Трбиешіні ата-аналармен жмысыны дістері. Ата-аналармен жмыс.

Трбиешілерді ата-аналармен ынтыматастыы оушылармен жргізілетін трбие жмысыны табысты болуыны басты кепілі болып табылады. Трбиеші шін ата-аналарды педагогикалы рдісті белсенді мшесі ету оай шаруа емес. Ол асан шеберлік пен зор жауапкершілікті ажет етеді. Мндай міндетті шешу шін трбиешіні трбие жмысыны жоспарында оушыларды отбасын зерттеу.

Ата-аналарды педагогикалы сауатын ктеру. Ата-аналар комитетіні жмысымен байланысты арттыру.

Ата-аналармен жеке жмыс жргізу.

Ата-аналарды оушыларды оу-трбие рдісіні нтижелерімен, барысымен жйелі таныстыру.

Мндай маызды істерді жзеге асыруда трбиеші трбие жмысыны масатын, міндеттерін, мектепті ерекшелігін, ата-аналар рамын, ата-ана мен трбиешіні арым-атынасыны негізгі станымдарын ескеріп есепке алады.

45.Исламдаы бала трбиесіндегі отбасыны рлі. Ислам дінінде отбасы бірлігіне айырыша маыз берген. Отбасы- исламда баа жетпес ндылытар ретінде спеттеледі. оам отбасыдан басталатындыын ардаты пайамбарымыз (Оан Алланы игілігі мен слемі болсын) жете тсініп, ттас оамды таза стауды бірден-бір кепілі – отбасы трбиесі мен жаня ндылытарында екендігіне маыз берген.

Ардаты пайамбарымыз (Оан Алланы игілігі мен слемі болсын): «Еркісіотбасыныбаташысы,сондытанололастындаыларажауапты» деген.

Осыан арап а отбасы мшелеріні зара міндеттерін исламда аны крсетілген. Отбасын асыраушы ретінде ер адамны жауапкершілігін айындап ткен.

Таы да таылым тнбасы-хадистерде: «йел з йі мен балаларыны баташысы, сол шін жауапты» деп, йелді отбасы берекесіні йтысы, йыстырушысы ретінде белгілеген.

Отбасындаы адамдарды зара рліне тоталан.

асиетті ранкрімде отбасына байланысты ттас айттар бар.

Ислам дінінде осылайша отбасы мшелеріні зара сыйластыы реттелген.

Отбасы арым-атынастарыны ттас оама сер ететіндігі баяндалады. Егер отбасы тату болса, оамда да тратылы орнайды. Отбасында ынтыма болса, оамда да бірлік пен тынышты салтанат рады. Отбасы мселесі сол оама айырыша сер етеді.

Ислам діні лкенді сыйлауа ндейді. Жастарды лкендерді аылын тыдап, олара рмет крсетуді насихаттайды.

Отбасы бала трбиесіні йтысы екендігіне ерекше тоталады. Трбие бастауы отбасыдан басталады. Отбасы трбиесіні тамаша лгісінен лаатты рпа сіп шыады.

азата: «Отан – отбасынан басталады», «з йім – ле тсегім», «Екі жасы осылса аймен кндей» «йде береке болса, дастарханда берекет болады» деген лаатты сздер бар.

Мнда отбасы ндылытары мен лкенді сыйлау, береке мен ынтыма мселесіне зор баа берілген.

Халымыз тектілікке ерекше маыз берген. Текті болу дегеніміз-неге мен дептілікті асырлара жаласан рдісін сатауа жатады.

аза халында ислам дінімен штасан, тамаша алыптасан отбасылы трбиені озы лгісі бар. Трбиені бл тамаша озы лгісі асырлар сынынан ткен, лаат пен неге сіген зор таылымдарды ндылыыны жиынтыы деуге болады.

Отбасы бірлігі бекем болса болашаымыз да баянды, рпа трбиесі де лаата толы болма.

46.Трбие ралдары, формалары мен дістері туралы тсінік. Трбие дісі дегеніміз - оушыларды тлалы асиеттерін алыптастыруа баытталан трбиешілер мен трбиеленушілерді зара байланысты педагогикалы жмыс тсілдері.
дістерді малім трбиені масатына, мазмнына балаларды жас жне дербес ерекшеліктеріне, трбиелік дегейіне арай іріктейді. дістер трбие масатына жетуге, оушыларды оамдаы тртіп ережелерін йретуге, адамдармен арым-атынас жасауа, оларды жасы тжірибесін алуа кмектеседі.
оамдаы леуметтік-экономикалык; згерістерге байланысты трбие масаты мен мазмныны згеруі дістер жйесін жаартады. азіргі кезде дістер жйесіні ондаан жіктелісі бар, оларды біреулеріні тжірибелік, ал екіншілеріні теориялы маызы басымыра.
Сипатына арай топтастырылан трбие дістері: сендіру, жаттытыру, мадатау жне жазалау, іс-рекетті йымдастыру, оушыны тртібіне ыпал ету дістері.
Нтижесіне арай топтастырылан трбие дістері:
• адамгершілікті алыптастыруа баытталан трткілер, атынастар, тсініктер, идеялар тудыратын дістер.
• дептілікті жне тртіптілікті алыптастыратын дістер. А.П.Пинкевич трбиені екі топабліп, бірінші тобына педагогикалы за мерзімді сер ету дісін, ал екінші тобына тпелі дісті, яни белгілі-бір жадайда нтиже беретін дістерді енгізген. Жеке тланы алыптастыруда за мерзімді педагогикалы дістер тиімді деп саналады. Олар: за мерзімді жаттытыру, оыту дістеріні жйесі, трбиешіні жеке басыны лгісі.
азіргі кезде трбие дістерін жіктеуді 11-ден астам трлері бар. Соларды ішінде Т.Е.Конникова, Г.И.Щукина жнеВ.С.Сластенин жасаан трбие дістері жіктеуінде бірізділік байалады. Бл жіктеу мектептерде олданылады.
Осыан орай трбие дістері трт топа ажыратылады:
• Адамгершілік сананы алыптастыратын дістер.
• Іс-рекет жне оамды тртіп тжірибесін алыптастыратын дістер.
• Тртіпке, іс-рекетке ынталандыратын дістер.
• Мінез-лы пен іс-рекетке баылау жасау, зін-зі баылау, йымдастыру жне зіне-зі баа беруді, йымдастыруды жзеге асыру дістері.
Трбие тсілдері дегеніміз - дісті бір блігі. Трбие тсілдері:
1. Трбиені масаттарын, міндеттерін, олара жетуді жолдарын сыну.
2. Апаратты - аартушылы.
3. Бадарлау - іс-ызмет.
4. атынас.
5. Баалау.

47.Мектепке дейінгі йымны отбасымен жмыстаы міндеттері, шарттары, формалары мен мазмны. Мектеп жасына дейінгі баланы толыанды трбиелеу отбасы мен балабашаны тыыз ынтыматастыы кезінде ана ммкін болады. Ата – аналарды балалара трбие беру міндеті Р Конституциясында, ал балаларды отбасындаы ыы- бала ытары туралы конвенцияда белгіленген. Отбасы- барлыыны басы, жан – жаты дамуыны негізі болатын трбие институты. Отбасыны балаа трбие берушілік ызметіні масаты – баланы жасын, жеке ерекшелігін, психологиялы дамуын ескере отырып жарасымды жетілген рпа трбиелеу. «Баланы жастан», «яда не крсе, шанда соны ілерсі» деген даналы сздерді маынасы те тере. Есейіп кеткен со баланы теріс мінезін, алыптасан ате кзарасын згерту те иын. Осы кезде «Балаызды трбиесін бастамас брын зіізді мінез – лыызды, мірге кзарасыызды ой елегінен ткізіп баыладыыз ба ?» деген сауал туады. лы педагог А.С. Макаренко «Балаларды алдында беделді болуды аламайтын ата – ана жо. Біра алай, ай баытта неге беріп, сіріп келе жатанын ойламастан, бала санасына рухани ктемдік жасап трбиелейтін ата – ана баршылы. Бл беделді болуды андай жолы ? Мндай жолмен келген адал баланы санасы жетілгенде здігінен жойылады » деген. Отбасындаы ата – ана мен баланы арым - атынас нтижесінде адамгершілік, эстетикалы, дене трбиесіні алашы лгілері алыптасады. Ал ке мен шеше – баланы алашы трбиешілері. Ата – аналар бала баытыны шынайы бабаны балуы тиіс. Бала баыты – білімде. «Білім – бір рал. Білімі кп адам ралы сай ста сыылды, не жасаса да келістіріп жасайды » дейді Ахмет Байтрсынлы. Бгінгі тада болып жатан мірііздегі згерістерге байланысты стаздар мен ата – аналарды бала трбиелеудегі жауапкершілігі арта тсуде. Балаларды оыту мен трбиелеуде отбасыны басым рлін мойындай бірлесе жмыс атару керек. Бала психикасы йдегі крген – білген, естіген мліметтермен толыады. рбір стаз ата – аналармен арым – атынас жасауда трлі тсілдерді, азіргі жаа технологияларды пайдалана отырып ата – ананы ызыушылыын арттыру масатында жмыс атарса, ата – ананы балабашаа, трбиешіге деген кзарасы згерер еді. Ата-аналармен жмыс формалары:
Форма – (латын сзі forma) – рал, бірнрсені рылымы, йымдастыру жйесі.
Бгінгі кні ата-аналар педагогикалы білімін аартуды дстрлі емес, жаашыл деп саналатын ртрлі дістері мен формалары олданылып келеді:
- крнекі насихаттау;
- оn-line баылау;
- отбасына атынау;
- консультациялы пункттер;
- ата-аналар жиналысы;
- гімелесу мен консультациялар;
- ата-аналар конференциялары;
- ауызша журналдар;
- сауалнама жргізу;
- ашы есіктер кні;
- дгелек стелдер;
- клубтар йымдастыру;
-біріккен бос уаыттар;
- іскер ойындар йымдастыру жне т.б

48.Аыл - ой трбиесіні теориясы мен дістемесі

Аыл-ой трбиесі - баланы аыл-ой кштері мен ойлауын дамыту, онда аыл-ой рекеті мен танымды абілеттеріні жйесін алыптастыру баытындаы трбиешілерді масатты трдегі рекеті.

Мектеп жасына дейінгі балаларды аыл-ой трбиесіні міндеттері:

балаларда оршаан мірді заттары мен былыстары жайлы арапайым білімдер жйесін алыптастыру;
аыл-ой рекетіні дадылары мен біліктерін алыптастыру, танымды ызыушылытар мен абілеттерді дамыту;
танымды ызыушылытар мен білгісі келушілікті алыптастыру;
балаларды аыл ой ебегіне йрету.

Аыл-ой трбиесіні діснамалы негізі философиялы таным теориясы болып табылады.