Санитарлы-эпидемиологиялы адаалау басармасыны блімдері
Санитарлы-гигиеналы блім:
• Коммуналды гигиена
• Таматану гигиенасы
• Ебек гигиенасы
• Балалар мен жасспірімдер гигиенасы
Эпидемиологиялы блім:
• Эпидемиология блімшесі
• Паразитология блімшесі
• Дезинфекция блімшесі
• Аса ауіпті инфекциялар блімшесі
Тест
1. Улы асиетінен тазартылан, бактерияларды антигендік жне иммунды асиеті бар экзотоксиндер?
А. Анатоксиндер
В. Химиялы вакциналар
С. Биологиялы вакциналар
Д. Инактивацияланан вакциналар
Е. Тірі вакциналар
2. ай иммунитет анадан балаа плацента, ана сті арылы беріледі:
А. Жасанды
В. Табии енжар
С. Траты
Д. Табии белсенді
Е. Стерильді емес
3. 1880 жылы ай алым сйы оректік ортада за уаыт сатау арылы тауы тырысаы оздырышыны лсіздетілген штамын алан.
А. тейбойда Тілеуабыллы
В. Эдверд Дженнер
С. Л. Пастер
Д. Эрисман
Е. Добраславин
4. абылдамаушылы неше трге блінеді:
А. 1
В. 2
С. 3
Д. 4
Е. 5
5. Жаа типті вакциналар:
А. Сплит – вакциналар
В. Анатоксиндер
С.Инактивацияланан вакциналар
Д. Химиялы вакциналар
Е. Биологиялы вакциналар
6. Картотекада егу карталарын анша топа бледі:
А. 1
В. 2
С. 3
Д. 4
Е. 5
7. рал-жабдытар сібір кйдіргісінде анша саат айнатылады?
А. 30 минут
В. 1 саат
С. 1,5 саат
Д. 90 минут
Е. 2 саат
8.Бактериялардан, паразиттерден орауды, мутациялы згерген жеке торшаларды ртып жоюды, атерлі ісіктен орануды амтамасыз етеді.
А. Вакцина
В. абылдаышты
С. Иммунитет
Д. Антибиотиктер
Е.Барлы жауап дрыс
9. Егу жмысына басшылы ететін дрігер:
А. Иммунолог
В. Мейірбике
С. Терапевт
Д. Невролог
Е. Хирург
10. Жпалы аурулар оздырыштарыны торшаларынан немесе оларды блшектерінен арнайы химиялы немесе ферменттік деу жолымен блініп алынан антигендер жиынтыы.
А. Анатоксиндер
В. Химиялы вакциналар
С. Биологиялы вакциналар
Д. Инактивацияланан вакциналар
Е. Тірі вакциналар
11. Инфекциялы аурумен ауырып болан со алыптасады, инфекциялы ауруды оздырышы дене саталмайды.
А. Жасанды
В. Табии енжар
С. Траты
Д. Табии белсенді
Е. Стерильді емес
12. Суытату тізбегі неше компоненттен трады:
А. 1
В. 2
С. 3
Д. 4
Е. 5
13. Иммунизациялау бадарламасына ойылан масаттар:
А. Иммунизацияны лтты бадарламасын абылдау;
В. лтты бадарламаларды жабдытармен, вакцинамен, клікпен амтамасыз ету;
С. ылыми-зерттеу жмыстарын жргізу.
Д. Вакциналарды сатау жне тасымалдау жйесін жасау;
Е. Барлы жауап дрыс
14. оамны инфекциялы аурулара арсы тру абілеті
А. Табии енжар
В. Траты
С. Жасанды
Д. леуметтік
Е. Стерильді емес
15. ай вакциналарды химиялы немесе физикалы дістермен микроорганизмдерді белсенділігін жою арылы алады:
А. Анатоксиндер
В. Химиялы вакциналар
С. Биологиялы вакциналар
Д. Инактивацияланан вакциналар
Е. Тірі вакциналар
16. Ересек адамдарды тізімі ауматы емханада жылына неше рет айта тексеріледі:
А. 1
В. 2
С. 3
Д. 4
Е. 5
17. Электр уаты сніп аланда вакциналарды сатау шін
А. Тонометр
В. Бикс
С. Мздатыш
Д. Термометр
Е. Термоконтейнер
18. Вакцина жасалады:
А. Арнайы егу блмесінде
В. Терапевт кабинетінде
С. Кез- келген жерде
Д. Хирург кабинетінде
Е. Барлы жауап дрыс
19. Инфекциялы аурумен ауырып боланнан кейін алыптасады, адам зі антиденелерді бліп шыарады
А. Жасанды
В. Табии енжар
С. Траты
Д. Табии белсенді
Е. Стерильді емес
20. Адамны з денесіне енген инфекциялы ауруларды оздырыштарына арсы жауап беру абілеті , ауру немесе тасымалдаушылы трінде дамуы
А. Вакцина
В. абылдаышты
С. Иммунитет
Д. Антибиотиктер
Е.Барлы жауап дрыс
Тарау.Дезинфекция негіздері
Дезинфекция, стерилизация, дезинсекция жне дератизация ісіні негізгі аидалары
Эпидемиялы процесті ш блігіне сйкес эпидемияа арсы олданылатын негізгі шараларды да ш тобы бар. Олар мыналара баытталан:
1) инфекция оздырышыны кзіне;
2) оздырышты берілу механизміне;
3) абылдаыш халыа.
Инфекциялы оздырышты берілу механизміне баытталан шаралар берілу жолдарын зуді жне оздырышты берілу факторларыны зиянын жоюды кздейді. Оларды ішінде е маыздысы – дезинфекция.
Дезинфекция
Ауру адамны заттарын ртеу, клді пайдаланып жуындыру, жараны кйдіру, металл бйымдары ыздыру жне т.б осы сияты дезинфекцияа байланысты алашы тжірибелер бізді дуірден кп брын аса іске асырыла бастады.
Дезинфекцияны кптеген мселелерін зерттеуге Н.Н. Доброславин (ласты залалсыздандыру, бйымдарды дезинфекциялау шін жоары ысымды буды пайдалану) В.К.Крупин (з атымен аталан дезинфекция камерасын рды).
Ке маынада «дезинфекция» французды «des» деген теріс осымшасынан жне латынны enfection (инфекция) деген сзінен ралады, оны ауру кзі мен абылдаушы организм арасындаы жпалы ауруды оздырыштарын беретін жолдарда объектілердегі патогенді микроорганизмдерді (бактериялар, вирустар, риккетсиялар, токсиндер, саыраулатар-грибтер) жою немесе аулатау деп тсіну керек. Дл осылайша оздырыштарды тасымалдаушы жндіктер, кенелер жойылады (дезинсекция) жне кеміргіштер де тылады (дератизация).
Дезинфекция шараларын (оларды клемі, трі, масаты) іске асыру кпшілік жадайда жпалы ауруды тріне, оны оздырышына, рине, берілу механизміне байланысты болады.
Тыныс жолдарындаы аспирациялы механизмді жпалы ауруларды (грипп, скарлатина, туберкулез жне т.б) оздырышына кпшілік жадайда ауа-тамшы жолымен, фекальды-оральды механизмді ішек ауруларыны оздырыштары су, тама, ол жне ластанан трмыс бйымдары арылы беріледі. Трансмиссивтік ауруларды (бртпе жне айталама сзектер, безгек, кейбір зооноздар жне т.б) оздырыштары анда орналасан, сондытан олар оршаан ортаа здігінен шыпайды, біра тасымалдаушы буынаятылар арылы таралады. Жанасу механизмді инфекцияларды оздырыштары ауру немесе тасымалдаушымен трмыс заттарын бірлесіп пайдалананда жараларды, кйген, сіген жерлерді ластануы, залалды киімді пайдалану немесе тікелей жанасу (жыныс атынасы, ол алысу) арылы таралады. Одан баса парентеральды жолдарды да болуы ммкін. Дезинфекция блімдері дезинфекция шараларын жоспарлап, оларды іске асырады, балалар жне емдеу-алдын алу мекемелерінде санитарлы-гигиеналы жне эпидемияа арсы тртіпті саталуын адаалайды, оны стіне медицина бйымдарын залалсыздандырумен амтамасыз етеді.
Масата байланысты дезинфекцияны ошаты жне алдын алу трлеріне блінеді. Ошаты дезинфекция жпалы ауруды (немесе тасымалдаушылыты) ошаы табыланда жасалады. Эпидемия ошаында оздырышты кзіні бар-жоына байланысты дезинфекцияны кнделікті жне орытынды трлері болады.
l qFtjVZi5wRB7n85bFVn6RmqvTlxue3mdJAtpVUf8oVWDeWhN/bUbLcJ2s1rnb+txqv3HY/q8f9k8 vYcc8fJiur8DEc0U/8Lwi8/oUDHTwY2kg+gRsvmCt0SEmzwFwYF5kvHhgHCbpSCrUv5fUP0AAAD/ /wMAUEsBAi0AFAAGAAgAAAAhALaDOJL+AAAA4QEAABMAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAFtDb250ZW50 X1R5cGVzXS54bWxQSwECLQAUAAYACAAAACEAOP0h/9YAAACUAQAACwAAAAAAAAAAAAAAAAAvAQAA X3JlbHMvLnJlbHNQSwECLQAUAAYACAAAACEAP8UFBGUCAACABAAADgAAAAAAAAAAAAAAAAAuAgAA ZHJzL2Uyb0RvYy54bWxQSwECLQAUAAYACAAAACEACwoAPuEAAAAJAQAADwAAAAAAAAAAAAAAAAC/ BAAAZHJzL2Rvd25yZXYueG1sUEsFBgAAAAAEAAQA8wAAAM0FAAAAAA== "> Дезинфекцияны трлері: