourceComputer NETWork);
  2. Ethernet;
  3. Token Ring.

Arcnet – арзан, арапайым сенімді жмыс істей-тін технология. Мнда “шина” жне “жлдыз” топологиялары олданылады. Мнда маркерлік шина (Token bus) арылы басару тсілі олда-нылады, яни бір компьютер маркер жібереді. Сол маркер алынан со, желідегі рылылар-ды тек біреуі ана млімет жібере алады. Ол маркерге з мліметін жне адрестерін осып ары арай жнелтеді.

Бл технология бойынша млімет тасымалдау жылдамдыы – 2,44 Мегабит/сек, тасымалдау шін коаксиальды кабель, есілген оссым, оптоталшыты кабельдерді бірі пайдаланыла береді.

Бл технологияны з желілік адаптері болады. Адаптерді кабель осылатын разъемы – ажыра-тып/осышы бар. рбір адаптерді осы желіге арналан зіндік нмірі (0-255) болады.Адаптер орнатыланда сол нмірді де сйкестендіріп ою керек. Млімет беру ашытыы 6 км, біра жылдамдыы тмен (2,44 мбит/с).

Ethernet технологиясында шиналы топология-ны олданып, мліметті бірден барлы желі компьютерлеріне (станцияларына) береді. Біра оны адресіне сйкес тек біреуі ана абылдайды. Бл технология желіге компьютерлерді біріктіріп тратын концентраторларды жне интерфейстік желі ташасын керек етеді, олар бірігіп орнала-сады. Кбінесе арнайы кабельдер жне телефон арналары олданылады. Млімет тасу жылдам-дыы 10 мегабит/c, біра жаа ммкіншіліктер пайда болуына байланысты (оптоталшы) жыл-дамдыын сіруге болады.

Token Ring технологиясын IBM фирмасы сынан. Млімет тасу орталыы – есілген оссым жне оптоталшыты кабель. Млімет тасу жылдамдыы – 4 Мбит/с жне 16 Мбит/с. Млімет тасымалдауда маркерлі саина олданылады. Топологиясы - саиналы не жлдыз. Млімет тасу ашытыы - 120 м (бір имаратта).

Компьютерлік желілерге ажет жабдытар

  1. Байланыс арналары мен интерфейстер
  2. Желілік карта (Сетевая карта)
  3. Трансивер (transceiver)
  4. айталауыш (Repeater)
  5. Концентратор (Hub)
  6. Кпір (Мост-Bridge)
  7. Коммутатор (Switch)
  8. Маршрутизатор (Router)

Байланыс арналары

Интерфейстер

RJ-45 интерфейсі

BNC интерфейсі

Желілік карта

Желілік карта желі операциялы жйесі арылы келген командалар мен мліметтерді абылдап, оларды бір стандартты формата трлендіріп, оны картаа жаланан кабель арылы ары арай жібереді. рбір картаны айрыша з нмірі болады.

Трансивер

Трансивертікелей кабельге жаланып орнала-сады да, компьютерді желілік картасы ары-лы оректенеді. Трансивер желіліккартаа AUI (Attachment Unit Interface) типті интер-фейстік кабельмен осылып трады.

айталауыш

айталауыштарбірдей немесе ртрлі рылыларды пайдаланатын сегменттерді байланыстырады, сигналдарды алашы алпына келтіріп, мліметті тасымалдау ашытыын арттырады, информацияны екі баытта да ткізеді. айталауыштар коаксиалды кабельді пайдаланатын желілерді кеейтіп. оларды ммкіндігін арттырады.

Концентратор

MicroHub TP1008C

Концентратордеп физикалы трде бірнеше байланыс арналарын біріктіріп тратын бірнеше порттары бар айталауышты айтады. Концентратор желіні физикалы топологиясын згертеді, біра оны логикалы топологиясы з-гермейді. Егер оны бір портына млімет келіп тссе, ол оны кбейтіп барлы баса порттар арылы жнелтеді.

ш портты концентратор схемасы

Концентраторлы желі мысалы

Кпір

Кпіржеліні жалпы млімет тасу ортасын бліктерге бліп трады да, ол келіп тскен мліметті баса сегментке тек адресіне байланысты жнелтіп отырады.

Кпірді пайдалану мысалы

Коммутатор

Коммутаторызметі кпірге сас, біра мны жмыс німділігі жоары, йткені кпір бір мезетте тек екі порт арасын ана байланыстырады.Ал коммутатор зіндегі барлы порттар арасын бірден байланыстыра алады.

Коммутаторды пайдалану мысалы

Маршрутизатор

Маршрутизатор кпір мен коммутатора араанда желіні млімет тасу ортасын те тиімді бліктерге бледі. Ол келесі желі торабын адреске арап тауып, рбір мліметті е ыайлы маршрутын тадап алады, т.с.с. Желі крделі болан сайын маршрутизаторды жмыс тиімділігі де арта тседі.

 

Маршрутизаторды пайдалану мысалы

Компьютерлерді байланысу дегейлері мен желідегі млімет тасу протоколдары

Мліметтерді тасымалдау ісін стандарттау жмысы Халыаралы стандарттар институ-тыны (ISO - International Standards Organization)техникалы сыныстарына байланысты жргізіліп, желі параметрлерін сйкестендіру ісі OSI (ашы жйелерді рекеттесу моделі — Model of Open System Interconnections) деп аталан модель негізінде жасалып шыты. Осы ISO/OSIмоделіне сйкесмлімет алмасу схемасы 7 сатыа блініп арастырылады. Оларды жоарысы олданбалы дегей, ал е тменгісі–физикалы дегей болып саналады.

IP-адрестеу

Интернетке осылан рбір ЭЕМ-ні зіндік айталанбас физикалы адресі болады. (IP-адресі). Адрес нктемен блінген 4 онды саннан трады, оларды райсысы - 0 мен 255 саныны арасындаы кез келген сан. Желідегі компьютерді осы сандара арап анытайды. Мысалы:

194.84.93.29 немесе 128.29.15.124

Осылай адрестеу жйесі 2564 4,3 миллиард компьютер адресін анытай алады. Длірек айтанда физикалы адрес 32-разрядты екілік сан (4 байт) ретінде жазылады.

Физикалы адресті пайдалану ыайсыз (адамдара цифрлар тізбегін есте сатау иын), сондытан мндай адрестерге символды(домендік)адрестерді сйкестендіреді. Символды адрестер белгілі маынасы бар сз тіркестерінен трады.

Символды немесе домендік адрестер былай жазылады:

протокол://машина аты.домен аты[/каталог/ подкаталог/файл аты]

OSI эталонды моделі. Желілік бадарламалы жабдытарды руды реттеу масатында жне кез келген есептеу жйелеріні рекеттесу ммкіндіктерін амтамассыз ету шін Стандарттауды Халыаралы йымы (International Standart Organisation — ISO) ашы жйелер рекеттестігі эталонды моделін (Open System Interconnection -OSI) рды. Бл есептеу желілері жмысыны жеті дегейлі логикалы лгісі, ол дегейлер:

1) физикалы дегей;

2)тасымалдау дегей;

3) желілік дегей;

4)байланысу дегей;

5) сеансты дегей;

6) сынылу дегей;

7) олданбалы дегей .

рбір дегей жоарыдаы модельмен аныталан з ызметтерін (функцияларын) атарып, мліметті келесі дегейге беріп отырады. Осылай компьютерлер рекеттесуіні рбір дегейіні зіне ана тн протоколы, яни млімет алмасу ережесі болады

ТАЫРЫП 14-15. ПРОЦЕДУРАЛАРДЫ

АШЫТЫТАН ШАЫРТУЛАРЫ

Масаты:Процедураларды ашытытан шаыртуларын талдау

Кілттік сздер:трлендіру, аутентификация, режим, осымшалар, интерфейс, сервер, клиенттік осымшалар, тапсырма, деріс, сегмент, код

Дріс жоспары (2 саат)

  1. Бадарламалауды тменгі дегейлі жне жоары дегейлі интерфейсі.
  2. XDR–трлендірулер, аутентификация, кежолаты режим.
  3. лестірілген осымшаларды ру шін DCOM жне COBRA технологияларын олдану. IDL интерфейсін сипаттау тілі.
  4. SMB хаттамасы, оны таайындалуы, Samba серверін жне олдану жне клиенттік осымшаларды пайдалану.
  5. Желідегі жмыста ауіпсіздікті амтамасыз ету. Жергілікті компьютердегі жмыста ауіпсіздікті амтамасыз ету.
  6. Жергілікті компьютерде жне желіде ауіпсіздікті амтамасыз ету ралдары.

Процедуралар мен тапсырмаларды шаыру ралдары

Операциялы жйе тапсырмалара операциялы жйе дерістеріні шаыру ралдарын амтамасыз етеді. Ол сонымен бірге тапсырмаларды осу шін ралдары болу керек. Ал кп тапсырмалы жмыста – тапсырмадан тапсырмаа жылдам осылу ралдары болу ажет. дерісті шаыру тапсырманы осылу айырмашылыында бірінші кезекте виртуалды адрес аралыыны тапсырмасы сол кйінде алады. Ал шаыру тапсырмасында бл аралы згереді.

Процедураларды шаыру

Pentium процессорыны оралан режимінде дерісті шаырылуы код сегментіне ауыспай JMP жне CALL командасы арылы жзеге асырылады.

Баынбайтын сегменттен дерісті тік шаыру. Бл тсіл жаа код сегменті дескрипторына нсайтын селектордаы JMP жне CALL командасы жолындаы нсаулардан трады. Бл сегмент шаырылыатын деріс кодынан трады.

Бл шаырылу Сурет 1-те крсетілген. Осында жне ары арай виртуалды аралытан тік адрес алу кезеі крсетілгген.

С=0 боландаы шаырылатын сегмент баынышты емес болып табылады. Ал шаыру рсат етіледі, егер шаырылатын кодты артышылы дегейі шаырылатын сегмент артышылы дегейімен сйкес келгенде ана шаыруа рсат етіледі.

Сурет 1.дерісті тікелей шаырылуы.

Тыйым бiрiншi жадайда олданбалы бадарламалардан кез келген ерекше ыты процедураларды шаыруынан ОЖ табии орау ралы болып табылады. ОЖ-ны орауыны жйесi абсолюттi болуы керек болатыны аны осымша, йткенi ОЖ жйелiк шаыру iске асыратын натылы процедуралара айналу ммкiндiгiн алуы керек. Баынбайтын кодты сегменттер кмегiмен оны жасау ммкiн емес, онда бл мселенi шешiмi шiн баса дiстер бар болады - шаыруларды ол астындаы сегменттер жне тменде аралатын шлюздар.

Тыйым екiншi жадайда осылай сезiледi: егер соы артышылы тменде болса код баса кодты шаыра алмайды. Бл сырттай араанда оаштанады. Артышылытарды дегейi бiр жаынан осымшаны кода араандаы жоарынан басару жйесi бл ережемен сйкес баынбайтын сегменттен осымшасыны кодын шаыра алмайды. Мндер бойынша алайда, бл тыйым Pentium процессорларыны орау жйесiнi растыруын иерархиялы аидасыны жалпы крiнiсi болып табылады - ерекше ыты код, артышылытарды дегейi, жне бл аида аласалаулармен процедуралармен сенiмсiз жадайларда пайдалана алмайды, процедураны шаыруды барлы дiстерi шiн саталанында емес, млiмет шiн ана емес.

Баынышты сегменттен процедураны тік шаыру. Мысалы, процессор ОЖ ызметтерге олданбалы бадарламалары тиiстi жйелiк шаырулар кмегiмен енгiзу-шыаруды орындауа рсат ала алу шiн ОЖ-нi модулдарды ауiпсiз шаыруына дiс олдануы керек. Бiрнеше дiстердi бар болу ммкiндiгiнi iске асырылуы шiн, жне соларды бiрi ОЖ-ны процедураларыны (С=1 ) баынышты сегментiнде орналастыру болып табылады. ол астындаы сегмент (DPL CPL) артышылытарды дегейiмен те немесе аласалаулармен бадарламаларды кодынан CALL немесе JMPнi командаларындаы оны селекторын жн-жоба арылы шаыруа болады.

Шлюз арылы жанама процедураны шаыру. Процедураны шаыруды екі дісі арастырылан жоары жйелiк шаыруларды iске асыру шiн жаындамайтыны аны. Бiрiншi дiсте баынбайтын сегментте артышылытар жоары дегейлi болатын басару жйелерiні процедурасыны артышылытарды шiншi дегейi бар олданбалы бадарламасынан шаыруа негiзiнен ммкiндiк бермейдi. Екiншi дiс кмегiмен ОЖ-ны процедурасын шаыруа, ол астындаы сегментте бола алатын, дегенмен олар артышылытарды олданбалы дегейiмен орындалады жне жйелiк шаыруларды кпшiлiк шiн керек жйелiк млiметтерін сына алмайды. Pentium процессоры сондытан iшкi программаны шаыруда таы бiр дiстi олданады - олданбалы кодтара артышылытарды з биiк дегейiмен жмыс iстейтiн ерекше ыты процедуралар шаырылуа ммкiндiк беретiн (шра ) шлюз арылы. Шаыруды шлюздары таы бiр артышылытара ие болады - шаырылатын процедураларда кiру нктелерiнi баылауыны ммкiндiгi крiнiп алады. Демек, шамданан процедураны CALL командасында жылжуды дрыс емес мннi тапсырмасыны ммкiндiгi бар болуа тап алан жылжумен шаырылатын процедураа кiру нктесiнi адресіне екі діс арастырылан, жоары басару тапсыруы керек командаа емес немесе тiптi команданы ортасында нтижеде не бола алатыны аныталады. Шаыруды шлюздары осы кемшiлiктен еркiн.

Кiру нктелерiнi ерекше ыты кодты сегменттерi жиынмен алдын ала аныталады, жне бл кiру нктелерi арнайы дескрипторлар кмегiмен суреттеледi - процедураны шаыруды шлюздарыны дескрипторлары.

Процедураны шаыруды схема Сурет 2-да шлюз арылы крсетiлген.

Сурет 2. Шлюз арылы программаны шаыру.

Шамданан жне шаырылатын процедураларды аралыында параметрлердi тапсыру мселесі артышылытарды р трлi дегейге ие болатын кодтарды шаыруында пайда болады. Процессорда оны шешiм шiн артышылытарды рбiр дегейге, стекке ртрлi дегейлер, бiр-бiрленген стектерiнi болуы ескерiлген. Демек, стек олданылатын кодты сегментпен CPL мнiне кодты сегменттi артышылытарыны аымдаы дегейiне рдайым сйкес келедi.

Тапсырмаларды шаыру.

Есептердi арасындаы шаыруды тетiк ауыстырып осуда процедураны шаыруды тетiктен айырмашылыы болады. CALL командасыны селекторы осы жадайда TSS жйелiк сегментi дескриптора крсетуi керек. Демек, TSS сегмент зiлген кез келген уаыт есептерінде орындауын алпына келтiруi шiн керек млiметтi есептi контекстi саталады. Есептi контекстi ашы файлдара процессорды регистрлерiнi мнi, нсаыштар осады жне басару жйесі туелдi болатын кейбiр баса айнымалы.

ашытатылан процедураны (RPC) шаыру

ашытатылан процедураны шаыруды тжырымдамасы

ашытатылан процедураларды шаыру идеясы (Remote Procedure Call - RPC) бір машинада орындалатын, басаруды жне деректерді желі арылы беретін жасы танымал жне тсінікті механизмні кеейтілуінен трады. ашытатылан процедуралар ралы ндірісте есептеуді бліп беруді жеілдетуге парналан. RPC олдануды тиімділігі аз жауабымен ашытатылан компоненттер мен аз млшерде берілетін деректер арасында интерактивті байланысы бар осымшаларда болады. мндай осымшалар RPC-баытталан деп аталады.

Локальді процедураларды шаыруыны ерекше белгiлерi:

  1. Асимметриялылы, яни зара тараптарды бiрi бастаушы болса.
  2. Синхрондылы, яни срауды беру кезіндегі тотату мен шаыртылан процедураны жаарту кезінде айтарыланнан кейін шаыртылатын процедураны орындалуы.

ашытатылан шаыртуларды орындау локальді шаыртуларды орындауа араанда лдеайда иыныра. Шаыратын жне шаыртылатын процедуралар ртрлі машинада орындалатынын ескеретін болса, онда олар адрестік кеістіктен трады жне бл, сіресе машиналар сйкес келмесе параметр мен нтижені беру кезінде иындытар тудырады. RPC блінген жадты есептей алмаса, бл RPC параметрлері стекті емес жадтар яшытарына сілтемеден труы керек жне параметрлер маынасы бір компьтерден екіншісіне кшірілуі керек екендігін білдіреді. RPC-ті локальді шаыртудан келесі айырмашылыы тмен орналасатын байланыс жйесінде міндетті трде олдануы, біра бл процедураны анытау кезінде де, процедураны зінде де аны крінбеуі керек. Алшаты осымша кедергілер енгізеді. Бадарламаны шаыруды жне локальді процедураны шаыртуды бір машинада орындау бірыай процесс айналасында орындалады. Біра RPC-ді іске асыру кезінде екі процесс атысады- бір-бірден р машинада. Екеуіні біреуі авариялы тотатылан жадайда келесі жадайлар пайда болу ммкін: шаыратын процедураны авариялы жадайында ашытатылан шаыртылан процедуралар «жетімсіреп» алады, ал ашытатылан процедуралды авариялы аяталу кезінде шаыратын процедуралар «ата-анасынан аріп» болып алады.

Одан баса бадарламалау тіліні біркелкі болмауіы мен операциялы ортасымен байланысты кез-келген бадарламалау тілін олдайтын деректер рылымы жне процедуралар шаыру рылымы баса тілдерде сияты олдамайтын кедергілер реті бар.

Осы жне баса кедергілер кптеген операциялы жйелерді блу негізінде жататын RPC технологиясын ке клемде таратуды шешеді.

RPC-ді базалы операциялары

RPC жмысын тсіну шін, е алдымен, кдімгі машинада орындалатын автономды жмыс істейтін локальді процедураны шаыруды арстырайы. Мысалы бл жйелік шаырту болсын

count=read (fd,buf,nbytes);

мндаы fd –бтін сан,

buf – символдар массиві,

nbytes –бтін сан.

Шаыртуды жзеге асыру шін шаыратын процедура стектегі параметрді кері ретпен озайды. Read шаыруы орындаланнан кейін ол бастапы жадайына келтіре отырып парметрден стек тадайтын айтарылатын мнді регистрге орналастырады, айтару адресін ауыстырады жне шаыратын процедураны басаруын айтарады. С тілінде парметрлер шаыртылуы ммкін немесе сілтеме (by name), мні (by value) бойынша да шаыртылады. Шаырылатын процедураа араанда параметр-мндер локальді айнымалылара сйкестендірілген болады. Шаыртылатын процедуралар оларды згерте алады жне осы айнамалылар тпнсасыны мніне сер етпейді.

Егер шаырылатын процедураа айнымалыа сілтеуіш берілсе, онда осы айнымалыны мніні процедурамен згертілуі шаыратын процедура мен айнымалыны мніні згертілуіне алып келеді. RPC шiн бл айа тiптi маыналы. С тілінде олданылмайтын параметрлерді беруді таа да баса механизмдері бар. Ол call-by-copy/restoreдеп аталады жне айнымалыларды мн трінде стекке шаыратын бадарламамен кшіруді ажеттілігінен трады.

Параметрлерді беруді андай механизмін олдану керектігін тілді растырушылармен шешіледі. Кейде бл берілетін деректер типіне байланысты болып келеді. С тілінде, мысалы, бтін жне скалярлы деректер мн бойынша беріледі, ал массивтер сілтеме бойынша.

RPC негізіне жататын идея ашытатылан процедураны шаыруды локальді процедураа сас болып крінуінде. Басаша айтанда – RPC-ді млдір етіп крсетуінде.

RPC млдірлікке келесі жолдармен жетеді. Шаырылатын процедура шынымен де ашытатылан болса кітапханаа локальді процедура орнына клиенттік стаб (stub - заглушка) деп аталатын процедураны баса трі орналасады. Тпнса процедураа сас стаб реттелген шаырумен орындалады жне де ядроа арау зілісі пайда болады. Біра тпнса процедураа араанда ол параметрлерді регистрге орналастырмайды жне ядродан деректер срастырмайды, оны орнына ол ашытатылан машина ядросына жіберетін хабарлама растырады.

RPC орындау этаптары

Клиенттік стаб бадарлама-клиентпен шаырыланнан кейін оны бірінші масаты буферді жіберілген хабарламалармен толтыру болып табылады. Кейбір жйелерде клиенттік стаб р кез басынан жаа сраныс кеген сайын толтырылатын бекітілген зындыты жалыз буферден трады. Баса жйелерде хабарлама буфері блек хабарламалар шін здеріні буферіні пулы болады, жне де кейбір буферлер толтырылан болады. Бл діс сіресе лкен сандар жолынан тратын форматтан тратын пакетке арналан, біра бл жолдар мні шаыртудан шаыртуа згермейді. Содан кейін параметрлер сйкес келген формата ауысу керек жне хабарлама буферына ойылуы керек. Осы мезетте хабарлама жіберілуге дайын, сол шін ядроны шаырылуы тотатылады.

Ядро басару аланда ол контексті айта осады, процессорды регистрлерін жне карталы жадты сатайды.(беттерді дескрипторы), ядроны режимінде жмыс жасайтын жаа карта жадын орналастырады. Ядроны жне олданушлы контекстісі ерекшелінеді, оан рсаты бар ядро зіні адрестік кеістігіне хабарламаны кшіру керек,таайындалан адресті сатау жне желілік интерфейске жіберу керек. Осымен клиентті жаында жмыс істеу бітеді. Жіберу таймері осылады жне ядро циклдік срауды жауабы болуы немесе жоспарлау басаруына,яни андай да бір баса рдісті орындалуын тадайды. Бірінші жадайда сранысты жіберілуі тездетіледі, біра мультипрограммирование болмайды.Серверді жаында тсуші биттер абылдайтын рылылара орналастырылан буферге немесе оперативті жада орналастырылады. Барлы апарат келген кезде зулер генерацияланады. деуші зулерді деректер пакетіні дрыстыын тексереді жне андай стаба жіберілетіні анытайды. Егерде стабтарды ешайсысы осы пакетті ктпесе,онда деуші буферге орналастыру керек немесе одан бас тарту керек. Егер ктуші стаб болса, онда хабарлама соан кшіріледі. йтеуір контекстерді ауысуы орындалады,нтижесінде регистрлер жне жад картасы алпына келгенде, стаб receive шаыру жасайды.

Енді серверлік стаб жмысты бастайды. Ол параметрлерді ашады жне оларды керекті трде стека орналастырады. Барлыы дайын болан со, серверді шаырылуы орындалады. Процедура орындаланнан кейін нтижесін сервер клиентке жібереді. Ол шін барлы крсетілген дегейлер кері тртіпте орындалады.

RPC орындалуынны арасында 14 дегейіні бліну уаыты.

1. Стабты шаырылуы

2. Буферді дайындау

3. Параметрлерді аптау

4. Таырып жолын толтыру

5.Хабарлманы баылау сомасын есептеу

6. Ядролы зулер

7.Пакеттерді орындалу кезектері

8. QBUS шинасыны контроллерге хабарлама жіберу

9. Ethernet желісі бойынша жберу уаыты

10. Контроллерден пакет алу

11.зулерді деу процедурасы.

12.Баылау соммасын анытау

13. Контескті олданушыны кеістігіне ауысуы

14. Серверлік стабты орындалуы

Динамикалы байланыстыру

Клиент серверді орналасуын алай береді екені туралы сраты арастырамыз. Осы мселені шешу тсілдеріні бірі клиенттік бадарламада серверді желілік адресіні тікелей олдануы. Осы атынасты кемшілігі оны ттенше иілмеушілігі:серверді орын ауыстыруы немесе серверлерді сандарды суі,интерфейсті згеруі осы жне баса жадайларда барлы бадарламаны айтадан компилирлеу,серверлік адресті ата тапсырмасын орындау.Осы мселерді болдырмау шін кейбір таратылан жйелерде динамикалы байланыстыру олданылады.

Динамикалы байланыстыру шін бастапы мезеті серверді формальді анытамасы (спецификациясы) болып табылады. Спецификация файл-серверді аты,версияны нмері жне ызмет-процедурасыны тізімі рамында бар берілген серверді клиентке берілуі.

Серверге берілген кіріс немесе шыыс параметрлерге атысты рбір процедура шін оны парамерлеріні суреттелуі беріледі. Кейбір параметрлер бір уаытта кіріс жне шыыс болуы ммкін,мысалы кейбір массивті клиент серверге жібереді,сол жерде модифицирленеді содан кейін клиентке айтарылады.

Серверді формальді спецификациясы стабты бадарлама-генераторы шін шыыс деректері сияты орындалады,клиенттік жне серверлік стаб рады.

Содан кейін олар сйкес кітапханалара орналастырады. олданушылы бадарлама ртрлі процедураларды шаырады,спецификацияны сервері сйкес келген стаб-процедурасы екілік кодпен байланысады. Сервер компиляцияланан кезде серверлік стабтармен байланысады.

Серверді жктегенде е бірінші – зіні серверлік интерфейсін арнайы, яни binder'ом бадарламасында іс рекетін бастайды. Бл процесс - серверді тіркеу:сервер з атын беруді,версия нмірінлерін,мінсіз идентификаорды жне сервер орналасан жерді сипаттаушыны осатын рдісі ретінде танымал.

Сипаттаушы жйеге туелсіз жне IP, Ethernet, X.500 немесе таы андай да бір адрес болуы ммкін. Сондай-а ол баса да информация сатай алады, мысала, аутентификацияа жататын.

Клиент шірілген процедураны бірінші рет шаыранда, мысала read, клиенттік стаб серверге осылмааннын креді де binder-бадарламас