Металды электродтар

Металды электродтарды активті жне инертті деп бледі. Активті металды электродтарды айтымды тотыу-тотысыздану жйелерді тотысызданан трін тзе алатын металдардан (Ag, Pb, Cu, Cd) жасайды. Бндай электродтарды потенциалдары оларды ерітінділеріндегі з иондарыны активтіктеріні функциясымен аныталады, мысалы, индикаторлы кміс электроды(Ag⁺+Ag) шін:

Бндай электродтар бірінші реттік электродтар деп аталады.

Кміс иондарымен аз еритін осылыс (AgCl, AgBr) тзетін иондар атысында электродты потенциалы анионны активтігіне байланысты болады. Мысалы, ерітіндіде хлорид-иондары болса, кміс электродыны потенциалы хлорид-ионны активтігіне байланысты болады:

, бндаы

 

Бл электродты хлорид-ионын анытауда олдануа болады. Бндай электродтарды екінші реттік электродтар деп атайды.

Инертті металды электродтарды баалы металдардан (Pt, Au) жасайды. Олар тотысызданан трінен тотыан тріне электрондарды тасымалдайды. Оларды потенциалдары жартылай реакцияларды тотыан жне тотысызданан трлеріні активтіктеріні атынасымен аныталатындытан оларды тотыу-тотысыздану титрлеуіндегі соы нктені тіркеу шін олданады.

Потенциометриялы діс электрод потенциалыны ерітіндіде жрген тотыу-тотысыздану жйесіні рамына кіретін компоненттерді активтік концентрациясына туелділігіне негізделген.

Электрод потенциалын анытайтын жйені тотыан (О_х) жне тотысызданан (Red) трі де ерітіндіде жруі ммкін. Мысалы;

Бл жадайда тотыу-тотысыздану потенциалын анытайтын электрод ретінде ерітіндімен рекеттеспейтін металдарды пайдаланады.

Мндай электрод ролін, брын айтып кеткеніміздей Pt атарады. Нернст тедігі бойынша:

 

 

Осы мндерді ескерсек:

 

Бндаы:

Е⁰¹ – формальды потенциал. Электродты зі потенциал анытайтын жйені бір компоненті болуы ммкін. Мысалы, Ag-пластинкасын зіні тзына салса, металл мен Ag ионыны арасында алмасу реакциясы жреді:

 

 

Таза металды активтігі 1–ге те екенін ескерсек, бл жйе шін Нернст тедігі былай жазылады:

 

 

Металл (электрод) зіні суда нашар еритін тзыны аныан ерітіндісіне салынса, оны потенциалы сол тзды рамына кіретін анионны активтік концентрациясына туелді болады. Сынап электродын бір валентті сынап хлоридіні аныан ерітіндісіне салса оны потенциалы:

Бір валентті сынап иондарыны концентрациясы ерітіндідегі хлор иондарыны млшеріне туелді:

 

Осыан байланысты

 

Потенциалы аныталатын реакция:

Сондытан:

Мндай электродты потенциалы, хлор ионыны белгілі концентрациясында, траты мн боландытан, бны салыстырмалы электрод ретінде олданады.