А.ш. ндірушілері мем-к олдауды негізгі формалары:а ш німдеріне ср-с пен с-а ыпал ету

Ауыл шаруашылы нарытары - ндіріс факторларыны, ауыл шаруашылы шикізатыны, азы-тлік німдеріні, сондай-а баса да агробизнеске атысы бар нарытарды жиынтыы. Бл нарытар ауыл шаруашылы жне азы-тлік німдеріні нарыы, ауыл шаруашылы ндіріс факторлары сферасындаы нары объектілері арасындаы экономикалы атынастар жйесін крсетеді. Ауыл шаруашылы жне азы-тлік нарыы жеке-дара арастырылады.

азіргі жадайдаы аграрлы саясатты басымдылыы біріншіден, ауыла мемлекеттік олдау крсету арылы АК тауарндірушілеріні табыстылыын амтамасыз ету бойынша шаралар жргізу; екіншіден, азы-тлік нарыыны инфрарылымыны дамуына ыпал ету мен мемлекеттік олдау болуы тиіс. Бл нім озалысы мен ткізу жйесіні ызметін мемлекеттік басару мен реттеуді жеке объектісі ретінде бліп крсету ажеттілігін анытайды. з кезегінде бл жйе тама нерксібі ксіпорындары жмысыны нтижелілігіне, сйкесінше оны шикізатты аймаы ретінде ауыл шаруашылыына тікелей ыпал ететін болады.

Ауыл шаруашылы німдеріне, шикізат пен азы-тлікке сраныс оларды сынысына араанда траты. Сраныс згерістері трындар мен сатып алушылар саныны згеруі, оларды тлем абілеттігі, жекелеген нім трлеріне таламы, бсекелес німдерге баа жне ттынушылармен болаша бааны кту факторларыны ыпалымен болады. сынысрашан сраныстан кейін жреді. Бан оса ауыл шаруашылыында оны спецификалы ерекшеліктеріне арай сыныс тек ана сраныстан кейін емес, оны зі де трасыз, тіпті сраныс тмендеген немесе жоарылаан жадайда ндірістік цикл аяталана дейін оны згертуге болмайды. Нарыта сраныс пен сыныс тепе-тедік нарыты бааа ол жеткізу механизмі арылы сйкестендіріледі. Ауыл шаруашылы німдері нарыыны ызмет ету шарттары жеткілікті крделі болып табылады жне кптеген жадайлар нарыта ауыл шаруашылы тауарндірушілеріні позициясын бседетеді.№16

1.Мемлекеттікаграрлысаясатшаралары. Жоспарлау эк- аграрлы секторын негізгі механизмі ретінде.Аграрлы саясат - ол ауыл шаруашылы ндірісі мен агробизнесті басада салаларын тиімді дамытуа баытталан жне осы негізде халыты трмыс дрежесімен елдегі оамды процессті дамуын амтамасыз ету саясаты . азастан Республикасы аграрлы саясатыны страткгиялы нысанасы отанды ндірісті лайту, нім сапасын жасарту жне оны зімдік нын лемдік бсекелестік дегейінен асырмау, халыты экологиялы азы –тлік німдерімен, ал нерксіпті шикізатпен толы анааттандыру шараларын йымдастыруда. Ауыл – шаруашылыын ркендетуде азргі тада алда тмендегідей міндеттер тр:1) азы –тлік рыногын тратандыру2) импортты тауарларды тасыны кшейген азіргі жадайда халыты отанды німдермен амтамасыз ету ммкіндіктеріні тмендеуіне жол бермеу ;3)аграрлы жне нерксіптік секторларды мдделерін тиімді йлестіре отырып траты экономикалы дамуды алышарттарын амтамасыз ету;4)ауыл инфрорылымдарды тозыншылыа шырауын тотату. А.ш 2 саладан т-ды: 1-сімдік ш, 2- мал ш.Ауыл шар.салаларды ішіндегі е ежелгі, табиат жадайына тікелей туелді сала.

2. Айматы саясатты жргізу масаты: л-к-эк- дегейлердегі айматар арасында бар ерекшеліктерді тмендету; л-к инфрарылымды ныайтуа ммкіндік беретін инвестициялы жобаларды жзеге асыру; жекелеген айматарды олдау саясатымен йлестіре отырып халыты мір сру дегейін жоарылату.Айматы саясатты масат-ы мен міндет-і жне оларды жзеге асыруды зіндік механизмдері бар. Айматы саясат – рбір айматы эк- тиімділігі мен бсекеге абілеттілігін арттыру ар.эк- тиімділігін ктеруді зіні басты масаты етіп ояды. ойылан масата ол жеткізу шін рбір айма з алдына міндеттер ояды. Оларды атарына мемлекет пен жекелеген ауматарды мдделерін йлестіру, ауматарды даму механизм-н жасау ж-е айматы ресурсты, ылыми ебек леуетін барынша пайдалану.Мемлекет рбір айма шін бадарлама жасап сол б-ша айматар зіні даму баытын жзеге асырады. Айматы негізгі аидалары: 1-Республика- мдделер- айматы мддені аымынан иалда болуы. 2-айма- табии байлыын олар- орналасу ерекшеліктеріне арай тиімді пайдалану.3-шаруашылы субъектілер- ксіпкерлік іс-р- дамуын ынталандыру,айматар эк-на олдау крсету. 4- баса ел-мен шекаралы ерекше стратегиялы маызы бар айма- басымдылыын дамыту. Айматы с- масаты-айматар ар-ы айырмашылыты тмендету ж-е л-к инфрарылымды ныайтуа ммк.беретін инвест- жоба-ды іске асыру. Айматы саясатты жзеге асыруды тікелей жне жанама дісі бар. Тікелей дісі- ндірісті квоталау, нім- жекелеген тр-н ткізу, жергілікті эк- негізгі ксіпорын-а мемл-к сатып алуды йымдаст.у, субсидия, аржыландыру. Жанама діс-ндіріс рал-н алуа ндірушілерге жеілдіктер беру, жекелеген тауар- бааларын белгілеу,ттынушылы ресурс-ды тлеуге жеілдіктер беру,салытардан босату.

3.Мемлекетті табиатты орау шараларын жасатау мен жзеге асыру дістері.орш.ортаны орау – оршаан ортаны табии жад.жасартутабии ресурс.ды тиімді пайдалану,табии байлы-ды сатау негізінде табиат пен оам- зара йлесімді рекетін амтамасыз етуге баытталан мемл-к жне оамды шаралар жйесі. Р ОРШ:ОРТАНЫ ОРАУ ТУРАЛЫ ЗА 1997ж. 5 тамызда аб-ды. ЖЕР РЕСУРСТАРЫ д-з адамзатты дамуына тірек болатын негізгі фактор- бірі. 1918ж табиатты орайтын комитет рылды., нт-де алашы за белгиленип рылды.1962ж. аза КСР- Жоары кеесінде азастан табиатын орау туралы Жарлы шыты. Р ПРЕЗИДЕНТІНІ 2004-2015ж.арналан экологиялы ауіпсіздік тжырымдамасы жарлыы 2003ж.3 желтосанда абылданды.1978жйымдастырылан ызыл кітап бар.

№17

1.Эк-ны мемл.к реттеуді йымдастыруды теориялы негіздері. ЭМР-ді йымдастыруды маызды теориялы проблемасы.ЭМР-дегі негізгі объективті ымын,е алдымен оны зіне тн ылыми ажеттілігінен анытауа б-ды. Себебі білімні рбір саласы оны тжірибемен длелденгенін бастапы негізгі аксиомалары арылы жасалып, растырыланнан кейін ана ылым саласына айналды.ЭМР – л-к шаруашылы процестеріндегі оларды тиімді пайдалану масатында макроэк- тратылыын амтамасыз ету жне мемлекетті кімшілік-эк- ж-е йымды-ыты негізде араласуын білдіреді. ЭМР 2 нысанда – зін-зі реттеу мен мемлекеттік реттеу нысанында жргізіледі. 1 – оамды нд- трлі буындарында аржы базасын алыптастыруды шар- жргізуші субъекті- здері жасап пайдаланатын дістеримен сипатталады. 2-о.ды нд. даму процесіне мемл- сан алуан эк- тетиктерин соны ішінде аржы тталары ар.араласуын бейнелейді.НАРЫ ЭКОНОМИКАСЫНА мемл-к араласу атынасы оны дамуы мен алыптасуыны р трлі сатысында трліше б-ды. 17-18. Нарыты атынас- алыптасу кезеінде стем болан эк- доктрина меркантилизм елдеги сауда мен ндірісті дамуы шін мемл-к реттеуди сзсіз ажеттілігін тануа негізделген. А.СМИТ озинин Табиат ж-е халыты баюыны себептері туралы зерттеу ебегінде эк- либерализм идеяларыны пайда болуын алаш рет толы негізделген, оны кптеген жатаушылары б-ды. КЕЙНСТІ есімімен байланысты КЕЙНСИАН РЕВОЛЮЦИЯСЫ барысында ала ойылан идеялар эк- лдыраудан з бетимен сауыуды ммкін емес екенін мемл-к саясат эк-ны дадарысты жад-н шыару шін жиынтыты сураныс пен жиынтыты сынысты тедестируге рикарай туратандыруа кмектесетин абілетті рал ретинде ажет екенін длелдеді. Оны идеяларын 2ші дниежзилик соыстан кейін кптеген ел-р абылдады.

ЭМР-ді объектілері бл автоматты трде шешілмейтін н-е алыс келешекте шешілетін иындытар проблемалар п.б.ммкін н-е п.болан елімізді міріндегі л-к жадай мен оиаларды аялары салалары айматары сонымен бірге бл проблемаларды алып тасталуы л-к тратылыты олдау ж-е эк- алыпты дамуы шін ажетті. Эк-лы ызметтерді жзеге асыру дерісіні мемлекет алдында тран міндеттерді шешу шін мемлекет кілінде бірнеше ралдар б-ды. Олар- ішіндегі маыздыларына азыналы ж-е аржылы саясат л-к саясат сырты эк- саясат жатады.