Баылау сратары мен жаттыулар

1. Комплексонометриялы титрлеуде пайдаланылатын реакциялара андай шарттар ойылады?

2. андай лигандтар монодентатты жне полидентатты деп аталады? Моно-, полидентатты лигандтарды пайдаланып титрлеуге мысал келтірідер.

3. Бейорганикалы реагенттерді комплексометиялы титрлеуде шектеулі пайдалануыны себебі неде?

4. андай органикалы осылыстар комплексондар деп аталады? Металл иондары мен комплексондар рекеттескенде андай комплекстік осылыстар тзіледі?

5. ЭДТА-ны асиеті сипаттаыз.

6. Екі, ш, трт зарядталан металл иондарымен тзілетін комплексонаттарды рылымды формулаларын келтірііз.

7. Комплексонометриялы анализдегі кп зарядталан ионарды эквиваленттік факторлары неге те?

8. Комплексонометриялы титрлеу исыын ру координаты андай? Эквивалентті блімні биіктігіне андай факторлар сер етеді?

9. Металлхромды индикаторларды пайдалану негізін сипаттадар.

10. Са2++У4-«СаУ2- реакциясына сйкес тепе-тендік константасыны тедігін жазыдар. Ерітіндіні рН-ы У4- концентрациясына алай сер етеді? Осы серді ескеріп шартты константаны тедігін жазыдар.

11. Ерітіндіні рН 6,0; 8,0; 10,0 те боландаы MnУ жне SrУ комплексонаттарыны шартты тратылы константаларын орытып шыарыдар.

12. Al3+, Mg2+ иондарыны шартты тратылы константаларыны (bI МУ) рН-а туелділігін крсететін график рындар (рН згеру аралыы 1-2).

13. Cd2+ иондарыны ЭДТА-мен тзетін комплексіні шартты тратылы константасын NH3-ті жалпы концентрациясы 0,050М, ал рН 9,0 жне 11,0 те боланда орытып шыарыдар.

14. Шартты тратылы константасын пайдаланып 0,010M BaCl2 ерітіндісін 0,010M ЭДТА ерітіндісімен титрлеуді олайлы рН-ын анытадар.

15. Шартты тратылы константасын пайдаланып 0,020М ZnCl2 ерітіндісін рН 9,0 боланда 0,020М ЭДТА ерітіндісімен титрлеуге олайлы NH3 концентрациясын есептедер

16. СdУ комплексіні 0,100М KCN атысындаы шартты тратылы константасын есептедер. Ерітінді рН=1,0.

17. 50,00 мл 0,010М SrCl2 ерітіндісін 0,010М ЭДТА ерітіндісімен титрлеу исыын орытып шыарыдар. Ерітінді рН=11,0.

18. Тмендегі ерітінділерді оспасындаы рМ мнін анытадар (рН 9): а) 50,00 мл 0,050 М MgCl2 + 40,00мл 0,050М ЭДТА; б) 25,00 мл 0,050 М ZnSO4 + 25,00 мл 0,050М ЭДТА; в) 20,00 мл 0,100М FeCl3 + 25,00 мл 0,100 М ЭДТА; г) 25,00 мл 0,100 М Pb(NO3)2 + 12,50 мл 0,200 М ЭДТА.

19. 25,00 мл 0,040 М Co(NO3)2 ерітіндісін 0,040 М ЭДТА ерітіндісімен титрлеу исыын орытып шыарыдар. Ерітіндіні рН 9 те етіп сатауа аммиакты буфер пайдаланылан, NH3 концентрациясы 0,010М.

20. Mg2+ атысында Zn2+ иондарын ЭДТА-мен андай рН-та титрлеу ажет?

21. Сu2+, Pb2+ иондарын KCN атысында, ал Ni2+, Fe3+ иондарын К атысында жеке титрлеуді негізі неде?

22. Т(ЭДТА/СаО) = 1,080000 мг/мл те. Осы ерітіндіні а) эквивалентіні молярлы концентрациясын; б) Т(ЭДТА/MgO) ; в) Т(ЭДТА/Fe2O3) мндерін есептедер.

23. 3,0 г ЭДТА 1 литрдей суда ерітілген. Оны 50,00 мл титрлеуге 0,004 M Mg2+ ерітіндісіні 32,20 мл жмсалды. Осы ерітіндіні эквивалентіні молярлы концентрациясын есептедер.

24. 50,00 мл рамында Fe(II) жне Fe(III) иондары бар ерітіндіні титрлеуге рН 2,0-де 13,70 мл, рН 6,0-да 29,60 мл 0,012 М ЭДТА жмсалды. Темірді р ионыны млшері неге те?

25. 10,00 мл 0,100 М ЭДТА-мен рекеттесуге рамында 7,00 % бейтарап оспасы бар Co(NO3)2 × 6Н2О-ні анша грамы ажет?

26. 10,00 мл ерітінді дайындауа ажет металл тріндегі мырышты массасын есептеіз. Осы ерітіндіні 15,00 мл титрлеуге 20,00 мл 0,200 М ЭДТА жмсалуы керек.

27. 250,0 мл ерітіндідегі сынапты массасын анытау шін осы ерітіндіні 50,00 мл-не 0,010 М ЭДТА осылды, арты алан ЭДТА-ны титрлеуге 10,50 мл 0,010 М MgSO4 жмсалды. Сынапты массасын табыдар.

28. 20,00 мл висмутты ерітіндісін титрлеуге 17,25 мл 0,070 М ЭДТА жмсалды. Bi(NO3)3 ерітіндісіні концентрациясын (г/л) табыдар.

29. Магний хлоридіні стандартты ерітіндісі 250,0 мл лшем олбасында 0,1065 г таза магний тотыын тз ышылында еріту арылы дайындалды. Осы ерітіндіні 20,00 мл титрлеуге 19,70 мл ЭДТА жмсалды. ЭДТА-ны концентрациясын (моль/л) есептедер.

30. 2,8850 г орасын ймасы 250,0 мл лшем олбасында ерітілді. Осы ерітіндіні 25,00 мл титрлеуге 12,30 мл 0,100 М ЭДТА жмсалды. ймадаы орасыны массалы лесін (%) табыдар.

31. 0,7634 г Hg(NO3)2× nН2О тзыны 250,0 мл ерітіндісі дайындалды. Осы ерітіндіні 25,00 мл-не 50,00 мл 0,010 М ЭДТА йылды. Арты алан ЭДТА-ны титрлеуге 23,83 мл 0,012 М ZnSO4 жмсалды. лгідегі Hg(NO3)2 массалы лесі андай?

32. 1,000 г рамында СаСО3 мен MgСО3 бар лгіден 100,00 мл ерітінді дайындалды. Осы ерітіндіні 20,00 мл рН 9,0 титрлеуге 19,25 мл, ал екінші 20,00 мл ерітіндіні рН 13 титрлеуге 6,25 мл 0,500 М ЭДТА жмсалды. Осы оспадаы СаСО3 мен MgСО3 массалы лесін (%) есептедер.

 

Тест тапсырмалары

1. Комплексон ІІІ дегеніміз бл:

1) этилендиаминтетра сірке ышылы;

2) этилендиаминтетра сірке ышылыны натрийлі тзы;

3) этилендиаминтетра сірке ышылыны кальцийлі тзы;

4) нитрилшсірке ышылы;

5) нитрилшсірке ышылыны натрийлі тзы.

2. Комплексонометриялы титрлеу неге негізделген?

1) кейбір метал катиондарыны комплексондармен траты аз диссоциацияланатын, суда жасы еритін комплексті тздар тзу реакциясына;

2) метал иондарыны суда ерігіш комплекстзгіштермен реакциясына;

3) метал иондарыны комплексондармен тратылыы нашар комплексті осылыстар тзу реакциясына;

4) метал иондарыны комплексондармен тратылыы нашар жне нашар еритін комплексті осылыстар тзу реакциясына;

5) метал катиондарыны комплекстзгіштермен трасыз жне суда ерімейтін комплексті тздар тзу реакциясына.

3. ЭДТА кптеген метал иондарымен:

1) суда еритін, берік, ішкікомплексті тздар тзеді;

2) суда ерімейтін ішкікомплексті тздар тзеді;

3) суда ерімейтін жне берік емес ішкікомплексті тздар тзеді;

4) трасыз ішкікомплексті тздар тзеді;

5) траты комплексті тздар тзеді.

4. ЭДТА металл иондарымен рамы белгілі траты комплекстер тзеді, ондаы металл мен лигандты бір-біріне стехиометриялы атынасы:

1) (1 : 1); 2) (1 : 2); 3) (1 : 4); 4) (2 : 1); 5) (4 : 1).

5. Метал иондарын ЭДТА-мен комплексонометриялы титрлеуде рН андай роль атарады?

1) лкен роль атарады, йткені метал иондары ЭДТА ерітіндісімен рекеттескенде Н+ иондары ыыстырылып шыарылады;

2) ешандай роль атармайды, себебі ерітінді рН титрлеуге сер етпейді;

3) ерітінді рН белгілі бір интервалда ана сер етеді;

4) ЭДТА-мен тек ышыл ерітінділерде ана титрлеуге болады;

5) ЭДТА-мен титрлеуді "металл-ЭДТА" комплексіні тратылы константасы туелді рН мніне сйкес буферлі ерітінділерден жргізеді.

6. Комплексонаттарда рН-мніні суіне арай металды комплекске байланысуы андай сипатта болады?

1) кшейеді;

2) кемиді;

3) рН-мні оан сер етпейді;

4) дрыс жауап келтірілмеген;

5) комплекс бзылады.

7. Комплексонометриялы титрлеу исыыны секірмелі ауыту ауданы комплексті осылысты тратылы константасыны мніне алай байланысты?

1) комплексті тратылы константасыны мні кеміген сайын, секірмелі ауыту ауданы да кіші болады;

2) комплексті тратылы константасыны мні кеміген сайын, секірмелі ауыту ауданы лкен болады;

3) секірмелі ауыту ауданы комплексті тратылы константасыны мніне туелді емес;

4) секірмелі ауыту ауданы комплексті тратылы константасыны мніне байланысты аз ана згереді;

5) секірмелі ауыту ауданы комплексті тратылы константасыны мніне белгілі бір жадайларда ана туелді болады.

8. Комплексонометриялы анализде титрленетін кпзарядты катиондарды эквиваленттік факторлары неге те?

1) 1; 2) 1/2; 3) 1/4; 4) 1/3; 5) 2.

9. Ca2++Y4-CaY2- реакциясы бойынша тзілетін комплексті тратылы константасыны тедеуін крсетііз:

1) ; 2) ; 3) ;

4) ; 5) .

10. Me3+ ионы комплексонатыны формуласын крсетііз:

1) [MeY]; 2) [MeY]- ; 3) [Me2Y]2+ ; 4) [MeY2]- ; ) [Me3Y2]+ .

11. Комплексонометрияда олданылатын реакциялара ойылатын негізгі талаптар андай? Толы жауапты крсетііз.

1) реакция санды жаынан толы, лкен жылдамдыпен жне бгде реакцияларды атысуынсыз жруі керек;

2) реакция лкен жылдамдыпен, бгде реакцияларды атысуынсыз жруі керек жне реакцияны аяталанын анытау ммкіншілігі болуы керек;

3) реакция санды жаынан толы, баяу жруі керек жне реакцияны аяталанын анытау ммкіншілігі болуы керек;

4) реакция лкен жылдамдыпен, санды жаынан толы, бгде реакцияларды атысуынсыз жруі керек жне реакцияны аяталанын анытау ммкіндігі болуы керек;

5) реакция баяу, санды жаынан толы, бгде реакцияларды атысуынсыз жруі керек жне реакцияны аяталанын анытау ммкіншілігі болуы керек.

12. Комплексонны металл иондарымен рекеттесуіні андай ерекшелігі оны аналитикалы химияда ке олданылуына трткі болды?

1) комплексондарды полидентанттылыы;

2) металл комплексонаттарыны жоары тратылыы жне арапайым стехиометриясы (Ме: = 1:1);

3) металл комплексонаттарыны ртрлі жылдамдыпен тзілуі;

4) комплексонаттарды ртрлі жне ерекше боялуы;

5) реагенттерді оай табылу ммкіндігі.

13. Комплексонометриялы титрлеу исыы андай координаттарда салынады?

1) рМе – рН; 2) рМе – VЭДТА, мл; 3) lg – рН;

4) lg – VЭДТА, мл; 5) lg – pMe

14. Тменде келтірілген формулаларды айсысы металды ЭДТА ерітіндісімен титрлеуде оны эквивалентті нктеден кейінгі тепе-тедік концентрациясын есептеуде олданылады?

1) ; 2) ; 3) ;

4) ; 5) [Me] = -lgCMe.

15. Комплексонометриялы титрлеуді эквиваленттік нктесінде металды тепе-тедік концентрациясы МеУ шамасына байланысты алай згереді?

1) МеУ шамасы артан сайын седі;

2) МеУ шамасы артан сайын кемиді;

3) МеУ шамасына туелді емес;

4) МеУ шамасы тмендеген сайын кемиді;

5) дрыс жауап келтірілмеген.

16. "Хелаттар" дегеніміз не?

1) донорлы-акцепторлы байланысы бар метал-лиганд комплекстері;

2) орталы атомы циклды рылыма кіретін комплекстер;

3) тзілгенде Н3О+ иондары блініп шыатын комплекстер;

4) органикалы реагенттермен тзілетін осылыстар;

5) дрыс жауабы жо.

17. Ca2+, Al3+ жне Cr3+ иондарыны ЭДТА-мен тзетін комплекстеріні стехиометриясы андай?

1) Ca – 1:2, Al – 1:3, Cr – 1:3; 2) Ca – 1:2, Al – 1:1, Cr – 1:3;

3) Ca – 1:1, Al – 1:1, Cr – 1:1; 4) Ca – 1:1, Al – 1:3, Cr – 1:2;

5) Ca – 1:6; Al – 1:6; Cr – 1:6.

18. Тменде крсетілген формулаларды айсысы металды ЭДТА ерітіндісімен титрлеуде оны эквивалентті нктедегі тепе-тедік концентрациясын есептеу шін олданылады?

1) ; 2) ; 3) [Me] = -lgCMe;

4) ; 5) .

19. Тменде келтірілген факторларды айсысы комплексонометриялы титрлеу исыыны крт згеретін (эквивалентті) блігіне сер етеді?

1) металл комплексонатыны тратылы константасы;

2) металл катионыны бастапы концентрациясы;

3) рН жне ЭДТА-мен реакцияа тсе алатын баса металдарды болуы;

4) температура жне титрленетін металл ионы шін лиганд бола алатын бгде заттарды болуы;

5) барлы крсетілген факторлар.

20. Металдарды комплексонометриялы титрлеуде индикатор ретінде андай заттар пайдаланылады?

1) lgMeІnd > lgMeY болатын жне металл ионымен боялан комплексті осылыстар тзетін индикаторлар;

2) бояуы ерітіндіні рН-на байланысты згеретін индикаторлар;

3) lgMeІnd < lgMeY болатын, металл ионымен боялан комплексті осылыстар тзетін жне ышылды-негіздік асиет крсететін индикаторлар;

4) металл ионымен боялан комплексті осылыстар тзетін барлы индикаторлар;

5) дрыс жауап келтірілмеген.

 

 


Тарау