ертханалы жмыс № 2

Таырыбы: Ресурстара атынас ру ммкіндігі

Тапсырма:(атынас ру ммкіндігіні р – трлі рекеттерін арастырып, файлы бар бума жасау.)

ысаша теориялы блім:

Тапсырма: жйе адаптерін желіде жмыс істеу шін орнату жне дестелеу.

1. Windows 2000 жалпы атынас ру ммкіндігі

Windows 2000 - NT жанясыны рбір операционды жйесі сияты файлдар мен баспалара желілік атынас ру ммкіндігін баптауды лкен жне шира ммкіндіктерін береді. Windows 2000-ны олдауымен жалпы ресурстарды олдануа рсат беру шін келесідей жасау керек:

1. Есептік жазбаны ру немесе онаты атынас ру ммкіндігін олдануа рсат беру керек.

2. Бумаа немесе баспаа жалпы атынас ру ммкіндігін беру ажет.

3. Наты есеп жазбасыны немесе онаты жалпы ресурсына атынас ру ммкіндігін баптау.

Windows 2000-а желілік атынас ру ммкіндігін алу шін – 2000-да жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігі болатын олданушыны есеп жазбасын, немесе осы жалпы ресурса атынас ру ммкіндігі рсат берілген олданушыны аты жне паролін білу керек, немесе егер де ол 2000-да рсат берілген жадайда онаты атынас ру ммкіндігін олдану керек. Windows 2000-да жалпы ресурстарды олдануды е оай тсілі ол она есеп жазбасын осу болып табылады ( ол Windows 2000-ды орнатаннан кейін шірулі болады). Windows 2000-да рылан барлы жалпы ресурстара, жйені барлы олданушылары атынас ру ммкіндігін алады. Екінші нсасы иыныры, біра ол жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігін жргізуіне оай жне ауіпсіз келеді, онаты атынас ру ммкіндігін ашуа араанда. Бл нсада Windows 2000-ны ресурстары жалпы олдануа беріледі, анша есеп жазбасы болса, жйеде сонша олданушылар болуы керек, ол олданушыларда Windows 2000 ресурстарына атынас ру ммкіндігі болуы ажет. Есеп жазбасыны Аты мен Паролі олданушыны Аты мен Пароліне сйкес келуі керек, ол олданушыны жалпы ресурса атынас ру ммкіндігі болуы ажет. Осы саны кемшілігі: ол олданушыларды жазбаларыны біркелкілігін стап тру шін олмен тзету немесе мысалы, бір олданушы жйеде паролін згерткен жадайда оны есеп жазбасыны паролін Windows 2000-да згертуі ажет, егер згерпеген жадайда ол жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігінен айырылады. шінші нсасы: бл машинада бір ана есеп жазбасын ру, осы машинаны жалпы ресурстарына атынас ру ммкіндігі бар олданушылары аты мен паролін білетін болса. Жалпы атынас ру ммкіндігін рет-ретімен нсалары бойынша арастырып шыайы.

1.2 онаты атынас руды осылуы

Есеп жазбаларымен жмыс істеу шін Жергілікті олданушылар жне группаларды ашу керек. Оны ашу шін Пуск - Выполнить - lusrmgr.msc операцияларын жасаймыз. Сурет 1-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 1. олданушыларды басару

Сол жаынан олданушылар бумасын белгілеіз. О жаынан осы машинада бар олданушыларды есеп жазбалары тізіліп трады. она есеп жазбасы ызыл белгімен белгіленіп трады, осыан назар аударыыз. Бл дегеніміз азіргі уаытта осы есеп жазбасы шіріліп тр деген маынаны білдіреді. Оны осу шін, о батырмамен шерт керек. Сурет 2-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 2. олданушыны басару

Бл терезеде Есеп жазбасын шіру жолынан сбелгісін алып тастап,ОК батырмасын басыыз. Жергілікті олданушылар жне группалар терезесінде она есеп жазбасы ызыл белгісіз болады. Бл есеп жазбасы осылып тр жне компьютерді жалпы ресурстарына жалпы атынас ру ммкіндігі берілді дегенді білдіреді. Енді жалпы ресурс ру ажет. Ол шін Мой компьютер жне дискке кіріп, жйені жалпы атынас ру ммкіндігі бар бума тран жерді ашу керек. Буманы тышанны о батырмасымен шертіп, атынас ру ммкіндігін тадаыз.Сурет 3-те крсетілген терезе ашылады.


Сурет 3. Жалпы атынас ру рсаты

осылышты осы бумаа жалпы атынас ру ммкіндігін ашу жаына ойыыз. Жйе аты жолына бір ат енгізуге болады, бума атына самайтын. Бл жйе атын олданушылар жйе ортасында кре алады. ОК батырмасын басыыз. Осыдан кейін буманы стінде олды белгісі трады, бл дегеніміз бума жалпы атынас ру ммкіндігіне ие болды деген маынада болады. Жалпы атынас ру ммкіндігін баспаа беру шін – «Пуск - Настройка – Принтеры» тадаыз. Ашылан терезеде Жалпы атынас ру ммкіндігі бар баспа бойынша тышанны о батырмасын шертііз. Сурет 4-те крсетілген терезе ашылады.


Сурет 4. Баспаа атынас ру рсаты

осылышты Жалпы ресурса ойып, оны атын енгізііз. ОК батырмасын басыыз. Баспаны олтабасы пайда болады, ол баспаны жалпы олдануа берілгенін анытайды.
онаты атынас ру ммкіндігі жасалды. Енді, жалпы ресурстар рылан жйе ортасын жне машинаны тадаса, сурет 5-те крсетілгендей болады.


Сурет 5. Желілік ортаны арастыран кездегі жалпы ресурстар

Енді барлы рылан жалпы ресурстар жйе олданушыларына тиесілі келеді. Осы жолды артышылыы, ол олданушыларды згертулері алай згерседе олар рашанда жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігі болады. Ал кемшілігі, ол жалпы ресурстара рбір олданушыа рсат берілген жне наты бір олданушыа рсат бермеу жзеге аспайды.

1.3 олданушыны тіркеу жазбасын ру

олданушыны есеп жазбасын ру шін Жергілікті олданушылар жне группаларды ашу керек. Оны ашу шін Пуск - Выполнить - lusrmgr.msc операцияларын жасаймыз. Сурет 6-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 6. олданушыларды басару

Сол жаынан олданушылар бумасын белгілеіз. О жаынан осы компьютерде бар олданушыларды есеп жазбалары тізіліп трады. О жаынан тышанны о батырмасын шертііз жне Жаа олданушыны тадаыз. Сурет 7-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 7. Жаа олданушыны рылуы

олданушы жолында олданушыны атын енгізііз. Пароль жолында – оны паролін енгізііз. птау жолында таы бір рет пароль енгізііз. Срастыру... сбелгісін алып тастаыз, Рсат бермеу... жне Срока... сбелгісін ойыыз. Содан кейін ру батырмасын басыыз. Жаа есеп жазбасы баса бар жазбалара осылады. осу терезесі жаа олданушыдан тазартылып, жаа олданушыны осылуын ктеді. Егер баса олданушыларды осу керек емес болса, онда Жабу батырмасын басыыз. Сурет 8-де крсетілген терезеге ораласыз. Мен, мысал шін олданушыа Жаа олданушы остым.


Сурет 8. Жаа олданушы рылды

Енді жаа ресурс ру ажет. Ол шін Мені компьютерімдегі кез-келген дискті ашып, о батырмамен буманы жне жалпы атынас ру ммкіндігін тадап шертеміз. Серет 9-да крсетілген терезе ашылады.


Сурет 9. Жалпы атынас ру рсаты

осылышты осы бумаа жалпы атынас ру ммкіндігін Ашу жолына ойыыз. Желілік ат жолына буманы атына самайтын ат оюа болады. Бл желілік атты олданушылар желілік ортада кре алады. Рсат беру батырмасын басыыз. Ашылан терезеде Барлыы тобы блініп трады. Жою батырмасын басыыз. Рсат беру жазбасынан Барлыы тобы жойыланнан кейін, осу батырмасын басыыз. Сурет 10-да крсетілген терезе ашылады.


Сурет 10. олданушыларды тадауы

стігі жазбадан рылан олданушыны тауып, екі рет оны жазбадаы атынан шертііз. Сурет 10-да крсетілгендей, оны аты астыы терезеге осылады. ОК батырмасын басыыз. олданушы рсат беру жазбасына осылады да жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігіне ие болады. Осы терезені мысалы сурет 11-де крсетілген.


Сурет 11. Рсат

Рсат беру жазбасында бар рбір олданушыа Жалпы ресурста бар мліметтерге атынас ру ммкіндігіні блімін беруге болады. Оны осы терезеде берілген бйрытар арылы жзеге асыруа болады (сурет 11). Бйрытар белгілі блімдерде орнатылан сбелгілері арылы орнатылады. Сурет 11-де Жаа олданушыа 7 атты бумаа оу режимінде ана атынас ру ммкіндігі беріледі. Баспаа сол сияты атынас ру ммкіндігі беріледі. О батырмамен баспаны шертіп, Жалпы атынас ру ммкіндігін тадаыз. Ашылан терезеде ауіпсіздік бліміне кшііз. Осы терезені мысалы сурет 12-де крсетілген.


Сурет 12. Баспаа атынас ру рсаты

Барлыы тобын бліп алып, жойып тастаыз. осу батырмасын басып, жазбадан жаа олданушыны табыыз. Оны жазбаа атынас ру ммкіндігіне осыыз. Ок батырмасын басаннан кейін ауіпсіздік блімі келесідей крініс табады.


Сурет 13. Жаа олданушы осылды

Осы баспаа олданушы андай басымдытары болатынын анытап алыыз. Сурет 13-те крсетілгендей оан тек жаттарды баспаа шыаруа ана рсат берілген. Біра, сізді айтуыыз бойынша оан жаттарды басару (мысалы,оларды баспаа шыпауын) немесе баспамен жмыс істеуге рсат беріледі. Мны іске асыру шін, керекті сбелгілерді ою керек. олданушы баспаны олдану ммкіндігін одан да ашыыра алатын болса, осымша батырмасын осу арылы іске асыра алады. Барлыы баптаудан ткеннен кейін, ОК батырмасын басыыз. Баспада ол белгісі пайда болады, ол баспаны жалпы олдануа берілгені жайында крсетеді. Содан кейін екі жолмен жреміз. Есеп жазбаларын жйе ішіндегі р компьютерге ру процедурасын айталау,осы машинада жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігіні болуы, немесе барлыына олданушыны атын жне жалпы есеп жазбасыны паролін айтып беру керек. Егер де екінші нса арылы жретін болса, онда жалпы ресурстара кірер алдында олданушыны аты жне паролі сралады, ол атынас ру ммкіндігіні бар жотыын тексеру шарты болып табылады. Мндай срауды мысалы сурет 14-те крсетілген.


Сурет 14. олданушыны аты мен пароліне срау жіберу.

Содан кейін олданушы дрыс олданушы атын жне паролін енгізгеннен кейін, ол жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігіне ие болады. Егер де бірінші нса арылы жретін болса, р машинада бірнеше олданушы руа тура келеді, содан кейін р біреуіне файлдар мен баспалара р трлі адамды атынас ру ммкіндігі беріледі, жне оан осымша олардан жалпы ресурстара кірер алдында пароль сралмайды.

2. Windows XP-да жалпы атынас ру ммкіндігі

Windows 2000-да айтылан ресурстара жалпы атынас ру ммкіндігі туралы Windows XP шін де орындалады. Windows XP машиналарында жалпы ресурстарды олдануа рсат алу шін, келесідей жасау керек:

1. Есеп жазбасын ру немесе онаты атынас ру ммкіндігін олдану.

2. Бумаа немесе баспаа жалпы атынас ру ммкіндігін беру.

3. Наты есеп жазбасыны немесе онаты жалпы ресурсына атынас ру ммкіндігін баптау.

Windows ХР-а желілік атынас ру ммкіндігін алу шін – ХР-да жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігі болатын олданушыны есеп жазбасын, немесе осы жалпы ресурса атынас ру ммкіндігі рсат берілген олданушыны аты жне паролін білу керек, немесе егер де ол ХР-да рсат берілген жадайда онаты атынас ру ммкіндігін олдану керек. Windows ХР-да жалпы ресурстарды олдануды е оай тсілі ол она есеп жазбасын осу болып табылады ( ол Windows ХР-ды орнатаннан кейін шірулі болады). Windows ХР-да рылан барлы жалпы ресурстара, жйені барлы олданушылары атынас ру ммкіндігін алады. Екінші нсасы иыныры, біра ол жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігін жргізуіне оай жне ауіпсіз келеді, онаты атынас ру ммкіндігін ашуа араанда. Бл нсада Windows ХР-ны ресурстары жалпы олдануа беріледі, анша есеп жазбасы болса, жйеде сонша олданушылар болуы керек, ол олданушыларда Windows ХР ресурстарына атынас ру ммкіндігі болуы ажет. Есеп жазбасыны Аты мен Паролі олданушыны Аты мен Пароліне сйкес келуі керек, ол олданушыны жалпы ресурса атынас ру ммкіндігі болуы ажет. Осы саны кемшілігі: ол олданушыларды жазбаларыны біркелкілігін стап тру шін олмен тзету немесе мысалы, бір олданушы жйеде паролін згерткен жадайда оны есеп жазбасыны паролін Windows ХР-да згертуі ажет, егер згерпеген жадайда ол жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігінен айырылады. шінші нсасы: бл машинада бір ана есеп жазбасын ру, осы машинаны жалпы ресурстарына атынас ру ммкіндігі бар олданушылары аты мен паролін білетін болса. Жалпы атынас ру ммкіндігін рет-ретімен нсалары бойынша арастырып шыайы.

2.1 онаты атынас ру ммкіндігіне рсатын осу

Есеп жазбаларымен жмыс істеу шін Жергілікті олданушылар жне группаларды ашу керек. Оны ашу шін Пуск - Выполнить - lusrmgr.msc операцияларын жасаймыз. Сурет 1-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 1. олданушыларды басару

Сол жаынан олданушылар бумасын белгілеіз. О жаынан осы машинада бар олданушыларды есеп жазбалары тізіліп трады. она есеп жазбасы ызыл белгімен белгіленіп трады, осыан назар аударыыз. Бл дегеніміз азіргі уаытта осы есеп жазбасы шіріліп тр деген маынаны білдіреді. Оны осу шін, о батырмамен шерт керек. Сурет 2-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 2. олданушыны басару

Бл терезеде Есеп жазбасын шіру жолынан сбелгісін алып тастап,ОК батырмасын басыыз. Жергілікті олданушылар жне группалар терезесінде она есеп жазбасы ызыл белгісіз болады. Бл есеп жазбасы осылып тр жне компьютерді жалпы ресурстарына жалпы атынас ру ммкіндігі берілді дегенді білдіреді. Енді жалпы ресурс ру ажет. Ол шін Мой компьютер жне дискке кіріп, жйені жалпы атынас ру ммкіндігі бар бума тран жерді ашу керек. XP-да файлдара Жай жалпы атынас ру ммкіндігі пайда болды . Бл мастер сра ойып, жалпы ресустарды руды олданушылара йрету керек. Біра детте бл мастер жалпы атынас ру ммкіндігіне кедергі жасайды, сондытан мен оны шіріп тастаймын. Мны кез-келген буманы ашып, Сервис менюінде Свойства бумасы арылы жзеге асыруа болады. Вид вкладкасыны стігі жолдарында файлдара жалпы атынас ру ммкіндігін олдану пунктіні асында сбелгісі орнатылады. Оны алып тастап ОК батырмасын басу ажет. Содан кейін толы интерфейсі бар жалпы атынас ру ммкіндігін баптауа кірісуге болады. Жалпы атынас ру ммкіндігі ашы буманы тышанны о батырмасын шертіп, Жалпы атынас ру ммкіндігін жне ауіпсіздікті тадаыз. Сурет 3-те крсетілген терезе ашылады.


Сурет 3. Жалпы атынас ру рсаты

осылышты осы бумаа жалпы атынас ру ммкіндігін ашу жаына ойыыз. Жйе аты жолына бір ат енгізуге болады, бума атына самайтын. Бл жйе атын олданушылар жйе ортасында кре алады. ОК батырмасын басыыз. Осыдан кейін буманы стінде олды белгісі трады, бл дегеніміз бума жалпы атынас ру ммкіндігіне ие болды деген маынада болады. Жалпы атынас ру ммкіндігін баспаа беру шін – «Пуск – Панель управления – Принтеры и факсы» тадаыз. Ашылан терезеде Жалпы атынас ру ммкіндігі бар баспа бойынша тышанны о батырмасын шертііз. Сурет 4-те крсетілген терезе ашылады.


Сурет 4. Баспаа жалпы атынас ру рсаты

осылышты Жалпы ресурса ойып, оны атын енгізііз. ОК батырмасын басыыз. Баспаны олтабасы пайда болады, ол баспаны жалпы олдануа берілгенін анытайды.
онаты атынас ру ммкіндігі жасалды. Енді, жалпы ресурстар рылан жйе ортасын жне машинаны тадаса, сурет 5-те крсетілгендей болады.


Сурет 5. Желілік ортаны арастыран кездегі жалпы ресурстар

Енді барлы рылан жалпы ресурстар жйе олданушыларына тиесілі келеді. Осы жолды артышылыы, ол олданушыларды згертулері алай згерседе олар рашанда жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігі болады. Ал кемшілігі, ол жалпы ресурстара рбір олданушыа рсат берілген жне наты бір олданушыа рсат бермеу жзеге аспайды.

2.2 олданушыны тіркеу жазбасын ру

олданушыны есеп жазбасын ру шін Жергілікті олданушылар жне группаларды ашу керек. Оны ашу шін Пуск - Выполнить - lusrmgr.msc операцияларын жасаймыз. Сурет 6-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 6. олданушыларды басару

Сол жаынан олданушылар бумасын белгілеіз. О жаынан осы компьютерде бар олданушыларды есеп жазбалары тізіліп трады. О жаынан тышанны о батырмасын шертііз жне Жаа олданушыны тадаыз. Сурет 7-де крсетілген терезе ашылады.


Сурет 7. Жаа олданушыны рылуы.

олданушы жолында олданушыны атын енгізііз. Пароль жолында – оны паролін енгізііз. птау жолында таы бір рет пароль енгізііз. Срастыру... сбелгісін алып тастаыз, Рсат бермеу... жне Срока... сбелгісін ойыыз. Содан кейін ру батырмасын басыыз. Жаа есеп жазбасы баса бар жазбалара осылады. осу терезесі жаа олданушыдан тазартылып, жаа олданушыны осылуын ктеді. Егер баса олданушыларды осу керек емес болса, онда Жабу батырмасын басыыз. Сурет 8-де крсетілген терезеге ораласыз. Мен, мысал шін олданушыа Жаа олданушы остым.


Сурет 8. Жаа олданушы рылды.

Енді жаа ресурс ру ажет. Ол шін Мені компьютерімдегі кез-келген дискті ашып, о батырмамен буманы жне жалпы атынас ру ммкіндігін тадап шертеміз. Серет 9-да крсетілген терезе ашылады.


Сурет 9. Жалпы атынас ру ммкіндігі.

осылышты осы бумаа жалпы атынас ру ммкіндігін Ашу жолына ойыыз. Желілік ат жолына буманы атына самайтын ат оюа болады. Бл желілік атты олданушылар желілік ортада кре алады. Рсат беру батырмасын басыыз. Ашылан терезеде Барлыы тобы блініп трады. Жою батырмасын басыыз. Рсат беру жазбасынан Барлыы тобы жойыланнан кейін, осу батырмасын басыыз. Сурет 10-да крсетілген терезе ашылады.


Сурет 10. олданушыларды тадауы.

стігі жазбадан рылан олданушыны тауып, екі рет оны жазбадаы атынан шертііз. Сурет 10-да крсетілгендей, оны аты астыы терезеге осылады. ОК батырмасын басыыз. олданушы рсат беру жазбасына осылады да жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігіне ие болады. Осы терезені мысалы сурет 11-де крсетілген.


Сурет 11. Рсат алу.

Рсат беру жазбасында бар рбір олданушыа Жалпы ресурста бар мліметтерге атынас ру ммкіндігіні блімін беруге болады. Оны осы терезеде берілген бйрытар арылы жзеге асыруа болады (сурет 11). Бйрытар белгілі блімдерде орнатылан сбелгілері арылы орнатылады. Сурет 11-де Жаа олданушыа Crack атты бумаа оу режимінде ана атынас ру ммкіндігі беріледі. Баспаа сол сияты атынас ру ммкіндігі беріледі. О батырмамен баспаны шертіп, Жалпы атынас ру ммкіндігін тадаыз. Ашылан терезеде ауіпсіздік бліміне кшііз. Осы терезені мысалы сурет 12-де крсетілген.


Сурет 12. Принтермен атынас ру ммкіндігіне рсат алу.

Барлыы тобын бліп алып, жойып тастаыз. осу батырмасын басып, жазбадан жаа олданушыны табыыз. Оны жазбаа атынас ру ммкіндігіне осыыз. Ок батырмасын басаннан кейін ауіпсіздік блімі келесідей крініс табады.


Сурет 13. Жаа олданушы осылды.

Осы баспаа олданушы андай басымдытары болатынын анытап алыыз. Сурет 13-те крсетілгендей оан тек жаттарды баспаа шыаруа ана рсат берілген. Біра, сізді айтуыыз бойынша оан жаттарды басару (мысалы,оларды баспаа шыпауын) немесе баспамен жмыс істеуге рсат беріледі. Мны іске асыру шін, керекті сбелгілерді ою керек. олданушы баспаны олдану ммкіндігін одан да ашыыра алатын болса, осымша батырмасын осу арылы іске асыра алады. Барлыы баптаудан ткеннен кейін, ОК батырмасын басыыз. Баспада ол белгісі пайда болады, ол баспаны жалпы олдануа берілгені жайында крсетеді. Содан кейін екі жолмен жреміз. Есеп жазбаларын жйе ішіндегі р компьютерге ру процедурасын айталау,осы машинада жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігіні болуы, немесе барлыына олданушыны атын жне жалпы есеп жазбасыны паролін айтып беру керек. Егер де екінші нса арылы жретін болса, онда жалпы ресурстара кірер алдында олданушыны аты жне паролі сралады, ол атынас ру ммкіндігіні бар жотыын тексеру шарты болып табылады. Мндай срауды мысалы сурет 14-те крсетілген.


Сурет 14. олданушыны аты мен пароліне срау жіберу.

Содан кейін олданушы дрыс олданушы атын жне паролін енгізгеннен кейін, ол жалпы ресурстара атынас ру ммкіндігіне ие болады. Егер де бірінші нса арылы жретін болса, р машинада бірнеше олданушы руа тура келеді, содан кейін р біреуіне файлдар мен баспалара р трлі адамды атынас ру ммкіндігі беріледі, жне оан осымша олардан жалпы ресурстара кірер алдында пароль сралмайды.

Баылау сратары:

1) Орта ресурстара не жатады?

2) Тіркеу жазбасын алай рамыз?

3) Папкаа немесе принтерге орта атынасты алай оюа болады?

4) Орта ресурстара рысатты алай алыптастыруа болады?