Парасзек А жне В

Парасзек А – антропонозды, парасзек В- антропозоонды бактериялды іш сзегіне сас инфекциялы ауру.

оздырышы– Salmanello paratyphi А, В бактериялары, Salmonella туыстыына жатады. Іш сзегіні таяшаларынан айырмашылы биологиялы, серологиялы асиеттерінде.

Парасзек А оздырышын 1898 жылы Гвин ашан, паратиф В оздырышын 1896 жылы Ашар жне Бедсод анытаан.

Инфекция кзі – ауру адам жне бактерия тасымалдаушы.

Парасзектерден кейін тасымалданушылы жиі кездеседі. Парасзек В оздырышын й жануарларынан, кеміргіштерден жтыруы ммкін. Науас адам оздырыштарды клиникалы белгілері пайда боланнан 1-2 кннен бастап ауруды барлы барлы кезедерінде, сауыу кезеінде (2-3 апта) шыарып отырады.

Беріліс механизмі – нжіс – ауыз механизмі.

Берілу жолдары: таам, су, трмысты заттар.

Парасзек А – су арылы, парасзек В- таам сіресе жиі ст арылы таралады.

Эпидемиологиялы ерекшеліктері.Парасзек В барлы жерде таралан ауру, парасзек А- кбіне Отстік-Шыыс Азия Африка елдерінде кездеседі. Іш сзегімен сыраттанушылы тмендеген сайын паратифтерді лесі кбеюде (90 жылдары – 30%). Инкубациялы кезе 1-21 кн.

Негізгі клиникалы белігелері іш сзегіне сас, біра ызба бртпелер ерте пада болады, жеілдеу етеді. Парасзектерден кейін лім жітім сирек.

Алдын-алу шаралары, зертханалы диагностика, емдеу, диспансерлік баылауы іш сзегіне сас. атынаста боландарды медициналы баылау мерзімі-14 кн.

Іш сзегі жне парасзек ошатарында індетке арсы іс-шаралар:

1) Барлы науастарды срау, тексеру, дене ызуын лшеу, зертханалы тексеру арылы анытау;

2) Іш сзегімен жне парасзекпен ауыран науастарды уаыты ошаулау;

3) Іш сзегімен немесе парасзекпен брын науастанан адамдарды, жтыру ауіпі туындаан адамдарды, декреттелген контингентті (кдікті таамдар мен суды олданан; науастармен араласан) зертханалы діспен анытау жне зертханалы тексеру жргізу;

4) Барлы 1 рет ауыран адамдарды ошаында бір рет нжісін бактериологиялы тексеру жне анны рамындаы сарысуын ГАТР орытындысы о болан адамдарды зрі мен нжісін 1 рет айталап бактериологиялы діспен тексеру;

5) Топты ауру пайда болан жадайда, инфекцияны кзі болуы ммкін кдіктілерге зертханалы тексеру жргізу керек. Зертханалы тексеруге кемінде 2 кн сайын 3 рет нжісі мен зрін бактериологиялы тексеру жне 1 рет ан сарысуын ГАТР дісімен тексеру. ГАТР орытындысы о адамдар 2 кн сайын кемінде 5 рет нжісі мен зрін бактериологиялы тексеруге тапсырады, ал тексеруді нтижесі теріс болса 1 рет ті тексеріледі.

6) Іш сзегімен немесе парасзекпен ауыран науаспен йінде араласан декреттелген контингент рамындаы адамдар науасты ауруханаа жатызып, йге соы дизенфекция ткізіп, оны нтижесін, зрін 1 рет бактериологиялы тексеруді жне ГАТР теріс орытындысын алана дейін уаытша жмысынан шеттету;

7) Жтыру аупіне шыраан адамдарды зертханалы тексеру, медициналы баылау, кнделікті дрігерлік арау жне науасты оашалау стінен бастап іш сзегінде 21 кн, парасзек кезінде 14 кн денеызуын лшеу тиіс;

8) Іш сзегімен жне парасзекпен ауыратын науастар бактерия тасушылар тез арада оашаланып, емдеу мекемелеріне тексеруге жне емдеуге жібереді.

9) Іш сзегі ошаында ішсзектік, парасзекті ошаында кп валентті сальмонеллездік бактериофаг беріледі. Бактериофагпен емдеу материалды бактериологиялы тексеруге аланнан кейін жргізіледі, реконвалесценттерге де бактериофаг беріледі.

Іш сзегі, парасзектерге дезинфекция міндетті трде жргізіледі:

1. Кнделікті дезинфекция ауру аныталысымен реконвалесценттер емделіп шыаннан кейін 3 ай жасалуы тиіс. Кнделікті дезинфекцияны науасты ктушілер реконвалесцентті зі бактерия тасымалдаушы жасайды.

2. Іш сзегі науасы бактерия тасымалдаушыны ошаында кнделікті дезинфекцияны емдеу мекемесіні медцина ызметкері йымдастырады.

3. орытынды дезинфекцияны дезстанция ызметкерлері немесе СЭБ-ны дезинфекциялы бліміні ызметкерлері, алалы жерде ауруды ауруханаа жатызаннан кейін 6 саат ішінде, ауылды жерді 12 сааттан асырмай жасалуы тиіс.