Шеміршек диффероны жне хондриогистогенезі.

М. Оспанов атындаы Батыс азастан Мемлекеттік Медицина Университеті

Студентті зіндік жмысы

Мамандыы:Жалпы медицина

Дисциплина:гистология-1

Кафедрасы:гистология

Курс:2 курс

Таырыбы:Шеміршекті тіндер

Орындау дісі:Реферат

Орындаан:Жматай А.О

Тексерген:Сермагамбетова И.Т

Тобы:202 «Б»

Баасы:

Атбе, 2016 жыл

Жоспар:

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі блім:

1. Шеміршек тіні.

2. Шеміршек тініні регенерациясы.

3. Сйек тіні.

4. Сйек тініні дамуы.

5. Сйекті физиологиялы жне жарааттанудан кейінгі регеннерациясы.

6. Сйек рылысыны айта алыптасуына сер ететін факторлар.

7. Сйек байламдары.

ІІІ. орытынды

Аа тіндері

аа тіндері – азада тіректік жне механикалы ызмет атаратын тыыз орналасан жасуша аралы заты бар: шеміршек пен сйек тіндері. Бл тіндер басты ызметінен баса су мен тзды алмасуына да атысады.
Шеміршек тіндері.

Шеміршек тіндері тыныс алу жйесіні мшелерінде, буындарда, омырта аралы дискілерде жіне т.б. кездеседі. Бл тіндерді негізін хондроциттер мен хондробласттар жне серпімділігімен ерекшеленетін жасуша аралы заттар райды. Шеміршек тіндеріні тіректік ызметі дл осы асиетіне байланысты. Шеміршек тініні рамында 70-80%су, 10-15%органикалы заттар мен 4-7%тздар болады. Шеміршек тініні ра затын 50%-дан 70%-а дейін коллаген райды. Шеміршек тінінде антамырлар болмайды, оректені шеміршек абы арылы жзеге асады. Шеміршек тіні мезенхимадан дамиды.

Жіктелуі. Шеміршек тіндері: гиалинді, эластинді, талшыты болып жіктеледі. Мндай жіктелу шеміршек тініні жасуша аралы затыны рылыс-ызметтік ерекшеліктеріне, рамындаы коллагендік жне эластиндік талшытарды болуына жне атынасына байланысты.

Шеміршек диффероны жне хондриогистогенезі.

Шеміршек тіндеріні дамуы рыты жне постэмбриональды, яни регенерациялы кезінде, жолдармен жзеге асады. Шеміршек тініні мезенхимадан даму барысында шеміршек диффероны тзіліп, дифферон атарынан бааналы жасушалар, жартылай бааналы жасушалар, хондробласттар, хондроциттер пайда болады.

Бааналы жасушалар дгелек пішінімен, ядросы мен цитоплазмасыны атынасы те жоары болуымен, ядросындаы хроматинні диффузды орналасуымен сипатталады. Цитоплазмасындаы органеллалары нашар дамыан. Жартылай бааналы жасушаларда бос рибосомаларды саны кбейеді, тйіршікті эндоплазмалы торды мембранасы пайда болады, жасуша пішінісозылыы болып, ядросы мен цитоплазмасыны атынасы тмендейді. Бааналы жасушалар сияты жартылай бааналы жасушалар да жоары пролиферациялы асиет крсетпейді.

Хондробласттар – жас, пішіні жалпа, пролиферация мен шеміршекті аралы затын (протеогликандарды) синтездеуге аьілетті. Блар фибробласттарды бір трі болып саналады. Цитоплазмасында жасы дамыан тйіршікті, тйіршіксіз эндоплазмалы торлары, Гольджи аппараты бар. Бояанда хондробласттар ццитоплазмасы РН-а те бай болуына байланысты базофильді боялады. Хондробласттарды атысуымен шеміршекті перифериялы (аппозициональді) суі жреді. Бл жасушалар шеміршекті дамуы барысында хондроциттерге айналады.

Хондроциттер – шеміршек тініні е негізгі жасушалары. Дифференциацияа байланысты сопаша, дгелек, кпбрышты формалы болып келеді. Жасуша аралы затты ерекше айматарында (лакуналарда) жекеленіп немесе топтасып орналасады. Орта аймата орналасан жасушаларды изогенді деп атады. Олар бір жасушаны блінуіні нтижесінде пайда болады. Изогенді топтаы хондроциттерді ш тобын ажыратады.

Бірінші топтаы хондроциттерді ерекшеліктеріне ядросы мен цитоплазмасыны атынасыны жоары болуы, пластинкалы комплексіні вакуолярлы элементтеріні дамуы, цитоплазмасында митохондриялары мен бос рибосомаларыны болуы жатады. Блармен оса митоз жолымен бліну жасы дамыан. Сондытан мндай хондроциттер изогенді топты тзетін жасушалар болып табылады. Бл хондроциттер жас шеміршек тінінде кп болады. Хондроциттерді екінші трі ядросы мен цитоплазмасыны атынасыны тмендеуімен, ДН синтезіні нашарлауымен, РН-ны жоары дегейде саталуымен, тйіршікті эндоплазмалы торды жне Гольджи аппаратыны барлы компоненттеріні интенсивті дамуымен ерекшеленеді. Бл протеогликандар мен гликозамингликандарды тзіліп, жасуша аралы зата секрециялануын амтамасыз етеді. Хондроциттерді шінші трі – ядросы мен цитоплазмасыны атынасы те тмен, біра цитоплазмасында кшті дамыан жне ретімен орналасан тйіршікті эндоплазмалы торлары болатын жасушалар. Блар белок синтезі мен оны секрециясына атысады.

Шеміршек тініні изогенді тобы