Су тімін гидрометриялы науаларды кмегімен анытау.

Гидрометриялы науа — су шыынын лшейтін, зен бойымен су аыныны дл ортасынан салынатын ашы науа. Суы аз су ткізгіштерді немі лшеп труа арналан имарат.Су шыымын есептеу жне лшеу дістері— арнаны (аысты) клдене имасы арылы белгілі бір мерзімде аып ткен су клемі. Ірі су кздері — зендер, каналдар шін су шыымы секундына текше метрмен (м3/сек), ал кішігірім су кздері — бастау, блатар, жылалар шін секундына литрмен (л/сек) лшенеді. Су шыымы негізінен арастырылып отыран зен аындысыны жргісін анытайды, себебі аын су клеміні згеруіне байланысты суды дегейі, аыс жылдамдыы, тередігі жне зына бойы еістігі де згеріп отырады. Гидрологиялы жргіні р трлі фазаларында лшенген су шыындары, белгілі бір уаыт аралыы шін (тулік, ай, маусым, жыл жне т.б.) су аындысыны клемін есептеуге негіз болады. Гидрологиялы имараттарды жобалау, ру жне пайдалану кезінде су аындысын есептеу — е негізгі элемент.

 

31. Индикатор ерітіндісін ыса уаытта жіберу тсілі.Ерітіндіні зенгежіберуді бл тсілі кезінде ерітіндіні суа бірден атару арылы немесе аздап аялдап атару арылы жіберіледі. детте ерітіндіні зенні ортасынан бастап жібереді. зенге жіберген ерітінді аысты бойлай блт трінде аады,біртіндеп клемін лайтады. Ерітіндіні шоыры лшеу тстамасына жеткен кезінде зен тстамасындаы инидикаторды ерітіндісіні С₂ концентрациясы лая бастайды. Сосын зенні максимум мніне жеткеннен кейін біртіндеп тмендейді. Біртіндеп С₀ концентрациясына немесе 0-ге дейін тмендейді. Егер участке дрыс тмен болса жне оны тмен ерітіндісіні толы араласуына ммкіндік берсе, ерітінді имыл има бойынша біркелкі тарайды.

32.Су тімін анытауды есептік тсілдері.Бл діс кезінде имыл иманыа уданы олда бар тстаманы клдене имасыны кескіні бойынша аныталады,ал орташа жылдамды Шезиді формуласы бойынша аныталады: Су тімі жылдамды діс бойынша: Q=W*V , V=CRI, C=м^0,5/с

W-имыл иманы ауданы; R-гидравликалы радиус;

V-орташа жылдамыды; I-су беті еістігі;

Шезиді формуласы біралыпты озалыса арналан. Біралыпты озалыс кезінде аынны

Гидрометриялы науаны кмегімен су тімін анытау.

Гидрометриялы науа — су шыынын лшейтін, зен бойымен су аыныны дл ортасынан салынатын ашы науа. Суы аз су ткізгіштерді немі лшеп труа арналан имарат.Су шыымын есептеу жне лшеу дістері— арнаны (аысты) клдене имасы арылы белгілі бір мерзімде аып ткен су клемі. Ірі су кздері — зендер, каналдар шін су шыымы секундына текше метрмен (м3/сек), ал кішігірім су кздері — бастау, блатар, жылалар шін секундына литрмен (л/сек) лшенеді. Су шыымы негізінен арастырылып отыран зен аындысыны жргісін анытайды, себебі аын су клеміні згеруіне байланысты суды дегейі, аыс жылдамдыы, тередігі жне зына бойы еістігі де згеріп отырады. Гидрологиялы жргіні р трлі фазаларында лшенген су шыындары, белгілі бір уаыт аралыы шін (тулік, ай, маусым, жыл жне т.б.) су аындысыны клемін есептеуге негіз болады. Гидрологиялы имараттарды жобалау, ру жне пайдалану кезінде су аындысын есептеу — е негізгі элемент.

34.Су тімін жайылмасы бар зендерде анытау. Суды дегейі арнаны жар абаынан жоары ктерілгенде су жайылмаа шыады, аынны гидравликалы жадайда згеріске шырауы. Егер берілген тстамада су тімін лшеу траты трде жргізілген болса,тек су тімін лшеу су дегейі те жоары ктерілген кезде жргізілмеген болса,онда е жоары су тіміне сйкес келетін су тіміне Шези формуласы олдананып,анытауа болады.

35.Араластыру дісіні мні.Бл діс су тімін анытауды жанама дісіне жатады ,яни араластыру дісі. Араластыру дісіріні бірнеше трі болады:электроликтік,жылулы,каролометрлік жне таралан діс жылдамды аудан дісі,су лгісіні модель дісі. Араластыру дісіні мні,соны ішінде жылдамды таралу дісіні мні су тіміні клемін анытауа саяды. Яни саны бойынша, клемі бойынша. зенні клдене имасы арылы тетін су тіміне те су денесіні клеміне.