илософия – бл дниеге кзарас формасы ретінде тмендегі ай ыма сйенеді? 3 страница

Эмпиризм - кбінесе тжірибеге сйенетін, сезімдік таным нтижесін таным процесіні негізі деп санайтын діс пен баыт. (

(“Тжірибе мен сезімдік тйсікте болмаан нрсе ойда да болмайды”).

Рационализм –аии. абсолюттік дйекті білімді тек парасат. аылмен ана тануа болады дейтін философиялы діс пен баыт. (“Бар нрсегекмндануымыз ммкін, ал кмнні болуы аыл, ойды жемісі”).

Буддизм -ндістанда (б.з.д. 5 . Кейін), ытайда, Отстік- Шыыс Азияда (3 . Кейін) жне баса ірлерде ке тараан діни- философиялы ілім.

Апологетика (грек. Апологемай- ораймын, атаймын) -2-3.. птты политеизммен кресте христианды догматика негіздерін ораан, уаыздан ілім;

Реализм -наыз болмыса заттар емес, керісінше оларды жалпы ымы-универсалийлер ие дейтін аым. Бл Платонны “таза идеяларын” еске тсіреді. Реалистерге Эриугена (Иоан Скот), Ансельм Кентерберийскийді, Шамполы Гильомды жне т.б. жатызуа болады.

Номинализм (лат. Nomo-атау, есім) - шындыта тек жеке, наты заттар ана мір среді, ал жалпы ымдар (универсалий) оларды атауы, аталуы болады дейтін схоластикалы философияны аымы.

Прагматизм -абстрактті аиатты, ымдарды танымды рлін терістеді, ымны орнына белгілерді арастыруды сынды. ым тек субъектке ана атысты болып, оны маынасы наты практикалы салдарды (пайдалы, тиімділік) нтижесі болып табылды.

Экзистенциализм (лат., ex(s)istentia-тіршілік) адамны аии, ішкітлалы болмасы, субъект пен объектті тікілей бірттастыы, субъектті зіні “дние-дегі - болмысын” бастан кешіруі.

Эмпиризм (грек., тжіребе) - сезімдік тжіребені білімні айнар кзі деп біледі жне баылау мен экспериментті нтижелеріне сйенеді.

Идеалистік сенсуализм - тйсіктермен сезімді шындыты кзі, ал оларды шыу тегі, айнар кзі мселесін терістейді. (Беркли, Юм, Мах).

арапайым реализм - адамнан тыс тран заттарды, былыстарды біз алай абылдаса, ол шындыта дл солай болады, ал олар тйсіктер формасына ешандай сер етпейді.

Гностицизм- дниені тануа болады, адамны танымды ммкіндігін шексіз деп тсінетіндер;

Агностицизм- дниені тануа болмайды, адамны танымды ммкіндігі шектелген деп тсінетіндер;(Иммануил Кант)

Индукция(лат., нысанаа алу) – ой озалысы процесіні жекеден ерекше арылы жалпылыа туі;

Дедукция (лат.,шыару) – ой озалысы процесіні жалпылытан ерекше арылы жекелікке туі;

Аксиоматика – логикалы длелдеу жолымен аксиома немесе постулаттан берілген теоряны баса тжырымдарын шыару;

Формализация - мазмнды білімді табалы формализмде немесе формализацияланан тілде бейнелеу (Гильберт);

Моделдеу (лат.,modulus- лшем, норма, лгі) - оригиналды аналогын жасау. Оригиналды тану шін моделді жасау немесе тадау процесі;

Идеализация (грек.,idea- тр, клеке) - шындыында бейнесі бар, біра кнделікті тіршілікте кездеспейтін объекттерді ойда растыру, конструкциялау;


Философия. (каз)

Книгообеспеченность