Мемлекеттік бсекелік ортаны алыптастыру. азіргі кезде ксіпкерлікті ынталандыруды нормативтік ыты аспектілері

I билет пен 21 билет

ЭМР ді объективті ажеттілігі мен оны мні

ЭМР леуметтік шаруашылы процестердегі оларды тиімді пайдалану масатында макроэкономикалы тратылыын амтамасыз ету жне мемлекетті кімшілік экономикалы жне йымды ыты негізде араласуын білдіреді. Экономиканы реттеу детте екі жадайда жзеге асады: зін зі реттеу жне мемлекеттік реттеу. зін зі реттеу дісі оамды ндірісті даму процесіне мемлекетті сан алуан экономикалы тетіктерін соны ішінде аржы тталары арылы араласуын бейнелейді . ЭМР бл макроэкономикалы тепе тедікке жне экономиканы жмыс істеуіні рбір кезеінде оны дайы дамуына сер ету шін сондай а аржы ресурстарын шебер пайдалануды кнделікті процесін амтамасыз ету шін шаруашылы жргізуші субьектіге мемлекетті аржылы ыпал жасауыны нысандары мен дістерін масатты жне субьекті олдау процесі . Мндай реттеуді ажеттілігі мемлекеттік тарапынан тзетіп отыруды талап ететін ндірісті сипатымен аныталады.

Мемлекеттік экономикалы саясатын алыптас тыру мен факторлары жне оны леуметтік баытталуы

Экономикалы саясат дегеніміз лтты экономиканы алпын елеулі мселелерді шешу жолдарын сынуды крсетеді. Экономикалы саясатты негізгі блігін мемлекеттік экономикалы саясат райды. Ол макро жне микро дегейдегі шаруашылы барысына масатты трде сер ету. Оан леуметтік ораныс , сырты жадай, экология т.б. жатады. Экономиканы басару леуметтік экономикалы жоспарлау жне бадарламалау арылы жзеге асады. Жоспарлау экономиканы реттеуді бір блігі болып табылады. Болжау дегеніміз белгілі бір обьектіні болашатаы жадайы даму жолдары туралы ылыми талдау.Кез келген экономикалы діс кімшілік шешім ралы арылы іске осылады жне мемлекеттік органдарды баылауында болады.Факторлары : Халы шаруашылыыны басарудаы тедестік орнату. Экономикалы мселелерді шешуді дістері мен жолдарын тадау. Жалпы экономикалы шешімдердегі жан жатылыты анытау.

Мемлекеттік бсекелік ортаны алыптастыру. азіргі кезде ксіпкерлікті ынталандыруды нормативтік ыты аспектілері

Бсекелестік ндірушілерді тауарлар мен ызметтерді ттынушыларды сранысын жаулап алу масатындаы кресі. Бсекелестік атынастар кез келген экономикалы жйеге тн асиет болып табылады. Майкл Кортерді Халыаралы бсеке атты ебегінде алыптасан теориялы станыма сйкес экономиканы бсеке абілеттігіні негізгі трт сатысы ар. Крсетіледі. Кортерді теориясы бой.ша лтты экономиканы бсекеге абілеттігіні трт саласы: ндіріс факторлары негізінде бсеке . табии ресурстар ауыл шаруашылыыны дамуына олайлы жадай жасалынады.Инвестиция негізіндегі бсеке . Бл сатыда экономиканы бсекелестік артышылыы лтты фирмаларды инвестициялауа дайындылыы абілетіне негізделеді. азіргі заманы инфрарылымны дамуына алып келеді. Жаартпа енгізу негізінде бсекені дамыту . Факторларды кем болуы жне жетіспеуі ндіріске жаа технологияларды ендіруді ынталандырады. Осылайша бсекеге абілеттігіні суі байалады. Байлы негізінде бсекені ерекшелігі : бсеке нтижесінде ндіріс лдырайды. Ксіпкерлікті мемлекеттік олдауды ыты аспектілері. Мемлекет экономиканы тратандыруды негізгі баыты – ксіпкерлікті дамытуа барынша олдау крсетіп отыр. «Бизнесті жол картасы – 2020» бадарламасынан блек, баса да салалы бадарламалар бойынша мемлекеттік олдаулар жзеге асуда.Ел Президенті биылы Жолдауында ксіпкерлікті, яни лтты экономиканы жетекші кшін жан-жаты олдау рі шаын жне орта бизнесті экономикадаы лесі 2030 жыла арай, е аз дегенде, екі есеге арттыруды міндет етті. Отанды ксіпкерлерді олдау тетіктерін жетілдіру шін ажетті барлы шараны абылдау керектігін де ала тартты. Демек, жалпы ксіпкерлік саласындаы бастамаларды ынталандыруды жаа жйесі жасалатыны аны.

Ксіпкерлікті мемлекеттік олдауды ртрлі аспектілері бірнеше нормативтік-ыты жаттармен реттеледі. Ксіпкерлікті инфрарылымды жне апаратты трыдан амтамасыз ету, аржылай жрдемдесу, салаа атысты занамалы базаны жетілдіру болып табылады.

II Билет пен 22 билет

1. Салы жйесі мемлекетті экономикалы саясатты дісі ретінде. Салы саясатын алыптастыру принцптері , негізгі ралдары, салы жеілдіктері, салы несиелер, жеделдетілген амортизация.

Салы – мемлекеттік бюджетке зады жне жеке тлалардан белгілі бір млшерде тсетін міндетті тлемдер. Мемлекеттік салы саясаты- салы саласындаы шаралар жйесін оамны оны натылы кезеіндегі леуметтік- экономикалы масаттар мен міндеттеріне арай зірленген экономикалы саясата сйкес жргізеді. Салы салу элементтері мыналар: Субъект, объект, салы кзі, салы ставкасы, салы лшем бірлігі салы оклады, салы жеілдіктері, салы тлеу мерзімі мен тртібі, салы тлеушіні жне салы ызметі органдарыны ы мен міндеттері, - салыты тлеуін баылау, салыты жазалау шаралары. Салы жеілдіктері дегеніміз, заа сйкес салы тлеушіні біртіндеп немесе салы тлеуден тгел босату. Салы жеілдіктеріне салытан босатылатын, салы салынбайтын минимум, шегерістер, салы ставкасын тмендету, салы тлеу мерзімін зарту жатады.Салы жйесі - 1) бюджеттен тыс орларды аржыландыру шін олданылатын салытарды, алымдар мен тлемдерді жиынтыы, сондай-а салытарды белгілеу, згерту, кшін жою, оларды тлету шараларын олдану, салыты баылауды жзеге асыру, салы занамасын бзаны шін жауапа тарту жне жауапкершілік шараларын олдану аидаларыны, дістері мен тсілдеріні жиынтыы, сондай-а салы атынастарын реттейтін салы ызметі органдарыны жиынтыыЖеделдетілген амортизация жне корпорацияа салыты жеілдіктер капитал салымдарын ынталандырады. Олар е алдымен жаа, сіресе скери салымдара сер етеді, экспорта жмыс істейтін салаларды бсекеге абілеттілігін арттырадыБгінгі тада салы ыында классикалы принциптерге айналан принциптерді белгілі экономист Адам Смит сынан болатын. Ол тмендегі принциптер:

— мемлекетті трындары здеріні табыстарына арай мемлекетті мтаждыын анааттандыру шін атсалысуа тиіс;

— ркім тлейтін салыты млшері наты айындалан болуы тиіс. Салыты тлеу мерзімі, тлеу тсілі жне тленетін сомасы те аны болуы ажет;

— салыты алу кезеі мен уаыты немесе тсілі салы тлеуші шін ыайлы рі олайлы болуы тиіс;

— рбір салыты салмаы халыты алтасын ойсыратып ктпей, ммкіндігінше аздап алынуы ажет. Сонда мемлекет азынасына тсетін табыс млшерленген межеден арты болмаса, кем тспейді.