Елді экономикалы ауіпсіздігін амтамасыз етуде аграрлы сфераны рлі.

Лтты экономикадаы аграрлы ндірісті ерекшеліктері.

Ауыл шаруашылыынан халы шаруашылыыны кптеген салаларыны ндірісті ерекшелік жадайында айырмашылыы бар: жер - ндірісті негізгі оры; жмыс маусымды сипатта болады; ебек дерісі жанды организммен байланысты; жмыс кезеі ндіріс кезеімен сйкес келмейді; инвестицияны жзеге асыру мен тиімділікті алу арасында уаыт бойынша елеулі айырмашылы бар; оны баасына байланысты німге сраныс йлесімді емес; жоары капитал жне энергия ажеттілігі; тмен пайдалылыы жне аыр соында табии-климатты жадайа ата туелділігі.

Дамыан елдерде, атап тілгендей, аграрлы секторды рынок заы бойынша емес, салыты олдау тріндегі тікелей жне жанама аржы блетін, олдампазды саясат жргізетін жне арнаулы р трлі тталарды пайдаланатын мемлекет реттейді.

Рынокты атынастара тумен байланысты, згерістер дерістері жадайындаы е кері кріністі згерістер аграрлы секторда тті.

Бір жаынан, мемлекетті тпелі кезеде саланы ажетті дегейде аржыландыру шін жеткілікті ресурстары болмады. Екінші жаынан, за базасыны жетілдірілмегенінен, бар задар мен бадарламаларды тиімсіздігінен, мемлекеттік шараларды жйелі болмауынан, реформаларды негізсіз асыыс тездетілуінен проблемалар туындады. тпелі кезедегі иын жадай бюджеттік аржыландыруды ысаруы мен аграрлы секторды реформалауды тиімді бадарламасыны болмауынан маызды саланы нашарлауына жне тралауына келді.

Елді экономикалы ауіпсіздігін амтамасыз етуде аграрлы сфераны рлі.

Аграрлы секторды реттеуді аграрлы-нерксіптік кешенні (АК) дамуымен байланысты арастыру ажет.

АК ш ызметтік аяны біріктіреді:

I - ауыл шаруашылыы шін ндіріс ралдарын шыаратын жне соан сйкес ызмет крсететін ор раушы салалар.

II - ауыл шаруашылыы (сімдік жне мал шаруашылыы)

Ш-дайындауды, сатауды, ауыл шаруашылыы шикізаттарын деуді жне АК соы німдерін ткізуін амтамасыз ететін салалар мен ндірісті жиынтыы.

Агронерксіптік кешенде негізгі мселелерді шешу біратар леуметтік мнді міндеттерді орындаумен байланысты.

Біріншіден, елді азы-тлік ауіпсіздігін амтамасыз ету ажет. азастан шін, азы-тлікпен зін-зі амтамасыз ету керекті дегейде жауап бермейтін жадайда, азы-тлік туелсіздігіне жету экономикалы ауіпсіздікті ттастай амтамасыз ету е бір маызды баыт болып табылады.

Екіншіден, трындарыны 45 пайызы ауылды жерде тратын ел шін, ауыл шаруашылыы ндірісін дамыту ауылды жерде жмыссызды проблемасын шешеді. Жмыспен амтамасыз етуді жоары дегейі, траты табыс леуметтік тратылыа кмектеседі. Сонымен бірге, мемлекетте ауылды леуметтік проблемаларын шешуді мойнына алуа ресурстар жеткілікті емес, ол ауыл шаруашылыы ндірісін дамыту шін жадай туызуы ажет.

шіншіден, ауыл шаруашылыы саласын дамыту нтижесіндегі барлы экономика шін елеулі мультипликативті серді есепке алу керек. Ауыл шаруашылыы жоары дегейде асты пен ет ндіруші, ішкі сранысты уат кзі болып табылады. «Жаа нерксіп саясатын» жргізу барысын талдау, ауыл шаруашылыыны лдырауы мен тлеу абілетіні жотыы нерксіптік саланы тратануын (машина рылысы, химиялы, жеіл, тама, мал азытарыны) жне траты суге кшуді тежейді. Ауыл шаруашылыыны дамымаан жадайында, онымен ілеспелі салаларды ктерілуі ммкін болуы екіталай. Яни, саланы мемлекеттік олдау елді демелі экономикалы дамуына ттастай маызды.

Тртіншіден, азастанны ауыл шаруашылыын дамыту жне отанды німдерді сырты рынока шыару шін, барлы ажетті табии ресурсы бар. Келешекте сала наты валютаны шынайы жне елеулі кзі бола алады. Ол шін мемлекет німні бсекеге абілетті трлерін ктеруге, республиканы ішкі жне сырты рыногында кліктік байланыстар проблемасын шешуге барлы жадайды амтамасыз етуі тиіс.

Кріп отырандай, ауыл шаруашылыы саласыны дамуы елді ттастай экономикалы дамуы шін маызды. Агронерксіптік кешен экономикалы суді, елді сауда жне тлем балансыны жасаруына осымша негіз бола алады.