Мемлекеттік индустриалды ж-е аграрлы саясатыны алыптасу ерекшеліктері.

Ауыл шаруашылыы – материалды ндірісті е маызды трлеріні бірі: А.ш.халыты азы-тлікпен ж-е нерксіпті шикізаттарыны кейбір трлерін амтамасыз етумен айналысады. Дниежзінде эк- белсенді халыты 46% лосы салада ебек етеді. А.ш зіні дамуы мен ркендеу сипатына арай 3 топа блінеді.

1-ДСТРЛІ (Ттынушы) ауыл.ш-да ауымды ,тайпалы атынастар лі де саталан. Бл шар.а тн асиеттер-ашылы терімшілік балы аулау сімдіктерді жинау мен атар жер деуді штастыру Африка.От.Америка Азияны кейбір елдері.

2-КШПЕЛІ Ж-Е ЖАРТЫЛАЙ МАЛ ШАРУАШЫЛЫЫ сіресе айналысатындар Африка Азияны тропиктік оыржай белдеуінде орналас.мемл. Солт.Еуропада бы ие.

3-ТАУАРЛЫ ЖНЕ ЖАРТЫЛАЙ ТАУАРЛЫ ДСТРЛІ ш.А.ш бл саласы 3 баытта жргізіледі: гіншілік,егіншілік жне мал, кпсалалы тауарлы егіншілік жне мал ш.

Жоары мамандандырылан тауарлы ауылш.-ауыспалы егістігі бар сімдік ш.жне мал азыын дайындайтын интенсивті мал.ш. ЖОАРЫ МАМАНДАНДЫРЫЛАН АУЫЛШ.6 трге б-ді.

1-даылдар.2-интенсивті егіншілік-днді даылдар жне техникалы мата кнбаыс. 3-плантациялы – жеміс ж-е техникалы. 4- экстенсивті – жайылымды мал.ш.5-интенсивті мал.ш. ірі ара стті етті. 6- интенсивті егіншілік жне мал ш.

3.Ауылды кіші индустриализациялауды ынталандыру мен оны тиімділігін арттыру б-ша мемлекеттік шара-р жйесі.Ауыл.ш. саласын олдау жне оны ішінде азы-тлік нарыын олдау мемл- маызды міндет- бірі болып табылады. Барлы дамыан елдерде а.ш.мемлекет олдауында б-ды. йткені халы шар.бл саласы нарыа жне бсекелестікке тмен дегейде бейімделген.А.ш.нан халы шар. кптеген салаларыны ндірістік ерекшеліктері бар: ауыл шар.да жер нд.- негізгі оры, жмыс маусымды сипатта б-ды.Ебек дерісі – тірі организммен байланысты б-ды. Жмыс кезеі ндіріс кезеімен сйкес келмейді. Инв. тиімділік тмен б-ды. А.ш.німдеріне баасына байл.сраныс йлесімді емес. Жоары капитал ж-е энергияны талап етеді. Табии климатты жадайа ата туелді б-ды. Азы-тлік индустриясыны алыптасуы жаа жмыс орындарыны ашылуына ж-е ауылда тратын адам- материалды жадайыны ктеруіне жадай туызады. азастан- аграрлы саласы мен мемл- азы-тлік ауіпсіздігін сатау крсеткіші дниежзілік сауда йымыны талабына сйкестенеді.

№18

1Мемлекетті рылымды, нерксіптік жне инвестициялы саясатын алыптастыру мен оны жзеге асыру механизмдері.Макроэк- трыдан аланда рылымды саясатты алыптастыру негізіні зара тиімді ат-ды -з ету жніндегі біратар мселелер ж-ды. Олар – о.ды нім ндіру ндіріс рал- тиімділігі лтты табыстаы ттыну орлары ор жинау ндірістік ндірістік емес крделі аржы жмсау рылыс-монтаж жмыстары, ндіріс жабдытарына шыын жмсау ар-ы атынастар. Бл рыл- атынастар шін. ЭКОНОМИКА РЫЛЫМЫ д-з ебек блінісін жалпы сипаттайтын ндірістік ресурс-р мен дайы ндіріс процестері арасындаы атынастар. Экономика ЖІ-гі кейбір сала- эк-ны дамытудаы лесін крсетеді. Эк-ка рылымыны трлері: 1-Атарымдылы рылым ртрлі ажеттіліктердегі ЖІ факторларын сипаттайды. 2-л-к рылым – л-к сектор-ды, ксіпорын-р, мемл-к йымдар, кооперативтер т.б.шар- жргізу секторларын крс-ді.3-салалы рылым – макроэк-,салааралы,ндірістік. Нарыты атынастара кшу бсекені дамуы эк-ы мемл- ролін тмендетеді.Біра дамыан елдер тж.не сйенетін болса тек ана нарыты принциптер ар. Ксіпорынны материалды-техникалы базасын алыптастыру ммк.емес. Сонымен атар елдегі инновациялы даму о нтиже бермейді. С-н инновация мен инвестиция ЭМР ОБЪЕКТІСІ б.т 2000-2002ж. азастанда эк- су байалды. Біра бл сім шикізат сатудан тскен пайда есебінген болды. Р кіметі эк- суді наты жола ою шін индустриалды- инновациялы саясатты ола алды. 2002ж. Р Президентіні жарлыымен инновациялы ызмет туралы за кшіне енді. р ел- дниежзілік нарыта орын алу шін иннов- ызметті дамыту керектігіне кз жетті. Иннов- ызм.мемл-к олдау шін мемл- ыты нормативтік негіздер жасап мемл-к бюджеттен аржы бліп баса да аржы кздерин тартуа белсенді жмыс атарды. Тек ана мемл-к аржыландыру инновациялы ызметті дамыту шін жеткіліксіз б-ды. Иннов- р.ру шін кп млшерде аржы ажет. Осы мселе елімізді крделі мселелеріні біріне айналып отыр. С-н ол аржыландыру мырттан инв-я тартуа негізделген.

2оамды ндіріс крсеткіштер су арыны жне рылымдары. ТПоамны басты ндіргіш кші. Адамны жан-жаты сіп жетілуіне оны рухани эк-,л-к жадайыны жасаруына з септігін тигізді. Осылайша ТП оамны барлы саласында ндіріс- дамуы- негізгі элементіне айналды. азіргі кезде технология- дамуы ндіріс- табии фактор-дан туелсіздігін бседетсе 2-ші жаынан оны рлі баран сайын кшейіп отыр. Брыны кезеде ескерілмеген ресурстара кіл блініп отыр. Космос,уе,мхиттар. ТП барысында ркендеуді жаа сатысы апаратты кезе туындайды. Интернет,жедел байланыс, сияты коммуникациялы жаа ралдары лемдегі дереккздерді жаппай пайдалануа ммк.берип отыр. Бірттас апаратты кеістік деректер банктерді ртрлі техника технологияларды пайдалануды азамат- апаратты сранысын амтамасыз ететін бірттас ережелер негізінде жмыс істейтін апаратты телекоммуникациялы жйе-р мен желілерді жиынтыы б.т. Р дниеж.апаратты оама кіруге ,аламды апаратты инфрарылыма осылуа мтылып отыр. БІРТТАС АПАРАТТЫ КЕІСТІК КОМПОНЕНТТЕРІ: 1-тиісті апаратты тасушыа бекітілген деректер мліметтер, жинаталан апаратты ресурстар. 2 –бірттас апаратты кеістікті жмыс істеуімен дамуын атап айтанда апаратты жинау,деу ,сатауды таратуды амтамасыз ететін йымды рылымдар. 3- азамат-р мен йым- апаратты зара байланыс ралдары,яни тиісті технология негізінде апаратты ресурстара ол жеткізуді амтамасыз ететін бадарламалы техникалы ралдар.

3за мерзімдік индустриялы саясатты алыптастыруды принциптері,масаты,негізгі міндеттері.азастан Республикасыны экономикасын за мерзімді кезеде ртараптандыруды амтамасыз ету жне бсекеге абілеттілігін арттыру масатында аулысы
1. азастан Республикасын демелі индустриялы-инновациялы дамыту жніндегі 2010 - 2014 жылдара арналан мемлекеттік бадарлама (бдан рі – Бадарлама) бекітілсін.
2. азастан Республикасыны кіметі:
1) бір ай мерзімде азастанды индустрияландыруды 2010 - 2014 жылдара арналан картасын жне ндірістік уаттарды тымды орналастыруды 2015 жыла дейінгі схемасын зірлесін жне бекітсін;
2) бір ай мерзімде азастан Республикасы кіметіні Бадарламаны іске асыру жніндегі іс-шаралар жоспарын зірлесін жне бекітсін;
3) «азастан Республикасындаы мемлекеттік жоспарлау жйесіні одан рі жмыс істеуіні кейбір мселелері туралы» азастан Республикасы Президентіні 2010 жылы 4 наурыздаы № 931 Жарлыында белгіленген мерзімде жне тртіппен азастан Республикасы Президентіні кімшілігіне Бадарламаа мониторинг пен оны баалауды нтижелерін сынсын.

№19

1.Жмыссыздар мен мгедектерді л-к орау аясындаы Р мемл-к саясаты.Жмыссыздытан леуметтік орауа – жмыса труа кмектесу, ксіби дайынды, айта дайындау, біліктілігін арттыру, оамды жмыстарды йымдастыру, табысы аз азаматтардан жмыссыздара мемлекеттік атаулы леуметтік кмек крсету кіреді. Осыан байланысты жмыс іздеуші тлалар жмыса орналасуа кмек пен тиісті леуметтік кмек алу шін трылыты жеріндегі жмыспен амту орталытарына тініш бере алады.азастанда рылан жмыссыздытан леуметтік орау жйесі зіне либералды жне леуметтік модельдер негізін біріктіре отырып, лемдегі е алдыы жйелер жиынтыынан іріктеліп алынды. азастанда жмыссыз халыты міндетті леуметтік сатандыру есебінен жне мемлекеттік бюджет аржысы есебінен леуметтік олдау жзеге асырылуда.

«Халыты жмыспен амту туралы» 2001 жылы 23 атардаы азастан Республикасыны Заы халыты жмыспен амту саласындаы ыты, экономикалы жне йымдастыру атынастарын реттейді.Жмыспен амту саласындаы мемлекеттік саясатты басты баыттары азастан Республикасыны азаматтарына жне азастан Республикасыны аумаында траты тратын шет елдіктер мен азаматтыы жо тлалара ебек трі мен ксіп тадауда еркіндік, ділетті жне олайлы ебек жадайын жасау, жмыссыздарды леуметтік орауды амтамасыз ету болып табылады.леуметтік орау2001 жылы 27 маусымдаы- бл лдебір жадайлара (крілік, мгедектік, денсаулы жадайы, асыраушысынан немесе жмысынан айрылуы) жне зге де зады негіздерге байланысты экономикалы белсенді бола алмайтын рі лайыты аы тленетін ебекке атысу жолымен зін табыспен амтамасыз ете алмайтын азаматтар шін мірлік ажетті игіліктерді жне л-ауатты белгілі бір дегейін амтамасыз етуге арналан жйе. Мемлекеттік жрдемаылар леуметтік орауа жататын жадайлар туындаан кезде барлы азаматтарды кепілдікті тлемдермен белгілі бір дегейде амтамасыз етуге арналан.леуметтік орау жйесіні негізгі аржыландыру кзі мен жалпы реттеушісі мемлекет болып табылады. Занамаа сйкес азаматтарды жекелеген санаттарына мемлекет аражаты есебінен леуметтік кмек крсетіледі. Жмыс берушілер мен ебеккерлер аударымдарыны есебінен аржыландырылатын міндетті леуметтік сатандыру жйесі тленген жарна дегейіне сай ресми жмыс істейтін ебеккерлерді осымша орауа арналан. Жинатаушы зейнетаы жйесі р азаматты зейнетаы жинатарын жасау процесін реттеуге арналан. леуметтік кмек азаматтарды жекелеген санаттарын бюджетті аражаты есебінен осымша орауа арналан. Бдан баса, азаматты леуметтік атерлерден зін зі ерікті сатандыруа ыы бар. Осындай аралас жйе ынтыматастыа негізделген жне дербестендірілген жйелерді артышылытарын йлестіруге ммкіндік береді.

2.Мемлекеттік бюджет –экономиканы бюджеттік реттеуді негізі.Мемлекеттік бюджет — мемлекетті белгілі бір уаыт кезеіне, кбінесе бір жыла арналан кірістері мен шыыстарыны аржы жоспары. Онда мемлекеттік кірістерді тсетін кздері жне аражатты жмсалу баыттары мен арналары крсетіледі. Мемлекеттік бюджетті кімет зірлейді, жоары за шыарушы органдар абылдап, бекітеді. Бюджетті атарылуы барысында оны ішінара айта аралуы ммкін. Барлы демократиялы мемлекеттерде Мемлекеттік бюджетті абылдау парламентті аса маызды кілеттіктеріні бірі болып табылады.Мемлекеттік бюджет мемлекетті орталытандырылан аша орын жасау жне оны дайы ндіріс пен оамды ажеттіліктерді анааттандыру масаттарына пайдалану жолымен оамды німні нын блу жне айта блу процесінде мемлекет пен оамды ндірісті баса атысушылары арасында пайда болатын экономикалы атынастарды білдіреді. Бюджет р мемлекетке зіні экономикалы, леуметтік жне саясатты функцияларын орындауа объективтік ашалай трде ажетті. Бюджетті экономикалы тбі баса да экономикалы категориялара сай аша тріндегі жне соан сйкес материалды негізі бар ндірістік арым-атынаста жатыр. азастан Республикасыны Президенті – Елбасымыз Н.. Назарбаевты «азастан-2050» Стратегиясы алыптасан мемлекетті жаа саяси баыты атты Жолдауында айтыландай, бізді басты масатымыз – 2050 жыла арай мыты мемлекетті, дамыан экономиканы жне жалпыа орта ебекті негізінде берекелі оам ру. Бл аталан мселелерді жетілдіре дамыту шін мемлекеттік бюджет аса маызды ралы болады деп айтуа болады. Нарыты экономикалы дамуы кп жадайда елді лтты табысымен жне лтты байлыымен, сонымен атар бюджет рылымдары жадайымен аныталады. аржылы, несиелік, бюджетті атынастарды рлі, алатын орны жне мні айдан аны. Себебі, бл атынастарды жадайына жалпы ішкі нім сіміні, жмыссызды пен инфляция дегейіні, тлем балансы мен валюта баамыны жадайы жне баса да макроэкономикалы крсеткіштеріні тымды дегейге жетуі туелді. Нарыты экономикада бюджеттік жйе мемлекетті ттас бкіл экономикалы жйесіні блігі, аржы жйесіні маызды элементі ретінде крініс табады. Бюджеттік жйе бюджеттік рсімдер мен атынастарда, бюджет дерісінде, бюджет рылысында орын алатын кенет згертулерсіз, траты трде ызмет жасайды. Бюджет жйесіні маыздылыы – бюджет жйесі бюджетті екіжаты ажеттіліктерді (ы орау мен орану сипатындаы ызметтер, инфрарылым, ылым-білім, мдениет, денсаулы сатау игіліктері, мемлекеттік басару бойынша ызметтер) анааттандыруа баытталан оамды игіліктерді мемлекет амтамасыз ететін нарыты институт ретінде арастыру тсіліне негізделеді. Осы кезде нарыты экономикадаы шаруашылы субъектілерді біреуіні аржысы ретіндегі мемлекеттік аржыларды жаа трі пайда болады. Бюджет бкіл халыты шаруашылы бюджеті болуын тотатып, оамды тауарлар мен ызметтегі ажеттіліктерді анааттандыру шін топтастырылан аржы ресурстарын олданатын аржы оры болып табылады. Мемлекеттік ралдарды экономикаа ыпалыны бкіл жйесінде бюджетті басарушылы рлі арта тседі. Р экономикасы дамуыны азіргі кезеінде бюджетті атаратын ызметі бюджетті кірісі мен шыысы сияты ерекше экономикалы нысандар арылы жзеге асатын мемлекетті орталытандырылан аржы орын руы мен пайдалану мселелері жзеге асырылып жатыр. Сонымен бірге, мемлекет белгілі бір жадайларда табысты рау жне шыысты жзеге асыруды олайлы дістері мен трлерін дамытып пайдалануда.