Шартты-патогенді микроорганизмдерді серінен туындаан токсикойнфекциялар

Таамды токсикоинфекция (ТТИ)

ТТИ-тз алмасуыны бзылуымен, асазан-ішек жолдарыны жоары бліміні симптомдарымен сипатталатын жне адам азасынан тыс экзотоксин блуге абілетті, шартты-патогенді бактериялар шаыратын жедел ыса мерзімді аурулар.

Этиологиясы:

ТТИ-оздырышы кптеген шартты-патогенді бактериялар трлері. зіні тіршілігі кезеінде адам азасынан тыс экзотоксин шыаруа абілетті. Оларды ішіндегілер:-Ce. perfridens

· Ps.vuldaris

· Bac cereus

· St. aneees

Экзотоксин бледі:- энтеротоксин

· цитотоксин

Эпидемиологиясы:

оздырыштарды табиатта таралуы те жиі кездеседі. Инфекция кздері пневмониямен ауыратын адамдар маститпен зардап шегуші жануарлар. Заымдалу жолы: алиментарлы Бактерияларды токсин бліп шыаратын штаммаларымен инфекцияланан таамдарды олдананда ауру туады. Таралу факторлары: бактериялара оректік орта болып табылатын кез келген таамды німдер ТТИ шаыратындарды токсиндері жоары. Топты, экспозивті аурулармен сипатталады. Мезгілдік байалмайды, біра жазы мезгілде жиі кездеседі.

Патогенез.

Инфекцияланан тааммен бірге асазана кп млшерде экзотоксинмен бактерия тседі. Токсиндерді асазанны шырышты абатына сер ету уаытынан клиникалы дамуына кп жадайларда 30 минут кетеді (кбінесе 2-6 саат).

Клиникалы белгісі

токсинні тріне, дозасына, сонымен атар таамды німдерде болатын бактерия табиатты токсикалы заттара байланысты.

 

Таамды улануды алдын алу шін дрыс сатай білу жн

Энтеротоксиндер асазан мен ішекті эпителиальды жасушаларымен байланысып, морфологиялы шараларды шаырмай, ферментативті жйеге эпителиоцит-аденилциклаза шырышты абат жануарларында биологиялы активті заттар-ЦАМФ, цГМСФ сонымен атар простагландин, гистамин, ішек гормандарыны жне т.б. тзілуі артады. Бл з кезінде асазан мен ішекті сйы жне тз блу секрециясын арттырады, осыны нтижесінде су мен іш ту пайда болады. Цитотоксин эпителиальды клеткаларды мембранасын бзып, ондаы белок-синтез процесіні бзылуына келеді. Бл ішек абырасы арылы белок табиатты токсиндерді, ал кейде бактерияны зі туіне келеді. Мны брі цитотоксикацияны дамуына, микроциркуляцияны шырышты абатты жергілікті абыну згерістеріне келеді. ТТИ- ауыр кезеі таам німдерінде кп млшерде энтеротоксинмен цитотоксинні жиналу кезінде байалады.

Клиникасы.

Инкубациялы кезе 30 минуттан 24 саата дейін. ТТИ- клиникалы кріністері бір-біріне сас ртрлі этиология трінде теді. Барлы ТТИ-а тн:

· ткір бастама

· жедел даму

· асазан-ішек жолдарыны бзылуы (гастрит, гастроэнтерит)

интоксикациялы синдром

· адекватты терапия кезінде симптомдарды жедел айтымды дамуы

Диагностикасы:

-Баса этиологиялы факторларды жою (клинико-лабораториялы жне эпидемиологиялы мліметтер бойынша)

· сынылып отыран оздырышты этиологиялы ролін натылау

1. )бактериологиялы діс (нжіс, сы, таам німдері)

2. ) РА аутоштаммамен оздырыштар, динамикадаы антидене титрыны суімен

Диф.диагноз:

тырысапен

· НАТ-инфекциямен

· Вирусты гастроэнтертпен

· атты уланулармен

Емделуі:[

Емдеу дісін тадау ауруды формасы мен ауырлыына байланысты:

1. .Асазан мен ішекті жуу

2. .Дезинтоксикация

Кейбір клиникалы крсеткіштер ерекшелігі оздырыш тріне байланысты. Стафилококкогты ТТИ кезіндегі этиология-е ыса мерзімді инкубациялы кезек (30-60С). за мерзімді:

· зіліссіз жиі су

· ішті атты тілме трізді ауыруы (кіндік маайыны эпигастрий)

· бас айналу, коллапс, диагноз симптомдарыны тез жне жиі байалуы

Ce.perfrindens-бен шаырылан ТТИ кезінде сйы ан аралас нжіс болуы ммкін. Сулы-элоктролитті балансты тратануы (оральды немесе парентеральды регидрация). Асазан-ішек жолдарыны функциональды серіні тратануы.

 

Орнитоз

Орнитоз (лат. ornіx – с) – адамдар мен старда болатын жпалы ауру. Орнитоз тыныс алу жолдары арылы жып кпені абынуы, орталы жйке жйесі, бауыр, кк бауырды заымдануы, организмні жалпы улануымен сипатталады. Ауруды оздырышы – хламидия (Chlamіdіa psіttacі).